IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

    Η δαρβινική προσέγγιση της νέας πανδημικής κρίσης.  «Με την πανδημία του κορονοϊού έχουμε ακόμη μία, αυτή τη φορά οδυνηρή, επιβεβαίωση της θεωρίας της εξέλιξης, μάλιστα χάρη στο πασιφανές της εξέλιξης του κορονοϊού θα έχουμε εμπεδώσει ως κοινωνία τις έννοιες της μετάλλαξης και της προσαρμογής στο περιβάλλον. Μαζί με τη φυσική επιλογή, η μετάλλαξη είναι ένα από τα δύο πιο σημαντικά στοιχεία που τροφοδοτούν την εξέλιξη του βιολογικού κόσμου, μέρος του οποίου είναι και ο άνθρωπος», υποστηρίζει ο Λευτέρης Ζούρος, διαπρεπής Ελληνας εξελικτικός βιολόγος και πρόεδρος της Ελληνικής Εξελικτικής Εταιρείας (ΕλΕξΕ) Κάθε χρόνο στις 12 Φεβρουαρίου γιορτάζεται διεθνώς η «Ημέρα του Δαρβίνου» (Darwin Day), γιατί σαν σήμερα, το 1809, γεννήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία ο Κάρολος Δαρβίνος, ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών και δημιουργός της σύγχρονης εξελικτικής θεωρίας, η οποία όχι μόνο μας προσφέρει μία ενιαία, ορθολογική και εμπειρικά τεκμηριωμένη εξήγηση για την κατα...

  1.     Η γοητεία και η επικαιρότητα  της δαρβινικής επανάστασης.    Η παράξενη ιδέα ότι καμία μορφή ζωής δεν είναι αιώνια και αμετάβλητη, αλλά οφείλει συνεχώς να εξελίσσεται στην προσπάθειά της να προσαρμοστεί σε ένα εξίσου ευμετάβλητο περιβάλλον, δεν διατυπώθηκε πρώτη φορά από τον Κάρολο Δαρβίνο. Ο μεγάλος Βρετανός φυσιοδίφης «περιορίστηκε» στο να αποκαλύψει τον βασικό βιολογικό μηχανισμό που εξηγεί τη διαρκή προσαρμογή των έμβιων όντων στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον τους και, άρα, τη συνεξέλιξη ζωής και πλανητικού περιβάλλοντος. Οι «Μηχανές του Νου», συμμετέχοντας στους διεθνείς αλλά και τους τοπικούς εορτασμούς για την «Ημέρα του Δαρβίνου 2020» (Darwin Day 2020), θα παρουσιάσουν όχι μόνο τη γένεση αλλά και τη μέχρι σήμερα πορεία των δαρβινικών ιδεών. Στο σημερινό άρθρο θα εξετάσουμε την προϊστορία των εξελικτικών ιδεών και τις προϋποθέσεις για την επικράτηση της δαρβινικής θεωρίας της εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής. Της ...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:  Η μέλισσα και ο αρχιτέκτονας. Τα αίτια της υποτίμησης της βιολογικής φύσης μας και της βαθύτατης ενότητάς της με τα άλλα ζωικά είδη πρέπει να αναζητηθούν όχι τόσο στην έλλειψη των κατάλληλων γνωστικών ή ερευνητικών εργαλείων, αλλά μάλλον στη μεταφυσική προκατάληψη περί της μοναδικότητας του ανθρώπινου είδους, η διανοητική ανωτερότητα του οποίου ερμηνευόταν εσφαλμένα ως προϊόν θεϊκής δημιουργίας και όχι βέβαια της ταπεινής βιολογικής εξέλιξης από «κατώτερα» βιολογικά είδη. Η αποδόμηση των κοινότοπων –αλλά ιδιαίτερα επίμονων– ψευδαισθήσεων σχετικά με τη βιολογική ανωτερότητα του είδους μας θα ξεκινήσει δειλά δειλά τον 20ό αιώνα χάρη σε μια σειρά από ιδιαίτερα ανατρεπτικές επιστημονικές εξελίξεις. Η εντυπωσιακή ανάπτυξη της Εξελικτικής Βιολογίας, της Βιοψυχολογίας, των Νευροεπιστημών και της Φυσικής Ανθρωπολογίας έκανε σαφές όχι μόνο το πόσο ανυπόστατη είναι η ανθρώπινη υπεροψία, αλλά κυρίως το πόσο στείρο είναι γνωσιακά και κοινωνικά το να αντι...