IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Στον πυρήνα του εορτασμού της Πρωτομαγιάς, σε όλους τους πολιτισμούς από κτίσεως κόσμου, βρίσκεται η αναγέννηση της γης και ο εορτασμός του κύκλου της φύσης που παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένη με τον κύκλο της ίδιας της ζωής. Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έλκει την καταγωγή του από τις αρχαίες και παγανιστικές τελετές του μακρινού παρελθόντος. Η σημασία της ημέρας για τους αρχαίους λαούς οφείλεται στο γεγονός πως ημερολογιακά (για το βόρειο ημισφαίριο) η πρώτη ημέρα του Μαΐου βρίσκεται ανάμεσα στην Εαρινή Ισημερία και το Θερινό Ηλιοστάσιο, τοποθετείται δηλαδή στην αρχή της άνοιξης. Ο Μάιος πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια) το όνομα της οποίας προήλθε με τη σειρά του από την ελληνική λέξη Μαία, που σημαίνει τροφός και μητέρα. Η Μάγια ταυτίστηκε επίσης, με την Ατλαντίδα νύμφη Μαία, μητέρα του Ερμή στον οποίον και αφιερώθηκε ο μήνας. Στην Αρχαία Αθήνα γιόρταζαν τον ερχομό της άνοιξης με τριήμερη γιορτή, τα Ανθεστήρια. Τα Ανθεστήρια τελούνταν ...

Στο πρόσωπο του Αγιου Βασίλη συγχωνεύτηκαν αρχαίες μνήμες, έθιμα ξένων λαών, δυτικές συνήθειες και λαϊκές δοξασίες και δημιούργησαν τον άξιο συμπρωταγωνιστή των εορτών του Δωδεκαήμερου           Στη στροφή της Ιστορίας, τα Βαλκάνια βρέθηκαν στο σταυροδρόμι ανάμεσα στη Δύση, όπου ο χριστιανισμός αντρειωνόταν κάτω από άγριους διωγμούς κι απλωνόταν ως η θρησκεία της ελπίδας και στην Ανατολή, όπου οι χριστιανοί είχαν πια την πολυτέλεια να αναλώνονται στις θεολογικές διαμάχες, που προκαλούσαν οι αιρέσεις. Η απειλή του μανιχαϊσμού εμφανίστηκε τα 241 (μ.Χ.) καθώς ο νεαρός Πέρσης, Μάνης , αυτοαναγορεύτηκε Μεσσίας, απεσταλμένος του Θεού με καθήκον να βάλει την ανθρωπότητα στον σωστό δρόμο. Είχε βάλει κάτω ζωροαστρισμό, μιθραϊσμό, ιουδαϊσμό και γνωστικισμό και είχε πάρει από κάθε μια θρησκεία όσα νόμιζε καλύτερα, συνθέτοντας μια δική του κοσμοθεωρία: «Ο κόσμος αποτελείται από δυο αντίπαλα βασίλεια: του Σκοταδιού και του Φωτός. Η Γη ανήκει ...

  Αντίδωρο πρωτογέννημα, ένα τσαμπί σταφύλι ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με τον ΓΕΡΑΣΙΜΟ ΡΗΓΑΤΟ Στην παραδοσιακή ζωή των αγροτικών κοινωνιών, αλλά ακόμα και σε ημιαστικές-ημιαγροτικές συνθήκες διαβίωσης, η απόκτηση των αγαθών ήταν προϊόν μόχθου και υπομονής. Γι' αυτό κάθε νέος καρπός, κάθε σοδειά, αποτελούσε αφορμή για γιορτή, για τελετές θρησκευτικές, για συναθροίσεις οικογενειακές και κοινωνικές. Μ' αυτό τον τρόπο εκφράζονταν οι ευχαριστίες προς τις υπέρτερες, θεϊκές δυνάμεις και προς τη μητέρα φύση για την καρποφορία της γης, διαχρονικά. Τέτοιες τελετές γίνονταν για κάθε καρπό, φυσικά και για το σταφύλι, που είναι ένας από τους τρεις βασικούς καρπούς τής παραδοσιακής ελληνικής παραγωγής. Σ' αυτού του είδους τις τελετές υπάγονται και οι απαρχές. Μιλάμε με τον πανεπιστημιακό, ιατρό, συγγραφέα και λαογράφο Γεράσιμο Ρηγάτο. «Αυτός είναι η Αμπελος· εν ουρανοίς μεν έχουσα την ρίζαν, επί γης δε τα κλήματα· Αμπελος κλαδευομένη το σώμα, αλλ...