Deutsche Welle:27 Φεβρουαρίου 1953 - Διαγραφή του γερμανικού χρέους στο Λονδίνο ...




1.

Deutsche Welle:
 Η Γερμανία έχει ξεχάσει την ιστορία της
Δίχως τη διαγραφή του χρέους δεν θα είχε υπάρξει το οικονομικό της θαύμα
Το χρέος της χώρας είναι μεγάλο. Η εμπιστοσύνη των δανειστών έχει κλονιστεί. Ο λόγος όχι για την Ελλάδα, αλλά για τη…Γερμανία. Πριν από 60 χρόνια υπογράφηκε στο Λονδίνο η συμφωνία για τη διαγραφή του γερμανικού χρέους.
Με την υπογραφή της συμφωνίας για την διαγραφή του γερμανικού χρέους στο Λονδίνο στις 27 Φεβρουαρίου του 1953 η γερμανική μεταπολεμική οικονομία έθετε τα θεμέλια του μετέπειτα «οικονομικού θαύματος», πιστεύει η Γερμανίδα ιστορικός Ούρσουλα Ρόμπεκ- Γιασίνσκι από το Πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης:
«Η συμφωνία του Λονδίνου έπαιξε σημαντικό ρόλο στο λεγόμενο οικονομικό θαύμα της Γερμανίας. Μπορεί μάλιστα να υποστηριχθεί ότι χωρίς τη διαγραφή του χρέους δεν θα υπήρχε οικονομικό θαύμα».
Ο Γερμανός ειδικός σε ζητήματα χρέους Γιούργκεν Κάιζερ, μέλος του συνδέσμου erlassjahr.de για τη μείωση του χρέους των υπό ανάπτυξη χωρών, δηλώνει στην DW ότι για χρόνια οι Γερμανοί απωθούσαν το γεγονός ότι η χώρα τους μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν υπερχρεωμένη, όπως σήμερα η Ελλάδα ή κάποιες υπό ανάπτυξη χώρες:
«Μαθαίναμε τότε ότι το οικονομικό θαύμα οφειλόταν στην εργατικότητα του λαού μας και στους Αμερικανούς, οι οποίοι μας βοήθησαν με χρήματα και για αυτό εμείς τους στηρίζουμε όπου μπορούμε. Αυτά γνώριζα για τη περίοδο αυτή. Δυστυχώς ένα κομμάτι της ιστορίας μας αγνοήθηκε επιμελώς».


H Γερμανία δεν ήθελε λιτότητα και αποπληρωμή

Η διαγραφή του γερμανικού χρέους ήταν προϋπόθεση για το «οικονομικό θαύμα»
Περίπου 70 χώρες είχαν απαιτήσεις έναντι της Γερμανίας τόσο από την προπολεμική, όσο και από την μεταπολεμική περίοδο. Το συνολικό χρέος της Γερμανίας ανέρχονταν γύρω στα 30 δισ. μάρκα. Ας σημειωθεί ότι το γερμανικό χρέος το 1953 αντιστοιχούσε μόλις στο 23% του ΑΕΠ. Ακόμα και για τις υπό ανάπτυξη χώρες ισχύει σήμερα ότι βρίσκονται σε κίνδυνο μόνο όταν το χρέος τους ξεπερνά το 40% του ΑΕΠ. Σήμερα το ελληνικό χρέος βρίσκεται στο 160% και μόνο οι πολύ αισιόδοξοι ευελπιστούν ότι θα μειωθεί στο 120%.
Για την Γερμανία του 1953 όμως η λιτότητα και η επιστροφή των δανείων δεν αποτελούσε επιλογή. Το αντίθετο! Η γερμανική οικονομία χρειαζόταν «φρέσκο» χρήμα για την ανοικοδόμηση της χώρας και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις οι πιστώτριες χώρες συμφώνησαν στη διαγραφή σχεδόν του 50% του χρέους, ενώ για το υπόλοιπο προέβλεψαν τη μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωσή του.


