IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

   Πλανήτης δίχως ισορροπία. Ο φετινός Αύγουστος είναι ίσως ο πιο δυσοίωνος μήνας των τελευταίων πολλών δεκαετιών. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποσταθεροποιεί τον πλανήτη ποικιλοτρόπως, ανατρέποντας ισορροπίες δεκαετιών. Φέρνει ξανά το φάσμα της φτώχειας πάνω από την Ευρώπη, απειλεί να μετατρέψει την Αφρική σε πεδίο αντιπαράθεσης, ξυπνάει αναθεωρητισμούς που αδρανούσαν μέχρι πρότινος, φέρνει ξανά τον πόλεμο στην ημερήσια διάταξη. Την ίδια στιγμή στον Ειρηνικό Ωκεανό, ένα ασταθές πλέγμα ισορροπιών φαίνεται ότι κρέμεται από μια κλωστή. Η πανδημία φανέρωσε πολλά από τα εγγενή μειονεκτήματα και τις αποτυχίες της οργάνωσης των ανθρώπινων κοινωνιών στη Δύση, αλλά έδειξε και τον βαθμό αλληλεξάρτησης των οικονομιών της Ασίας, της Αμερικής και της Ευρώπης. Κυρίως, έδειξε τη σημαντικότερη, ίσως, πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Που δεν είναι άλλη από την απειλή κατάρρευσης των ποικίλων οικοσυστημάτων που κατέστησαν μεγάλα τμήματα του πλανήτη Γη κατοικήσιμα και κατάλληλα...

 Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες των διαπραγματεύσεων για το κλίμα, οι πλούσιες χώρες έχουν συχνά αναγνωρίσει τον ρόλο τους στην συμβολή στην υπερθέρμανση του πλανήτη καθώς  και  το  κλιματικό  χρέος  που  οφείλουν σε φτωχότερες χώρες. Αλλά οι πλούσιες χώρες συνήθως αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις ευθύνες τους. Ένας σταθμός παραγωγής ενέργειας από άνθρακα κοντά στο Κότμπους, στην Γερμανία, τον Δεκέμβριο του 2009. Pawel Kopczynski / Reuters     Το χρέος για το κλίμα συνεχίζει να αυξάνεται. Οι πλούσιες χώρες εξακολουθούν να αρνούνται να πληρώσουν το μερίδιό τους.   Εν όψει της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στην Γλασκώβη, η κυβέρνηση Μπάιντεν δημοσίευσε αρκετές αναφορές την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τις σοβαρές απειλές για την ασφάλεια που θέτει ένας θερμαινόμενος πλανήτης. Μαζί, οι εκθέσεις περιέγραψαν μια ζοφερή εικόνα των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων και του ανταγωνισμού για πόρους και τεχνολογίες. Αλλά τα ευρήματά...

  Κλιματική αλλαγή – Γιατί τα δάση χρειάζονται κάτι  παραπάνω  από  απλές  «δεσμεύσεις». Η δέσμευση περισσότερων από 100 χωρών να σταματήσουν την αποψίλωση των δασών, για να έχει αποτέλεσμα, θα πρέπει να μετατραπεί σε πράξη. Και αυτό δεν είναι δεδομένο.   Ποια είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – του βασικού αερίου ρύπου που ευθύνεται για την κλιματική αλλαγή – μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ; Η απάντηση είναι η αποψίλωση των τροπικών δασών. Η φαινομενικά παράδοξη αυτή φράση έρχεται να υπογραμμίσει πόσο μεγάλη είναι η επίπτωση της συνεχούς αποψίλωσης των τροπικών δασών στο περιβάλλον. Γιατί ισοδυναμεί ουσιαστικά με την προσθήκη στην ατμόσφαιρα του διοξειδίου του άνθρακα που κανονικά θα απορροφούσαν τα δάση. Η σημασία των δασών Η σημασία των δασών στο περιβάλλον είναι τεράστια. Και δεν περιορίζεται στο ότι είναι απλώς ένας από τους βασικούς μηχανισμούς απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα, στοιχείο που επίσης σημαίνει ότι τα δ...

 Ο κόσμος έχασε μια κρίσιμη προθεσμία  για τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας. 2010. Στο χείλος της κατάρρευσης εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων βρίσκονται πολλά από τα οικοσυστήματα που στηρίζουν τη ζωή στον πλανήτη, από τα δάση του Αμαζονίου ως τους κοραλλιογενείς υφάλους, επεσήμαινε μελέτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την παγκόσμια βιοποικιλότητα και προειδοποιούσε πως θα υπάρξει «σημαντική μείωση πολλών ουσιαστικών υπηρεσιών στις ανθρώπινες κοινωνίες καθώς πλησιάζουμε σε “οριακά επίπεδα” που σηματοδοτούν το πέρασμα των οικοσυστημάτων σε άλλη λιγότερο παραγωγική κατάσταση, από την οποία είναι πολύ δύσκολο ή και αδύνατον να επανέλθουν». Έτσι, με την προειδοποίηση ότι ο κόσμος έχει μπροστά του μόλις 10 χρόνια για να ανακόψει την απώλεια της βιοποικιλότητας, η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τη Βιολογική Ποικιλότητα, στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας πρότεινε 20 στόχους για τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας μέχρι την επόμενη διάσκεψη του 2020. Μεταξύ άλλων: να αναγνωριστεί η...

