IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Χωρίς πυξίδα η Ευρώπη  στις συμπληγάδες ΗΠΑ-Ρωσίας. Κάθε απόφαση θα ήταν θεμιτή, αν υπηρετείτο με συνέπεια, συνθήκη αναγκαία για την παραγωγή διεθνούς κύρους και αξιοπιστίας. Προφανώς δεν  θα καινοτομούσαμε  υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη  –  ήτοι οι Ευρωπαϊκές Μεγάλες Δυνάμεις – δεν διαθέτουν στρατηγικό προσανατολισμό, αντάξιο  του   αποτυπώματός  τους στον πλανήτη. Για την ακρίβεια, οι δυνάμεις, που δεν διαθέτουν στρατηγικό προσανατολισμό, έχουν καθορίσει αποφασιστικά την πορεία της Ε.Ε. εξαιτίας του μεγέθους και της απολύτως μυωπικής ανάγνωσης της διεθνούς πολιτικής τόσο από τις ίδιες όσο και από τις υπόλοιπες, οι οποίες ενδεχομένως θέλουν αλλά δεν μπορούν. Τονίστηκε σε προηγούμενο άρθρο του γράφοντος ότι βασικότατο πρόβλημα των Ευρωπαίων είναι η αποσύνδεση της πολιτικής από την οικονομία ή με άλλα λόγια, η προσήλωση στο οικονομικό κέρδος κατά την εποχή των «παχέων αγελάδων» χωρίς καμία μέριμνα για την – εξ ορισμού μακρόπνοου χ...

  Ανελέητος αγώνας αντοχής Πούτιν – Δύσης. Παρά τη φθορά που έχει υποστεί η Ρωσία, οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κινδυνεύουν να λειτουργήσουν ως μπούμερανγκ.   Στις 24 Ιουνίου, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μπήκε στον πέμπτο μήνα της, με την ουκρανική άμυνα στις ανατολικές περιοχές του Ντονμπάς να εμφανίζει εικόνα κατάρρευσης σε αργή κίνηση. Την εβδομάδα που ακολούθησε, γίναμε μάρτυρες μιας τριπλής επίδειξης ενότητας και αποφασιστικότητας της Δύσης. Υπερβαίνοντας τις πάγιες αντιρρήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, η Ε.Ε. έδωσε στην Ουκρανία καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Στη συνέχεια, η σύνοδος κορυφής της ομάδας G7 διατράνωσε ότι θα συνεχίσει να στηρίζει στρατιωτικά και οικονομικά το Κίεβο «όσο χρειαστεί» για να νικήσει τους εισβολείς, ενώ οι Αμερικανοί αποφάσισαν να εξοπλίσουν τους Ουκρανούς με συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας σαν και αυτά που προστατεύουν τον Λευκό Οίκο και το Καπιτώλιο. Τέλος, το ΝΑΤΟ άνοιξε τον δρόμο στη Σουηδία και στη Φινλανδία μετά την άρση του τουρ...

  Τα κανόνια προϋποθέτουν βούτυρο και το αντίστροφο. 'Οσοι δεν ξέχασαν και παρέμειναν προσηλωμένοι στην παράλληλη  μέριμνα  και  των  δύο , διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα την ενεργειακή και εν γένει τη διεθνή κρίση. Εν τω μέσω του Ψυχρού   Πολέμου, το 1970, ο Αμερικανός θεωρητικός Charles Kindleberger επισήμαινε ότι «σχεδόν οιοδήποτε πολιτικό ερώτημα ενέχει μία οικονομική πτυχή και, εφόσον ξεφύγουμε από τα [απλουστευμένα] οικονομικά προβλήματα του Ροβινσώνα Κρούσου, σχεδόν οιοδήποτε οικονομικό ερώτημα ενέχει μία πολιτική πτυχή». Σήμερα, σχεδόν μισό αιώνα μετά, βιώνουμε την επαλήθευση της εν λόγω θέσης κατά τρόπο καταιγιστικό, δραματικό και απόλυτο. Το ερώτημα «βούτυρο ή κανόνια» είναι προφανώς ελκυστικό για την έγερση πολύωρων συζητήσεων, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ψευδοδίλημμα εφόσον η οικοδόμηση στρατιωτικής ισχύος και η εν γένει ενίσχυση της στρατηγικής θέσης ενός δρώντα προϋποθέτουν την οικονομική ισχύ και αντιστρόφως, η οικον...