Η Ελλάδα συμφώνησε στη διαγραφή του γερμανικού χρέους

«Κάποτε και η Γερμανία ήταν υπερχρεωμένη και χρειάζονταν βοήθεια», λέει η ιστορικός Ρόμπεκ Γιασίνσκι
Παράλληλα η συμφωνία δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να γίνει η Γερμανία εξαγωγική δύναμη. Διότι η Γερμανία ήταν υποχρεωμένη να εξυπηρετεί το χρέος της, μόνο αν κέρδιζε χρήματα από τις εξαγωγές. «Οι δανειστές της είχαν λοιπόν συμφέρον να αγοράζουν γερμανικά προϊόντα», λέει ο Γιούργκεν Κάιζερ. Κατά την άποψή του μια παρόμοια ρύθμιση θα μπορούσε να βοηθήσει και την Ελλάδα, η οποία όπως υπενθυμίζει ο Γερμανός ειδικός, λίγο πριν το ξέσπασμα της κρίσης δαπανούσε δισεκατομμύρια για γερμανικά τανκς.
«Αν εφαρμόσουμε κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα τότε οι Γερμανοί θα πάρουν πίσω τα χρήματά τους μόνο αν επιτρέψουν ένα πλεόνασμα στο ελληνικό εμπορικό ισοζύγιο. Και οι Έλληνες θα εξάγουν προϊόντα και θα φιλοξενούν στα ξενοδοχεία τους Γερμανούς τουρίστες μέχρι που να ξεπληρώσουν αυτά τα καταραμένα τεθωρακισμένα».
Η ιστορικός Ούρσουλα Ρόμπεκ-Γιασίνσκι τονίζει ότι δεν είναι εύκολη η σύγκριση της μεταπολεμικής Γερμανίας με τη σημερινή Ελλάδα. Παρόλα αυτά οι Γερμανοί, λέει, δεν θα έπρεπε να ξεχνούν στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα ότι κάποτε και η Γερμανία ήταν υπερχρεωμένη και χρειάζονταν βοήθεια. Πόσο μάλλον που τότε στο Λονδίνο η Ελλάδα ανήκε στους δανειστές και αποδέχθηκε και εκείνη τη διαγραφή του χρέους της τότε Δυτικής Γερμανίας.

Πηγή


Hermann Josef Abs, Head of the German Delegation  
is signing
 the London Debt Agreeement  1953

2.

Ενοχή και λήθη...


