IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Η ιδιοποίηση του κοινού μας κόσμου. Κυκλοφόρησε και στη γλώσσα μας το βιβλίο που έγραψαν από κοινού δύο Γάλλοι στοχαστές, ο φιλόσοφος Πιερ Νταρντό και ο κοινωνιολόγος Κριστιάν Λαβάλ, με τίτλο «Κοινό» (μετάφραση: Πάνος Αγγελόπουλος, Βίκυ Ιακώβου, επιμέλεια: Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Εκκρεμές 2020).   Ο υπότιτλος («Δοκίμιο για την επανάσταση στον 21ο αιώνα») υποδηλώνει ότι το πολιτικό σχέδιο των συγγραφέων κατατείνει στον ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Η επανάσταση, όπως την αντιλαμβάνονται οι Νταρντό και Λαβάλ, δεν προϋποθέτει εμφύλιες συγκρούσεις και αιματοχυσία ή κατάληψη κάποιων «Χειμερινών Ανακτόρων» από μια μειοψηφική πρωτοπορία. Η ιδέα της επανάστασης συνδέεται με την έννοια της «αυτοθέσμισης της κοινωνίας» που πρότεινε ο Καστοριάδης. Σημαίνει δηλαδή την αλλαγή κεντρικών θεσμών και τελικά της συνολικής δομής της κοινωνίας μέσα από την αυτόνομη δραστηριότητα της ίδιας της κοινωνίας. Η ακόλουθη συνέντευξη των Πιερ Νταρντό και Κριστιάν Λαβάλ δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδ...

Γεννημένος στη Νέα Υόρκη το 1935, ο φιλόσοφος Michael Walzer  (Μάικλ Ουόλτσερ) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους πολιτικούς στοχαστές. Στη γλώσσα μας κυκλοφορούν τα έργα του: «Περί ανεκτικότητας» (Καστανιώτης 1998), «Η ηθική εντός και εκτός των συνόρων» (Πόλις 2003), «Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι» (Ιωλκός 2008), «Εξοδος και επανάσταση» και «Στη σκιά του Θεού» (Αρτος Ζωής 2015 και 2018). Το ακόλουθο κείμενο είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε ο Ουόλτσερ στο ιταλικό περιοδικό «Il Mulino». Ο φιλόσοφος Μάικλ Ουόλτσερ ● Η ιστορία των επαναστάσεων μας παραπέμπει ευθέως στο ζήτημα της ιεραρχίας. Υπάρχει μια τάση σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες να παράγουν και να αναπαράγουν την ιεραρχία. Οι επαναστάσεις ανατρέπουν ένα σύστημα ιεραρχικών σχέσεων. Αυτό ισχύει βέβαια και για την Οκτωβριανή Επανάσταση: με ποιες μορφές; Ο «σιδερένιος νόμος της ολιγαρχίας» του Ρόμπερτ Μίχελς θα έπρεπε ίσως να αποκαλείται «σιδερένιος νόμος της ιεραρχίας». Ολες οι κοινωνίες,...

Ο θάνατος του Φιντέλ Κάστρο σηματοδοτεί  το τέλος των μεγάλων προσωπικοτήτων της σοσιαλιστικής επανάστασης  - του ίδιου του σοσιαλιστικού οράματος που διαπέρασε και σφράγισε τον 20ό αιώνα. Σε όλο το μεγαλείο αλλά και στη διάψευσή του. Μεγαλείο, διότι αντιπροσωπεύει την εξέγερση των κολασμένων της γης και το όραμα μιας κοινωνίας ελεύθερης και εξισωτικής. Διάψευση, διότι το όραμα της απελευθέρωσης οδηγήθηκε σε ένα γενικευμένο αδιέξοδο, αφήνοντας την ανθρωπότητα γυμνή, χωρίς καθολικό απελευθερωτικό όραμα και στόχο. Πράγματι, για πρώτη φορά μετά τη γαλλική Επανάσταση, που εγκαινίασε τη διαδικασία των μεγάλων επαναστατικών ανατροπών,  η ανθρωπότητα ζει μια περίοδο χαμηλών προσδοκιών και απουσίας ενός καθολικού απελευθερωτικού οράματος . Η διαδρομή του Φιντέλ Κάστρο και της κουβανικής επανάστασης είναι απόλυτα χαρακτηριστική. Επρόκειτο για μια επανάσταση που ξεκίνησε ως μια απελευθερωτική εξέγερση ενάντια σε μια δικτατορία-μπανανία της Λατινικής Αμερικής, υπό τον Μπατ...

