Μακρόν-Ερντογάν: Μια σύγκρουση αμοιβαία επωφελής.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
Ο Μακρόν παγίδευσε τον Ερντογάν και τώρα μένει
να μην παγιδευτούμε εμείς.
Μακρόν-Ερντογάν: Μια σύγκρουση αμοιβαία επωφελής.
Από την απόσταση που εξασφαλίζει ο Ατλαντικός Ωκεανός μερικά πράγματα φαίνονται απλά. Εξ ού και η Washington Post σε ανάλυσή της για τη σύγκρουση Μακρόν-Ερντογάν με αφορμή τα σκίτσα του Μωάμεθ κάνει λόγο για σύγκρουση αμοιβαία επωφελή, επιθυμητή και από τους δύο ηγέτες.
Σε ό,τι αφορά τον Τούρκο πρόεδρο, τα κίνητρά του δεν είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφηθούν. Η έκκλησή του για μποϊκοτάζ των γαλλικών προϊόντων ήρθε σε μία μέρα όπου η συναλλαγματική ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος ξεπέρασε για πρώτη φορά στα χρονικά τις 8 λίρες ανά δολάριο. Ό,τι εμπνέει εθνική έξαρση και βοηθά να ξεχαστούν τα προβλήματα εντός συνόρων είναι ευπρόσδεκτο. Οι αναπόφευκτες αντιδράσεις από το εξωτερικό έχει ήδη αποδειχθεί ότι δεν είναι τέτοιες ώστε να υποχρεώσουν τον Τούρκο ηγέτη σε χαμήλωμα των τόνων.
Άλλωστε ο Ταγίπ Ερντογάν δεν απευθύνεται μόνο στο εγχώριο ακροατήριο. Οι φιλοδοξίες του αφορούν την ανάδειξη της Τουρκίας σε ηγεμόνα και εκφραστή όλου του ισλαμικού κόσμου (τουλάχιστον του σουνιτικού), όπως γνωρίζουμε καλά και από άλλες πρόσφατες κινήσεις του σαν τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος.
Ειδικότερα ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας ενδιαφέρεται να αναδειχθεί σε πολιτικό καθοδηγητή των μεταναστευτικής προελεύσεως μουσουλμανικών πληθυσμών της Ευρώπης (όπως εν μέρει το έχει καταφέρει στην περίπτωση της Γερμανίας), πολλαπλασιάζοντας τα διαπραγματευτικά χαρτιά του έναντι των "27”.
Φυσικά είναι υποκριτικό να καταγγέλλει για διαδόχους του ναζισμού τους σημερινούς Ευρωπαίους πολιτικούς ο ηγέτης μιας χώρας που απουσίασε επιδεικτικά, ως "επιτήδειος ουδέτερος”, από το αντιφαστιστικό μέτωπο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Πόσο μάλλον να υπεραμύνεται της ελευθερίας του λόγου ο ηθικός αυτουργός της φυλάκισης περισσότερων δημοσιογράφων στον κόσμο. Όμως το αγαπημένο λεξιλόγιο της "Δύσης” γνωρίζουν να το αντιγράφουν και παίκτες εκτός αυτής, όπως έδειξε όλη η διαδρομή του Ερντογάν. Άλλωστε οι δικές της αντιφάσεις τραυματίζουν την αξιοπιστία της.
Αποτελεί πάντως ένα από τα παράδοξα της παγκοσμιοποίησης, ότι επεισόδια τέτοιου τύπου γίνονται λόγω της πυκνότητας των επαφών και των συναλλαγών όλο και πιο συχνά, αλλά για τους ίδιους λόγους αποδεικνύονται συνήθως βραχύβια και "άσφαιρα”, όπως έχει φανεί και σε προηγούμενους γύρους αναστάτωσης, με αφορμή και πάλι τα "σκίτσα του Μωάμεθ”. Οι μουσουλμανικές κοινωνίες δεν κινούνται ως μπλοκ, οι συμπεριφορές τους κρίνονται από διαφορετικές κατά τόπους παραμέτρους, οι οικονομικοί δεσμοί με την Δύση δεν μπορούν εύκολα να καταλυθούν και οπωσδήποτε στα αραβικά κράτη δεν περισσεύουν αυτοί που θα ήθελαν να αναγνωρίσουν στην Τουρκία τον ρόλο της "εμπροσθοφυλακής”.
