Κυβερνώντες ανεπίδεκτοι μαθήσεως ...

Οι κυβερνώντες ποτέ δεν μαθαίνουν

 Τον Ιούνιο του 1979, ο τότε πρωθυπουργός και πρωτεργάτης της ένταξης της χώρας στην τότε ΕΟΚ, Κωνσταντίνος Καραμανλής, ανοίγοντας τη συζήτηση για την κύρωση της σχετικής συνθήκης είπε ότι θα ρίξει την Ελλάδα στη θάλασσα και θα μάθει να κολυμπάει.

Πέρασαν από τότε 31 χρόνια, αλλά, δυστυχώς, τα όσα βιώνουμε σήμερα δείχνουν ότι αυτοί που κυβέρνησαν τη χώρα όλα αυτά τα χρόνια αποδείχτηκαν «ανεπίδεκτοι μαθήσεως». Αυτό ισχύει και για τους σημερινούς κυβερνώντες. Απόδειξη, τα όσα υποσχόταν ο σημερινός πρωθυπουργός στον ελληνικό λαό με την προεκλογική του δήλωση ότι «τα λεφτά υπάρχουν», ενώ είχε έγκαιρα ενημερωθεί για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και, επιπλέον, στέλεχος της κυβέρνησής του γνώριζε ακόμα και το ύψος των δανειακών αναγκών της χώρας. Και το χειρότερο, προχώρησαν σε παροχές μόλις ανέλαβαν την εξουσία, ενώ είδαν ότι λεφτά δεν υπάρχουν.

Στις 23.4.2010 ο πρωθυπουργός, ομολογώντας την αδυναμία του να αντιμετωπίσει το δανειακό πρόβλημα της χώρας, ανακοίνωσε την προσφυγή της στον μηχανισμό στήριξης, δηλαδή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την ευρωζώνη και μάλιστα προτού συμφωνηθούν οι όροι της προσφυγής («άνευ όρων», όπως ήταν το πρωτοσέλιδο της «Ελευθεροτυπίας» της 24.3.10). Η προσφυγή αυτή, όταν λάβει κανείς υπόψη του τις καθησυχαστικές δηλώσεις των κυβερνώντων όλο το προηγούμενο διάστημα, είναι μια ακόμα τρανταχή απόδειξη ότι και οι σημερινοί κυβερνώντες δεν διδάχτηκαν τίποτε από τη συμπεριφορά και τα λάθη των προκατόχων τους.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν συμφωνηθεί, σε ό,τι αφορά τα πρόσθετα μέτρα (στα όσα ήδη έχουν ληφθεί) που θα ζητηθούν, κυρίαρχος θα είναι ο ρόλος του ΔΝΤ εξαιτίας -όπως δήλωσαν αξιωματούχοι της ευρωζώνης- της «τεχνογνωσίας» που διαθέτει. Και αυτό, παρ' όλο ότι η συνεισφορά του θα ανέρχεται μόνο στο ένα τρίτο του συνολικού ποσού που θα δοθεί στην Ελλάδα.

Το τι συνεπάγεται η προσφυγή αυτή και για την Ελλάδα το βίωσαν πρόσφατα και συνεχίζουν να το βιώνουν και χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (όχι της ευρωζώνης), δηλαδή η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Λετονία και η Λιθουανία, παρ' όλο ότι, και στις περιπτώσεις της δανειοδότησης των κρατών αυτών, κάποιο ρόλο έπαιξε και η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ηταν, άραγε, αναπόφευκτη αυτή η προσφυγή;
Σ' ένα άρθρο μας στην «Ελευθεροτυπία» της 8.4.10 αναφέραμε ότι αν δεν είχαν σημειωθεί από την πλευρά της κυβέρνησης οι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων και οι ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην εφαρμογή τους, τα σοβαρά λάθη και οι ανεπίτρεπτες δηλώσεις του πρωθυπουργού, του υπουργού Οικονομικών και άλλων μελών της κυβέρνησης εντός και εκτός Ελλάδος για την οικονομική κατάσταση της χώρας και αν είχαν ψηφιστεί δραστικά μέτρα τον Δεκέμβριο πριν από τον προϋπολογισμό του 2010, θα υπήρχαν απτά αποτελέσματα από την εφαρμογή τους ήδη από τον Ιανουάριο και δεν θα είχαμε τα σημερινά προβλήματα δανεισμού. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας (η οποία βρίσκεται σε κώμα) δεν θα απαιτήσει μια πολύχρονη και επώδυνη προσπάθεια από μέρους μας.