Με το άρθρο περί «πολεμικής ενοχής» της Συνθήκης των Βερσαλλιών, η Γερμανία δεχόταν την ευθύνη για την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την πληρωμή πολεμικών επανορθώσεων. Οι όροι της Συνθήκης προκάλεσαν σοκ και οργή στη γερμανική κοινωνία, ενίσχυσαν τις ακραίες φωνές και εντέλει έφεραν στην εξουσία τους οραματιστές μιας δικτατορίας που θα έπαιρνε εκδίκηση για την ήττα των Γερμανών. Είχαν προηγηθεί πολλές κυβερνήσεις συνεργασίας και η εξαθλίωση της μεσαίας τάξης, καθώς η Δημοκρατία της Βαϊμάρης αδυνατούσε ν’ ανταποκριθεί στο κόστος (κοινωνικό και πολιτικό) της ήττας. Η ειρωνεία είναι ότι στον Μεσοπόλεμο η Γαλλία είχε απαιτήσει την τοποθέτηση επιτηρητών στις κρατικές εταιρείες μεταλλευμάτων και στην Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας. Η πρόταση είχε θεωρηθεί εθνική ταπείνωση... Πρέπει να ’ναι πολύ βραχεία η ιστορική μνήμη των Γερμανών. Οχι μόνο τα ’χουν ξεχάσει αυτά. Δεν θυμούνται καν τη ρήση του Αντενάουερ ότι «η Ιστορία είναι το σύνολο των πραγμάτων που μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί».
Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης κατόρθωσε να επιζήσει από το 1924 μέχρι το 1929 αποκλειστικά με δανεικά, τα δε χρήματα για τις πολεμικές αποζημιώσεις του Πρώτου Παγκοσμίου που επέβαλε η Συνθήκη των Bερσαλλιών ήταν δανεικά κι αγύριστα. Η αδυναμία της Γερμανίας να πληρώσει τα χρέη αυτά συνέβαλε τα μέγιστα στη Μεγάλη Υφεση του 1929-31. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αμερική επέβαλε για πολιτικούς λόγους στους συμμάχους της -εκτός από μερικές εξαιρέσεις- την αξίωση να μη ζητήσουν πολεμικές αποζημιώσεις μέχρι μια μελλοντική επανένωση των δύο Γερμανιών. Οταν έγινε η επανένωση, το 1990, η Γερμανία αρνήθηκε τα πάντα. Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη που δεν πήραν ούτε πφένιχ!
Πριν ακριβώς από 60 χρόνια, στις 27 Φεβρουαρίου 1953, η Ελλάδα και άλλες χώρες χάριζαν στην ηττημένη Γερμανία μεγάλο μέρος του χρέους της, βοηθώντας την να ορθοποδήσει και να ξαναγίνει οικονομική υπερδύναμη. Με αφορμή την εξηκοστή επέτειο της ιστορικής διάσκεψης του Λονδίνου, Γερμανοί ειδικοί καλούν τώρα τη χώρα τους να φερθεί το ίδιο γενναιόψυχα απέναντι στην Ελλάδα, για το καλό και των δύο. Πόσο μάλλον που τότε η Ελλάδα ανήκε στους δανειστές και αποδέχθηκε κι εκείνη τη διαγραφή του χρέους της τότε Δυτικής Γερμανίας.
Χωρίς διαγραφή του επαχθούς χρέους μιας χώρας, δεν επιτυγχάνεται οικονομικό θαύμα όπως συνέβη στη μεταπολεμική Γερμανία. Η «σεισάχθεια», την οποία εξασφάλισε η Γερμανία με τη Συμφωνία του Λονδίνου την 27η Φεβρουαρίου 1953, της προσέφερε κάτι σπάνιο στην Ευρώπη του 20ού αιώνα: τη διαγραφή στο ήμισυ των προπολεμικών και μεταπολεμικών χρεών της. Κατά τη Γερμανίδα ιστορικό Ούρσουλα Ρόμπεκ-Γιασίνσκι του Πανεπιστήμιου της Στουτγάρδης, η Γερμανία με τη Συμφωνία του Λονδίνου έθεσε τα θεμέλια του λεγόμενου οικονομικού της θαύματος.
Ο Γερμανός ειδικός σε θέματα μείωσης των χρεών των υπό ανάπτυξη χωρών, Γιούργκεν Kάιζερ, επισημαίνει ότι η διαγραφή του γερμανικού χρέους διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί η χώρα σε εξαγωγική δύναμη, εφόσον συνέφερε τους δανειστές της να παράγει, να πωλεί τα προϊόντα της και να τους εξοφλεί. «Κάτι αντίστοιχο θα έπρεπε να εφαρμοσθεί στην Ελλάδα», προτείνει.
Απαιτήσεις από τη Γερμανία είχαν 70 χώρες, ενώ το 1953 το συνολικό χρέος της ανερχόταν σε 30 δισ. μάρκα (περίπου 15,3 δισ. ευρώ). Το ήμισυ αφορούσε την προπολεμική και το υπόλοιπο τη μεταπολεμική περίοδο. Αυτό αντιστοιχούσε στο 23% του ΑΕΠ τη στιγμή που το σημερινό ελληνικό χρέος υπερβαίνει το 160%.

ΖΕΖΑ ΖΗΚΟΥ
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_02/03/2013_485447