IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

    Οι ναζιστές νομικοί παιδαγωγούσαν τους αξιωματικούς των Ες-Ες ή τη χιτλερική νεολαία, μεταξύ άλλων οργανώσεων, με εκλαϊκευτικά βιβλία και άρθρα στον Τύπο ή φυλλάδια ιδεολογικής διαφώτισης του κόμματος (NSDAP). Φωτ. SHUTTERSTOCK Το «κατηχητικό» του ναζισμού. Η πολιτιστική προπαγάνδα του Τρίτου Ράιχ και οι εξωφρενικές θεωρίες  που ανέπτυξε για να στηριχθεί το καθεστώς.   J OHANN CHAPOUTOT Η πολιτιστική επανάσταση του ναζισμού μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας εκδ. Πόλις  Ο Γάλλος ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας Γιοχάν Σαπουτό ερευνά κοσμοθεωρίες καθηγητών φιλοσοφίας και νομικής του Τρίτου Ράιχ που ειδικεύτηκαν στην πολιτιστική προπαγάνδα. Πώς η «λογική» του ναζιστικού ρατσισμού ανέπτυξε στρεβλές θεωρίες που στήριξαν την εθνικοσοσιαλιστική επανάσταση; Ολα τα κλασικά έργα του πνεύματος, από τις πραγματείες των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων μέχρι των Γερμανών φιλοσόφων, ερμηνεύονταν υπό την οπτική του συνθήματος «Blut und Boden» («αίμα και έδαφος»). Επινοείται δηλαδή η ...

  Η δίκη του Αϊχμαν.     Ο συνταγματάρχης των Ες Ες Αντολφ Αϊχμαν (1906-1962) δεν ήταν βέβαια εκείνος που συνέλαβε την ιδέα της «Τελικής Λύσης του εβραϊκού ζητήματος», την οποία επιθυμούσε διακαώς ο Χίτλερ. Ηταν όμως ο πρόθυμος, επιμελής και ανηλεής εκτελεστής της. Διαδραμάτισε πράγματι κομβικό ρόλο στη μηχανή του θανάτου που τέθηκε γρήγορα σε εντατική λειτουργία. Σε αυτόν ανατέθηκε το καθήκον να οργανώσει την εκτόπιση και τη μεταφορά των Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. Ενα καθήκον που το διεκπεραίωσε με τόσο ζήλο ώστε να θεωρείται εύλογα ένας από τους κυριότερους υπεύθυνους του Ολοκαυτώματος. Στη σημασία της δίκης του Αϊχμαν αναφέρεται το ακόλουθο άρθρο της Ντονατέλα Ντι Τσέζαρε , καθηγήτριας Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. Πριν από 60 χρόνια, στις 11 Απριλίου 1961, άρχιζε στην Ιερουσαλήμ η δίκη του Αντολφ Αϊχμαν, μια πράξη δικαιοσύνης η οποία, αφού προβλήθηκε στην παγκόσμια δημόσια σκηνή, σηματοδότησε ένα πριν και ένα μετά, παράγοντας σημα...

Τα αίτια της γέννησης του ναζισμού - Πώς εκατομμύρια άνθρωποι ακολούθησαν μία διαδικασία αποκτήνωσης; Ο ναζισμός υπήρξε αναμφίβολα η πιο φρικώδης ιδεολογία που εμφανίστηκε στον 20ό αιώνα. Αλλά αυτή είναι μόνο μία διαπίστωση και μία διαπίστωση δεν δίνει απαντήσεις στα γιατί. Και τα γιατί είναι κρίσιμα: ● Γιατί εμφανίστηκε ο ναζισμός;  ● Ποιοι ήταν οι παράγοντες που τον εξέθρεψαν  και του έδωσαν μεγάλες διαστάσεις;  ● Πώς είναι δυνατόν εκατομμύρια άνθρωποι να ακολούθησαν  μία διαδικασία αποκτήνωσης;  Αν επιθυμούμε να δώσουμε απαντήσεις που να πατάνε σε στέρεο έδαφος, θα πρέπει πρώτα από όλα να δούμε το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου εμφανίστηκε ο ναζισμός. Επρόκειτο για ένα πλαίσιο κατάφορτο από γεγονότα. Η μεγάλη πυκνότητα ιστορικών συμβάντων συμπεριελάμβανε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη ρωσική επανάσταση, τη γερμανική επανάσταση, την κρίση του 1929.  Σημειώθηκαν ανακατατάξεις στη διάταξη της ισχύος των ισχυρών κρατών και ο ...