Τι κέρδη έχει ωστόσο ο Εμανουέλ Μακρόν από αυτή την αντιπαράθεση; Ο ένοικος των Ηλυσίων χρωστά χάριτες στον Τούρκο ομόλογό του που με την πύρινη ρητορική του υποχρεώνει τους "27” να σταθούν αλληλέγγυοι σε μία Γαλλία, η οποία, αναμετρώμενη με την Τουρκία, δίνει τη μάχη των ιδιαίτερων συμφερόντων της στη Μεσόγειο και τις πρώην αποικιακές της κτήσεις. Η "Ευρώπη της ασφάλειας” και της γεωπολιτικής αυτοπεποίθησης, όπως την προβάλλει η Μακρόν, με το Παρίσι οδηγό, εννοείται, καθίσταται έτσι αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Οπωσδήποτε δεν λείπουν και οι ιδιοτελείς βλέψεις από την άποψη της εσωτερικής πολιτικής. Οι εκλογές του 2022 δεν απέχουν πολύ και ο Μακρόν προσπαθεί να υπερκεράσει προκαταβολικά την Μαρίν Λεπέν σε "ρεπουμπλικανικό” οίστρο. Αλλά και το πρόβλημα της τραυματισμένης κοινωνικής συνοχής προσπερνιέται ευκολότερα εξαπολύοντας "πολέμους αξιών”. Το να εστιάζει κανείς στην "αδυναμία ενσωμάτωσης” των μεταναστευτικής καταγωγής κατοίκων των γαλλικών προαστίων δεν θα πρέπει να υποκρύψει την προϊούσα "αδυναμία ενσωμάτωσης” των ίδιων των γηγενών, όπως έδειξε το κίνημα των "κίτρινων γιλέκων”.
Του Κώστα Ράπτη
28/10/2020
ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Ο Μακρόν παγίδευσε τον Ερντογάν και τώρα μένει
να μην παγιδευτούμε εμείς.
Φαίνεται πως όσοι κάνουν αποτίμηση της πορείας του Ερντογάν, όταν έλθει η ώρα αυτής της αποτίμησης, θα έχουν σε περίοπτη θέση ένα (από τα ομολογουμένως πολλά) λάθος του Τούρκου προέδρου. Πρόκειται για το ''λοκάρισμα'' γαλλικού πλοίου από τουρκικό ανοικτά της Λιβύης. Έκτοτε, η Γαλλία απέδειξε οτι παρά τα πολλά προβλήματα που έχει, οτι είναι η μόνο χώρα της ΕΕ που δεν είναι παρηκμασμένη.
Η παρακμή της ΕΕ είναι τόσο μεγάλη ώστε να μη θεωρείται δεδομένο εδώ και χρόνια οτι η Τουρκία συνιστά δομική απειλή για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής ο οποίος πλέον δεν έχει ορίζοντα μακροπρόθεσμο παρά μόνο όψιμα οικονομικά συμφέροντα που καθορίζουν την περίφημη ''Ευρωπαϊκή Πολιτική προς Τρίτες Χώρες''. Αν έτσι η ΕΕ αντιδρά στην Τουρκία, τότε τι θα κάνει απέναντι στη Ρωσία ή στην Κίνα; Σε κάθε περίπτωση, ο Γάλλος πρόεδρος έριξε στην παγίδα του τον Ταγίπ Ερντογάν και ένα νέο παράθυρο ευκαιρίας ανοίγει για τα ελληνοτουρκικά. Δυστυχώς, η για δεκαετίες απομακρυσμένη από τον ρεαλισμό χώρα μας, μπορεί ακόμη να χύσει την καρδάρα με το γάλα, αν δεν προσέξει την απολογητικότητά της σε περίπτωση που τα ελληνοτουρκικά, ως δια μαγείας εισέλθουν σε μια συζήτηση γύρω από την ''κακή Γαλλία που δε σέβεται τις άλλες θρησκείες'' και που ''όσα κράτη στηρίξουν τη γαλλική πολιτική είναι κράτη που προωθούν την ισλαμοφοβία''.
