IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

   «Ἁμαρτία ἡ ἀπουσία ἀπὸ τὸ παρόν». (Ν. Γ. Πεντζίκης, Τὸ Μυθιστόρημα τῆς Κυρίας Ἔρσης) « Ὤ, πόσον τὰ ἡλιοβασιλέμματα ἐκεῖνα, ἀνάμεσα εἰς τὴν χλόην καὶ τὰς ἀναδενδράδας ἐπερνοῦσαν φαιδρά, δροσερά, καὶ μυροβόλα !» Ἔτσι συνοψίζει ὁ Παπαδιαμάντης τὴν καθημερινὴ ζωὴ τοῦ ἥρωά του στὸ διήγημα «Μὲ τὸν πεζόβολο» (1907),   τὸν ὁποῖο παρακολουθεῖ ὅλη τὴν ἡμέρα   « εἴτε νὰ φυτεύῃ ἢ νὰ σκαλίζῃ ἢ νὰ ποτίζῃ καὶ νὰ κατευθύνῃ τὸ νερὸν εἰς τ᾿ αὐλάκια τοῦ περιβολιοῦ, πότε νὰ τρέχῃ ὅλους τοὺς γιαλούς, ἀπὸ ἀμμουδιὰν εἰς ἀμμουδιὰν καὶ ἀπὸ ἀγκάλην θαλάσσης εἰς ἀγκάλην μὲ τὸν πεζοβόλον ἐπὶ τοῦ ὤμου τοῦ δεξιοῦ, μὲ τὸν τορβᾶν ὑπὸ τὴν ἀριστερὰν μασχάλην, νὰ θαλασσώνῃ ἕως τὸ γόνα […] εἰς ὅλον αὐτὸ τὸ διάστημα ἦτον εὔθυμος καὶ δὲν ἔπαυε νὰ τραγουδῇ: Τὸ γιαλό, γιαλό, ψαράκια κυνηγῶ Ὅλη ἡ περιγραφὴ τοῦ « φίλου του, τοῦ γυμνόποδος κηπουροῦ » καὶ ψαρᾶ ἐν τῷ ἅμα, παραπέμπει σὲ παραδείσια κατάσταση. Ὁ Τριαντάφυλλος ζῇ σὲ μιὰ μικρὴ Ἐδὲμ μὲ τὴν γυναῖκα του καὶ τὰ μικρὰ παιδάκια του. Τὰ ἀπογεύματα ἐρχό...

Αργία σήμερα, αλλά και αρχή της τρομολαγνικά διαφημισμένης κακοκαιρίας, ταιριάζει λοιπόν να βάλουμε ένα διήγημα, και μάλιστα με θέμα μια κακοκαιρία που έτυχε μια τέτοια μέρα: τα «Φώτα ολόφωτα» του Παπαδιαμάντη. Μια βάρκα κινδυνεύει να ναυαγήσει ενώ η γυναίκα του βαρκάρη βασανίζεται με τις ωδίνες μιας δύσκολης γέννας. Ο Παπαδιαμάντης περιγράφει τη σκηνή από τη σκοπιά της μητέρας του βαρκάρη, της Πλανταρούς. Σε κάποια σημεία, η ειρωνεία σφάζει: «φιλόστοργος, ως πάσα πενθερά ήτις δεν επιθυμεί τον θάνατον της νύμφης της, όταν αύτη είναι πρωτάρα, πριν βεβαιωθεί ότι θα επιζήσει το παιδίον, δια να ασφαλισθεί η κληρονομία της προικός» (αν η μητέρα πέθαινε πάνω στη γέννα μαζί με το παιδί, η προίκα θα επέστρεφε στην πατρική της οικογένεια -αν όμως το παιδί επιζούσε θα την κρατούσε ο πατέρας του παιδιού). Για να λεξιλογήσουμε λίγο, στο τέλος του διηγήματος ο Παπαδιαμάντης βάζει ένα μωρό παιδί να ζητάει «βρυν», που είναι κλείσιμο ματιού στις Νεφέλες του Αριστοφάνη (όπως λέει και ο Ν.Δ.Τρ...

''Οι Χαλασοχώρηδες'' Του Αλ.Παπαδιαμάντη ΜΙΚΡΑ ΜΕΛΕΤΗ Α’ Αφού περιήλθον όλα τα μαγαζία της παραθαλασσίου αγοράς, όπου έπιον όχι ολίγον εις υγείαν και των δύο αντιπάλων μερίδων, ο Κωνσταντής ο Καλόβολος και ο Γιάννης της Χρυσάφους κατήντησαν και εις το μικρόν καπηλείον του Δημήτρη του Τσιτσάνη, όπου εισελθόντες απήτουν από τον οινοπώλην να τους κεράσει. Αλλ’ ο κάπηλος ίστατο συλλογισμένος και ηρνείτο επιμόνως να κεράσει, λέγων ότι κατά το έτος τούτο δεν είχε σκοπόν να το κάμει φόρα προς χάριν κανενός, διότι άλλοτε, όπου είχε φανεί φιλότιμος με το παραπάνω, την είχε πάθει στα γερά. Διότι ο Λάμπρος ο Βατούλας και ο Μανόλης ο Πολύχρονος, αυτοί που είχαν το λύειν και το δεσμείν εις τα δύο κόμματα, του έταξαν «φούρνους με καρβέλια», δώσαντες αυτώ ουχί πλείονας των είκοσι δραχμών μετρητά απέναντι , καθώς του είπαν, και παρακινήσαντες αυτόν να εξοδεύσει κι απ’ τη σακκούλα του όσα θέλει άφοβα, διότι θα πληρωθεί μέχρι λεπτού, σύμφωνα μ...