IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

1941 Οι ναζί στην Ελλάδα  (Photo by Berliner Verlag/Archiv/picture alliance via Getty Images)   Ο ματωμένος Δεκαπενταύγουστος: Φανάρι 1943. «Μαύρες» σελίδες της ιστορίας από τη συνεργασία των τσάμηδων  με τους Γερμανούς στη Θεσπρωτία. Η εικόνα της κατάστασης στη Θεσπρωτία πριν και κατά τη διάρκεια της Κατοχής είναι ένα από τα τυπικά θύματα της ελληνικής ιστοριογραφίας της μεταπολιτευτικής περιόδου, όπου δεσπόζει η αυτοπροσδιοριζόμενη ως «προοδευτική» γραφή της ιστορίας όχι μόνον στον πανεπιστημιακό χώρο, όπου ο συγκεκριμένος τρόπος γραφής έχει καταστεί πλέον νόρμα και αναπαράγεται, αλλά και ευρύτερα. Το μοτίβο είναι γνώριμο και ταιριάζει στον προπαγανδιστικό λόγο περί καταπίεσης των μειονοτήτων από την «αστική» τάξη - με την οποιαδήποτε έκφρασή της – ενώ η εν λόγω καταπίεση υποτίθεται πως ήταν η βασική αιτία της συμμαχίας και της συνεργασίας στο στρατιωτικό πεδίο των μουσουλμάνων Τσάμηδων της Θεσπρωτίας με τις ιταλικές και γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Εννοείται ότι

''Ο ι λαοί που δε βλέπουν τους προγόνους τους, δεν βλέπουν ούτε τους απογόνους τους.  Αυτοί που δεν ξέρουν ιστορία είναι καταδικασμένοι να την επαναλάβουν.''                                    Έντμουντ Μπερκ, 1729-1797,                                   Βρετανός πολιτικός & φιλόσοφος 76 χρόνια από το Ολοκαύτωμα της Μαραθούσας, 76 χρόνια από τις θηριωδίες των κατακτητών, ξένων και ντόπιων, 76 χρόνια από τη θυσία εκείνων που με το αίμα τους έγραψαν την ιστορία αυτού του τόπου  Το Ολοκαύτωμα της Μαραθούσας  και η ιστορία του δωσυλογισμού στη Χαλκιδική. 76 χρόνια από το Ολοκαύτωμα της Μαραθούσας, 76 χρόνια από τις θηριωδίες των κατακτητών, ξένων και ντόπιων, 76 χρόνια από τη θυσία εκείνων που με το αίμα τους έγραψαν την ιστορία αυτού του τόπου. Το μυαλό μας, η μνήμη μας γυρίζει πίσω στον Ιούνιο του 1944. Η Ελλάδα στενάζει ακόμα κάτω από το ζυγό του Άξονα. Η ναζιστική Γερμανία όμως και οι σύμμαχοι της ηττώνται σε όλα τα μέτωπα και σιγά σιγά υπ

Ο Γεώργιος Πούλος, που καταγόταν από το χωριό Πλάτανος Ναυπακτίας, ήταν ένας αντισυνταγματάρχης Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού μέχρι τη στιγμή που προσέφερε οικειοθελώς τις υπηρεσίες του στους Γερμανούς. Ενώ η κατοχή πλησίαζε στο τέλος της, η κυβέρνηση Ράλλη προχώρησε το φθινόπωρο του 1943 στο σχηματισμό βοηθητικών αντικομουνιστικών ομάδων (Τάγματα Ασφαλείας και άλλες ομάδες) με σκοπό την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του ΕΛΑΣ στην ορεινή και στην πεδινή Ελλάδα. Ο Πούλος, συγκρότησε τον ΕΕΣ (Εθνικός Ελληνικός Στρατός) ή ομάδα Πούλου, που δεν ήταν τίποτα άλλο από μια ομάδα εγκληματιών και τυχοδιωκτών, εξοπλισμένοι με στολές και όπλα των Ναζί.  Το τάγμα του Πούλου δραστηριοποιήθηκε εκτός από τη Θεσσαλονίκη σε περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας (κυρίως Πτολεμαΐδα αλλά και Γιαννιτσά, Κρύα Βρύση κλπ.). Διαβόητοι για τη σκληρότητά τους οι άντρες του Πούλου «κατάφεραν» σε πολλές περιοχές να προκαλέσουν περισσότερα θύματα από τα γερμανικά αντίποινα. Στα Γιαννιτσά η

Αυτές τις μέρες ξαναδιάβασα ύστερα από πολλά χρόνια «Τα Σιλό», ένα νεανικό βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού , στο οποίο η υπόθεση, τουλάχιστον στο πρώτο μέρος του βιβλίου, διαδραματίζεται στην Καβάλα στα χρόνια της βουλγαρικής κατοχής (1941-1944). Πρόκειται για μια κατοχή που τρόπον τινά επισκιάστηκε από τη γερμανική. Γράφει σχετικά ο Βασιλικός: «Για να γράψει κάποιος, πρέπει να έχει ένα έλλειμμα ή ένα τραύμα που προσπαθεί να το αντιμετωπίσει δια της γραφής. Για μένα ήταν η Κατοχή. Μικρό παιδί είχαμε φύγει με την οικογένειά μου από την Καβάλα και πήγαμε στη Θεσσαλονίκη γιατί φοβόμασταν τους Βουλγάρους…» Έξοδος στο Αιγαίο Όπως είναι γνωστό, η Βουλγαρία στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξε σύμμαχος των δυνάμεων του Άξονα. Η βουλγαρική κυβέρνηση υπέγραψε την 1η Μαρτίου 1941 το Τριμερές Σύμφωνο με τη Γερμανία και την Ιταλία, έχοντας φροντίσει προηγουμένως να εξασφαλίσει ότι θα της παραχωρείτο η πολυπόθητη «έξοδος στο Αιγαίο»... Σε συνεργασία με τα γερμανικά