Ο Ερντογάν αποκαλύφθηκε πλήρως
Η πυγμή του προέδρου Μακρόν αποκάλυψε σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Ιταλία πως η Τουρκία επιθυμεί την εργαλειοποίηση μιας επικίνδυνης πέμπτης φάλαγγας. Ο πρόεδρος Αλ Σίσι μας προειδοποίησε λίγες μέρες πριν. Η Τουρκία έχει κάνει συνήθεια την αποστολή τζιχαντιστών που πολεμούν για τα συμφέροντά της. Σε Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η Τουρκία δείχνει πως έχει προσαρμοστεί πλήρως στις νέες μορφές πολέμου. Ο πόλεμος που είναι έτοιμος να κηρύξει ο Ερντογάν απέναντι στη Δύση, είναι ''ιερός''. Απειλεί την ειρήνη και όσα στήριξαν το βιοτικό επίπεδο εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων εδώ και αιώνες. Οι κοντόφθαλμες λογικές αρκετών δυτικών κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, στηρίχθηκαν στη γραμμική ερμηνεία της ιστορίας. Οτι μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η πρόοδος της ανθρωπότητας με βάση τον δυτικό τρόπο ζωής και πολιτικής οργάνωσης, ήταν μονόδρομος. Σήμερα, αρκετοί πολιτικοί που ήταν θιασώτες μιας αυτόματης ιστορικής επιτάχυνσης προς τη βελτίωση, κοιτούν αποσβολωμένοι έναν άρπαγα ηγέτη ο οποίος σκέφτεται και πράττει με τρόπους περασμένων αιώνων. Η ιστορία δε διαχύθηκε με τον ίδιο τρόπο σε όλον τον κόσμο. Χάρη στη Γαλλία και στην αντίδραση που έβγαλε, ακόμη και αυτή η ΕΕ είναι πιο κοντά στο να δείξει σκληρό πρόσωπο στην Τουρκία. Δε χρειάζεται να αναφέρουμε τους λόγους που αυτό συμφέρει την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η μονότονη προσέγγιση της πολιτικής ορθότητας
Η αντίδραση του Wilders στην Ολλανδία δεν πρέπει να μας χαροποιεί τόσο. Ο Κύριος Wilders έχει 'βαρύ' ιστορικό, ωστόσο μην ξεχνάμε πως και εκείνος αλλά και ο Ούγγρος πρωθυπουργός, δεν ήταν αιτίες αλλά συνέπειες της ελλιποβαρούς μετριοπαθούς πολιτικής ελίτ της ΕΕ η οποία μέσα σε 10 έτη αφήνει μια Ευρώπη γεμάτη κρίσεις, με το χαμηλότερο δυνατό βαθμό αλληλεγγύης και ανύπαρκτη στις ολοένα και αυξανόμενες γεωπολιτικές ζυμώσεις που συνοδεύουν τον ''νέο περήφανο πολυπολικό κόσμο''. Γιατί όμως ο Wilders μπορεί να είναι παγίδα για μας;
Οι θιασώτες της ''όποιας λύσης'' με την Τουρκία, οι αριστούχοι της σχολής του κατευνασμού και συνάμα μονίμως μετεξεταστέοι στα μαθήματα Ιστορίας και Πολιτικού Ρεαλισμού, θα σπεύσουν να εξισώσουν τη Γαλλία με την ολλανδική αντιπολίτευση. Η Γαλλία έχει μακρά παράδοση στην προσπάθεια αφομοίωσης πολιτών άλλης προέλευσης. Είναι η χώρα που ουσιαστικά συνέχισε το έργο της αρχαίας Ελλάδας. Στο Παρίσι πήρε ξανά τα πάνω της η ελευθεροστομία, η ισηγορία, απέκτησε νόημα η ελευθερία και οικοδομήθηκε ο σημερινός τρόπος πολιτειακής οργάνωσης. Το έθνος-κράτος. Η διάκριση των εξουσιών πέρασε από τον Αριστοτέλη στον Μοντεσκιέ. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Ελληνισμό ο οποίος έχει παράδοση στο να ''χωνεύει'' άλλους πολιτισμούς. Κανείς μεγάλος πολιτισμός δε φοβάται κανέναν άλλον. Ή τον συγχωνεύει ή απλώς τον κρατά σε απόσταση. Ο εκτροχιασμός της συζήτησης για το νέο Ανατολικό Ζήτημα και του πώς θα είναι οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία σε μια συζήτηση για τις θρησκευτικές ελευθερίες που θα καταλήξει στο ''Χριστιανισμός Vs Ισλάμ'' είναι άκαιρη και επικίνδυνη. Όχι μόνο γιατί η σημερινή Δύση έχει νομοθετημένες και θεσμοθετημένες όλες τις θεμελιώδεις ελευθερίες, αλλά και γιατί το πρόβλημα μας (εμάς, των Γάλλων, των Ιρλανδών, των Σλοβένων, των Πολωνών, των Αυστριακών και τελικά ακόμη και του Κυρίου Ρούτε) είναι ο τουρκοϊσλαμισμός ως σκέπη των τζιχαντιστών.
