IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

    Γυναίκες  στον καμβά Ελλήνων ζωγράφων. Στο Greek Sale του οίκου Bonhams (Παρίσι, 24 Νοεμβρίου) καθρεφτίζεται ικανό μέρος της εγχώριας καλλιτεχνικής κοινότητας από τις αρχές του περασμένου αιώνα ως τις μέρες μας. Ξέχωρα από τις επιρροές, τις τεχνοτροπίες και τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια πρόταση «ελληνική», διαπιστώνει  κανείς πως μιλάμε για τέχνη που γεννήθηκε, κυρίως, από άνδρες. Σε σύνολο 153 λαχνών  συναντάμε μόλις τέσσερις γυναίκες ζωγράφους. Η γυναίκα δεν είναι μπροστά, αλλά απέναντι από το καβαλέτο ως μοντέλο. Στα περισσότερα από τα θέματα, όμως, κυριαρχεί. Πολλοί από τους ζωγράφους μας αρέσκονται να αποτυπώνουν τη μορφή της και να αφιερώνουν την τέχνη τους στο θήλυ. Κάποιοι μαγνητίζονται από το γυναικείο αισθησιασμό και με αυτό το κριτήριο απευθύνονται σε ένα πελατολόγιο ανδρών. Για άλλους, όμως, μοιάζει μυστήριο μέγα και παράδοξο κι έτσι την προσεγγίζουν. Άλλοτε υπαινικτικά, άλλοτε ως εικόνα ποιητική, με μια τάση συγκρατημένου πλησιάσματος ή ρ...

Σπύρος Βασιλείου   Τι απέγινε η τέχνη με θετικό λυρικό πνεύμα; Ο φίλος Κώστας Ζαρόκωστας με τον οποίο έχω εξαίρετες μνήμες συνεργασίας – χάρη σ’ αυτόν και τα κείμενά του κάναμε με τον Σπαθάρη και την “Ερση” τη παράσταση «Ο Καραγκιόζης στο Χρηματιστήριο» πριν 20 χρονια – είναι και εξαίρετος αφηγητής καθως διαπιστώνω τώρα με τις αναρτήσεις του για την Ευρυτανία. Στα κείμενά του προσθέτει και ορισμένα έργα του Σπύρου Βασιλείου (1902-1995) με θέμα τη περιοχή, είναι αυτά της Συλλογής ΑΓΕΤ, ακουαρέλλες/τέμπερες (*) τα περισσότερα. Τον ευχαριστώ που μας τα θύμισε. Είναι βέβαια σήμερα και μια εποχή κατάρρευσης των εικαστικών – έστω, επαναπροσδιορισμού και νέας εποχής/προοπτικής κλπ – που με έκαναν να συγκινηθώ με αυτά τα έργα του δημοφιλούς ζωγράφου. Τόση ποιότητα σε λίγες μικρές ζωγραφιές! Η σύνθεση των σκηνών, οι έντεχνα λεπτεπίλεπτες αλλα και αυθόρμητες/”αθώες” ταυτόχρονα πινελλιές, το χρώμα που χοροπηδά πάνω στο φόντο σαν μπαλέτο, η συνολική ισορροπία, η δροσιά, η χαρά της ζωής «ευχαρι...

   Λεπτομέρεια από το έργο Η ”Προσκύνησης των Ποιμένων”  του Στεφάνου Τζανκαρόλα - Εθνική Πινακοθήκη   Η Γέννηση ως υπερφυές θέατρο. ″Παράδοξον μυστήριον οικονομείται σήμερον.  Κοινοποιούνται φύσεις και Θεός άνθρωπος γίγνεται.” Από την πρώτη στιγμή της Γεννήσεως προοικονομείται η Σταύρωση, η Ταφή και βέβαια η Ανάσταση,  δηλαδή όλος ο Σωτηριολογικός κύκλος που δικαιολογεί την ενσάρκωση του Θεού. Για αυτό  ο Χριστός εικονίζεται σε όλες τις βυζαντινές παραστάσεις μέσα σε σαρκοφάγο, σε τάφο . Εδώ δεν έχουμε ένα ηθογραφικό κοσμικό γεγονός όπως αποδίδεται το γεγονός στην Αναγέννηση, αλλά δόγμα και μυστήριον μέγα.  Άλλη λεπτομέρεια:  Τα ζώα, η φάτνη δεν αναφέρονται στην Καινή Διαθήκη αλλά στα απόκρυφα Ευαγγέλια, ένδειξη πόσο η δύναμη της αφήγησης υπερβαίνει το ιστορικό γεγονός. Εορτές και πανηγύρεις  Η γέννηση του Χριστού αρχικά εορταζόταν την 6η Ιανουαρίου μαζί με τα Θεοφάνια.  Από τα μέσα του τέταρτου αιώνα όμως καθορίστηκε πρώτα από την...

Ντίνα Μακέιμπ-σ ε μονοπάτι της Πάτμου (σήμερα δρόμος) με τα δύο της παιδιά .   Ντίνα Μακέιμπ, αποχαιρετίζοντας μια Ελληνίδα  που είχε την αρχοντιά στάση ζωής.    «Αυτά είναι για να τα έχεις μαζί σου στην υπερατλαντική πτήση επιστροφής στην Αθήνα», μου είπε η Ντίνα Μακέιμπ, δίνοντάς μου ένα κουτί λαχταριστά γαλλικά μακαρόν στην τελευταία βόλτα στο Σέντραλ Παρκ πριν από την αναχώρησή μου. Το ύφος της είχε κάτι συνωμοτικό για τους ζαχαρωτούς χρωματιστούς δίσκους που σε βοηθούν να βγάλεις πέρα την πλήξη του ταξιδιού. «Οταν βλέπεις το σκοτεινό χάος του ωκεανού από το παράθυρο, είναι ανακουφιστικό να μασουλάς κάτι γλυκό», μου εξήγησε. Ηταν την τελευταία φορά που την είδα. Στη Νέα Υόρκη, τον Ιούνιο του 2019. Τώρα που «έφυγε», σκεφτόμουν πως αυτή η κίνησή της, συμπύκνωνε μία από τις μεγαλύτερες αρετές του χαρακτήρα της. Είχε πάντα την έγνοια του άλλου. Απλωνε ενστικτωδώς ένα αόρατο και απαλό δίχτυ προστασίας για όλους: κοντινούς και μακρινούς, οικείους και ξένους. Με διακριτ...