Δικαιοσύνη: Πρωτιά στην αρνησιδικία ...
265 ευρωκαταδίκες για καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης
Περισσότεροι Ελληνες προσφεύγουν στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Tο πρόσωπο της ελληνικής δικαιοσύνης με τις δυσλειτουργίες και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που φθάνει στα όρια της αρνησιδικίας, το ξέρουν τόσο καλά, όσο και οι χιλιάδες πολίτες που καθημερινά ταλαιπωρούνται στις δικαστικές αίθουσες, οι δικαστές στο Στρασβούργο. Γιατί εκεί, στο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταφεύγουν οι πολίτες που χρόνια μπλέκουν στα γρανάζια της δικαστικής μηχανής και κάνουν χρόνια ή, για να ακριβολογούμε, δεκαετίες για να βρουν το δίκιο τους. Εκεί που σχεδόν κάθε μέρα μία δίκη αφορά τη χώρα μας και οι καταδίκες πέφτουν βροχή, όπως και τα πρόστιμα χιλιάδων ευρώ γιατί τα δικαστήριά μας απονέμουν δίκαιο κατόπιν εορτής. Αυτό το πρόσωπο της ελληνικής δικαιοσύνης που αφορά τους χιλιάδες πολίτες –50.000 περνούν καθημερινά μόνο από τα δικαστήρια της Ευελπίδων– είναι ασφαλώς εκείνο που ελάχιστα απασχολεί την επικαιρότητα, που επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στην εκκαθάριση των σκανδάλων και τη δικαστική τους διαχείριση. Αλλά πριν δούμε πώς η Ελλάδα διαθέτει στην αρνησιδικία θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη με εκατοντάδες ευρωκαταδίκες, ας δούμε ενδεικτικά και μόνον δύο υποθέσεις.
Μια εκπαιδευτικός που κατά τη διάρκεια της δικτατορίας παραιτήθηκε για λόγους που αφορούσαν την εναντίωσή της στο καθεστώς, έκανε το λάθος να ζητήσει την αποκατάστασή της. Ξεκίνησε αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, ακολουθώντας αρχικά το δρόμο της διοίκησης. Προσέφυγε στην Ειδική Επιτροπή Δευτεροβάθμιας Κρίσης, έτσι ονομαζόταν η αρμόδια δημόσια υπηρεσία, και περίμενε. Οταν είδε πως λύση δεν υπάρχει, προσέφυγε στα δικαστήρια. Λάθος μεγαλύτερο του πρώτου. Αρχισε, λοιπόν, ένα δικαστικό αγώνα από το 1982 και έφθασε ώς το 2004! Η υπόθεσή της ακόμα εκκρεμούσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Και καθώς φως στο τούνελ δεν φαινόταν, αναγκάστηκε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η δικαστική της εκκρεμότητα κρατούσε 21 ολόκληρα χρόνια! Μόλις η υπόθεση έφθασε στους δικαστές του Στρασβούργου, έμειναν ενεοί. Καταδίκασαν τη χώρα μας με μια απόφαση - κόλαφο, επιδίκασαν αποζημίωση στην προσφεύγουσα και το πρόστιμο για το ελληνικό δημόσιο ήταν 10 χιλιάδες ευρώ.
Οσο κι αν ακούγεται πρωτάκουστο η υπόθεση με την εκπαιδευτικό, δυστυχώς δεν είναι η μόνη. Διαθέτουμε ως χώρα, αυτό λένε τα στατιστικά δεδομένα, 265 καταδίκες για απονομή δικαιοσύνης κατόπιν εορτής, επίδοση που γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, ούτε που μπορούν να διανοηθούν. Για του λόγου το αληθές, η Ελλάδα έχει 265 καταδίκες και η Αλβανία 2! Ούτε λόγος για συγκρίσεις βέβαια, με χώρες όπως η Γερμανία που έχει μόνο 40 καταδίκες, ή η Αγγλία με 19. Και να αναλογιστεί κανείς πως η πρωτιά της Ελλάδας στις ευρωκαταδίκες μετριέται στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, δυτικών και ανατολικών, πλην Λευκορωσίας. Ολες τις χώρες, δηλαδή, που είναι στο Συμβούλιο της Ευρώπης, σαράντα επτά συνολικώς. Οι δικαστές στο γραφικό Στρασβούργο έχουν να λένε για τις ελληνικές υποθέσεις. Και η υπόθεση «Κοκκίνη» –με το επώνυμο του πολίτη που προσφεύγει καταγράφονται οι δίκες– έχει μείνει στην ιστορία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Ηταν μια διαφορά ιδιωτική για την κυριότητα ενός ακινήτου. Ενός οικοπέδου στον Μαραθώνα Αττικής. Ο δικαστικός αγώνας ξεκίνησε το 1974. Το πρώτο βήμα ήταν η κατάθεση μιας διεκδικητικής αγωγής στο Πρωτοδικείο της Αθήνας. Πότε έληξε αυτή η μακρά δικαστική διαδρομή; Το 2002 με απόφαση του Αρείου Πάγου. Δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια στα δικαστήρια. Και σ’ αυτή την υπόθεση, η προσφυγή στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατέληξε σε καταδίκη. Αποζημίωση στον πολίτη που έφθασε ώς το Στρασβούργο και 20 χιλιάδες πρόστιμο στο ελληνικό δημόσιο...