 Μοιραίες συνέπειες ενός τραγικού λάθους. Είναι γεγονός ότι μπορεί η εκτόξευση των τιμών φυσικού  αερίου  και  πετρελαίου  να  ωθεί  τον πληθωρισμό σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα και στις ΗΠΑ. Δεν επιδέχεται σοβαρή αμφισβήτηση το ότι η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας όφειλε όχι μόνο να αποδοκιμαστεί, αλλά και να αντιμετωπιστεί με πλήρη στήριξη του θύματος της επίθεσης, καθώς και την εξοπλιστική και οικονομική στήριξή του. Ηδη όμως τείνει αυξανόμενη η αμφιβολία αν οι οικονομικές κυρώσεις, που βιαστικά αποφασίστηκαν, βλάπτουν περισσότερο τη Ρωσία από τις χώρες που τις επέβαλαν. Είναι γεγονός ότι μπορεί η εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου να ωθεί τον πληθωρισμό σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα και στις ΗΠΑ. Ομως οι κυρώσεις αποδεικνύονται επωφελείς για αυτές ως εξαγωγέα πετρελαίου και υγροποιημένου αερίου (LNG) με κύριο θύμα τις χώρες του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, οι οποίες τελούν σε μερική έως πλήρη εξάρτηση από το εισαγόμενο ρωσικό πετρέλαιο και φ...

 Η ελπίδα χάθηκε και η Δύση αποδομείται. Δρόμος χωρίς επιστροφή; Πόσο πιθανό είναι ο νέος αυτός παγκόσμιος διπολισμός να επιφέρει και το ιστορικό τέλος αυτού που ξέρουμε ως Ευρώπη; Η Δύση, ως σύνολο δημοκρατικών εθνών-κρατών (στο όσο έχουν νόημα οι όροι), με λίγο-πολύ κοινή φιλοσοφική θεμελίωση, που πάσχιζε να ενοποιηθεί πολιτικώς, οικονομικώς και κοινωνικώς, εμφανώς πλέον αποδομείται. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελεί καθοριστική καμπή και απαρχή, αν όχι επικύρωση, αυτής της ιστορικής αλλαγής στον τρόπο διάρθρωσης του κόσμου. Μέχρι την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, φαινόταν πως υπήρχε μια αναπτυσσόμενη συνεργασία της με την μέχρι τότε Δύση, με αμοιβαία οφέλη (ο όρος Δύση δεν είναι σαφώς ορισμένος, ας πούμε λοιπόν αυτήν που θεωρούσαμε ως τέτοια). Μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ, που δικαιολογούσε τον διαχωρισμό της και την αντιπαλότητά της με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, αρκετές χώρες του πρώην «ανατολικού μπλόκ» ενετάχθησαν στην Ευρώπη, ως ελεύθερα δημοκρατικά κράτη...

  Το δύσκολο σταυροδρόμι για την ΕΕ - Το δυσβάσταχτο κόστος της ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία. Η ανατροπή στο παγκόσμιο σύστημα και στη Διεθνή Τάξη που επέφερε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η σοκαριστική προσπάθεια επιβολής του ρωσικού αναθεωρητισμού ακόμη και με την απειλή χρήσης των πυρηνικών, φέρνει την ΕΕ μπροστά το μεγάλο δίλημμα: θα συνεχίσει να συμβάλει με τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου στη χρηματοδότηση του ρωσικού αναθεωρητισμού που δεν διστάζει να απειλήσει ακόμη και την ίδια την Ευρώπη ή θα επιλέξει την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας στερώντας τον Β. Πούτιν από το ισχυρότερο «όπλο» που έχει στα χέρια του; Και πόσο βεβαίως είναι εφικτή η σταδιακή και πλήρης απεξάρτηση από τη Ρωσία μέχρι το 2030 και με τι κόστος; Ήδη η ενεργειακή κρίση που βουλιάζει την παγκόσμια οικονομία και οδηγεί σε απελπισία του πολίτες κυρίως της ΕΕ από την έκρηξη του πληθωρισμού, την υπερβολική αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού και του αερίου αλλά ...

