IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

 Οι Ρομπέν των Αδαών, οι «ελίτ» και το μέλλον μας. Όντας παιδιά ταυτισθήκαμε με ηρωικές φιγούρες όπως ο Ρομπέν των Δασών και ο Ζορρό. Εντρυφήσαμε σε αναγνώσματα όπως ο Όλιβερ Τουίστ και ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ. Μάθαμε να απεχθανόμαστε την υποκρισία, την εκμετάλλευση, την παιδική εργασία. Παράλληλα, ταυτίσαμε την απαρχή της «κόλασης» με την απαρχή της βιομηχανικής επανάστασης. Μισήσαμε τις «ελίτ». Στα μάτια μας οι «ελίτ», οι «ελίτ» κάθε εποχής, αποτελούνταν αποκλειστικά από πλούσιους κυνικούς χαραμοφάηδες. Αγαπήσαμε τους πτωχούς (υπήρχε το χριστιανικό υπόβαθρο γι αυτό). Και μαζί με αυτούς κάθε περιθωριακή εκδήλωση, ακόμη και διανοητικής φτώχειας (και εδώ υπήρχε υπόβαθρο, το σαθρό υλικό της ανθρώπινης φύσης). Μεγαλώνοντας, το άλμα από τον Ρομπέν στον Σούπερμαν και από τον Ζορρό στον Μπάτμαν αποδείχθηκε ένα απλό, απλούστατο βήμα. Και εδώ οι «ελίτ» είναι ένα τσούρμο πλουσίων κυνικών χαραμοφάηδων, συνεπικουρούμενο όμως και από μία χούφτα τρελλών επιστημόνων που σχεδιάζουν, εν αγνοία μας, ένα

  Alain Touraine ( August 1925 – 9 June 2023) Η αντίσταση του υποκειμένου Θανάσης Γιαλκέτσης Τα κυριότερα συστήματα εξουσίας που δρουν στον σύγχρονο κόσμο τείνουν να ελέγχουν τόσο τον αντικειμενικό οικονομικό κόσμο -τον κόσμο των υλικών αγαθών- όσο και τον υποκειμενικό κόσμο, τον κόσμο των αναπαραστάσεων, των γνωμών, των καταναλώσεων Συνέντευξη του Αλέν Τουρέν που δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό Télérama στις 13/10/2015 ●   Στο νέο βιβλίο σας « Nous sujets humains » (Seuil 2015), λέτε ότι μετά το τέλος της βιομηχανικής κοινωνίας μπαίνουμε σε μια μετακοινωνική εποχή. Τι εννοείτε; Οι προβιομηχανικές κοινωνίες σκέφτονταν τους εαυτούς τους με όρους ουσιαστικά πολιτικούς. Τα σχολικά βιβλία αναφέρουν τις απόλυτες μοναρχίες, το βασίλειο του νόμου, το έθνος, το κράτος, και οι φιλόσοφοι που τις περιέγραψαν, από τον Μακιαβέλι ώς τον Τοκβίλ, περνώντας από τον Χομπς, τον Λοκ, τον Μοντεσκιέ ή τον Ρουσό, αποκλήθηκαν φιλόσοφοι του δικαίου ή πολιτικοί φιλόσοφοι. Με τη βιομηχανική ε

 Τεχνο-ανθρωπισμός. Ο ανθρωπισμός (humanism) πρόβαλε, από τον 14ο αιώνα στη Δύση, σε ένα σύστημα αξιών με σκοπό και άξονα τον άνθρωπο για την προσωπική και την κοινωνική του ολοκλήρωση. Ενδιαφέρθηκε για τον συνάνθρωπο, την ενσυναίσθηση, το καλό της ανθρωπότητας. Η ανθρωποκεντρική έννοια συνδέθηκε με τις ηθικές αξίες, την ελευθερία, τη λογική, την επιστήμη και με την απόρριψη του υπερφυσικού. Σήμερα που εισήλθαμε στην «ανθρωπόκαινο» περίοδο, έχουμε διαφοροποίηση όσον αφορά τα μέσα που θα προάγουν αυτή την ατομική ολοκλήρωση κατά την οποία παλιότερα κυριαρχούσαν η ηθικοκοινωνική και κοινωνικοπολιτική παιδεία. Τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω των ραγδαίων επιστημοτεχνικών εξελίξεων και του οράματος της μηχανοποίησης του ανθρώπου, το κοινό εννοιακό συνθετικό «ανθρωπισμός» απέκτησε και άλλα νοήματα. Προάγεται η δημιουργία νέου ανθρώπινου είδους που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις και θα αποφεύγει τους κινδύνους του νέου (ανθρωπογενούς προέλευσης!) δυστοπικού περιβάλλοντος, επι