 Ρεκόρ τήξης πάγου σημειώθηκε το 2019 στη Γροιλανδία, όπως κατέγραψαν οι δορυφόροι της NASA. Κάθε λεπτό, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, χανόταν ένα εκατομμύριο τόνοι πάγου, γεγονός που συνιστά άλλη μία σοβαρή προειδοποίηση για τις καταστροφές που φέρνει μαζί της η κλιματική αλλαγή. Ρεκόρ τήξης πάγων στη Γροιλανδία.   Τις δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αντικατοπτρίζει η κατάσταση των πάγων της Γροιλανδίας, που το 2019 σημείωσαν ρεκόρ τήξης. Οπως καταγράφεται από τις εικόνες του προγράμματος δορυφόρων Grace της NASA, στη Γροιλανδία έλιωνε περίπου ένα εκατομμύριο τόνοι πάγου το λεπτό, καθ’ όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Communication Earth & Environment, αποδεικνύει αδιάσειστα ότι η κλιματική αλλαγή προκαλεί θέρμανση του Αρκτικού Κύκλου με διπλάσια ταχύτητα συγκριτικά με περιοχές που βρίσκονται σε χαμηλότερο γεωγραφικό πλάτος. Η τήξη του παγοκαλύμματος της Γροιλανδίας συ...

  Το Γαιοκτόνο ενεργειακό μας μοντέλο:  Ως πότε θα είμαστε «Πολιτισμός Τύπου 0»; Έχουμε συνηθίσει να ζούμε σ’ έναν κόσμο πνιγμένο στην ατμοσφαιρική μόλυνση, που απειλείται από πλανητική υπερθέρμανση, ερημοποίηση, αύξηση της στάθμης των θαλασσών, πείνα, μείωση της βιοποικιλότητας και ακραία καιρικά φαινόμενα. Το κλίμα του πλανήτη μας έχει πλέον απορυθμιστεί, οι πόλεις μας είναι μολυσμένες από μικροσωματίδια και βαριά μέταλλα, οι θάλασσες από μικροπλάστικά που εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα, και η λειψυδρία έχει καταντήσει συνηθισμένο φαινόμενο. Πόλεμοι έχουν ξεσπάσει για τους υδρογονάνθρακες και μεγάλες περιοχές του πλανήτη μας έχουν βυθιστεί στη γεωπολιτική αστάθεια εξ αιτίας του ανταγωνισμού για τον έλεγχο των ορυκτών καυσίμων. Το ενεργειακό μοντέλο στο οποίο βασίζεται η παγκόσμια οικονομία είναι, κατά κοινή ομολογία, επικίνδυνο, γαιοκτόνο και αυτοκαταστροφικό. H κρίσιμη καμπή της ανθρωπότητας Στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα η ανθρωπότητα...

Ένας θανατηφόρος μύκητας  απειλεί τη βιοποικιλότητα του Παναμά.  Τα τροπικά φίδια αντιμέτωπα με την εξαφάνιση. Με ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό αμέτρητα είδη ζώων και φυτών οδεύουν στην εξαφάνιση σύμφωνα με νέα επιστημονικά δεδομένα που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τη σημαντική απώλεια της βιοποικιλότητας. Το ερευνητικό ενδιαφέρον στράφηκε πρόσφατα στους πληθυσμούς των τροπικών φιδιών του Παναμά, τα αποτελέσματα όμως θεωρείται ότι αφορούν πολύ περισσότερα είδη. Ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων η βιοποικιλότητα μειώνεται εξαιτίας της άμεσης και καταστροφικής επίδρασης της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον, αυτή τη φορά φαίνεται πως η κυρίαρχη αιτία είναι η εμφάνιση και εξάπλωση ενός θανατηφόρου μύκητα. Ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ και τον Παναμά με επικεφαλής την Karen Lips, καθηγήτρια στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Maryland, κατέγραψαν για πρώτη φορά την επίπτωση της συρρίκνωσης των αμφίβιων λόγω της προσβολής τους από τον μ...

Κλιματική αλλαγή και διοξείδιο του άνθρακα. Γνωρίζουμε ότι η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα παρουσιάζει μια διακύμανση της τάξης των μερικών δεκάδων χιλιάδων ετών τα τελευταία οχτακόσιες χιλιάδες έτη. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες η αύξηση της ποσότητας του αερίου έχει ξεπεράσει κατά πολύ το μέγιστο των διακυμάνσεων αυτών. Η πιθανότητα η αύξηση που παρατηρείται από το 1950 και μετά να είναι ανθρωπογενής και να οφείλεται στη ραγδαία αύξηση της βιομηχανικής δραστηριότητας και άλλων παραγόντων (μεταφορές, κτηνοτροφία κ.λπ.) ξεπερνά το 95% . Υπολογίζεται ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας, που συνεπάγεται η ραγδαία αύξηση εκπομπής διοξειδίου, αγγίζει τον ένα βαθμό τον τελευταίο αιώνα, ενώ τα πέντε θερμότερα έτη των τελευταίων δεκαετιών βρίσκονται μετά το 2010. Με βάση τα στοιχεία των μελετών, η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις από τις αρμόδιες επιτροπές του ΟΗΕ σχετικά με την κλιματική αλλαγή, ...