Τώρα, όμως, η απόφαση ελήφθη προκειμένου η χώρα να αποφύγει τη χρεοκοπία και, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, η Ελλάδα «είναι υπό κηδεμονίαν». Κηδεμόνες, όμως, στη ζωή υπάρχουν για ανήλικα παιδιά. Στη χώρα μας -η οποία, προφανώς επί 31 χρόνια «παλιμπαίδιζε»- ρόλο όχι μόνο δασκάλου για το τι πρέπει να μάθει να κάνει αλλά και «κηδεμόνα» για να ελέγχει ότι αυτά που επέβαλε εφαρμόζονται πιστά θα παίζει η τρόικα, με διευθυντή το ΔΝΤ.

Με δεδομένες τις ορατές διά γυμνού οφθαλμού αδυναμίες της κυβέρνησης και τις αναμενόμενες αντιδράσεις των κοινωνικών στρωμάτων που θίγονται από τα μέτρα, το ερώτημα που γεννιέται είναι, αν και κατά πόσο τα μέτρα που έχουν ληφθεί θα επιτύχουν τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2010. Το ποια πιθανότητα υπάρχει να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί μέχρι το τέλος του έτους θα το γνωρίζουμε στις αρχές Οκτωβρίου, δηλαδή με το άνοιγμα της Ολομέλειας της Βουλής, στην οποία θα κατατεθεί το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2011.

Στη απευκταία περίπτωση που οι στόχοι του 2010 δεν θα έχουν επιτευχθεί εξαιτίας:

(α) της καθυστέρησης ψήφισης και εφαρμογής των μέτρων,

(β) των γνωστών αγκυλώσεων και λειτουργικών προβλημάτων του κρατικού μηχανισμού,

(γ) της μη είσπραξης των αναμενομένων εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής.

(δ) της αδυναμίας ορισμένων φορολογουμένων να καταβάλουν τους φόρους που θα τους επιβληθούν, και

(ε) της πολύ πιθανής μεγαλύτερης, από την προβλεπόμενη, ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, η τρόικα, δηλαδή βασικά το ΔΝΤ, προκειμένου να συνεχιστεί η δανειοδότηση της χώρας, θα ζητήσει την επιβολή και νέων περισσότερο οδυνηρών μέτρων εντός του 2010, με συνέπεια να επιδεινωθεί η ύφεση της ελληνικής οικονομίας.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, η κυβέρνηση είναι επιτακτική ανάγκη:

(i) να ενημερώσει τον ελληνικό λαό με απόλυτη ειλικρίνεια για τις συνέπειες που θα έχει η ενδεχόμενη αποτυχία των μέτρων που έχουν ληφθεί,

(ii) να εντείνει τις προσπάθειες για την πάταξη της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, της σπατάλης και της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος, με παραδειγματική τιμωρία των μεγάλων παραβατών,

(iii) να εφαρμόσει άμεσα μέτρα για την ανάπτυξη όλων των τομέων της ελληνικής οικονομίας, με την αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων και αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων του ΕΣΠΑ, και

(iv) να αρχίσει διαπραγματεύσεις για την παράταση του χρόνου προσαρμογής κατά 2 έτη, δηλαδή επίτευξης του στόχου της μείωσης του δημόσιου ελλείμματος κάτω από το 3%, το 2014 αντί το 2012, δεδομένου ότι, όπως έχω επισημάνει σε προηγούμενα άρθρα μου, η τριετία δεν επαρκεί.

΄΄ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ''

30 Απριλίου 2010

  Μανόλης Γ. Δρεττάκης

 Πρώην αντιπρόεδρος  Βουλής, υπουργός και καθηγητής  ΑΣΟΕΕ

(Η εικονογράφηση και οι υπογραμμίσεις των αναρτήσεων γίνονται με ευθύνη του blogger)