IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Μας το έστειλε ένας φίλος πέρα από τον Ατλαντικό και το βρήκαμε, όπως και εκείνος, άκρως εύστοχο για τους καιρούς μας. Είναι εκπληκτικό πως φωνές από το τόσο μακρινό παρελθόν είναι πιο επίκαιρες από επίκαιρες. Φαίνεται πως η παρακμή παντού και πάντα έχει κοινούς παρονομαστές… Η Ελλάδα την πληρώνει από το 2010 πολύ ακριβά.   Οι ελληνικές πόλεις νοσούν. Οι πολιτευόμενοι και διαχειριστές των κοινών δωροδοκούνται και εξαγοράζονται. Κι όσο για τη μεγάλη μάζα των πολιτών, είτε δεν αντιλαμβάνονται τα όσα διαπράττουν οι κυβερνώντες, είτε τα αντιλαμβάνονται αλλά δεν αντιδρούν, βυθισμένοι όπως είναι στη  ραστώνη και την άνεση της καθημερινότητας. Από τούτη την αρρώστια έχουν προσβληθεί παντού οι πάντες – απλώς, ο καθένας τρέφει την ψευδαίσθηση ότι η συμφορά δεν θα χτυπήσει τη δική του πόρτα, αλλά θα διασφαλίσει τα δικά του συμφέροντα εκμεταλλευόμενος τους κινδύνους των άλλων (…) Κι ενώ κανονικά όλες οι συζητήσεις γίνονται πριν απ’ τα όποια γεγονότα, εσείς διαβουλεύεστε πάντ

  Στην ιστορία των πληθυσμών, η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης και  η μείωση της γονιμότητας αποτελούν χωρίς καμία αμφιβολία τη σημαντικότερη εξέλιξη. Πράγματι, μελετώντας, για παράδειγμα, τα ιστορικά στοιχεία του δείκτη γονιμότητας στην Ελλάδα, διαπιστώνουμε ότι την περίοδο 1960-1981 είχε μέση τιμή ίση με 2,3 παιδιά ανά γυναίκα σε ηλικία γονιμότητας. Την περίοδο 1982-1988 είχε μέση τιμή ίση με 1,5 παιδιά. Την περίοδο 1989-1999 είχε μέση τιμή ίση με 1,2 παιδιά. Την περίοδο 2000-2009 είχε μέση τιμή ίση με 1,5 παιδιά και την περίοδο 2010-2017 έχει μέση τιμή ίση με 1,2 παιδιά. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η οικονομική κρίση στην Ελλάδα ανέκοψε την αυξητική τάση του δείκτη γονιμότητας. Οι δύο αυτές μεταβολές (προσδόκιμο ζωής και δείκτης γονιμότητας) οδήγησαν αναπόφευκτα στην Ελλάδα (και στην ΕΕ) στην διεύρυνση της δημογραφικής γήρανσης, δηλαδή στην αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων ατόμων στον συνολικό πληθυσμό. Η δημογραφική γήρανση Λόγω της χαμηλής γονιμ

Είναι κοινός τόπος ότι η ελληνική Δημόσια Διοίκηση αποτελεί το απόλυτο βαρίδι στην αναπτυξιακή διαδικασία. Ως εκ τούτου, θα έπρεπε να είναι στο κέντρο των όποιων μεταρρυθμίσεων. Είναι αληθές πως υπέστη μεγάλο κόστος από τις αλλαγές. Υπάρχει έστω και ένας (φαντάζομαι εκτός από τον αρμόδιο υπουργό), ο οποίος να υποστηρίζει ότι έχει επέλθει ποιοτική αλλαγή; Ακόμη σήμερα, οι επιλογές για τους επικεφαλής σε κρίσιμες κρατικές θέσεις γίνονται με προσωπικά, φιλικά και κομματικά κριτήρια. Είμαι ίσως ο μοναδικός ο οποίος θεωρεί ότι αυτό δεν πρόκειται να μεταβληθεί, όπως δεν μεταβλήθηκε από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Η λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, αν δεν έχει χειροτερέψει, έχει παραμείνει τουλάχιστον στο ίδιο επίπεδο. Στην Ελλάδα, με βάση το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, επιτεύχθηκε μόνο η ποσοτική μείωση του εισοδήματος (25%) και κατ’ αναλογία η μείωση των εισοδηματικών κριτηρίων (30-40%). Επίσης, επιτεύχθηκε μείωση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, λόγω

Με αφορμή τον πρόσφατο σεισμό στο νοτιοανατολικό Αιγαίο και τις καταστροφικές συνέπειες στα τουρκικά τουριστικά θέρετρα της νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας, αναδείχθηκε και πάλι στο δημόσιο πεδίο ένα δραματικό πολιτισμικό και κοινωνικό χάσμα που δεν καλύπτεται εύκολα. Πρόκειται για το χάσμα μεταξύ θρησκευόμενων σουνιτών μουσουλμάνων από την μια και των εκκοσμικευμένων Τούρκων, όπως είναι οι Αλεβίτες, οι φιλελεύθεροι και άλλοι που ακολουθούν έναν δυτικό τρόπο ζωής. Γνωρίζουμε καλά από την κοινωνική θεωρία αλλά κυρίως από την ιστορική εμπειρία και την πολιτική πρακτική των τελευταίων ετών πως τα θρησκευτικά χάσματα δύνανται να  επιφέρουν τις πιο βίαιες μορφές συγκρούσεων. Η Σμύρνη των απίστων Όπως είναι γνωστό, στο φαντασιακό και στη δημόσια ρητορική των πιστών μουσουλμάνων Τούρκων, οι δυτικές επαρχίες της χώρας με επίκεντρο την Σμύρνη θεωρούνται και αναπαρίστανται σαν «γη απίστων». Κι αυτό, επειδή ο τρόπος ζωής εκεί μοιάζει περισσότερο με αυτόν των Ελλήνων παρά με τον τρό

