IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Οι Ρωμιοί στην οθωμανική κοινωνία. Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα διαμόρφωσε νέες συνθήκες στην οθωμανική κοινωνία. Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ επισφραγίστηκαν το 1856 με το αυτοκρατορικό διάταγμα Ισλαχάτ Φερμανί, το οποίο ολοκλήρωνε τις προηγούμενες μεταρρυθμιστικές πράξεις που είχαν ξεκινήσει με το διάταγμα Χατ-ι-Σερίφ το 1839. Ο στόχος του Ισλαχάτ Φερμανί ήταν η θεσμοθέτηση ισότητας μεταξύ όλων των υπηκόων της Αυτοκρατορίας. Η διαμόρφωση κοινής πολιτικής συνείδησης έγινε ο κύριος στόχος της οθωμανικής πολιτικής. Οι εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές έμπαιναν στο περιθώριο. Διαβάστε επίσης: Ξαναδιαβάζοντας τη Μικρασιατική Καταστροφή Μικρασιατική Καταστροφή και δεξιός αναθεωρητισμός Με τον τρόπο αυτό η οθωμανική ηγεσία επεδίωκε την ενσωμάτωση των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων και τη μετατροπή τους σε πολίτες με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις προς τον σουλτάνο. Έως τότε οι κοινότητες αυτές αντιμετωπίζονταν με τον παραδοσιακό ισλαμικό τρόπο, σύμφωνα...

   Πρόσοψη της Κωνσταντινούπολης. 1560.  The Prospect of Constantinople (detail), ca. 1560, Melchior Lorck Μια δραματική ιστορία: τα τελευταία πενήντα χρόνια  της χριστιανικής Κωνσταντινούπολης.  Σε ένα παλαιότερο άρθρο ( Οι κατακτήσεις των Οθωμανών Τούρκων ως την άλωση της Κωνσταντινούπολης ) καταπιαστήκαμε με την τρομερή άνοδο των Οθωμανών και τις κατακτήσεις τους ως το 1402, την στιγμή δηλαδή που τσακίζονται από τον φοβερό Μογγόλο Ταμερλάνο στην μάχη της Άγκυρας. Ο σουλτάνος Βαγιαζήτ θα αιχμαλωτισθεί και λίγο αργότερα θα πεθάνει. Είναι η στιγμή που όλοι περιμένανε: η καθολική Ευρώπη, συγκλονισμένη από την μέχρι πρότινος πορεία των Οθωμανών, ανασυντάσσεται, οι προσφάτως κατακτημένοι βαλκανικοί λαοί βλέπουν μια τεράστια ευκαιρία για απελευθέρωση, οι υποταγμένοι Τουρκομάνοι φύλαρχοι για να αυτονομηθούν, ενώ οι αυτοκρατορία των Βυζαντινών ή πιο σωστά τα υπολείμματα της αυτοκρατορίας, βαυκαλίζονται με την ελπίδα πως θα απεμπλακούν από την ασφυκτικό...

Η πρόσληψη της Επανάστασης  από την οθωμανική πολιτική ελίτ.  Τι είδε ο Γιουσούφ Μπέης το 1821; Το μεγάλο κενό που υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία για την οθωμανική οπτική σχετικά με το 1821 αρχίζει να καλύπτεται. Η έκδοση του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, με τη μελέτη της Σοφίας Λαΐου και του Μαρίνου Σαρηγιάννη «Οθωμανικές αφηγήσεις για την Ελληνική Επανάσταση» και τη γλαφυρή μαρτυρία του Γιουσούφ Μπέη, παρουσιάζει πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο την πρόσληψη της Επανάστασης από την οθωμανική πολιτική ελίτ. Θα ακολουθήσουν εκδόσεις οθωμανικών πηγών αλλά και συνέδρια, από το Ιδρυμα της Βουλής, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο κ.ά. «Ιδού το επιμύθιο της ιστορίας: δεν είναι σωστό να αδιαφορείς για τους ενάντιους εχθρούς της πίστης. […] Διότι αυτή τη φορά, εκτός του ότι η προδοσία και απιστία του ρωμαίικου μιλλετιού δεν μπορεί διόλου να γίνει ανεκτή, δεν ενεργούν μόνο για την κατάληψη του τόπου· επιζητούν και την εξόντωση ολόκληρου του μουσουλμανικού π...

Φωτογραφία αρχείου: Pxhere ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΕΧΕΙ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ. Στην Ελλάδα τον λέμε «ελληνικό», στον Λίβανο «λιβανέζικο», θα τον ακούσεις επίσης ως «αραβικό καφέ», ενώ στην Τουρκία ονομάζεται «τούρκικος», όπως και σε κάποιες χώρες των Βαλκανίων. Αλλά όταν έφθασε γύρω στα μέσα του 16ου αιώνα και σταδιακά εξαπλώθηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία -εδάφη της οποίας αποτελούσαν τότε όλες αυτές τις περιοχές- ήταν γνωστός απλώς ως καφές. Και έπαιξε και αυτός το δικό του, άγνωστο στους περισσότερους- ρόλο στην μετέπειτα κατάρρευσή της, όπως αναφέρει ο Economist. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Ο καφές έφθασε στην Οθωμανική αυτοκρατορία την εποχή που κρατούσε τα ηνία της ο σουλτάνος Σουλεϊμάν Α΄, γνωστός στο δυτικό κόσμο ως Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής και ως «Κανουνί» στο βασίλειό του (1494-1566 μΧ.) Όταν ο Özdemir Paşa, ο κυβερνήτης που είχε στείλει στην Υεμένη γεύτηκε το 1517μ.Χ. τον qahwah (προφέρεται κάουα -μία από τις λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι άραβες γι...