Η τελευταία άμυνα
Τι μπορεί να κάνει όμως ο πολίτης που ταλανίζεται και ταλαιπωρείται από την αδυναμία των δικαστηρίων μας να πραγματώνουν τη συνταγματική επιταγή για απονομή της δικαιοσύνης σε χρόνο εύλογο; Εχει τη δυνατότητα, δηλώνει στην «Κ» ο κ. Ιω. Χειρδάρης, νομικός παραστάτης στο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «να προσφύγει στο Στρασβούργο και να ζητήσει τη δικαίωσή του». Πότε, όμως, είναι το ερώτημα. Πρέπει να περιμένει να εξαντλήσουν εδώ όλα τα δικαστικά στάδια μέχρι και τα ανώτατα δικαστήρια; Η απάντησή του δίνει πολλές ελπίδες στους πολίτες. Τελευταία, λέει, το δικαστήριο δέχεται να φθάσουν σ’ αυτό πολίτες που μπορεί η υπόθεσή τους να έχει «βαλτώσει» ακόμα και στο Πρωτοδικείο. Αρκεί να έχουν περάσει δύο χρόνια και βέβαια να μην έχουν βάλει κι αυτοί το χεράκι τους για τις καθυστερήσεις. Να μην έχουν ζητήσει, δηλαδή, αναβολές επί αναβολών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, εξηγεί πως ύστερα από καθυστέρηση 7 ή 8 χρόνων, η ευρωκαταδίκη για το κράτος είναι δεδομένη και η ευρωδικαίωση για τους πολίτες επίσης. Είναι εύκολο όμως να φθάσει ο απλός πολίτης ώς το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων; Είναι μια διαδικασία προσιτή; Η απάντηση είναι καταφατική. Αρκεί μια αίτηση, που μπορεί να σταλεί ακόμα και με φαξ, με την προϋπόθεση να είναι πλήρης και κατατοπιστική.
Tο πρόσωπο της ελληνικής δικαιοσύνης με τις δυσλειτουργίες και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που φθάνει στα όρια της αρνησιδικίας, το ξέρουν τόσο καλά, όσο και οι χιλιάδες πολίτες που καθημερινά ταλαιπωρούνται στις δικαστικές αίθουσες, οι δικαστές στο Στρασβούργο. Γιατί εκεί, στο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταφεύγουν οι πολίτες που χρόνια μπλέκουν στα γρανάζια της δικαστικής μηχανής και κάνουν χρόνια ή, για να ακριβολογούμε, δεκαετίες για να βρουν το δίκιο τους. Εκεί που σχεδόν κάθε μέρα μία δίκη αφορά τη χώρα μας και οι καταδίκες πέφτουν βροχή, όπως και τα πρόστιμα χιλιάδων ευρώ γιατί τα δικαστήριά μας απονέμουν δίκαιο κατόπιν εορτής. Αυτό το πρόσωπο της ελληνικής δικαιοσύνης που αφορά τους χιλιάδες πολίτες –50.000 περνούν καθημερινά μόνο από τα δικαστήρια της Ευελπίδων– είναι ασφαλώς εκείνο που ελάχιστα απασχολεί την επικαιρότητα, που επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στην εκκαθάριση των σκανδάλων και τη δικαστική τους διαχείριση. Αλλά πριν δούμε πώς η Ελλάδα διαθέτει στην αρνησιδικία θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη με εκατοντάδες ευρωκαταδίκες, ας δούμε ενδεικτικά και μόνον δύο υποθέσεις.
Μια εκπαιδευτικός που κατά τη διάρκεια της δικτατορίας παραιτήθηκε για λόγους που αφορούσαν την εναντίωσή της στο καθεστώς, έκανε το λάθος να ζητήσει την αποκατάστασή της. Ξεκίνησε αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, ακολουθώντας αρχικά το δρόμο της διοίκησης. Προσέφυγε στην Ειδική Επιτροπή Δευτεροβάθμιας Κρίσης, έτσι ονομαζόταν η αρμόδια δημόσια υπηρεσία, και περίμενε. Οταν είδε πως λύση δεν υπάρχει, προσέφυγε στα δικαστήρια. Λάθος μεγαλύτερο του πρώτου. Αρχισε, λοιπόν, ένα δικαστικό αγώνα από το 1982 και έφθασε ώς το 2004! Η υπόθεσή της ακόμα εκκρεμούσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Και καθώς φως στο τούνελ δεν φαινόταν, αναγκάστηκε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η δικαστική της εκκρεμότητα κρατούσε 21 ολόκληρα χρόνια! Μόλις η υπόθεση έφθασε στους δικαστές του Στρασβούργου, έμειναν ενεοί. Καταδίκασαν τη χώρα μας με μια απόφαση - κόλαφο, επιδίκασαν αποζημίωση στην προσφεύγουσα και το πρόστιμο για το ελληνικό δημόσιο ήταν 10 χιλιάδες ευρώ.
