IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  ​Η Αγία Σοφία μετετράπη από ορθόδοξος ναός σε ρωμαιοκαθολικό μετά την Αλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους. Στους οθωμανικούς αιώνες λειτούργησε ως οθωμανικό τέμενος. Το εκκοσμικευμένο κράτος του Κεμάλ Ατατούρκ τη μετέτρεψε σε μουσείο – εξ ου και η ονομασία της στα τουρκικά Ayasofia και όχι τάδε τζαμί. Την ιερότητά της στον σύγχρονο κόσμο δεν την αντλεί μόνον από την αφιέρωσή της στον Χριστιανισμό ούτε από την ιστορική της αξία. Είναι ιερό μνημείο του πολιτισμού μας, καθαγιασμένο και από την υψηλή αρχιτεκτονική του αξία και από την τέχνη των τοιχογραφιών της. Είναι ενδιαφέρον να συγκρίνει κανείς τις μεταμορφώσεις της Αγίας Σοφίας με τις μεταμορφώσεις του Παρθενώνα. Την παρθένο του Δωδεκάθεου στους χριστιανικούς αιώνες αντικατέστησε η Θεομήτωρ, ως Παναγία Αθηνιώτισσα, κατόπιν επί Φραγκοκρατίας η Notre Dame d’Athènes, πριν το οικοδόμημα μετατραπεί σε τέμενος. Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους τον ναό προστατεύει το «μη μου άπτου» του σύγχρονου πο...

Ο ιστορικός (Τουρκολόγος/οσμανολόγος) Νίκος Μούδουρος (Ν.Μ.) έγραψε ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο στον Φιλελεύθερο (στις 14 Φεβρουαρίου 2016), “ Τα λάφυρα πολέμου, οι σοροί και οι αναμνήσεις” , για το “πλιάτσικο” που δημιουργήθηκε μετά την Τουρκική εισβολή με τις περιουσίες των αυτόχθονων κατοίκων στις περιοχές που κατακτήθηκαν από τον τουρκικό στρατό. Στο κείμενό του ο Ν.Μ. εξηγεί πως τα “λάφυρα πολέμου ”, οι “σοροί” και οι “αναμνήσεις”, δημιούργησαν προβληματισμούς σε μια, τουλάχιστον, μερίδα των Τουρκοκυπρίων και πως, μεταξύ άλλων, επηρέασαν διανοούμενους και ενέπνευσαν ποιητές. Όλα όσα έγραψε ο Ν.Μ. είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα ιστορικά, όπως και κοινωνιολογικά. Ωστόσο η ανάλυσή του δεν είναι ολοκληρωμένη. Αγνοεί μια σημαντική και, κατ´εμέ, καθοριστική διάσταση της συμπεριφοράς των Τουρκοκυπρίων αναφορικά με το “ πλιάτσικο”, που κύπριοι διανοούμενοι και κυρίως της αριστεράς αρνούνται κάν να αγγίξουν, πόσο δε μάλλον να μελετήσουν επισταμένα και να εντάξουν στις ...