IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Εμπόδισε και συ κάτι καλό, μπορείς! Ένα ακόμη χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ναρκισσιστικής παθολογίας έγκειται στην αδυναμία συνεργασίας του Έλληνα. Σε πρόσφατη συνάντηση Ελλήνων οι οποίοι διαπρέπουν στο εξωτερικό στον τομέα της βιοτεχνολογίας, εφημερίδα συγκέντρωσε γνώμες τους σχετικά με ενδεχόμενη ανάλογη δραστηριότητα και στη χώρα μας. Αντιγράφω, λοιπόν, κάτι που μού έκανε μεγάλη εντύπωση. Είπε, συγκεκριμένα, η οικονομολόγος υγείας κ. Ξένια Καπόρη: «Οι επενδυτές που θα έρθουν θα πρέπει να ξεπεράσουν κατ’ αρχάς τον τεράστιο σκόπελο της γραφειοκρατίας. Κι έπειτα είναι και οι νοοτροπίες που μάς κρατούν πίσω. Από τη μια, υπάρχουν παντού άνθρωποι με απίστευτη όρεξη για δουλειά, τους οποίους το σύστημα συνήθως δεν αξιοποιεί. Κι από την άλλη, οι περισσότεροι Έλληνες, αντί να βρίσκουν λύσεις , διαπιστώνουν παντού προβλήματα. Δεν μέ ενδιαφέρει να μού πεις γιατί δεν μπορεί να γίνει κάτι, αλλά πώς θα γίνει, πώς θα βρεθούν τρόποι να ξεπεραστούν τα εμπόδια» [Η έμφαση δική μου]...

   (AP Photo/Petros Giannakouris) Αυτοσυντήρηση και ατομικισμός. Ούτε η ιστορία ούτε η βιολογία δίνουν δεκάρα  για τα δικαιώματα του ατόμου . Για τον πασιφιστή του γλυκού νερού, ο ήρωας είναι καρφί στο μάτι. Η ίδια η ιδέα ότι η ελευθερία του να ονειροπολεί τοπία ανθηρά και ειρηνοφόρα βασίζεται στην ετοιμότητα ενός άλλου να τον προστατεύει εν όπλοις, του προκαλεί ζάλη, τον κάνει να διαισθάνεται αθέλητα τον παρασιτισμό του. Λογικό είναι επομένως να τον εχθρεύεται.  Αλλά και για τον εξισωτιστή, τον οπαδό του ”όλοι είμαστε το ίδιο”, και το αντίθετό του, τον καιροσκόπο, τον τάχα μου κυνικό, που τα μετράει όλα σε χρήμα και κοινωνική ”επιφάνεια”, ισχύουν ανάλογα.Η ιδέα ότι ένα τζετ της πολεμικής αεροπορίας που το χειρίζεται ένας νεαρός με τρεις κι εξήντα τον μήνα, είναι εντέλει, δηλαδή όταν ο κόμπος φτάνει στο χτένι, απείρως κρισιμότερο για την αυτοσυντήρηση μιας συλλογικότητας απ′ όλα της τα ασθενοφόρα και τα διδακτήρια, όλα της τα ποιήματα και τα α...

 Ο εθνικισμός των εμβολίων.     Η παγκόσμια μάχη για την ανάπτυξη και τον έλεγχο του εμβολίου ενάντια στον κοροναϊό βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτή τη στιγμή, γίνονται εκατοντάδες προσπάθειες σε όλο τον κόσμο. Κι ενώ το εμβόλιο δεν είναι ακόμη έτοιμο έχει προκύψει ήδη το μεγαλύτερο από όλα τα ζητήματα. Ο τρόπος με τον οποίο αυτό θα διανεμηθεί σε όσους το έχουν ανάγκη. Ήδη χώρες, όπως οι ΗΠΑ,  η Ρωσία και η Ινδία έχουν δηλώσει ότι θέλουν να εξασφαλίσουν προτεραιότητα πρόσβασης στο εμβόλιο. Αυτή η ιεράρχηση ως σημαντικότερης της εσωτερικής, εθνικής αγοράς είναι διεθνώς γνωστή ως «εθνικισμός των εμβολίων».     Λειτουργεί ως εξής: μία χώρα καταφέρνει να εξασφαλίσει δόσεις εμβολίου για τους πολίτες ή τους κατοίκους της πριν αυτό διατεθεί σε άλλες χώρες. Αυτό γίνεται μέσω συμφωνίας μεταξύ μίας εθνικής κυβέρνησης και του κατασκευαστή του εμβολίου. Οι κινήσεις στη σκακιέρα του εμβολίου     Τον Μάρτιο, ο Λευκός Οίκος συναντή...

