IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΗΤΑΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Πως το έλεγαν το είδος αυτό; Άνθρωπο. Πριν πόσα χρόνια εμφανίστηκε; Πριν 200,000. Ο προϊστορικός άνθρωπος δεν έκανε τη ζημιά. Σεβόταν και ζούσε σε αρμονία με τη φύση. Ο ιστορικός άνθρωπος τα κατέστρεψε όλα. Για την ακρίβεια αυτοκαταστράφηκε. Τα τελευταία 5,000 χρόνια. Τα τελευταία 300 χρόνια ήταν όμως τα πιο καταστροφικά. Γίνεται ένα τόσο «έξυπνο» είδος να την πάτησε τόσο πολύ; Γίνεται. Αν καβαλήσεις το καλάμι, όλα γίνονται. Ο ιστορικός άνθρωπος αποδείχτηκε το πιο ανόητο, βάρβαρο, εγωπαθές κι αλαζονικό είδος που πέρασε ποτέ από τον πλανήτη. Δεν σεβάστηκε τίποτα στο πέρασμά του. Ούτε τη φύση, ούτε τα ζώα, ούτε την ιστορία. Κυρίως όμως ούτε τον συνάνθρωπό του. Αντί να σεβαστεί κανόνες εκατομμυρίων ετών, προσπάθησε να επιβάλει τους δικούς του. Έσπευσε να εξαντλήσει τη γη από πόρους που πήραν εκατομμύρια χρόνια να δημιουργηθούν. Επιδίωξε να ξεζουμίσει τον πλανήτη στο βωμό του κέρδους και της απληστίας του. Κατανάλωνε σαν να μην έχει αύριο. Αλλά κυρίω...

 Οι Ρομπέν των Αδαών, οι «ελίτ» και το μέλλον μας. Όντας παιδιά ταυτισθήκαμε με ηρωικές φιγούρες όπως ο Ρομπέν των Δασών και ο Ζορρό. Εντρυφήσαμε σε αναγνώσματα όπως ο Όλιβερ Τουίστ και ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ. Μάθαμε να απεχθανόμαστε την υποκρισία, την εκμετάλλευση, την παιδική εργασία. Παράλληλα, ταυτίσαμε την απαρχή της «κόλασης» με την απαρχή της βιομηχανικής επανάστασης. Μισήσαμε τις «ελίτ». Στα μάτια μας οι «ελίτ», οι «ελίτ» κάθε εποχής, αποτελούνταν αποκλειστικά από πλούσιους κυνικούς χαραμοφάηδες. Αγαπήσαμε τους πτωχούς (υπήρχε το χριστιανικό υπόβαθρο γι αυτό). Και μαζί με αυτούς κάθε περιθωριακή εκδήλωση, ακόμη και διανοητικής φτώχειας (και εδώ υπήρχε υπόβαθρο, το σαθρό υλικό της ανθρώπινης φύσης). Μεγαλώνοντας, το άλμα από τον Ρομπέν στον Σούπερμαν και από τον Ζορρό στον Μπάτμαν αποδείχθηκε ένα απλό, απλούστατο βήμα. Και εδώ οι «ελίτ» είναι ένα τσούρμο πλουσίων κυνικών χαραμοφάηδων, συνεπικουρούμενο όμως και από μία χούφτα τρελλών επιστημόνων που σχεδιάζουν, εν αγνοία μας, ...

  Alain Touraine ( August 1925 – 9 June 2023) Η αντίσταση του υποκειμένου Θανάσης Γιαλκέτσης Τα κυριότερα συστήματα εξουσίας που δρουν στον σύγχρονο κόσμο τείνουν να ελέγχουν τόσο τον αντικειμενικό οικονομικό κόσμο -τον κόσμο των υλικών αγαθών- όσο και τον υποκειμενικό κόσμο, τον κόσμο των αναπαραστάσεων, των γνωμών, των καταναλώσεων Συνέντευξη του Αλέν Τουρέν που δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό Télérama στις 13/10/2015 ●   Στο νέο βιβλίο σας « Nous sujets humains » (Seuil 2015), λέτε ότι μετά το τέλος της βιομηχανικής κοινωνίας μπαίνουμε σε μια μετακοινωνική εποχή. Τι εννοείτε; Οι προβιομηχανικές κοινωνίες σκέφτονταν τους εαυτούς τους με όρους ουσιαστικά πολιτικούς. Τα σχολικά βιβλία αναφέρουν τις απόλυτες μοναρχίες, το βασίλειο του νόμου, το έθνος, το κράτος, και οι φιλόσοφοι που τις περιέγραψαν, από τον Μακιαβέλι ώς τον Τοκβίλ, περνώντας από τον Χομπς, τον Λοκ, τον Μοντεσκιέ ή τον Ρουσό, αποκλήθηκαν φιλόσοφοι του δικαίου ή πολιτικοί φιλόσοφοι. Με τη βιομ...

