IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

  Μπουρδολογία: η ρύπανση της σκέψης. Πριν από λίγες εβδομάδες πέθανε, πλήρης ημερών, ο διακεκριμένος Αμερικανός φιλόσοφος Χάρι Φράνκφουρτ. Το έργο του επικεντρώνεται, κυρίως, στη βούληση και στην ηθική ευθύνη. Ο Φράνκφουρτ υποστήριζε ότι η ελεύθερη βούληση δεν σημαίνει απουσία εξωτερικών καταναγκασμών αλλά επιλογή επιθυμιών – να επιθυμώ ό,τι επιλέγω να επιθυμώ (π.χ. την αλήθεια, την εγκράτεια ή τη χορτοφαγία). Ενεργώντας ελεύθερα δεν επιλέγω μόνο αυτό που κάνω, αλλά απο-καλύπτω και τι είδους άνθρωπος είμαι. Η κοινή γνώμη γνώρισε τον Φράνκφουρτ όχι από το τεχνικό φιλοσοφικό έργο του, αλλά από το περίφημο δοκίμιό του «On bullshit» («Περί μπουρδολογίας»). Αυτό δημοσιεύθηκε αρχικά ως άρθρο (1986) και, μετά την τεράστια απήχησή του, ως βιβλίο (2005). Στην εποχή της ατελεύτητης «επικοινωνίας», δεν περνάει βδομάδα που να μην το σκεφθώ. Ο θάνατος του συγγραφέα του υπογραμμίζει τη διαχρονική επικαιρότητα του δοκιμίου του, ιδιαίτερα στην εποχή του Διαδικτύου. Σήμερα που «επικοι...

 Έτσι είναι εάν έτσι νομίζετε; "Σε έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμά του, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, με τον μεγαλογιατρό Άντονι Φάουτσι στο πλευρό του, παραδέχθηκε ό,τι ακριβώς εμείς από την αρχή γνωρίζαμε και υποστηρίζαμε με πάθος: πως τα εμβόλια όχι απλώς δεν σε προστατεύουν από τον κορονοϊό αλλά και επιβαρύνουν την υγεία σου με χίλιους τρόπους. Το σκεύασμα που μπαίνει στις φλέβες σου περιέχει ουσίες οι οποίες προκαλούν καρκίνο, στειρότητα, καρδιοπάθειες… Να προσθέσουμε ότι αλλοιώνει και το dna; Άσ’το προς το παρόν. Ανεβάστε το βίντεο!" Το βίντεο ανεβαίνει. Ακαριαία επικοινωνείται παγκοσμίως. Εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου το αναπαράγουν -άλλοι δικαιωμένοι, άλλοι πανικόβλητοι. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα πανηγυρίζει. Ο Λευκός Οίκος το διαψεύδει κατηγορηματικότατα. Ο Πρόεδρος καλεί τον Φάουτσι και σε απευθείας σύνδεση τονίζει πως πρόκειται για fake news. "Τα εμβόλια σώζουν ζωές!" λέει. "Μην πιστεύετε τους συνωμοσιολόγους που σπέρνουν τον θάνατο!" Το ...

   Στο δοκίμιο του Λεμπέση «Η τεράστια σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω» τα πράγματα τίθενται απολύτως ξεκάθαρα. Ο θεμελιώδης κρίκος κάθε κοινωνίας είναι η διαφορετικότητα (κοινωνία χωρίς τη σύνθεση των διαφορετικών δεν υφίσταται) και κατά συνέπεια κάθε απόπειρα ομοιοποίησης των ανθρώπων κρίνεται ισοπεδωτική κι επιζήμια. Εξάλλου, όλες οι έννοιες νοηματοδοτούνται μόνο με την ύπαρξη του αντιθέτου, ως αντίβαρο που με κάποιο τρόπο πρέπει να οριστεί. Υπό αυτές τις συνθήκες αν εξαλειφθεί η βλακεία, αυτομάτως θα τεθεί πρόβλημα και στην έννοια της ευφυΐας, καθώς: «θα ήσαν όλοι ευφυείς, όπερ από της απόψεως του διαφορισμού το αυτό: ως να ήσαν όλοι βλάκες. Διότι ο διαφορισμός απαιτεί ρητώς και ευφυείς και βλάκας, περικοπτωμένου δε οιουδήποτε εκ των δύο τούτων σκελών του, αίρεται ολόκληρος» (σελ. 18).  Από τη στιγμή που η βλακεία αναγνωρίζεται ως πολύτιμη ανθρώπινη ιδιότητα στο πλαίσιο της εξασφάλισης της διαφορετικότητας, και με δεδομένο ότι η διαφορετικότητα είναι ο ακρ...