IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Για το τελευταίο βιβλίο του Γιώργου Μαυρογορδάτου   « Μετά το 1922. Η παράταση του διχασμού » (Πατάκης)   Ο Μαυρογορδάτος είναι «βενιζελικής» ευαισθησίας, με άλλα λόγια κοντά στο ρεύμα μιας φιλελεύθερης εκσυγχρονιστικής κριτικής στον εθνικισμό της αναδίπλωσης και στις παραδόσεις της παλαιο-συντηρητικής Ελλάδας. Διαβάζει επομένως την Ιστορία δίνοντας έμφαση στα θετικά και όχι στα αρνητικά της συμβολής του Βενιζέλου στα δημόσια πράγματα της χώρας. Είναι γνωστή και πολυχρησιμοποιημένη η ρήση που λέει πως ένα μόνο πράγμα μας διδάσκει η Ιστορία, ότι δεν διδασκόμαστε τίποτα από την Ιστορία. Έχει τη σοφία του το απόφθεγμα, παρά το ότι μπορεί να το κάνει σημαία του κάθε πικρόχολος αντιδραστικός που βολεύεται με την απόρριψη και ξεμπερδεύει με γενικές καταδίκες. Παρ όλα αυτά, είναι καλό να διαβάζουμε Ιστορία, έστω και αν δεν «παραδειγματίζει» όσο θα θέλαμε. Στέκομαι, για παράδειγμα, στο τελευταίο βιβλίο του Γιώργου Μαυρογορδάτου Μετά το 1922. Η παράταση του διχασμού...

 Ο στρατηγός Σαράιγ επιθεωρεί ιταλικά στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη (1916) ''Η Ελλάς έπρεπε να σωθή, ακόμη και παρά την θέλησιν των περισσοτέρων Ελλήνων.''   Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, βενιζελικός στρατηγός (Στα όπλα η Ελλάς!, Κωνσταντινούπολις 1920, σ. 74) Η εθνική -όπως και η ατομική- μνήμη είναι σαφώς επιλεκτική. Αν η γερμανοϊταλική κατοχή του 1941-44 εξακολουθεί να αποτελεί κομβικό συστατικό στοιχείο της αυτογνωσίας των σημερινών Ελλήνων, δεν συμβαίνει το ίδιο με την αμέσως προηγούμενη καταπάτηση της εθνικής κυριαρχίας από ξένα στρατεύματα: την αγγλογαλλική (ακριβέστερα: πολυεθνική) κατοχή του Α' Παγκοσμίου Πολέμου , η εκατοστή επέτειος της οποίας θα 'πρεπε κανονικά να «γιορταστεί» τούτες τις μέρες. Η λήθη δεν είναι ζήτημα ούτε χρόνου ούτε μεγέθους. Αν από την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων στην Αθήνα μάς χωρίζουν πλέον 74 ολόκληρα χρόνια, η απόβαση των Αγγλογάλλων στη Θεσσαλονίκη απέχει μόλις άλλα 26· από άποψη αριθμού, πάλι, τα κατοχ...