Στο φύλλο της «Εφ.Συν.», της 18/6/2016, δημοσιεύτηκε σχόλιο μου με τίτλο «ΤΑΡ μόνο στον σοσιαλισμό» και με υπογρ αφή Γ.Π.  Το περιεχόμενο του σχολίου έχει ως εξής: ''''Παρέμβαση για τον ΤΑΡ έκανε ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπας μιλώντας στη συνάντηση των βαλκανικών κομμουνιστικών κομμάτων. Μεταξύ άλλων είπε: ‘‘Από την κατασκευή του ΤΑΡ ωφελημένοι θα βγούνε οι επιχειρηματικοί όμιλοι και όχι οι εργαζόμενοι. Μόνον όταν ο λαός κατακτήσει πραγματικά τη δική του εξουσία, μπορεί να διασφαλίσει την αμοιβαία επωφελή διακρατική συνεργασία στον ενεργειακό τομέα για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Μόνο χαράζοντας έναν ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, με κοινωνικοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας και των υποδομών, με την αποδέσμευση από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, μόνο τότε τέτοια έργα μπορεί να αξιοποιούνται με γνώμονα τη λαϊκή ευημερία και όχι την κερδοφορία του κεφαλαίου και επιπλέον να μην είναι “εστία” ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων». Δηλαδή, το ΚΚΕ συνιστά ...

Σύμφωνα με τον διακεκριμένο μαρξιστή και επιφανή ανθρωπολόγο Ντέιβιντ Χάρβεϊ «υπάρχει ένα ανέκδοτο για τους μαρξιστές: λέγεται ότι προέβλεψαν σωστά τις τελευταίες δώδεκα από τις τελευταίες τρεις κρίσεις. Συνεπώς πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός όταν λέει πως μια αντίφαση πρόκειται να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις κρίσης ή ότι αυτή η κρίση πρόκειται να είναι η τελειωτική» («Η Αυγή» 6-1-2011). Η Αριστερά σε πολλές περιπτώσεις μπέρδεψε την πραγματικότητα με τις επιθυμίες της. Φαντασιώθηκε εξεγέρσεις που δεν ξέσπασαν, προανήγγειλε ραγδαίες και ανατρεπτικές εξελίξεις που δεν ήρθαν, τροφοδότησε με αυταπάτες τους οπαδούς της ότι αν θέλεις κάτι πολύ και είναι δίκαιο αυτό θα συμβεί οπωσδήποτε. Η ελληνική Αριστερά δεν θα μπορούσε να είναι η εξαίρεση. Διαβάζοντας τις ανακοινώσεις των κομμάτων και των οργανώσεων που κινούνται στην περιοχή του ιστορικού κομμουνισμού και του παραδοσιακού αριστερισμού που χρησιμοποιούν τον μαρξισμό (στις διάφορες εκδοχές του) ως εργαλείο ανάλυσης, δ...

Το αδιέξοδο στην πολιτική μας ζωή είναι χειροπιαστό . Κι ενώ θεωρητικά στη δημοκρατία δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, ο τόπος το βιώνει εδώ και έξι χρόνια. Οι αρχαίοι έλληνες είχαν εφεύρει τον «από μηχανής θεό», ο οποίος έσωζε την κατάσταση με ασυνήθιστο τρόπο . Οι παρεμβάσεις του ήταν όμως αποδεκτές, είτε «ποιητική αδεία», είτε λόγω της κάθαρσης, με το τέλος του δράματος. Να μην ξεχνάμε λοιπόν ούτε τους δραματουργούς, ούτε τον Αριστοτέλη, ο οποίος έδωσε και τον ορισμό της τραγωδίας: « Ἐστὶν οὖν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας, μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ, χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδὼν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι' ἀπαγγελίας, δι' ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν ». « Είναι λοιπόν η τραγωδία   μίμηση (δηλ. αναπαράσταση επί σκηνής) πράξης σημαντικής και ολοκληρωμένης, η οποία έχει κάποια διάρκεια, με λόγο ποιητικό («γλυκό» ή «διανθισμένο», στην κυριολεξία), τα μέρη της οποίας διαφέρουν στη φόρμα τους, που παριστάνεται ενεργά ...

 Το ιστορικό νόημα της Ελληνικής Επανάστασης 24/03/2015 Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 υπήρξε ιστορική τομή μείζονος σημασίας για τους Έλληνες, εθνική ομάδα με μακραίωνη ιστορική παρουσία στην περιοχή που εκδηλώθηκε η Επανάσταση, η οποία θα αποτελούσε μετά την ολοκλήρωση των πολεμικών δραστηριοτήτων την επικράτεια του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Η Επανάσταση αποκατέστησε την πολιτική αυτονομία του ελληνικού έθνους, η οποία είχε αναιρεθεί ως συνέπεια της οθωμανικής, αλλά και της ενετικής κατάκτησης περιοχών του ιστορικού ελληνικού χώρου. ΤΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Η Επανάσταση εδράστηκε σε τέσσερις ομάδες: α. Τους πολεμιστές. Οι πολεμιστές, οι γνωστοί ως «κλέφτες και αρματολοί», διέθεταν εμπειρία στην διεξαγωγή ατάκτου πολέμου, η οποία θα αποδεικνυόταν ο πλέον καθοριστικός παράγοντας σε βάθος χρόνου για την διατήρηση της Επανάστασης. Η αποτελεσματικότητα των επαναστατών θα επιτεινόταν από την ορεινή διαμόρφωση και την κατάτμηση του γεωφυσικού τοπίου...