 Ο παγκόσμιος "πόλεμος" έχει ήδη κηρυχθεί – και είναι οικονομικός. Δεν είναι ο "πόλεμος της Ουκρανίας": είναι ο "πόλεμος της απο-παγκοσμιοποίησης". Ή, μάλλον, της αναδιάταξης της παγκοσμιοποίησης, με εμπλεκόμενους πολύ περισσότερους από αυτούς που ανταλλάσσουν πυρά στη Μαριούπολη ή το Ντονιέτσκ. Το τείχος των κυρώσεων που μετά την εισβολή στην Ουκρανία ύψωσε η Δύση απέναντι στη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν (και δευτερευόντως τη συνεργό της Λευκορωσία), αλλά και οι κινήσεις εθελοντικής απόσυρσης μεγάλων επιχειρήσεων από τη ρωσική αγορά, εξαπλώνει ένα "ωστικό κύμα" που αναμένεται να σαρώσει έναν πλανήτη που ακόμη δεν έχει συνέλθει από την μεγάλη ύφεση της πανδημίας και ήδη δοκιμαζόταν από τις πληθωριστικές πιέσεις μιας δύσκολης ανάκαμψης. Μια τεράστια δοκιμασία αντοχής αναμένει όχι μόνο αυτούς που υφίστανται τις κυρώσεις, αλλά και αυτούς που τις υιοθετούν, ενώ καθοριστικό αναδεικνύεται το ερώτημα πώς θα τοποθετηθούν όσοι μέχρι στιγμής αποτελούν τους ...

Τρία βασικά ερωτήματα  ως προς το Ουκρανικό. Ο πληθωρισμός πληροφοριών  για το Ουκρανικό εμποδίζει να διακρίνει κανείς το κύριο  από  το δευτερεύον. Ο πληθωρισμός πληροφοριών για το Ουκρανικό εμποδίζει να διακρίνει κανείς το κύριο από το δευτερεύον. Ας πάρω ένα παράδειγμα, οι έχοντες πιο θετική άποψη για τη Ρωσία υιοθετούν το επιχείρημα ότι η Ουκρανία δεν εφάρμοσε ως έπρεπε τη συμφωνία του Μινσκ (που παραβίαζε, βέβαια, και η Ρωσία). Οι άλλοι, ορθά επικαλούνται τη συμφωνία της Βουδαπέστης του 1994, με την οποία η Ουκρανία παρέδωσε στη Ρωσία τα ατομικά της όπλα με εγγύηση την ασφάλεια και την εδαφική της ακεραιότητα. Οι μεν διαβάζουν την Ιστορία κατά την επίσημη ρωσική εκδοχή, ότι η Ουκρανία ήταν πάντα ρωσική, οι δε ότι επί αιώνες ήταν τμήμα της πολωνικής – λιθουανικής αυτοκρατορίας, της Πολωνίας, της Αυστροουγγαρίας κ.λπ. Θα μπορούσα να κάνω έναν ατέλειωτο κατάλογο με πραγματικά στοιχεία που να διευκολύνουν κάποιους να στηρίξουν τη μία ή την άλλη πλευρά, ή, ακόμα και ...

Ασία:  Ο μεγάλος ουδέτερος στο ρωσο-ουκρανικό. Το μέχρι πρότινος ενιαίο "παγκόσμιο χωριό" κατακερματίζεται. Οι κυρώσεις της Δύσης, πρωτοστατούσης της Ε.Ε., κατά της Ρωσίας, μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία, και οι αντι-κυρώσεις που θα ακολουθήσουν, προοιωνίζονται τη δημιουργία δύο διακριτών κόσμων με την ελάχιστη δυνατή αλληλεπίδραση, όχι μόνο στον πολιτικό και οικονομικό, αλλά και στον πολιτιστικό και κοινωνικό τομέα. Υπάρχουν όμως και τρίτοι που παρακολουθούν αυτή τη σύγκρουση χωρίς διάθεση να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με οποιοδήποτε από τα δύο μέρη. Και εν προκειμένω, χωρίς να προσχωρούν στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ανεξαρτήτως των απόψεων τους ως προς τη ρωσική εισβολή. Τέτοια είναι η περίπτωση της Ασίας - όχι μόνο ανατολικής, αλλά και δυτικής. Της ηπείρου, δηλαδή με το μεγαλύτερο δημογραφικό και όλο και μεγαλύτερο βάρος στον πλανήτη. Ο κατάλογος των χωρών που υπέγραψαν μαζί με της χώρες της Δύσης την επιστολή καταγγελίας της Ρωσίας στον ΟΗΕ είναι χαρακτ...