Η καταχρέωση των Ελλήνων αγροτών στην Τουρκοκρατία ...
Η δημιουργία τσιφλικιών μέσω της ιδιοποίησης της γης από τρίτους διά της μεθόδου της εξαγοράς χρέους Δεν θέλω να αναφερθώ στο σημερινό τύπο και τόπο της καταχρέωσης του Δημοσίου: θα αναφερθώ σε μιαν άλλη συλλογικότητα, τους άμεσους, κατ’ εξοχήν αγροτικούς, παραγωγούς των οποίων η εδαφική και συνάμα φορολογική ενότητα γίνεται θεσμός - «κοινότητα». Αυτές οι ανθρώπινες συναθροίσεις στα χρόνια που μου είναι σχετικώς οικεία (τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) καταχρεώνονται, γιατί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο χρηματικό κλάσμα του συνολικού φόρου και εθιμικών προσφορών που τον συνοδεύουν - τα «δοσίματα». Η συνήθης εξήγηση είναι ότι τούτο είναι συνέπεια της αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης. Η εξήγηση περιέχει μέρος της αλήθειας, αλλά είναι ελλιπής, αν όχι απλοϊκή: η φοροδοτική ανικανότητα οφείλεται στη δυσαναλογία ανάμεσα στη χρηματική φορολογική απαίτηση και στον βαθμό εκχρηματισμού των οικονομιών από τις οποίες απαιτείται το χρηματικό κλάσμα της συνολικής φορο