Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα Αρχαία Ελληνικά

Άποψη: Φιλολογία χωρίς λόγο .

Εικόνα
   Oπως δεν μπορείς να μελετήσεις τη ζωγραφική του Βαν Γκογκ ή του Πόλοκ κοιτώντας μαυρόασπρες φωτογραφίες, δεν μπορείς να μελετήσεις σε βάθος κείμενα αρχαίων συγγραφέων διαβάζοντάς τα από μετάφραση (φωτ. SHUTTERSTOCK). Άποψη: Φιλολογία χωρίς λόγο . Μέχρι περίπου το τέλος του 20ού αιώνα οι φοιτητές που αποφάσιζαν να σπουδάσουν Κλασική Φιλολογία στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου είχαν ήδη διδαχθεί στη μέση εκπαίδευση είτε αρχαία ελληνικά είτε λατινικά, είτε και τα δύο. Η σταδιακή κατάργηση τμημάτων διδασκαλίας των κλασικών γλωσσών σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες –π.χ. στη Γερμανία η δραματική μείωση των λεγόμενων Humanistische Gymnasien, στην Ελβετία ο περιορισμός της διδασκαλίας των Λατινικών στα δημόσια σχολεία– έχει ως αποτέλεσμα τα τμήματα Κλασικής Φιλολογίας να στρατολογούν προπτυχιακούς φοιτητές χωρίς σχετικές γνώσεις. Τις αποκτούν όμως σε εντατικά μαθήματα κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών και τις διευρύνουν κατά τις μεταπτυχιακές σπουδές. Η απόφαση του Τμήματος Κλασ

5ος π.Χ. αιώνας: Θουκυδίδης-κείμενο 2.500 χρόνων,δείγμα της ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ της ελληνικής γλώσσας.

Εικόνα
  Δείγμα τής ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ τής ελληνικής γλώσσας. Παραθέτω αποσπάσματα ενός επίκαιρου (λόγω λοιμού) κειμένου τού Θουκυδίδου, κειμένου τού 5ου αιώνος π.Χ., για να γίνει άμεσα αντιληπτή η συνέχεια τής γλώσσας μας (λεξιλογική κυρίως, αλλά και γραμματική-συντακτική λιγότερο) μέσα από ένα κείμενο που απέχει 2.500 χρόνια! (Δίνω εντός αγκυλών κάποιες λεξιλογικές πληροφορίες όπου χρειάζεται). Ο «λοιμός των Αθηνών» (πανώλης ή τύφος, θέρους τού 430 π.Χ.) κατά τον πελοποννησιακό πόλεμο, όπως περιγράφεται (Ἱστορίαι 2.47-54) από τον Θουκυδίδη (5ος αι.), ο οποίος προσεβλήθη και ο ίδιος αλλά επιβίωσε. Ο λοιμός αυτός οδήγησε στον θάνατο το 1/3-1/4 των Αθηναίων (μεταξύ των οποίων και τον Περικλή με την οικογένειά του), στους ιατρούς δε που βοήθησαν ήταν και ο Ιπποκράτης. «καὶ ὄντων αὐτῶν οὐ πολλάς πω ἡμέρας ἐν τῇ Ἀττικῇ ἡ νόσος πρῶτον ἤρξατο γενέσθαι τοῖς Ἀθηναίοις, λεγόμενον μὲν καὶ πρότερον πολλαχόσε ἐγκατασκῆψαι καὶ περὶ Λῆμνον καὶ ἄλλοις χωρίοις, οὐ μέντοι τοσοῦτός γε λοιμὸς οὐδὲ φθορὰ οὕτως ἀνθρώπω

Γλώσσης Επίσκεψις

Εικόνα
 Xαρακτικό έργο του Φώτη Βάρθη .  Γλώσσης Επίσκεψις Kύριε Πρύτανη, κυρίες και κύριοι «πρυτάνεις του πνεύματος» –αν επιτρέπεται μια τέτοια προσαγόρευση σε πανεπιστημιακούς– αγαπητοί φίλοι, και αγαπητοί μου προπάντων συμφοιτητές, Μην σας ξενίζει αυτό, γιατί κι εγώ θεωρώ τον εαυτό μου φοιτητή, που δίνει κατά κάποιο τρόπο τις εξετάσεις του και θητεύει στη ζωή προσπαθώντας να μάθει γράμματα και τέχνες. Μπορεί να σπούδασα Φιλολογία, ωστόσο πρέπει εντίμως να ομολογήσω πως είμαι και σ’ αυτό ένας δόκιμος, τελώ υπό δοκιμασία και δεν γνωρίζω ακόμη την ουσία του λόγου. Θυμάμαι πολύ ζωηρά τον αείμνηστο καθηγητή μας στη Φιλοσοφία Ιωάννη Θεοδωρακόπουλο, όταν με τ’ άσπρα του και κείνος μαλλιά μάς ανέλυε τον Φάουστ του Γκαίτε, σε δική του μάλιστα μετάφραση, που άρχιζε ως εξής: «Εσπούδασα, ναι, αχ, φιλοσοφία, νομική και ιατρική, και δυστυχώς και θεολογία!». Η διαρκής φοίτηση του Φάουστ στη γνώση και τη φύσ