  Ο Νεάντερταλ που κρύβουμε μέσα μας. Τι μας αποκαλύπτουν για την ιστορία του ανθρώπινου είδους οι πιο πρόσφατες ανακαλύψεις της παλαιογονιδιωματικής που δικαίως τιμήθηκαν με το φετινό βραβείο Νόμπελ στον Σβάντε Πάαμπο ● Αν και ο σύγχρονος άνθρωπος αυτοαποκαλείται αυτάρεσκα «Homo sapiens» (Ανθρωπος ο «σοφός» ή, έστω, ο «έμφρων»), έχει κι αυτός ζωική καταγωγή, που σχετίζεται εντυπωσιακά με τους εξαφανισμένους Νεάντερταλ ● Τι ακριβώς είναι αυτό το εξωτικό φρούτο που οι ειδικοί αποκαλούν «μοριακή ανθρωπολογία» ή, ακριβέστερα, Παλαιογονι­διωματική. Πρόκειται για ένα σχετικά νέο διεπιστημονικό πεδίο, που προέκυψε από τη δυνατότητα εφαρμογής σε παλαιοντολογικές και ανθρωπολογικές έρευνες ορισμένων τεχνικών μοριακής και γονιδιακής ανάλυσης του απολιθωμένου DNA, το οποίο οι ειδικοί έχουν καταφέρει να εξαγάγουν από τα απολιθώματα εξαφανισμένων από καιρό βιολογικών ειδών. Στις μέρες μας οι παλαιοντολόγοι και οι παλαιοανθρωπολόγοι δεν αρκούνται πλέον στην ανακάλυψη απολιθωμένων οστών και κρ...

    Η δαρβινική προσέγγιση της νέας πανδημικής κρίσης.  «Με την πανδημία του κορονοϊού έχουμε ακόμη μία, αυτή τη φορά οδυνηρή, επιβεβαίωση της θεωρίας της εξέλιξης, μάλιστα χάρη στο πασιφανές της εξέλιξης του κορονοϊού θα έχουμε εμπεδώσει ως κοινωνία τις έννοιες της μετάλλαξης και της προσαρμογής στο περιβάλλον. Μαζί με τη φυσική επιλογή, η μετάλλαξη είναι ένα από τα δύο πιο σημαντικά στοιχεία που τροφοδοτούν την εξέλιξη του βιολογικού κόσμου, μέρος του οποίου είναι και ο άνθρωπος», υποστηρίζει ο Λευτέρης Ζούρος, διαπρεπής Ελληνας εξελικτικός βιολόγος και πρόεδρος της Ελληνικής Εξελικτικής Εταιρείας (ΕλΕξΕ) Κάθε χρόνο στις 12 Φεβρουαρίου γιορτάζεται διεθνώς η «Ημέρα του Δαρβίνου» (Darwin Day), γιατί σαν σήμερα, το 1809, γεννήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία ο Κάρολος Δαρβίνος, ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών και δημιουργός της σύγχρονης εξελικτικής θεωρίας, η οποία όχι μόνο μας προσφέρει μία ενιαία, ορθολογική και εμπειρικά τεκμηριωμένη εξήγηση για την κατα...

  Τζέιμς Σάζμαν στο ''Βήμα'' – «Η εργασία δεν οδηγεί πια στον πλούτο». Ο νοτιοαφρικανός ανθρωπολόγος μιλάει στο «Βήμα» για  τον  άνθρωπο   και   το   εργασιακό ήθος,   για  τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης του 2008 και για την αλλαγή νοοτροπίας επί πανδημίας.   Επειτα από τις πρώτες άκαρπες προσπάθειες συνάντησης στο Zoom, και αφού εν τέλει συνδεόμαστε, συμφωνούμε με τον Τζέιμς Σάζμαν ότι οι παλιές, δοκιμασμένες τεχνολογίες ενίοτε υπερέχουν ακόμη σε σχέση με τις βολικές δικτυακές πλατφόρμες. Ο γνωστός νοτιοαφρικανός ανθρωπολόγος και συγγραφέας του βιβλίου ' 'Εργασία'' (εκδ. Μεταίχμιο), μιας πρωτότυπης μελέτης που υποστηρίζει ότι η εντατική εργασία δεν είναι προϊόν της νεωτερικότητας αλλά θεμελιώνεται ήδη από την προϊστορική αγροτική επανάσταση και οφείλει να αναθεωρηθεί εν όψει της υπερθέρμανσης του πλανήτη, μας μιλάει από το Κέιμπριτζ για τη στρεβλή παγκόσμια οικονομία και τους κινδύνους της παραγωγικότητας. James Suzman «Κάποια ερω...

Η έρημος Ατακάμα (Desierto de Atacama) βρίσκεται στη βόρεια Χιλή. Αποτελεί ουσιαστικά μια άνυδρη πεδιάδα αποτελούμενη από λεκάνες αλάτων, άμμου και ξερής λάβας, εκτεινόμενη από τις Άνδεις έως τον Ειρηνικό Ωκεανό. Έχει ηλικία 15 εκατομμυρίων ετών και είναι 100 φορές πιο ξηρή από την δεύτερη ξηρότερη περιοχή της Γης, την Κοιλάδα του Θανάτου στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Μάλιστα κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ της πλέον μακροχρόνιας ξηρασίας, καθώς έχει καταγραφεί περίοδος 400 ετών χωρίς βροχή, έως το 1971.      Η συνολική της επιφάνεια είναι 181.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα (μεγαλύτερη της Ελλάδας). Το ύψος της βροχής ανέρχεται μόλις στο 1 mm ετησίως, κατά μέσον όρο. Είναι περιοχή πλούσια σε ορυκτό πλούτο, καθώς και σε αστρονομική παρατήρηση λόγω του υψόμετρου και του ανέφελου συνήθως ουρανού που επικρατεί. Το φαντασμαγορικό τοπίο κάποιων σημείων, έχει χρησιμοποιηθεί και ως μοντέλο για την προσομοίωση συνθηκών στα εδάφη του πλανήτη Άρη. Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται σε μια α...