IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

   Μωσαϊκό του Διονύσου με μια σαύρα δεμένη σε λουρί, στο Ελ Τζεμ της Τυνησίας (4ος αιώνας μ.Χ.). Η οικουμενικότητα των ελληνικών θεών. Η έρευνα του καθηγητή της Οξφόρδης Ρόμπερτ Πάρκερ μάς εισάγει στο πολυπολιτισμικό σύστημα της αρχαίας θρησκείας.   Το βιβλίο του Ρόμπερτ Πάρκερ απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό με ενδιαφέρον στη μελέτη της αρχαίας θρησκείας. Η πλούσια σε πηγές και στοιχεία έρευνα του καθηγητή της Οξφόρδης μάς εισάγει στο ιδιαίτερο πολυπολιτισμικό σύστημα της διασποράς των ελληνικών θεών σε Ρώμη, Βόρεια Αφρική, Εγγύς Ανατολή και Δύση, κατά την ελληνιστική και αυτοκρατορική ρωμαϊκή περίοδο. Το φαινόμενο της ονοματοδοσίας των θεών, εκτός παλαιάς Ελλάδας, αποκαλύπτει τον ευέλικτο τρόπο αντίληψης των λατρευτών. Κάθε Ελληνας και κάθε Ρωμαίος γεννιόταν και ζούσε σε έναν κόσμο που θεωρούσε δεδομένη τη μεταφρασιμότητα των ονομάτων των θεών σαν οικεία πρακτική. Ομως, λατρεύονταν άραγε διεθνώς οι ίδιοι θεοί, ή μήπως τα έθνη είχαν διαφορετικούς, αν και συγκρίσιμους θεούς; Ο Πάρκερ δι

photo: Nick Paleologos / SOOC Αν θελήσουμε να προσδιορίσουμε τις ρίζες των ελληνικών φύλων, θα τις ανακαλύψουμε όλες μέσα στο νερό! «Από τον Ωκεανό προέρχονται τα πάντα», αναφέρει ο Όμηρος (Ιλιάδα, Δ 201, 246). Κι ο Θαλής ο Μιλήσιος υποστήριζε ότι το νερό είναι «η αρχή των πάντων», καθώς παραδίδουν ο Διογένης ο Λαέρτιος («Βίοι Φιλοσόφων», Ι, 27) και ο Πλούταρχος που έγραψε ότι «Θάλητα πρώτον πάντων φασίν αρχήν των όλων υποστήσασθαι το ύδωρ, εξ ου γαρ είναι τα πάντα και εις αυτό χωρείν» (Ψ/ Πλουτάρχου: Εκ των στρωμάτων, 1). Και το όνομα του κυρίαρχου προελληνικού ινδοευρωπαϊκού φύλου των Πρωτο-Αχαιών σήμαινε «Αυτοί που ήρθαν από το νερό». Και οι Πρωτοέλληνες Δαναοί και Άβαντες που φάνηκαν στον Ελλαδικό χώρο γύρω στα 2100 π.Χ. είχαν ονομασίες σχετικές με τα νερά, τα ποτάμια και τις πηγές. Ήταν οι «ποταμίσιοι». Όπως και οι κατοπινοί κυρίαρχοι του παιχνιδιού, Ίωνες, που ονόμαζαν «ίωνες» τα ποτάμια και τα λάτρευαν στη μορφή του δαίμονα Ίωνα. Μ’ όλα αυτά, δεν είναι παράξενο το γ