Μια νέα ατζέντα υπέρ των δημιουργικών δυνάμεων της εργασίας. Η 4η τεχνολογική επανάσταση απειλεί να προκαλέσει στις κοινωνίες ένα πολύ βαθύ ρήγμα. Ωστόσο υπάρχει και μια άλλη εκδοχή... Με αφορμή τη χτεσινή Πρωτομαγιά , αξίζει να σκεφτούμε ποια πραγματικότητα έχει να αντιμετωπίσει μια πολιτική υπέρ των δυνάμεων της εργασίας σήμερα. Οι δυνάμεις της εργασίας στον δικό μας κόσμο αντιμετωπίζουν μια πολλαπλή πίεση : ανταγωνισμός των δυναμικών οικονομιών της Ανατολής, νέες τεχνολογίες όπως η ρομποτοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη , δ ημογραφική αποψίλωση (έκδηλες συνέπειες έχει το τελευταίο, μαζί με την συνεπίδραση του 1ου, στο ασφαλιστικό σύστημα) και μαζική, έως και ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Το δύσκολο αυτής της εξίσωσης έγκειται στο γεγονός ότι οι μεταβλητές της δεν αποτελούν αναγκαία κομμάτι του ίδιου στρατηγικού σεναρίου: η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών, για παράδειγμα, μπορεί να συμβάλει ώστε οι οικονομίες της Δύσης να αντέξουν τον ανταγωνισμό εκείνων της Ανατολής· ως προς τη

Πραγματικότητες. Η «ενσυναίσθηση» φθίνει συνεχώς, όπως γενικά και η κατανόηση με την οποία συνδέεται άρρηκτα. Εκτός από τη γενική ακαδημαϊκή σημασία της, που ανήκει κυρίως στην Οντολογία και τη Γνωσιολογία, η έννοια της πραγματικότητας (reality) μπορεί με την αφ’ εαυτής γλωσσική ισχύ της να κατέχει το status της αλήθειας. Αυτό δεν αφορά βέβαια μόνο τον άνθρωπο-άτομο αλλά και την κοινωνία, αφού αναντίρρητα μόνο εντός αυτής μέσω σύμβασης-συμφωνίας αποκτά το κύρος της αλήθειας. Ετσι, ανήκει και στους άλλους τρεις τομείς του κλασικού διαχωρισμού της Φιλοσοφίας, δηλαδή στην Αξιολογία, στην Ηθική και ενίοτε στην Αισθητική. Με τις τρεις αυτές διαστάσεις, η έννοια της πραγματικότητας προφανώς συνδέεται αμεσότερο με την ιδεολογία και την πολιτική, δηλαδή τους τρόπους δόμησης και λειτουργίας μιας κοινωνίας. Ο όρος «πραγματικότητα» χρησιμοποιήθηκε με πολλές μορφές και είδη, ενώ το επίθετο «καθεμίας» υποδηλώνει τη βαστάζουσα φιλοσοφική ή ιδεολογική θεώρηση. Εχουμε π.χ. τον εμπειρικό-υλικό κόσμο αλ

ΔΥΣΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Από δύο αναρτήσεις, χθες και σήμερα, προκύπτει η ανάγκη ορισμένων διευκρινήσεων και θα διατυπώσω και μερικές απορίες. 1.- Η σημερινή ανάρτηση έχει να κάνει με το ΝΑΤΟ τις καταστατικές του αρχές και το αν τις πληροί η Σουηδία , μετά την παράδοση στην Τουρκία Κούρδου τον οποίο ζήτησε η Άγκυρα. Νομίζω πως δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην πιστεύει πως η Τουρκία απειλεί την Ελλάδα. Άλλο αν θα μπορέσει να υλοποιήσει την απειλή της. Το ότι την απειλεί είναι αναμφισβήτητο. Και, μάλιστα, την απειλεί και με πόλεμο. Για ορισμένους και αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα είδος υβριδικού πολέμου με την Τουρκία. Αυτού του είδους οι πόλεμοι δεν διεξάγονται, μόνο, απο τις Ένοπλες Δυνάμεις. Όπως λέει ο Στρατηγός Λεοντάρης, ο πόλεμος είναι υπόθεση του κράτους και της κοινωνίας. Οι Ένοπλες Δυνάμεις θα διεξάγουν το μέρος που τις αναλογεί, δηλαδή, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Σ αυτόν τον πόλεμο όλοι μας έχουμε συμμετοχή. Και εμείς ως λαός, ή ως σχολιαστές στα κοινωνικά δίκτ

  Κοινωνία του απαλφαβητισμού; του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ «Δεν είναι αρκετό να καταλαβαίνεις σε τι άγνοια ζουν ο άνθρωπος και το ζώο﮲πρέπει να έχεις επίσης τη θέληση για άγνοια και να αποκτήσεις επίγνωση. Πρέπει να καταλάβεις ότι δίχως αυτό το είδος άγνοιας η ίδια η ζωή θα ήταν αδύνατη, ότι είναι μια συνθήκη κάτω απ’ την οποία κάθε ζωντανό πλάσμα μπορεί μονάχα να διατηρήσει τον εαυτό του και να ευδοκιμήσει». ΦΡΗΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣΕ 1. Μια νέα συναίνεση έχει εμφανισθεί και κυριαρχεί τουλάχιστον στις χώρες του δυτικού πολιτισμού: δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις στην παρούσα κατάσταση. Ο κόσμος εμφανίζεται όλο και λιγότερο θελκτικός. Οι άνθρωποι δεν ονειρεύονται, δεν στοχάζονται. Αυτό που όλες οι προγενέστερες γενιές μπορούσαν και ήταν θεμιτό να κάνουν, φαίνεται ότι δεν είναι δυνατόν για τη τωρινή γενιά. Κανένας ουτοπικός σχεδιασμός δεν ενσαρκώνει στην παρούσα φάση οράματα του μέλλοντος. Και όμως, δεν έχουν εξαφανιστεί όλες οι «ουτοπίες». «Χιλιαστικές» ομάδες, θιασώτες της επιστημονικής φα