IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Αυτή η εποχή είναι όλο κόμπους.  Δύο φίλοι, ο Α και ο Β, προσπαθούν να λύσουν μερικούς απ’ αυτούς. Α -Είσαι απαισιόδοξος; Β -Σε σχέση με τι; Α -Με τι; Με αυτό που όλοι ζούμε. Κι ένα πράγμα ζούμε, το αδιέξοδο, δεν το βλέπεις; Β -Αν είχαμε φθάσει πραγματικά στο αδιέξοδο θα σωπαίναμε. Α -Μπορεί να φλυαρεί κάποιος ίσα-ίσα για να μη σκέφτεται τα χειρότερα. Β -Μπορεί να συμβαίνει αυτό. Μπορεί όμως και όχι. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Τι λέει συνήθως ο απαισιόδοξος; Ότι προτού φθάσει στο μαύρο του συμπέρασμα έψαξε πολύ. Στην πραγματικότητα έψαξε ελάχιστα. Γιατί περισσότερο από το να βρει την αλήθεια, τον νοιάζει να μην διατρέξει τον κίνδυνο του λάθους. Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι, δήθεν ταγμένοι στη λογική. Προτιμούν να χάσουν την αλήθεια από το να διακινδυνεύσουν να σφάλλουν. Α -Και ποια είναι η αλήθεια; Μήπως ότι τα πράγματα είναι καλύτερα απ’ ό,τι φαίνονται; Όποιος το πει αυτό, για μένα δεν είναι παρά κάποιος που απλώς εύχεται να μην μπει ...

''Volga Boatmen'':  Ilia Efimovich Repin (1844-1930) Όλοι το βλέπουν πως τα χρόνια που έρχονται θα συνεχίσουν να είναι τα χρόνια μιας θητείας σε πόνους. Με ποιο τρόπο, όμως, θα θητεύσουμε; Είναι άλλο πράγμα να βάζεις άρον-άρον τη στολή σου και βλαστημώντας τούς πάντες (και τον εαυτό σου μαζί), να τραβάς την πορεία σου και άλλο να προχωράς με το βήμα εκείνου που νιώθει πως δεν του αφαιρέθηκαν όλα. Ποιος, λοιπόν, θα  είναι ο βηματισμός μας; Χωρίς αμφιβολία, οι απαντήσεις που δίνουν στα βάσανά τους διαφορετικοί λαοί αποκαλύπτουν το βάθος και τη διάρκεια των δοκιμασιών τους, αλλά και τις δυνάμεις που επιστρατεύονται για να τις αντιμετωπίσουν. Οι Ινδοί, για παράδειγμα, αμύνονται με εκείνη την απάθειά τους που όσο  κι αν τη μελέτησαν οι Δυτικοί -και όσο κι αν τη μαϊμούδισαν σε διάφορα «κέντρα γιόγκας»- παρέμεινε γι’ αυτούς ακατανόητη. Έβλεπαν τους βουδιστές να αποσύρονται με τον διαλογισμό τους από τον κόσμο τον γεμάτο αγκάθια, και νόμιζαν ότι αποτραβιούνται σε ...

Το να μην έχει κάποιος αρκετά χρήματα είναι λιγότερο στενόχωρο από το να μην έχει τι να κάνει. Ακόμη χειρότερο είναι το να μην του επιτρέπεται να κάνει κάτι, παρ' όλο που νιώθει ότι θα το μπορούσε. Εκεί περίπου βρισκόταν η Ελλάδα μέχρι να έλθουν καταπάνω της τα τελευταία κύματα προσφύγων και μεταναστών. Ηταν μια χώρα με εμποδισμένη την ενέργειά της. Μη έχοντας κεντρικό σκοπό, ξοδεύτηκε σε μεγάλο βαθμό και σε χίλιες μεριές και όλοι νόμιζαν πως στο εξής θα σερνόταν σαν ημιπαράλυτη ζητιανεύοντας συνεχώς δανεικά. Εμειναν έκπληκτοι όμως οι λεγόμενοι παρατηρητές όταν την είδαν να μην πανικοβάλλεται από τις νέες απειλές που την έζωναν. Στα νησιά του Αιγαίου υποδέχθηκε τους ναυαγισμένους με ανακλαστικά που δεν άφηναν να φανεί πως η ίδια ζούσε το δικό της ναυάγιο. Κάθε μέρα το τελευταίο διάστημα οι μαρτυρίες συγκλίνουν: μας λένε πως, αν και περισφιγμένοι από την ανασφάλειά τους, οι κάτοικοι αντιδρούν με πρωτοβουλίες και δείχνουν πως η κρίση δεν πρόκειται να τους καταπιεί ολόκληρους κα...

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ  (καθηγητής Πολιτισμού και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) Ο πανεπιστημιακός και συγγραφέας μιλάει για το οδοιπορικό της Ελλάδας σ' αυτόν τον παραλυτικό φαύλο κύκλο, τη διαδικασία αυτοεμψύχωσης και την έξοδο από την κρίση «Το καπιταλιστικό σύστημα επέστρεψε εκεί απ' όπου είχε ξεκινήσει, στη βίαιη απαλλοτρίωση της μικρής ατομικής περιουσίας. Κατά συνέπεια, όποιοι αμφισβητούν ακόμη το σύστημα αυτό οφείλουν να προστατεύσουν τη μικρή περιουσία και την ασφάλεια των κατόχων τους, καθήκον που θα φαινόταν άλλοτε πολύ συντηρητικό, πολύ φιλελεύθερο.  Σήμερα, όμως, μια πολιτική υπεράσπισης των μεσαίων τάξεων αποκτά χαρακτήρα διαφορετικό. Θα ήταν το μόνο πράγμα ενάντια στο καθεστώς της μισθωτής δουλείας που πάει να εξαπλωθεί και, επιπλέον, θα διατηρούσε την ελπίδα κάποιας πολιτισμικής ανόρθωσης. Γιατί ιστορικά οι μεσαίες τάξεις ήταν αυτές που, κυρίως, ευνοούσαν το κίνητρο της ατομικής δημιουργίας. Οι πλούσιοι ήταν πολύ επαναπαυμένοι και οι...