IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  1964-2024: Εξήντα χρόνια από τις μαζικές απελάσεις Ελλήνων από την Τουρκία. Πώς εξαφανίστηκε η τεράστια και εύρωστη ελληνική κοινότητα της Πόλης. Η μακρά πορεία αφελληνισμού των αλησμόνητων πατρίδων η οποία επισφραγίστηκε με την άλωση της Κωνσταντινούπολης την Τρίτη 29 Μαΐου 1453, απέκτησε μια νέα δυναμική μετά την επανάσταση των Νεότουρκων (1908) μέσα σε ένα σκηνικό χάους από την διάβρωση και τελικά την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Το κίνημα των Νεότουρκων εναντίον του τυραννικού σουλτανικού καθεστώς που ξεκίνησε από την Μακεδονία, πέτυχε (Ιούλιος 1908) επειδή έδινε πλούσιες υποσχέσεις πολιτικής και κοινωνικής αναγέννησης, υποστηρίζοντας στα λόγια τα ιδανικά της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ισότητας όλων των λαών της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Λίγα χρόνια όμως αργότερα στο πρώτο ανοιχτό Συνέδριο του Κόμματος Ένωση και Πρόοδος (Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1911) επιβλήθηκαν οι πιο ακραίες, εθνικιστικές φωνές και αναγγέλθηκαν πολιτικές αφοπλισμο...

 Σεπτεμβριανά 1955: Οι άγνωστες πτυχές τους  μέσα από τα κρατικά τουρκικά αρχεία.  Με αφορμή την ετήσια εκδήλωση μνήμης των Σεπτεμβριανών του ’55 στην Πόλη, ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών , παρουσίασε τις άγνωστες πτυχές των τότε γεγονότων , μέσα από τα κρατικά αρχεία της Τουρκίας.  Ερευνητής και Ομιλητής ήταν ο κ. Βασ. Κυρατζόπουλος και εισηγητής ο γράφων , γεγονός μέγιστης τιμής προς το πρόσωπό μου. Από ιστορική άποψη τα Σεπτεμβριανά έχουν μελετηθεί και καταγραφεί σε δύο αξιόλογα βιβλία, που εξιστορούν λεπτομερέστατα εκείνες τις θλιβερές ημέρες: ➢ «Τα Σεπτεμβριανά» του Χριστόφορου Χρηστίδη,  που επιμελήθηκε ο Γιάννης Δ. Στεφανίδης  (Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα 2000) και ➢ «The mechanism of catastrophe»  του αείμνηστου Σπύρου Βρυώνη ( New York 2005). Από νομική άποψη το γεγονός έχει καλυφθεί πληρέστατα από τον Πολίτη  ( τεύχη 461 – 462 – 463, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος του 2005 ).     H...

Στις 16 Μαρτίου του 1964 η τουρκική κυβέρνηση ακύρωσε μονόπλευρα τη Σύμβαση του 1930 περί Εγκατάστασης, Εμπορίου και Ναυτιλίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία είχε υπογραφεί από τον Κεμάλ Ατατούρκ και τον Ελευθέριο Βενιζέλο, δίνοντας το πράσινο φως για τις απελάσεις των Ελλήνων πολιτών από την Κωνσταντινούπολη. Ο πρώτος κατάλογος δημοσιεύθηκε στις τουρκικές εφημερίδες και περιελάμβανε 133 ονόματα. Στη συνέχεια, ανά δέκα ημέρες περίπου δημοσιευόταν τμηματικά κατάλογος με 150 έως 500 ονόματα Ελλήνων προς απέλαση. Η διαδικασία των απελάσεων άρχιζε με νυχτερινές επισκέψεις στα σπίτια από αστυνομικούς που καλούσαν τους προς απέλαση στη Διεύθυνση της Αστυνομίας, όπου υποχρεώνονταν να υπογράψουν, κάτω από απειλές, έγγραφο το οποίο δεν επιτρεπόταν να διαβάσουν, με το οποίο «ομολογούσαν» ότι είχαν διαπράξει κατασκοπεία κατά της Τουρκίας! Έτσι, μέχρι τον Οκτώβριο του 1964 είχαν απελαθεί 1.180 Έλληνες. Τους επόμενους μήνες ο αριθμός των απελαθέντων έφθασε τους 12.500,...

(1) Σεπτέμβριος του 1955.  Κυκλοφορεί η είδηση ότι σημειώθηκε επίθεση με βόμβα στο σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ, στη Θεσσαλονίκη. Εικόνες χάους ακολουθούν στην Κωνσταντινούπολη, όπου ένας κατευθυνόμενος όχλος εξαπολύει πογκρόμ κατά του ελληνικού πληθυσμού της πόλης.  Παρακολουθήστε online το ντοκιμαντέρ του ΡΧΣ "Συγγνώμη Κώστα" που αναφέρεται στα γεγονότα. Με τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και υπό το ευρωπαϊκό όραμα της Τουρκίας, μια σειρά Τούρκοι διανοούμενοι ασκούν πλέον ανοικτά κριτική στην πολιτική της χώρας τους απέναντι στους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Η σκηνοθέτης Τομπρίζ , γυρίζει μια ταινία με θέμα το πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων στα «Σεπτεμβριανά» του 1955. Ο εκδότης Ραγκίπ Ζαράκολου εκδίδει ένα ακόμη βιβλίο για την κουλτούρα των Ποντίων – τα προηγούμενα του στοίχισαν δικαστικές διώξεις και μια βομβιστική επίθεση που κατέστρεψε τον εκδοτικό του οίκο. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ριτβάν Ακάρ , έγραψε ένα πολύκροτο άρθρο που είχε τον...