IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Φασισμός, ψυχολογία και ρατσιστική βία. Σύμφωνα με τον Μπατάιγ, η σαγήνη του Χίτλερ είναι ανάλογη με αυτήν που ασκείται στην ύπνωση: ένα ζήτημα περίπλοκο που έχει να κάνει με τη σχέση του ομοιογενούς και του ετερογενούς τμήματος της κοινωνίας. Ενας τρόπος να διαβαστεί η «Ψυχολογική δομή του φασισμού», έργο του Γάλλου στοχαστή και συγγραφέα Ζορζ Μπατάιγ δημοσιευμένο το 1933, είναι αυτός που στο επίμετρο της πρόσφατης ελληνικής έκδοσης αναλύεται κριτικά από τον μεταφραστή Κώστα Γκούνη. Είναι ο τρόπος του Ρίτσαρντ Γουόλιν και του Γιούργκεν Χάμπερμας, οι οποίοι διαπιστώνουν ότι ο Μπατάιγ είχε σαγηνευτεί από τον φασισμό, αφού ωστόσο έχουν μάλλον παρερμηνεύσει το κείμενό του. Ο Χάμπερμας, λόγου χάρη, κρατάει τη φράση «ο Μουσολίνι ή ο Χίτλερ ξεχωρίζουν αμέσως ως κάτι “τελείως διαφορετικό”», χωρίς πάντως να εξηγήσει πώς αυτό ορίζεται από τον συγγραφέα. Ο Γουόλιν εστιάζει στα επίθετα «υψηλά και ευγενή», που χρησιμοποιούνται από τον Μπατάιγ για να περιγράψουν ...

Η ήττα της ουτοπίας.   Το ακόλουθο άρθρο του Ιταλού φιλοσόφου Νορμπέρτο Μπόμπιο (1909-2004) δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα La Stampa στις 18-09-1991.   Norberto Bobbio Το ότι φασισμός και κομμουνισμός πρέπει να ενοποιούνται με την ίδια καταδικαστική κρίση δεν είναι κάτι καινούργιο που διατυπώνεται αυτές τις μέρες. Αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επεξεργάστηκαν και χρησιμοποίησαν ευρέως μια πολιτική και ιστοριογραφική έννοια που τους ταύτιζε: ολοκληρωτισμός. Ολοκληρωτικός ο φασισμός, ολοκληρωτικός και ο κομμουνισμός. Ηταν φυσικό αυτή η θεματική να επαναληφθεί και να γίνει νέο και φλογερό κίνητρο συζήτησης μετά την καταστροφική κατάρρευση των ευρωπαϊκών κομμουνιστικών καθεστώτων. Προξενεί ωστόσο έκπληξη το γεγονός ότι, με το να φανερώνουμε τις αδιαμφισβήτητες αναλογίες σε ό,τι αφορά το σύστημα εξουσίας, λησμονούμε ότι ο κομμουνισμός, διαφορετικά από τον φασισμό, υπήρξε ένα ιδεώδες που διέτρεξε όλη την Ιστορία της Δύσης επί δύο χιλιάδες χρόνια έω...

  Oυκρανοί Νεοναζί Νεοναζί από την «ταξιαρχία του Αζόφ» σε στρατιωτική εκπαίδευση... | AP Photo/ Sergei Chuzavkov Το παραδοσιακό συγχαρητήριο μήνυμα για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ αξιοποίησε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, για να καλέσει την Ουάσινγκτον σε «διάλογο βασισμένο στην ίση μεταχείριση και τον αμοιβαίο σεβασμό», όσον αφορά το ουκρανικό πρόβλημα. Στον χαιρετισμό του προς τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο Πούτιν πρόσθεσε ότι οι αμερικανο-ρωσικές σχέσεις παραμένουν σημαντικές για την επίλυση παγκόσμιων κρίσεων και πρωτίστως τη σύγκρουση στην Ουκρανία, αμυντικά ζητήματα και τη δημοκρατία. Πάντως ο Πούτιν εξέφρασε την πεποίθηση ότι «οι δυο χώρες θα μπορούσαν να βρουν λύσεις στα πιο περίπλοκα διεθνή ζητήματα και να απαντήσουν μαζί στις παγκόσμιες απειλές και προκλήσεις, αν βασίσουν τη σχέση τους στις αρχές της ισότητας και του αλληλοσεβασμού των συμφερόντων τους». Στο «φιλικό» προεδρικό μήνυμα προς τις ΗΠΑ, ο «τσάρος» απέφυγε να αναφερθεί στις δυτικές οικονο...

