IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Η σύγκρουση Σόφιας - Σκοπίων για «μακεδονική» ταυτότητα - γλώσσα και οι Πρέσπες. Η «μακεδονική» ταυτότητα και η συνδεόμενη με αυτήν «μακεδονική γλώσσα» αποτέλεσαν βασικά στοιχεία του μακεδονισμού με τον οποίο συγκρούσθηκε η Ελλάδα θεωρώντας ότι αποτελεί ακραία έκφραση αλυτρωτισμού και σφετερισμού της Ελληνικής Ιστορίας. Συγχρόνως όμως αποτελούν και κόκκινο πανί για τον Βουλγαρικό Εθνικισμό που θεωρεί ότι οι σλαβομακεδόνες και η γλώσσα τους προέρχονται από τη Βουλγαρία. Η Συμφωνία των Πρεσπών έδωσε με τον γνωστό τρόπο «τέλος» στην διαφορά με την Ελλάδα, αλλά οι εκκρεμότητες με τη Βουλγαρία παραμένουν και απειλούν σήμερα την ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας. Οι δυο χώρες παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες και τα κείμενα που υπέγραψαν στην διάρκεια διακυβερνητικών συναντήσεων, δεν έχουν κατορθώσει να βρουν ισορροπίες σε μια σειρά ζητήματα τα οποία έχουν ένα κοινό πυρήνα. Την προβολή εκ μέρους των Βορειομακεδόνων της ξεχωριστής «μακεδονικής» ταυτότητας την οποία μαζί με τη «μακεδον...

 Κατασκευάζοντας ένα έθνος Με αφορμή την προσφάτως εκδηλωθείσα αντιπαράθεση μεταξύ της βουλγαρικής κυβέρνησης και αυτής της Βόρειας Μακεδονίας, εξαιτίας του βουλγαρικού βέτο ως προς την εν προκειμένω έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, οφείλουμε να υπενθυμίσουμε πως η κατά ταύτα αντιπαράθεση έχει ιστορικές ρίζες που παραπέμπουν στο γεγονός ότι η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει ιστορικά και διεθνοπολιτικά, δηλαδή παλαιόθεν και σήμερα τα Σκόπια ως ανεξάρτητη εθνική οντότητα. Για τη Σόφια τα Σκόπια ήταν ανέκαθεν τμήμα του βουλγαρικού έθνους. Αυτή η παράσταση εδράζεται στην ιστορική διαδρομή των δύο χωρών, κυρίως δε στη γλωσσική διάσταση των Σκοπίων, που παραπέμπει σε ένα βουλγαρικό ιδίωμα. Αυτήν την αντίληψη υιοθέτησε και προέβαλε και η Αθήνα στη διαδρομή της αντιπαράθεσης για το αποκαλούμενο μακεδονικό ζήτημα μέχρι και τη συμφωνία των Πρεσπών, όπου και η ανωτέρω πολιτική εν τίνι βαθμό ανετράπη. Η Βουλγαρία, τόσο στο παρελθόν, όσο και σήμερα, θεωρεί τα Σκόπια ως εδαφική συγκρότηση...

  Πώς οι Πρέσπες έδωσαν χώρο στο Βουλγαρικό εθνικισμό.  Όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ο Ν. Κοτζιάς προκειμένου να επιτύχουν συμφωνία με τα Σκόπια επέλεξαν να κάνουν την μείζονα παραχώρηση της αναγνώρισης «μακεδονικής» γλώσσας και «μακεδονικής» ταυτότητας (που αποτελούσε και την ουσία της διαφοράς για το ονοματολογικό), πρακτικά άνοιγαν ένα ακόμη μέτωπο για την συντήρηση των παλιών εθνικισμών στα Βαλκάνια. Η μη αναγνώριση της γλώσσας και της ταυτότητας ως «βορειομακεδονικής» καθώς οι Πρέσπες πρακτικά αποδέχτηκαν την πάγια επιδίωξη των Σκοπίων για διπλή ονομασία, προκάλεσε τα εθνικιστικά αντανακλαστικά στην Σόφια που πάντοτε έβλεπαν την γειτονική χώρα τους ως κατασκεύασμα του Τίτο προκειμένου να περιοριστεί η Βουλγαρική επιρροή στα Βαλκάνια αλλά και για επέκταση της γιουγκοσλαβικής επιρροής στην Ελλάδα. Η Βουλγαρία αν και από τις πρώτες χώρες που αναγνώρισαν την ανεξάρτητη «Μακεδονία» ουδέποτε αναγνώρισε την γλώσσα ως «μακεδονική» θεωρώντας ότι πρόκειται για διάλεκτο της Βουλ...