 Πως η σβάστικα κατέληξε σύμβολο των ναζί Το αρχαίο σταυροειδές σύμβολο, η σβάστικα, που ο Σλήμαν ανακάλυψε στην Τροία, ήταν διαδεδομένη στον Ινδοευρωπαϊκό χώρο ήδη από την αρχαιότητα. Το πέρασμα του χρόνου ωστόσο, δεν κατάφερε να την απαλλάξει από την αρνητική -εφιαλτική, επί της ουσίας- νοηματοδότηση που του έδωσαν οι ναζί. Πώς όμως, οικειοποιήθηκαν το σύμβολο; Στις 15 Σεπτεμβρίου του 1935 ο Αδόλφος Χίτλερ υιοθετεί τη σβάστικα ως επίσημο σύμβολο της Ναζιστικής Γερμανίας . Η ιστορία όμως αρχίζει πολύ πριν...  Όταν ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν (1822 - 1890) ταξίδεψε στην Ιθάκη το 1868, στη σκέψη του κυριαρχούσε μία και μόνη σκέψη: Η ανακάλυψη της Τροίας. Ο Σλήμαν ήταν πεπεισμένος ότι η ομηρική «Ιλιάδα» δεν είναι παρά ένας χάρτης που θα του αποκάλυπτε τη θέση αρχαίων πόλεων.  Κάπως έτσι άρχισε τις ανασκαφές για το παλάτι του Οδυσσέα. Στην Ιθάκη έφερε στην επιφάνεια περί τις 20 τεφροδόχους, ένα θυσιαστικό εγχειρίδιο, ένα πήλινο ειδώλιο αρχαίας...

Bila Tserkva massacre Η Μπίλα Τσέρκα είναι πόλη της κεντρικής Ουκρανίας. Τον Αύγουστο του 1941, έχοντας εξοντώσει τις σοβιετικές δυνάμεις στην περιοχή, οι Γερμανοί έστειλαν τους εκτελεστές των Einsatzgruppen των SS στην Ουκρανία. Στη Μπίλα Τσέρκα ζούσαν πολλοί Εβραίοι. Τα SS με την σύμφωνη γνώμη του διοικητή της 6ης Στρατιάς, στρατάρχη Βάλτερ φον Ράιχεναου, εκτέλεσαν όλους τους ενήλικες Εβραίους και έκλεισαν σε ένα σχολείο 90 παιδιά και μερικές γυναίκε ς. Οι Γερμανοί στρατιώτες της 295ης Μεραρχίας Πεζικού (ΜΠ) που φρουρούσαν το σχολείο ακούγοντας τις συνεχείς κραυγές και τα κλάματα των γυναικών και των παιδιών δεν ήξεραν τι να κάνουν και ζήτησαν τη γνώμη των ιερέων των μονάδων τους. Στη 295η ΜΠ υπηρετούσαν ένας ρωμαιοκαθολικός ιερέας, ο Έρνστ Τέβες και ένας λουθηρανός πάστορας, ο Γκέρχαρντ Βίλτσεκ. Οι δύο πήγαν στο σχολείο όπου αντίκρισαν φρικτές εικόνες, πείνας και φόβου. Οι δύο εισηγήθηκαν στον τοπικό διοικητή του τμήματος της 295ης ΜΠ που τα φρουρούσε να ελευθερώ...