Και ξαφνικά, όλοι αγάπησαν την Αντιγόνη…

Εικόνα
Νικηφόρος Λύτρας, Η Αντιγόνη εμπρός στο νεκρό Πολυνείκη, 1865, λάδι σε καμβά, Εθνική Πινακοθήκη Η κυβέρνηση έχει τον τρόπο της να δημιουργεί θέματα εκεί που δεν υπάρχουν. Λες και το Υπουργείο μπορεί να διαχειριστεί συγκεντρωτικά, όλες τις λεπτομέρειες του εκπαιδευτικού συστήματος. Κάθε παρέμβαση όμως, έχει πολύ περισσότερο βάθος από την φλυαρία και την πόλωση στις απόψεις. Ο φετιχισμός της προγονοπληξίας είναι μία από τις πιο διαβρωτικές αρρώστιες της κοινωνίας. Πρόκειται για κληρονομικό σύμπλεγμα που εξέθρεψε η «χρηστική» προσαρμογή της Εκπαίδευσης στην εθνοκεντρική «μόρφωση». Συνήθως, οι προγονόπληκτοι –  «ένοχοι» αξιωματούχοι ή ανυποψίαστοι άνθρωποι της διπλανής πόρτας- είναι αυτοί που γνωρίζουν ελάχιστα για το αντικείμενο που θεοποιούν και το επικαλούνται στη ρητορική τους. Το κακό όμως, είναι ότι δεν προκαλούν γέλιο με τις παρεμβάσεις τους αλλά πολλές φορές, καθορίζουν και την εκπαιδευτική πολιτική των κυβερνήσεων. Για παράδειγμα, ο Καρατζαφέρης  δημιούργησε «ε

Γιατί χρειάζονται τα αρχαία ελληνικά;

Εικόνα
ΠNYKA Ο​​ι γλωσσαμύντορες παντός καιρού συνδέουν τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών με το γλωσσικό ζήτημα. Οι μεν καθαρευουσιάνοι για να την υπερασπιστούν, οι δε δημοτικιστές για να την καταδικάσουν. Και οι μεν και οι δε τη «γλωσσική καθαρότητα» επιδιώκουν. Οι μεν καθαρευουσιάνοι θεωρούσαν πως η νέα ελληνική είναι απευθείας απόγονος της αρχαίας, άρα η αρετή της θα επετυγχάνετο μόνον με τον εναγκαλισμό της με την αττική διάλεκτο. Οι δε δημοτικιστές, που ήθελαν να καθαρίσουν τη ζωντανή γλώσσα από τα κύτταρα μιας «νεκρής γλώσσας», επεδίωκαν την πλήρη αποκοπή της. Δεν χρειάζεται να προσθέσω και την πολιτική διάσταση του γλωσσικού – χωρίς το άλας του διχασμού όλα τα προβλήματα μας φαίνονται άνοστα. Οι μεν καθαρευουσιάνοι ήταν οι «συντηρητικοί», οι δε δημοτικιστές οι «προοδευτικοί». Αρα προκειμένου να διοχετεύσουν τις προοδευτικές τους ιδέες στην εκπαίδευση, οι δεύτεροι απαιτούσαν πάντα την κατάργηση της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών τα οποία και αντιμετώπιζαν ως ιδεολογικ

Για την αγάπη των Ελληνικών

Εικόνα
(...) Μα και βέβαια τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται Αρχαία Ελληνικά. Και πρέπει να διδάσκονται, με ακόμη μεγαλύτερη έμφαση, σε μια Ελλάδα που θέλει να είναι ευρωπαϊκή χώρα. Διότι είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, στο οποίο το ελληνόπουλο έχει πολύ ευκολότερη πρόσβαση και πολύ μεγαλύτερη οικειότητα από το ιταλάκι ή το γαλλάκι. Σκεφθείτε μόνον ποια θα ήταν η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη αν κάποιος σοφός πολιτικός είχε αποφασίσει να ενισχύσει τις κλασικές σπουδές τώρα που υποχωρούν παντού. Αν όντως πρόσφεραν τη δυνατότητα σε φοιτητές από όλον τον κόσμο να διδάσκονται τα κείμενα του Πλάτωνος in sit u.  (...) Τον τίτλο τον δανείζομαι από έναν τόμο που κυκλοφόρησε το 2000 στη Γαλλία και τον οποίον επιμελήθηκαν οι δύο κορυφαίοι ελληνιστές που δεν υπάρχουν πια, η Ζακλίν ντε Ρομιγί και ο Ζαν Πιερ Βερνάν. Το ζητούμενο ήταν να εκθέσουν τη σημασία των Ελληνικών στην εκπαίδευση για να σώσουν τη διδασκαλία τους και να τα γλιτώσουν από την εξαφάνιση που τους επεφύ