IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  «Το Φιλί». Γκούσταφ Κλιμτ. (λεπτομέρεια)   Η αριστοτελική εκδοχή  της υπέρτατης ευτυχίας. Γράφει ο Θανάσης Μπαντές Το ότι η ευτυχία είναι ενέργεια της ψυχής έχει ήδη καταδειχθεί, αφού η ψυχή που δεν ενεργεί, που μένει δηλαδή σε διαρκή παθητική αδράνεια σε σχέση με ό,τι συμβαίνει γύρω της, είναι αδύνατο να ευτυχήσει. Ωστόσο, ο προσδιορισμός ενέργεια, από μόνος του, δεν είναι αρκετός, αφού θα μπορούσε να πει κανείς ότι και η δυστυχία μπορεί επίσης να προέλθει από την ενέργεια, η οποία είναι εσφαλμένη. Πρέπει λοιπόν να συμπληρωθεί ότι δεν πρόκειται απλά για ενέργεια, αλλά για τη σωστή ενέργεια που συμπορεύεται με τους κανόνες της αρετής. Κατ’ επέκταση, η αρετή που θα υποδείξει τη σωστή ενέργεια για την κατάκτηση της ευτυχίας, είναι η ύψιστη αρετή που ξεπερνά όλες τις άλλες: «Αν, τώρα, η ευδαιμονία είναι ενέργεια κατά τους κανόνες της αρετής, είναι λογικό η αρετή αυτή να είναι η ανώτερη από όλες τις άλλες· αυτή τότε, δεν μπορεί παρά να είναι η αρετή αυτού που είναι το καλύτ...

Πλάτωνας (αριστερά) και ο Αριστοτέλης (δεξιά),  λεπτομέρεια από τη Σχολή των Αθηνών, Ραφαήλ. Ο Αριστοτέλης, η ευτυχία  και ο σύγχρονος πολιτισμός. Ο Αριστοτέλης στο έργο του «Πολιτικά» είναι ξεκάθαρος. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό ον. Με άλλα λόγια η πόλη δεν δημιουργήθηκε από την ανάγκη της επιβίωσης απέναντι στα θηρία, δεν είναι δηλαδή μια σύμβαση, όπως πιστεύει ο Πρωταγόρας, αλλά η εκπλήρωση της φυσικής επιταγής καθώς ο άνθρωπος αδυνατεί να νιώσει συναισθηματική πληρότητα μακριά από τους άλλους ανθρώπους. Ως βασική απόδειξη αυτού επιστρατεύεται η γλώσσα, η οποία μπορεί να μην δόθηκε ευθέως από τη φύση, αλλά αναπτύχθηκε γιατί ο άνθρωπος είχε από τη φύση τη δυνατότητα να την κατανοήσει και να την εξελίξει. Η κατανόηση της γλώσσας, ως φυσικό δώρο, που δόθηκε δυνάμει στον άνθρωπο, αποτελεί σαφώς το πρωταρχικότερο στοιχείο της συνύπαρξης και το γεγονός ότι δεν δόθηκε σε κανένα άλλο ον, τουλάχιστο με την εξελιγμένη μορφή των φθογγικών συμβόλων, καταδ...

Ασταθείς ταυτότητες. Ο Ιταλός φιλόσοφος Ρέμο Μποντέι έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής (Κέμπριτζ, Οτάβα, Νέα Υόρκη, Τορόντο κ.α.). Σήμερα διδάσκει στο UCLA του Λος Αντζελες. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε στην εφημερίδα Il Giornale. Remo Bodei (3 August 1938 – 7 November 2019) ● Η ευτυχία είναι κάτι που μπορεί να κατακτηθεί, κάτι σταθερό  ή κάτι που μας διαφεύγει; Η ευτυχία δεν μπορεί να επιτευχθεί κατά παραγγελία. Δεν μπορούμε να πούμε: «να είσαι ευτυχισμένος», όπως λέμε «να είσαι αυθόρμητος». Ο Τσέχοφ μάς θυμίζει ότι η ευτυχία είναι μια ανταμοιβή που δίνεται σε όποιον δεν την αναζητάει. Το να την επιδιώκουμε με επιμονή μπορεί να επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Μερικές φορές μπορεί να τύχει να την κατακτήσουμε και να απογοητευτούμε. Η ευτυχία δεν μοιάζει με έναν μόνιμο γαλάζιο ουρανό. Μπορεί να παραβληθεί μάλλον με την καμπύλη ενός γραφήματος, με κορυφώσεις, στασιμότητες και πτώσεις...

    Ο Επίκουρος   και η φιλοσοφία της ευτυχίας      (Μέρος Πρώτο)    Αυτός, μάλιστα, που λέει ότι δεν είναι ο καιρός της φιλοσοφίας, είναι σαν να λέει ότι έχει περάσει η ώρα ή ότι δεν υπάρχει πια χρόνος για την ευτυχία.                                                     Επίκουρος   Ο Επίκουρος (341 π.Χ. – 270 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και ίδρυσε δική του φιλοσοφική σχολή στην Αθήνα. Ήταν δεκαπέντε χρόνια νεώτερος από τον Μέγα Αλέξανδρο τον Μακεδόνα και γεννήθηκε επτά χρόνια ύστερα από το θάνατο του Πλάτωνα. Ο πατέρας του καταγόταν από τον δήμο Γαργηττού, από το παλιό επιφανές Αθηναϊκό γένος των Φιλαϊδών και συμμετείχε στον αποικισμό της Σάμου. Ο Επίκουρος ανατράφηκε στην κληρουχία της Σάμου («Επίκουρος Νεοκλέους και Χαιρεστράτης, Αθηναίος, των δήμων Γαργήττιος, γένους του...