 Γερμανοί στρατιώτες σε κάποιο ελληνικό χωριό τον Μάιο του 1941. Εως το 1949 καταγράφονται 17 δίκες για εθνικοσοσιαλιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα. Το 1951 μόνο τρεις Γερμανοί βρίσκονταν στις ελληνικές φυλακές. Πριν από 60 χρόνια ακριβώς άρχιζε η δίκη του Μαξ Μέρτεν , συμβούλου της γερμανικής διοίκησης Θεσσαλονίκης που συνεργάστηκε για την εξόντωση των Εβραίων της πόλης με την ειδική μονάδα των SD που είχε στείλει για τον σκοπό αυτό ο Αντολφ Αϊχμαν . Την ίδια στιγμή, δημοσιευόταν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νόμος 3033/1959 με τον οποίο αναστελλόταν η ποινική δίωξη των ναζί εγκληματιών πολέμου. Εναν μήνα αργότερα, στις 5 Μαρτίου του 1959, ο Μαξ Μέρτεν κρίθηκε ένοχος για 13 (από τις 20) κατηγορίες που του είχαν απαγγελθεί. Το δικαστήριο τον απήλλαξε μεν από την κατηγορία της άμεσης συνέργειας στις δολοφονίες των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, αλλά τον έκρινε ένοχο για τον περιορισμό των Εβραίων στο γκέτο, για δημεύσεις περιουσιών, για συνέργεια στην επίταξη του εβραϊκού πλη...

    Ο γερμανός Γιόακιμ Κέπνερ, δημοσιογράφος της «Suddeutsche Zeitung» και συγγραφέας, μιλάει για τη Γερμανία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και για τη σκιά των 40s στις σχέσεις της ευρωπαϊκής υπερδύναμης σήμερα.   Τον Δεκέμβριο του 1940 ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος έμοιαζε να πλησιάζει στο τέλος του. Η Γαλλία είχε κατακτηθεί, η Σοβιετική Ενωση ήταν σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παρακολουθούσαν τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη από την υπερατλαντική τους απομόνωση και ο μοναχικός αγώνας της Μεγάλης Βρετανίας έμοιαζε αναπόφευκτο να λήξει μάλλον σύντομα, είτε με την ήττα είτε με τη συνθηκολόγησή της. Εναν χρόνο αργότερα το σκηνικό παρουσιαζόταν ολότελα διαφορετικό: οι στρατιές του Χίτλερ είχαν εισβάλει στη Σοβιετική Ενωση φτάνοντας έως τις πύλες της Μόσχας, η Ιαπωνία είχε επιτεθεί στο Περλ Χάρμπορ και η Γερμανία ως σύμμαχός της είχε κηρύξει τον πόλεμο στις ΗΠΑ. Τα στρατόπεδα ήταν πλέον αυτά που γνωρίζουμε, η σύρραξη είχε επεκταθ...

  Οι Ναζί και η νεολαία τους  [Μέρος Πρώτο]  Δεν ξέρω αν έχουμε καιρό. Δεν ξέρω κι αν έχει νόημα ‘η ανθρωπότητα να μάθει’ αφού ποτέ δεν μαθαίνει. Με την μόνη ακρίβεια που μπορεί να επιδείξει τρώει μέρος του εαυτού της αλλά και άλλα αθώα πλάσματα κάθε λίγες δεκαετίες. Κι η γνώση;  Η παιδεία; Η Μνήμη; ‘Μου λέτε να εμπιστευτώ τους μορφωμένους’, διαβάζουμε σ’ ένα γράμμα μιας επιζήσασας στο Άουσβιτς. ‘Όμως στο Άουσβιτς μας εξόντωναν μορφωμένοι γιατροί. Μας φύλαγαν πτυχιούχοι ναζί. Μας μετέφεραν ειδικευμένοι μηχανοδηγοί.’ Όλο και περισσότερο το θυμάμαι αφού όλο και περισσότερο συναντώ θαυμαστές του Πλεύρη κι εκεί που δεν θα έπρεπε να συναντώ. Σε χώρους ‘μορφωμένων’ επιστημόνων ή λογοτεχνών, αριστερών και δεξιών!, (και μάλιστα όχι μονάχα από τους γραφικούς αλλά κι από χώρους υπεράνω υποψίας που δημόσια προωθούν την αντίθετη εικόνα τους ακριβώς) που όταν πχ χαλαρώσουν στο κρασί μιλούν για αποδείξεις και πηγές κι έπειτα σε παραπέμπουν σε βίντεο και βιβλία του ...