Για μας τελικά, πρόβλημα είναι η πολιτική ποδηγεσία των ακραίων στοιχείων από την Τουρκία η οποία επιθυμεί να αλλάξει τις ισορροπίες σε όλη την Ευρασία. Αυτό που διακυβεύεται όλους αυτούς τους μήνες, τους περασμένους και τους ερχόμενους, δεν είναι η Τελωνειακή Ένωση με την Τουρκία, ούτε καν οι κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας. Διακυβεύεται το αν θα μείνουμε πιστοί ως Έλληνες σε κάτι που έχουμε συνεισφέρει στον πολιτισμένο κόσμο. Στο αν θα ζούμε όπως αξίζει και αρμόζει στα ανθρώπινα όντα ή στο αν θα μπούμε σε έναν ''διάλογο'' με ένα κράτος ταραξία το οποίο επιθυμεί να αλλάξει την καθημερινότητα εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών. Οποιοσδήποτε εκτροχιασμός των παραπάνω θεμάτων και ο διαχωρισμός ''εθνικιστών'' και ''μετριοπαθών'', είναι η λάθος απάντηση στην Τουρκία η οποία έχει ποντάρει όλο της το πολιτικό κεφάλαιο σε έναν ακόμη διχασμό της ΕΕ, αυτή τη φορά πολύ πιο επικίνδυνο.
Η πραγματικότητα μας υποχρεώνει να σεβαστούμε περισσότερο την Ιστορία από τις απόψεις μας οι οποίες παραμένουν φωτογραφίες μπροστά στη μεγάλη εικόνα. Όπως πρέπει να κάνει η Ευρώπη, έτσι πρέπει να κάνει και η Ελλάδα με την Κύπρο. Να μιλούν περισσότερο με όρους συνόρων και όχι με όρους γεφυρών σε σχέση με αυτήν την Τουρκία. Κρατώντας παράλληλα την ελπίδα οτι η Τουρκία θα εισέλθει κάποια στιγμή στην κοινότητα των πολιτισμένων κρατών, δεν πρέπει να ξεχνάμε οτι δεν είναι καιρός για παραχωρήσεις και για διαλόγους με ένα κράτος που απειλεί ανοικτά λαούς και εκλεγμένους ηγέτες κρατών που με όλα τους τα κακώς κείμενα, παραμένουν έτη φωτός σε πολιτικό (και όχι μόνο) πολιτισμό από την Τουρκία. Η συμπαράσταση στη Γαλλία από την πλευρά του Ελληνισμού, πρέπει να είναι δεδομένη. Υποστηρίζουμε τη Γαλλία, όταν προστατεύουμε τα συμφέροντά μας απέναντι στην Τουρκία και εμείς οι ίδιοι. Το ίδιο οφείλουν να κάνουν και όλα τα κράτη της ΕΕ.
Αλέξανδρος Δρίβας
29 Οκτωβρίου 2020