Παρά την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών τα εμπόδια στην ευρωατλαντική προοπτική της αυριανής Βόρειας Μακεδονίας κάθε άλλο παρά έχουν απομακρυνθεί. Διότι, ανεξαρτήτως των όποιων πιθανών πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα, παραμονεύουν μεταξύ άλλων και οι αντιδράσεις της Βουλγαρίας, η οποία αισθάνεται ότι έχει παραγκωνισθεί. Πριν από μερικές ημέρες, η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Εκατερίνα Ζαχάριεβα προειδοποίησε με συνέντευξή της στη Republika των Σκοπίων ότι η Σόφια θεωρεί ότι η ένταξη της πΓΔΜ στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ εξυπηρετεί τα εθνικά της συμφέροντα, ωστόσο πρόκειται να είναι αυστηρή στους όρους που θα θέσει για να δώσει το "πράσινο φως”. Σε αυτούς περιλαμβάνεται, σύμφωνα με την επικεφαλής της βουλγαρικής διπλωματίας, η τήρηση σχέσεων καλής γειτονίας κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, μακριά από "απομονωτικές και εθνικιστικές πολιτικές”. Η Βουλγαρία, πρόσθεσε, δεν θα ανεχθεί την "κλοπή” της ιστορίας της από τους γείτονές της, ούτε τ...

Ο αλυτρωτισμός είναι ένας πόλεμος με άλλα μέσα. Και μέσα στα Σκόπια έχει δύο όψεις όπως ο Ιανός, ο ρωμαϊκός θεός του πολέμου. Η μία όψη του είναι οι Αλβανοί. Την είδαμε. Η άλλη όψη του είναι οι Βούλγαροι. Παρουσιάζεται παρακάτω. Η Βουλγαρία θεωρεί ανέκαθεν αδελφό της το γειτονικό της νεοπαγές κράτος των Σκοπίων. Το αναγνώρισε αμέσως με την ψευδωνυμία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», αλλά δεν αναγνωρίζει «μακεδονικό έθνος» ούτε «μακεδονική γλώσσα» διότι θεωρεί ότι αποτελούν στοιχεία του βουλγαρικού έθνους. Βούλγαροι Μακεδόνες του Πιρίν είναι ο έως το 2016 πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρόσεν Πλεβλιένεφ, ο σημερινός πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ και ο προκάτοχός του Σεργκέι Στανίσεφ. Επίσημες δηλώσεις αποτυπώνουν τη σταθερή αυτή θέση της Βουλγαρίας. •6.9.2012 Νικολάι Μλαντένοφ, υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας: «Αυτό που βλέπουμε στη Μακεδονία είναι μια ιδεολογική ερμηνεία της Ιστορίας και μια προσπάθεια να δημιουργήσει μια ταυτότητα εις βάρος της Βουλγαρίας. Αυτό δεν θα μπορούσε να ...

  Boyko Borissov and Zoran Zaev Διαβάζοντας το εξαιρετικό βιβλίο του Michael Harris Μαθηματικά χωρίς απολογίες (εκδόσεις Ροπή), το οποίο σας συνιστώ ανεπιφύλακτα, συνάντησα στον πρόλογο αυτό που ο αμερικανός θεωρητικός της επιστήμης Steven Shapin χαρακτήρισε ως «επιχείρημα της Χρυσής Χήνας»: Η θεωρητική έρευνα στα Μαθηματικά, όπως και σε άλλους τομείς είναι καλή, εφόσον συχνά οδηγεί σε ωφέλιμες πρακτικές συνέπειες. Με βάση αυτό το κριτήριο η ιστορική έρευνα έχει ενδιαφέρον όχι μόνο ως καθαρή γνώση αλλά προς εξαγωγή συμπερασμάτων. Ήμουν παρών σ’ εκείνη τη σημαντική επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου στο Χάσκοβο (Απρίλιος 1989), όταν ο Βούλγαρος πρόεδρος Τοντόρ Ζίβκοβ δήλωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου πως οι ελληνοβουγαρικές σχέσεις είχαν ταλαιπωρηθεί πολύ στο παρελθόν, αλλά τώρα ο ίδιος και ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν αποφασισμένοι να τις προβιβάσουν σε τέτοιο επίπεδο που να μην υπάρχουν καλύτερες στη βαλκανική. Και, πράγματι, ο Ζίβκοβ τήρησε την υπόσχεσή του. Θα έλε...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ: (1) Η “ρητορική προθυμίας”, η ταυτότητα και το erga omnes. (2) Η πολύτιμη ομολογία του Ντιμιτρόφ. (3) Βέβαιο το αδιέξοδο στο Σκοπιανό. (4) Η Ιερά Σύνοδος, η Μακεδονία και τα Βαλκάνια.  (5) Μηνύματα από Σκόπια προς Αθήνα μέσω... Σόφιας. (6) Ανέγγιχτος προσώρας ο Αλυτρωτισμός της FYROM. 1. Η “ρητορική προθυμίας”, η ταυτότητα και το erga omnes. Στην τελική ευθεία έχει εισέλθει η διαπραγμάτευση για το ζήτημα της ονομασίας. Επισήμως αντικείμενο της συνάντησης Κοτζιά-Ντιμιτρόφ στη Θεσσαλονίκη ήταν η υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά οι δύο τους μπήκαν στην ουσία. Η μεταξύ τους αρχική συμφωνία, μάλιστα, ήταν η συνάντηση να κρατηθεί μυστική. Όπως είχαμε αποκαλύψει ήταν αίτημα της κυβέρνησης Ζάεφ η διαπραγμάτευση να μεταφερθεί στο επίπεδο των υπουργών Εξωτερικών. Ο εκπρόσωπος των Σκοπίων πρέσβης Ναουμόφσκι είναι προσκείμενος στο κόμμα του Γκρουέφσκι. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να τον αντικαταστήσει, επειδή τον Σλαβομακεδόνα διαπραγματ...