IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Χρήστος Μποκόρος  Μιμητισμού χαλιναγώγηση. Είτε αρέσει είτε όχι, το δίλημμα είναι δικό μας, αφορά στη ζωή μας, την καθορίζει αναπόδραστα: Γεννηθήκαμε και ζούμε σε εμπόλεμο πεδίο, στον μοναδικό πλανήτη ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των ουράνιων σωμάτων, που φιλοξενεί έλλογες υπάρξεις, «προσωπικές», με ετερότητα-μοναδικότητα, η κάθε μια, σκέψης, κρίσης, θέλησης. Για να κατορθωθεί η συνύπαρξη, οι οπτικές γωνίες πρέπει να συγκλίνουν, οι απόψεις να συμπέσουν, η κατανόηση να συντονιστεί, η κάθε ατομική ιδιαιτερότητα να συναινέσει στην ελεύθερη συν-εννόηση. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Η ανθρωπότητα, στο σύνολό της, τιμά και ορέγεται την εναρμόνιση των θελημάτων, νοημάτων και στοχεύσεων, κατορθώνει κατά κανόνα τη σύγκλιση, αλλά ταυτόχρονα την υπονομεύει. Η υπονόμευση βεβαιώνει ψευδαισθητικές εκδοχές ελευθερίας, αλλά ευτυχώς η ελευθερία παραμένει άθλημα αυθυπέρβασης του εγώ, πραγμάτωση της συνύπαρξης ως «κοινωνίας». Δύο εκδοχές της ελευθερίας γοητεύουν συνηθέστερα τον άνθρωπο: Η ελευθερία ως απ...

Το ζήτημα της ελληνικής ταυτότητας είναι ανοιχτό και δεν παύει να απασχολεί την επικαιρότητα . Η ταυτότητα βασίζεται στη διαφορά, είναι μία διαδικασία που στηρίζεται στην ετερότητα και τον πολιτισμικό διάλογο. Η πλειοψηφία των σύγχρονων μελετητών υποστηρίζει ότι η προσπάθεια δημιουργίας μιας νεοελληνικής ταυτότητας ξεκινά τον 18 ο  αιώνα, ως αποτέλεσμα του λεγόμενου « νεοελληνικού διαφωτισμού ». Πρόσφατα, διάβασα σε κείμενο λόγιου συναδέλφου ότι στο παρελθόν είχαμε γίνει Ρωμαίοι (Ρωμιοί), ξεχνώντας την ιδιότητά μας ως Ελλήνων, οπότε ας είναι καλά ο αγράμματος Κολοκοτρώνης, που μας το θύμισε.  Θα προσπαθήσω να αποδείξω ότι η συζήτηση περί ελληνικής ταυτότητας και ελληνικότητας ξεκινά τουλάχιστον από τον 15 ο  αιώνα, από τους υστεροβυζαντινούς λογίους .  Οι πλέον σημαίνοντες εξ αυτών προτίμησαν να αυτοπροσδιορίζονται ως  Έλληνες , αντί της επίσημης ονομασίας  Ρωμαίος  και της κοινής ονομασίας  Γραικός . Είναι κοινός τόπος στους περισσότερους...

Σκίτσα του Γ.ΚΑΛΑ'Ι'ΤΖΗ Είναι παρήγορο στους καιρούς που ζούμε να ξεσπάει εμφύλιος για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και τη σχέση του εκπαιδευτικού συστήματος με τη Νέα Ελληνική Γλώσσα. Αν μάλιστα αυτό δηλώνει και ειλικρινή ανησυχία και αγωνία για το ζήτημα –ό,τι κι αν αυτό σημαίνει– η αντίδραση ενισχύει την εκτίμηση πως είμαστε λαός μεγάλων αντοχών και ισχυρών εμμονών. Το θέμα ανέκυψε μετά την απόφαση του υπουργείου Παιδείας να μειώσει κατά μία τις ώρες διδασκαλίας των Αρχαίων στο γυμνάσιο. Φιλόλογοι, γλωσσολόγοι, πανεπιστημιακοί, με άμεση και σε βάθος χρόνου σχέση με το αντικείμενο, τοποθετήθηκαν ήδη εκφράζοντας και αιτιολογώντας την άποψή τους. Θα σταθούμε σε μια μικρή αποστροφή του κειμένου του Φ. Ι. Κακριδή – ένα από τα έξι κείμενα «διαξιφισμών» που φιλοξένησε χθες η «Κ»: «Ενα τόσο σοβαρό και νευραλγικό παιδαγωγικό πρόβλημα δεν το συζητούμε δημόσια σε στιγμές πολιτικής αναταραχής, με κυβερνήτες ανερμάτιστους που δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη, κα...

 Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος, ένας από τους σπουδαιότερους θεολόγους της εποχής μας που βρίσκεται σε έναν γόνιμο οικουμενικό διάλογο, αν και υποστηρίζει ότι η νεοελληνική αυτοσυνειδησία είναι ενοχική επισημαίνει πως μια ομάδα διανοουμένων προσπαθεί να μας πείσει ότι είμαστε κουτσουρεμένοι και ανάπηροι και φωνάζει: «Ε, λοιπόν δεν είμαστε». Τονίζει ότι η ταυτότητα έρχεται από το μέλλον και μας εξηγεί πως μπορούμε να σταθούμε και πάλι στα πόδια μας. Νικόλαος Λουδοβίκος: «Ο Έλληνας έχει εγκαταλείψει, λόγω συλλογικής κατάθλιψης, την προσπάθεια να μπει στην ιστορία ξανά» Καταρχήν εγώ έχω μια τελείως διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά στο πρόβλημα της ταυτότητας. Δεν υπάρχει ταυτότητα που να μην είναι σε κρίση, και μάλιστα η εθνική ταυτότητα. Ξέρετε, αυτό συνάπτεται και με την έννοια του έθνους και είναι σημαντικό να εξετάσουμε το πως εξελίχθηκε αυτή η έννοια της εθνικής ταυτότητας. Υπήρξε μια ομάδα στοχαστών στα θέματα αυτά οι οποίοι εν πολλοίς αντιπαρατέθηκαν μεταξύ τους. Α...