Οσο κι αν ακούγεται πρωτάκουστο η υπόθεση με την εκπαιδευτικό, δυστυχώς δεν είναι η μόνη. Διαθέτουμε ως χώρα, αυτό λένε τα στατιστικά δεδομένα, 265 καταδίκες για απονομή δικαιοσύνης κατόπιν εορτής, επίδοση που γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, ούτε που μπορούν να διανοηθούν. Για του λόγου το αληθές, η Ελλάδα έχει 265 καταδίκες και η Αλβανία 2! Ούτε λόγος για συγκρίσεις βέβαια, με χώρες όπως η Γερμανία που έχει μόνο 40 καταδίκες, ή η Αγγλία με 19. Και να αναλογιστεί κανείς πως η πρωτιά της Ελλάδας στις ευρωκαταδίκες μετριέται στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, δυτικών και ανατολικών, πλην Λευκορωσίας. Ολες τις χώρες, δηλαδή, που είναι στο Συμβούλιο της Ευρώπης, σαράντα επτά συνολικώς. Οι δικαστές στο γραφικό Στρασβούργο έχουν να λένε για τις ελληνικές υποθέσεις. Και η υπόθεση «Κοκκίνη» –με το επώνυμο του πολίτη που προσφεύγει καταγράφονται οι δίκες– έχει μείνει στην ιστορία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Ηταν μια διαφορά ιδιωτική για την κυριότητα ενός ακινήτου. Ενός οικοπέδου στον Μαραθώνα Αττικής. Ο δικαστικός αγώνας ξεκίνησε το 1974. Το πρώτο βήμα ήταν η κατάθεση μιας διεκδικητικής αγωγής στο Πρωτοδικείο της Αθήνας. Πότε έληξε αυτή η μακρά δικαστική διαδρομή; Το 2002 με απόφαση του Αρείου Πάγου. Δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια στα δικαστήρια. Και σ’ αυτή την υπόθεση, η προσφυγή στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατέληξε σε καταδίκη. Αποζημίωση στον πολίτη που έφθασε ώς το Στρασβούργο και 20 χιλιάδες πρόστιμο στο ελληνικό δημόσιο...
Η τελευταία άμυνα
Τι μπορεί να κάνει όμως ο πολίτης που ταλανίζεται και ταλαιπωρείται από την αδυναμία των δικαστηρίων μας να πραγματώνουν τη συνταγματική επιταγή για απονομή της δικαιοσύνης σε χρόνο εύλογο; Εχει τη δυνατότητα, δηλώνει στην «Κ» ο κ. Ιω. Χειρδάρης, νομικός παραστάτης στο Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «να προσφύγει στο Στρασβούργο και να ζητήσει τη δικαίωσή του». Πότε, όμως, είναι το ερώτημα. Πρέπει να περιμένει να εξαντλήσουν εδώ όλα τα δικαστικά στάδια μέχρι και τα ανώτατα δικαστήρια; Η απάντησή του δίνει πολλές ελπίδες στους πολίτες. Τελευταία, λέει, το δικαστήριο δέχεται να φθάσουν σ’ αυτό πολίτες που μπορεί η υπόθεσή τους να έχει «βαλτώσει» ακόμα και στο Πρωτοδικείο. Αρκεί να έχουν περάσει δύο χρόνια και βέβαια να μην έχουν βάλει κι αυτοί το χεράκι τους για τις καθυστερήσεις. Να μην έχουν ζητήσει, δηλαδή, αναβολές επί αναβολών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, εξηγεί πως ύστερα από καθυστέρηση 7 ή 8 χρόνων, η ευρωκαταδίκη για το κράτος είναι δεδομένη και η ευρωδικαίωση για τους πολίτες επίσης. Είναι εύκολο όμως να φθάσει ο απλός πολίτης ώς το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων; Είναι μια διαδικασία προσιτή; Η απάντηση είναι καταφατική. Αρκεί μια αίτηση, που μπορεί να σταλεί ακόμα και με φαξ, με την προϋπόθεση να είναι πλήρης και κατατοπιστική.
Iωάννα Μάνδρου
Καθημερινή 28/6/2009
(Η εικονογράφηση και ο τίτλος του κειμένου ανάρτησης έγινε με ευθύνη του Ivos 2)