Το φθινόπωρο του 1973 μία κοινοπραξία πετρελαϊκών εταιρειών που έκανε διερευνητικές γεωτρήσεις στο Αιγαίο εντόπισε ένα εμπορικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή έξω από τη Θάσο. Επρόκειτο για το κοίτασμα Πρίνος. Είχαν προηγηθεί από το 1971 τρεις άλλες γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή χωρίς αποτέλεσμα. Η δικτατορία στην Ελλάδα ανέδειξε με ενθουσιασμό το γεγονός. Το καθεστώς είχε ξεκινήσει το πείραμα Μαρκεζίνη. Τον Οκτώβριο του 1973 είχε διορισθεί η πρώτη μη στρατιωτική κυβέρνηση μετά την επιβολή της δικτατορίας το 1967. Είχαν επίσης απελευθερωθεί οι τελευταίοι πολιτικοί κρατούμενοι και είχε αρθεί το καθεστώς του στρατιωτικού νόμου. Η Ελλάδα θεωρητικώς θα προχωρούσε πολιτικές εκλογές το 1974. Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο η ανακάλυψη πετρελαϊκού κοιτάσματος δημιουργούσε την προσδοκία μίας συνεχιζόμενης οικονομικής ευημερίας που θα συνοδευόταν από σταδιακή και ελεγχόμενη πολιτική απελευθέρωση. «Ποτάμια πετρελαίου» Έτσι, ενώ ακόμη το

 Όταν την 1η Δεκεμβρίου του 2016, ο πρόεδρος Αναστασιάδης, αιφνιδιάζοντας την Αθήνα, είχε αποδεχθεί τη σύγκληση Πενταμερούς Διάσκεψης, στην Άγκυρα θεωρούσαν πως θα πετύχαιναν με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια. Αφενός θα δρομολογούσαν μία αλά τούρκα συμφωνία για το Κυπριακό. Αφετέρου, με βάση αυτή τη συμφωνία και μέσω των Τουρκοκυπρίων, θα έβαζαν χέρι στον ενεργειακό πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό που δεν είχαν υπολογίσει στην Άγκυρα ήταν ότι ο Κοτζιάς θα επέμενε μέχρι το τέλος στην προϋπόθεση να καταργηθούν οι εγγυήσεις και να αποχωρήσουν πλήρως τα κατοχικά στρατεύματα στο πλαίσιο ενός σφιχτού χρονοδιαγράμματος. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε εξαρχής προβάλει αυτή τη θέση. Τόσο ο αμερικανοβρετανικός όσο και ο τουρκικός παράγοντας, όμως, θεωρούσαν πως δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένας διαπραγματευτικός ελιγμός που θα αποσυρόταν από το τραπέζι όταν εξασφαλίζονταν κάποια ανταλλάγματα. Τα γεγονότα διέψευσαν αυτές τις προσδοκίες. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης ικανοποίησε με

Σε προηγούμενα άρθρα  στα «Επίκαιρα» είχαμε αναφερθεί στη γεωπολιτική δυναμική που μπορεί να έχει μια περαιτέρω ενίσχυση των ελληνοσερβικών σχέσεων. Μεταξύ των άλλων είχε ειπωθεί ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να προχωρήσει στη διαμόρφωση ενός «δακτυλίου ασάφειας» με την ίδια στο κέντρο, σημαντικό κομμάτι του οποίου μπορεί και πρέπει να είναι η Σερβία. Οι δύο χώρες σήμερα δεν παρουσιάζουν ανταγωνιστικά στοιχεία παρά μόνο συνέργειες και η ενίσχυση των μεταξύ τους σχέσεων θα δημιουργούσε ένα ισχυρό γεωπολιτικό σύμπλοκο υψηλών δυνατοτήτων. Όπως έχει επιχειρηματολογήσει στο περιοδικό μας ένας βαθύς γνώστης των διεθνών δρώμενων και της ελληνικής γεωπολιτικής ταυτότητας, που εδώ θα τον αναφέρουμε ως «Ωμέγα», η Σερβία αποτελεί μια πολύ σημαντική ενδιάμεση χώρα για να μπορέσει η Ελλάδα να δημιουργήσει μια υγιή γεωπολιτική σχέση με τη Μόσχα, το Πεκίνο, τα αραβικά κράτη το Ιράν, το Παρίσι, ακόμη και την Ουάσιγκτον. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Σε ένα πιο περιορισμένο πλαίσιο, μια σύζε