IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Τι θα μας έλεγε σήμερα ο Περικλής για την Τουρκία;   Λέμε ότι η Ιστορία διδάσκει, επειδή οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν παρόμοιες καταστάσεις από τα αρχαία χρόνια.  Πολλές φορές, μάλιστα, αναρωτιόμαστε πως θα ενεργούσε ή τι θα έπραττε μια εξέχουσα ιστορική προσωπικότητα σε απάντηση καταστάσεων της καθημερινότητας. Κυρίως σε ευρύτερα ζητήματα τα οποία ταλανίζουν ολόκληρα κράτη, όπως επί παραδείγματι στην αγωνία για την ασφάλειά τους. Υπενθυμίζουμε ότι η ασφάλεια μιας χώρας περιλαμβάνει τρεις έννοιες: επιβίωση, εδαφική ακεραιότητα, ανεξαρτησία (1).   (Ουδεμία ιστορική περίοδος είναι ακριβώς ίδια με προηγούμενη. Οι συνθήκες πάντοτε είναι άλλες. Γι’ αυτό ας μην σπεύσει κάποιος να κατηγορήσει τον κάτωθι παραλληλισμό σαν αίολο ή αθεμελίωτο.) Με αποκλειστική υπαιτιότητα της Τουρκίας σοβεί τον τελευταίο μήνα κρίση στην ανατολική Μεσόγειο. Η Άγκυρα κατά τα φαινόμενα έχει απασφαλίσει και έχει βάλει απέναντί της σχεδόν όλες τις χώρες. Λόγω γειτνίασης η Ελλάδα αποτελεί...

Ο Θουκυδίδης και η έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου. Τα γεγονότα που αποτέλεσαν την απαρχή του πελοποννησιακού πολέμου αφορούν τη διεκδίκηση της Επιδάμνου ανάμεσα στους Κερκυραίους και τους Κορίνθιους: «Η Επίδαμνος είναι μια πόλη η οποία βρίσκεται στα δεξιά εκείνου που μπαίνει στην κόλπο του Ιονίου και κοντά της κατοικούν οι βάρβαροι Ταυλάντιοι, φύλλο ιλλυρικό. Την πόλη την είχαν ιδρύσει ως αποικία τους οι Κερκυραίοι, αρχηγός όμως της αποικίας ήταν ο Κορίνθιος Φαλίος του Ερατοκλείδη, απόγονος του Ηρακλή, τον οποίο είχαν προσκαλέσει από τη μητρόπολη, σύμφωνα με την παλιά συνήθεια, για να ηγηθεί των αποίκων. Στον αποικισμό πήραν μέρος και μερικοί Κορίνθιοι κι άλλοι Δωριείς». (Βιβλίο πρώτο, παράγραφος 24).  Βρισκόμαστε μπροστά στην ίδρυση μιας νέας αποικίας που στελεχώνεται κυρίως από Κερκυραίους, αλλά την ηγεσία ασκεί Κορίνθιος, αφού οι πατροπαράδοτοι νόμοι ορίζουν ότι κάθε αποικία οφείλει να τιμά την μητρόπολη και η Κέρκυρα ήταν αποικία των Κορινθίων. Μ’ άλλα λόγια...

«Κολυμβητές κάτω από το νερό» (λεπτομέρεια), 2004, λάδι σε μουσαμά, 80x195 εκ. Εργο της Μαρίας Φιλοπούλου από την έκθεση «Προσωπικοί Παράδεισοι», που διοργανώνει η Γκαλερί Ζουμπουλάκη στον χώρο «16 Φωκίωνος Νέγρη» της συλλογής Σωτήρη Φέλιου. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 16 Μαΐου 2020.  Από τον «λοιμό του Θουκυδίδη»  στον κορωνοϊό. Οτιδήποτε αφήνει το μυαλό μουδιασμένο και θολώνει την κρίση, οτιδήποτε αντιστέκεται στη διανοητική εξήγηση, κατάταξη και διαχείριση, μας οδηγεί σχεδόν αυτόματα στον δρόμο του ανορθολογισμού. Σε μια μεγάλη λεωφόρο για την ακρίβεια, που την άνοιξε και τη διαπλάτυνε ο φόβος των ανθρώπων μπροστά στο μυστηριώδες και το δυσκατάβλητο, το οποίο αρκετά συχνά ερμηνεύεται μοιρολατρικά σαν «οιωνός της θεϊκής οργής». Οποιον θεό κι αν θέλει οργισμένο η πίστη των ανθρώπων, μεταβαλλόμενη στις χιλιετίες της ιστορίας τους. Τίποτε πιο χαρακτηριστικό, πιστεύω, όσον αφορά τη ρηγμάτωση του ορθού λόγου μπροστά στην ακάθεκτη επέλαση του κακού, από τ...

Ο Περικλής αγορεύων στην Πνύκα, τοιχογραφία στο Maximmileaneum Palace Μονάχου, του Philipp von Foltz (1860). Πηγή: Wikipedia Διδάγματα από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Το νησί της Αθήνας και η ισορροπία σκοπών και μέσων. Η δημιουργία της Α' Αθηναϊκής Συμμαχίας γρήγορα μετεξελίχθηκε σε ηγεμονία καθώς καμία πόλη-κράτος της εποχής δεν μπορούσε να αντιπαρατεθεί στον πανίσχυρο αθηναϊκό στόλο ο οποίος αριθμούσε 300 ετοιμοπόλεμες τριήρεις στις οποίες μπορούσαν να προστεθούν τα πλοία που παρείχαν οι κύριοι σύμμαχοι της Αθήνας. «Σκεφθείτε! Αν ήμαστε νησί, ποιοι θα ήταν πιο απρόσβλητοι από εμάς; Από αυτό θα πρέπει να εμπνευστούμε και να αποφασίζουμε σαν να ήμαστε νησιώτες».           Θουκυδίδου Ιστορία, Α 143 Στην μακραίωνη ιστορία του ελληνικού έθνους, ο Πελοποννησιακός Πόλεμος κατέχει περίοπτη θέση. Από τα σχολικά μας χρόνια έχουμε διδαχθεί την ιστορία του πολέμου αυτού από τον Θουκυδίδη, τον πατέρα του πολιτικού ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσει...