IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Εγωισμός και αλτρουισμός. Σε όλη τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, η μορφή του Homo economicus αποτέλεσε το κεντρικό εννοιολογικό εργαλείο με βάση το οποίο οι οικονομολόγοι επεξεργάστηκαν τα μοντέλα τους και τις υποδείξεις τους για την οικονομική πολιτική. Αυτή η ιδέα ενός ανθρώπου προικισμένου με εξαιρετική ορθολογικότητα, με αξιοσημείωτη αυτεξουσιότητα καθώς και με πολύ αξιοζήλευτο αυτοέλεγχο, υποβλήθηκε ωστόσο πολύ σύντομα σε κριτική, πρώτα από τον Αυστριακό οικονομολόγο Καρλ Μένγκερ (1840-1921) και από τη γερμανική ιστορική σχολή του τέλους του 19ου αιώνα, στη συνέχεια από τον Αμερικανό οικονομολόγο Θορστάιν Βέμπλεν (1857-1929) και από τη γαλλική κοινωνιολογία (ιδίως από τον Μαρσέλ Μος). Με αφετηρία τη δεκαετία του 1950, η ιδέα αυτή έγινε βαθμιαία το αντικείμενο μιας ριζικής αμφισβήτησης από πολυάριθμα έργα στην ψυχολογία. Οι ψυχολόγοι Χέρμπερτ Σάιμον και Ντάνιελ Κάνεμαν, βραβευμένοι και οι δύο με Νόμπελ Οικονομίας (το 1978 και το 2002 αντίστοιχα), συνέβαλαν στην εισαγω...

Γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι κι όταν είναι πτωχοί,  πάλ’ εις μικρόν γενναίοι*.  Στο προηγούμενο άρθρο μου (9/4/20) με τίτλο "Eπανεκκίνηση της οικονομίας: Ο μεγάλος πλούτος της χώρας έχει τη (2η ) ευκαιρία του", ασχολήθηκα, με την ευεργεσία μεγάλης κλίμακας και την υποχρέωση του μεγάλου πλούτου, κυρίως, για ανταπόδοση-επιστροφή μέρους της περιουσίας των φορέων του στις κοινωνίες από τις οποίες προήλθε-αποκτήθηκε. Επανέρχομαι σήμερα, συμπληρωματικά, για να υπογραμμίσω την αξία και της μικρής κλίμακας φιλανθρωπίας, την οποία ορθώς καλούμε και Φιλαλληλία. Είχα ασχοληθεί και με άλλη ευκαιρία, παλαιότερα, με το θέμα και είχα σημειώσει, τότε, την επίμονη άποψη αγαπητού μέλους του φόρουμ του Capital, του φίλου "Σπυρίδων”, ο οποίος είχε δηλώσει σε σχόλιό του: "…Άλλωστε, η κοινωνία δεν επιβιώνει από την προσφορά ενός Γκέιτς, ούτε ενός Ωνάση ή Νιάρχου, αλλά από τις μικρές, καθημερινές, αφανείς προσφορές...” Ναι, είναι αλήθεια: "Αν δεν μας έδιναν...

Οι καθ' υπέρβαση Γενναίοι! Ήρωας, ως σύγχρονο κοινωνικό αρχέτυπο εννοείται κάποιος άνδρας ή γυναίκα (ηρωίδα), που μπορεί να εμφανίζεται παραδοσιακά ως πρωταγωνιστής ενός έπους και που κατέχει ικανότητες μεγαλύτερες από εκείνες που κατέχει ο μέσος άνθρωπος. Αυτές οι ικανότητες τον βοηθούν να εκτελέσει ασυνήθιστες και παράτολμες αγαθοεργές  πράξεις (ηρωική πράξη) για  τις οποίες γίνεται  γνωστός/ή. Αυτές οι δυνάμεις μπορεί να μην είναι μόνον σωματικές αλλά να είναι και διανοητικές ή ψυχικές.’’ (Βικιπαίδεια / ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια). Χρησιμοποιούν συχνά πολλοί, τον ορισμό αυτό, με αφορμή γενναίες πράξεις ανθρώπων ή σε μια προσπάθεια να τονίσουν ασυνήθιστες συμπεριφορές κάποιων ομάδων ή κλάδων επαγγελματιών και λειτουργών . Παλαιότερα γινόταν χρήση του όρου για ανθρώπους που έκαναν ανδραγαθήματα ή σημαντικά κατορθώματα (κατά κανόνα δρώντας μόνοι) που κοινά καλούμε, ‘’άθλους’’. Στις ταραγμένες εποχές του παρελθόντος, σύνηθες ήταν να αποδίδεται ο...

Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ και η Πρισίλα Τσαν με τη νεογέννητη κόρη τους Μαξ. Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Facebook   Mark Zuckerberg    και η σύζυγός του Πρισίλα Τσαν έγιναν γονείς και καλωσορίζουν την κόρη τους Μαξ δωρίζοντας το 99% των μετοχών τους (45 δισεκατομμύρια δολάρια) σε μια νέα φιλανθρωπική πρωτοβουλία ,    Chan Zuckerberg Initiative , με στόχο την ισότητα αλλά και την ανθρώπινη δεινότητα, το πόσο πέρα απ’ τα όρια σπουδαία μπορεί να είναι η ζω ή. Η  ανακοίνωση   εγκάρδια. «Αγαπητή Μαξ, η μητέρα σου κι εγώ δεν έχουμε ακόμα τις λέξεις να περιγράψουμε την ελπίδα που μας δίνεις για το μέλλον. Η νέα ζωή σου είναι γεμάτη υποσχέσεις και ελπίζουμε ότι θα είσαι χαρούμενη και υγιής για να την εξερευνήσεις πλήρως.  (…) Όπως όλοι οι γονείς, θέλουμε να μεγαλώσεις σε έναν κόσμο καλύτερο απ’ τον δικό μας σήμερα. (…) Θα δώσουμε το 99% των μετοχών μας στο Facebook –επί του παρόντος 45 δισεκατομμύρια δολάρια- κατά τη διάρκεια της ζω...