Στις 7 Μαΐου 1919, οι νικητές του Α’ Παγκοσμίου πολέμου κοινοποίησαν στη Γερμανία τις γραπτές αποφάσεις τους . Τρεις βδομάδες αργότερα (29 του μήνα), οι Γερμανοί υπέβαλαν τις αντιπροτάσεις τους. Απορρίφθηκαν (16 Ιουνίου). Με οργή κι οδύνη, το γερμανικό κοινοβούλιο αναγκάστηκε να υποκύψει (28 Ιουνίου). Η υπογραφή της συνθήκης έγινε με σεμνή τελετή στις αίθουσες των Βερσαλλιών (29 Ιουνίου 1919). Ήταν ένα κείμενο βίας και ταπείνωσης που ουσιαστικά ένα και μόνο αποτέλεσμα είχε: Να τονώσει τη γερμανική λύσσα για ρεβάνς που λίπανε το έδαφος για να φυτρώσει και να ανθίσει ο ναζισμός. Η Γερμανία αφοπλίστηκε κι έχασε όλες τις αποικίες της. Η Γαλλία πήρε την Αλσατία και τη Λορένη. Βέλγιο και Ολλανδία μοιράστηκαν τη Ρηνανία. Η Βοημία, η Σουδητία (το ΒΔ τμήμα της Βοημίας και Σιλεσίας στη σημερινή Τσεχία) και η Μοραβία πέρασαν στην Τσεχοσλοβακία που γεννήθηκε τότε. Εδάφη πήρε και η Πολωνία. Για τη νικημένη Γερμανία επιφυλάσσονταν κι άλλα: Της πήραν ολόκληρο τον πολεμικό αλλά και τον εμπο...

(...)  Η Χρυσή Αυγή δεν κερδίζει οπαδούς εξαιτίας, αλλά παρά την ιδεολογία της. Μπορεί να είναι η λάθος απάντηση, αλλά η επιρροή της στηρίζεται στο ότι οι οπαδοί της τη νοιώθουν απάντηση σε πραγματικά προβλήματα-ερωτήματα α) της άναρχης υπερμετανάστευσης, β) της μνημονιακής κοινωνικής καταστροφής και υποδούλωσης στους πιστωτές, γ) του οικονομικού και πολιτικού πολέμου, της εθνικής ταπείνωσης που δέχεται ο ελληνικός λαός, δ) της απίθανης διαφθοράς του πολιτικού προσωπικού. Και επειδή γίνεται αντιληπτή ως τέτοια από μερίδα της κοινής γνώμης, γι’ αυτό διευρύνει ταχέως την επιρροή της. Καμμιά ηθικολογία βολεμένων μικροαστών δεν μπορεί να ανακόψει την διεύρυνση της επιρροής της ΧΑ. Μόνο ένα μαζικό, ισχυρό, ρωμαλέο, δημοκρατικό, κοινωνικό και πατριωτικό (εθνικό αν θέλετε) κίνημα σωτηρίας της χώρας, κοινωνικής-εθνικής αναγέννησης της Ελλάδας (με πολιτική και για το μεταναστευτικό), μια αποτελεσματική δηλαδή και αξιόπιστη απάντηση στην κοινωνική και εθνική τραγωδία που ζούμε από το...

Weimarer Republik-Otto Dix Ανήσυχος με αυτά που βιώνει καθημερινά στο Βερολίνο, ο Αϊνστάιν ξεκινά το καλοκαίρι του 1931 αλληλογραφία με τον Ζίγκμουντ Φρόιντ, όπου αναπτύσσει προβληματισμούς για την άνοδο του εθνικοσοσιαλισμού και την απειλή ενός νέου Μεγάλου Πολέμου. Το βασικό ερώτημα που θέτει στην πρώτη επιστολή του είναι «πώς θα σταματήσουμε την ψύχωση του μίσους και της καταστροφής», που εξαπλώνεται ταχύτατα στον γερμανικό πληθυσμό. «Δεν εννοώ βέβαια», υπογραμμίζει ο Αϊνστάιν, «μόνο τους αποκαλούμενους “ακαλλιέργητη μάζα”. Η εμπειρία μου δείχνει ότι η υποτιθέμενη αφρόκρεμα της διανόησης είναι η πλέον επιρρεπής σε τέτοιου είδους ολέθριες αυθυποβολές». Η διαπίστωση αυτή ακούγεται σήμερα ως μια εξαιρετικά επίκαιρη (λόγω Χρυσής Αυγής) όσο και ενοχλητική αλήθεια. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι ο νεοφασισμός ευδοκιμεί μόνο ή κυρίως μεταξύ των «κατώτερων», οικονομικά και μορφωτικά, στρωμάτων, αυτών των «επικίνδυνων τάξεων» που είν...