Εγωισμός και αλτρουισμός. Σε όλη τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, η μορφή του Homo economicus αποτέλεσε το κεντρικό εννοιολογικό εργαλείο με βάση το οποίο οι οικονομολόγοι επεξεργάστηκαν τα μοντέλα τους και τις υποδείξεις τους για την οικονομική πολιτική. Αυτή η ιδέα ενός ανθρώπου προικισμένου με εξαιρετική ορθολογικότητα, με αξιοσημείωτη αυτεξουσιότητα καθώς και με πολύ αξιοζήλευτο αυτοέλεγχο, υποβλήθηκε ωστόσο πολύ σύντομα σε κριτική, πρώτα από τον Αυστριακό οικονομολόγο Καρλ Μένγκερ (1840-1921) και από τη γερμανική ιστορική σχολή του τέλους του 19ου αιώνα, στη συνέχεια από τον Αμερικανό οικονομολόγο Θορστάιν Βέμπλεν (1857-1929) και από τη γαλλική κοινωνιολογία (ιδίως από τον Μαρσέλ Μος). Με αφετηρία τη δεκαετία του 1950, η ιδέα αυτή έγινε βαθμιαία το αντικείμενο μιας ριζικής αμφισβήτησης από πολυάριθμα έργα στην ψυχολογία. Οι ψυχολόγοι Χέρμπερτ Σάιμον και Ντάνιελ Κάνεμαν, βραβευμένοι και οι δύο με Νόμπελ Οικονομίας (το 1978 και το 2002 αντίστοιχα), συνέβαλαν στην εισαγω...

OLGA_Z VIA GETTY IMAGES  Κοινωνίες που φυλλορροούν. Οι δημοκρατίες ήταν πάντοτε ανυπεράσπιστες απέναντι σ’ αυτή την εσωτερική τους ροπή προς την αποσύνθεση. Τι το κοινό έχουν οι φόβοι που εκφράζουν διανοουμένοι όπως ο Τζόρτζιο Αγκάμπεν για τα μέτρα κατά της πανδημίας· οι αντιδράσεις κάμποσων κληρικών εδώ και έξω για τους περιορισμούς στη λατρεία· τα πάρτυ των νεαρών που επιδεικτικά αψηφούν τους περιορισμούς της κυκλοφορίας στη Βαυαρία, τη Νέα Υόρκη και αλλού· η κινδυνολογία κύκλων της αριστεράς κατά της κινητοποίησης του στρατού αν παραστεί ανάγκη· ο κώδωνας του κινδύνου που κρούουν εκκωφαντικά ένιοι συνταγματολογούντες· οι ενστάσεις όλων εκείνων που αποπειρώνται να υποβαθμίσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης στην οποία έχουμε περιέλθει λόγω του ιού; Όλα αυτά, άλλο λιγότερο κι άλλο περισσότερο, είναι εκφάνσεις της πιο διαδεδομένης ιδεολογίας του καιρού μας, του αντικοινωνικού εγωκεντρισμού ‒ μιας ιδεολογίας η οποία στην δημόσια σφαίρα παίρνει εναλλάξ την όψη του α...

Στα τελευταία σαράντα χρόνια στην Ελλάδα διαμορφώνεται ένας κοινωνικός σχηματισμός, ο οποίος μέσω ενός πολύπλοκου συστήματος σχέσεων, συνδέεται και  ενσωματώνεται με δεσμευτικό τρόπο στα διεθνή πλέγματα εξουσίας. Ουσιαστικά, είναι ανάγκη σοβαρά να σκεφτούμε την Ελλάδα ως μια κοινωνία που βρίσκεται αντιμέτωπη με τα προβλήματα που γεννά το διεθνές περιβάλλον, ο ύστερος πολυεθνικός διεθνοποιημένος καπιταλισμός και γενικά αυτό που ονομάζεται μετανεωτερικότητα. Η μεγάλη εικόνα, δηλαδή το γενικό πλαίσιο εντός του οποίου κινείται το σύνολο σχεδόν των χωρών του πλανήτη, αποτελεί, in senso lato, τον βασικό προσδιοριστικό παράγοντα και των εξελίξεων στην Ελλάδα. Θα δώσω μόνο ένα στοιχείο που αποτελεί το βασικό χαρακτηρισμό της μεγάλης εικόνας. Ο σημερινός δυτικός άνθρωπος ζει μια απολύτως παραιτημένη εποχή. Αυτό διαπιστώνεται από τη μη αποδοχή κανενός θετικού Απολύτου. Μοναδικές υποψήφιες για το Απόλυτο είναι οι αρνητικές πράξεις. Ο ψυχισμός του έχει εξαντληθεί. « Μα υπάρχει σήμερα...

Η κρίση του υποδείγματος που με αρκετή επιτυχία εφαρμόσθηκε από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και τα τέλη σχεδόν της δεκαετίας του ’70, γνωστού ως κεϋνσιανού-φορντικού υποδείγματος, οφείλεται στο ότι η διαδικασία συσσώρευσης που το υπόδειγμα αυτό εξυπηρετούσε, άρχισε σιγά-σιγά να μετατρέπεται σε φραγμό της αξιοποίησης του κεφαλαίου. Το καθεστώς αυτό της συσσώρευσης του κεφαλαίου, του οποίου το κυρίαρχο μακροοικονομικό χαρακτηριστικό ήταν η τόνωση της ενεργούς ζήτησης διαμέσου της δημοσιονομικής και νομισματικής επέκτασης. Oδηγήθηκε στα όριά του, όταν οι πολιτικές επέκτασης έδωσαν ώθηση στην κλιμάκωση του πληθωρισμού παράλληλα με περαιτέρω συμπίεση των κερδών, πάγωμα των επενδύσεων και αύξηση της ανεργίας. Το φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού αποτέλεσε τη θεωρητική ταφόπετρα του ήδη ευνουχισμένου κεϋνσιανού υποδείγματος ανάπτυξης. Η ολική κρίση του κεϋνσιανού-φορντικού υποδείγματος και του απορρέοντος καθεστώτος συσσώρευσης ήταν αναμενόμενο να παρασύρει σειρά βασικώ...