IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

 Φιλοσοφία, Φύση, Επιστήμη, Ιστορία Η μοντέρνα πολιτική φιλοσοφία προϋποθέτει τη Φύση όπως κατανοείται από τη μοντέρνα φυσική επιστήμη, και την Ιστορία όπως κατανοείται από τη μοντέρνα ιστορική συνείδηση. Η μοντέρνα πολιτική φιλοσοφία προϋποθέτει τη Φύση όπως κατανοείται από τη μοντέρνα φυσική επιστήμη, και την Ιστορία όπως κατανοείται από τη μοντέρνα ιστορική συνείδηση. Τελικά, όμως, αυτές οι προϋποθέσεις αποδείχτηκε ότι ήσαν ασύμβατες με τη μοντέρνα πολιτική φιλοσοφία. Έτσι φαίνεται ότι πρέπει κανείς να επιλέξει είτε την πλήρη εγκατάλειψη της πολιτικής φιλοσοφίας είτε την επιστροφή στην κλασική πολιτική φιλοσοφία. Ωστόσο μια τέτοια επιστροφή φαίνεται πως είναι αδύνατη. Ό,τι προκάλεσε την κατάρρευση της μοντέρνας πολιτικής φιλοσοφίας φαίνεται να έχει ενταφιάσει και την κλασική πολιτική φιλοσοφία, που ούτε καν ονειρευόταν όσες δυσκολίες προκλήθηκαν απ’ ό,τι πιστεύουμε πως γνωρίζουμε για τη φύση και την ιστορία. Το βέβαιο είναι ότι μια απλή συνέχεια στην παράδοση της κ...

Η…παρακμή του Όσβαλντ Σπένγκλερ (Oswald Spengler) Ο Τζιορντάνο Μπρούνο (Giordano Bruno) μας διαβεβαιώνει ότι άλλο είναι να παίζεις με τη γεωμετρία, και άλλο είναι να επαληθεύεις με τη φύση. Ο Άλμπερτ Αϊνστάϊν (Albert Einstein) με το δικό του τρόπο συμπληρώνει: «Ενόσω τα μαθηματικά θεωρήματα αναφέρονται στην πραγματικότητα δεν είναι απολύτως βέβαια• και ενόσω είναι απολύτως βέβαια, δεν αναφέρονται στην πραγματικότητα»! Τηρουμένων πάντοτε των απαραίτητων αναλογιών, έχω τη πεποίθηση ότι τα ανάλογα είναι δυνατόν να λεχθούν και για την ιστοριογραφία. Οι προσεγγίσεις του Όσβαλντ Σπένγκλερ παρουσιάζουν ιδιοτυπίες, αλλά επιλέγω να ενασχοληθώ κατά το μάλλον με αποσπάσματα του περιεχομένου. Εάν θα ήταν θεμιτό να διαχωρίσουμε τους φιλοσόφους, αφού λάβουμε υπ΄ όψη μας τη προσωπικότητά τους, σε επιστημονίζοντες, ποιητικούς, ορθολογιστές, καλλιτεχνίζοντες, και ποικίλες άλλες ταξινομήσεις, τότε ο Όσβαλντ Σπένγκλερ ίσως να συγκαταλέγεται στους φιλόσοφους – καλλιτέχνες: άλλωστε « Ομοιάζεις...

Γιατί η Δύση διατηρεί τα πρωτεία. Το σποτάκι για τη χρήση της ζώνης ασφαλείας έπαιζε καθώς απογειωνόμασταν με πτήση γνωστής εταιρείας χώρας του Περσικού Κόλπου προς την Ινδία το περασμένο καλοκαίρι. Προς δυσάρεστη έκπληξή μου, όλοι σχεδόν οι ηθοποιοί στο σποτάκι ήταν λευκοί. Κοίταξα γύρω μου· η αντίθεση έκδηλη. Υπήρχαν μόνο δύο τρεις λευκοί επιβάτες. Στην Κεράλα διαπίστωσα πως σε πολλές διαφημιστικές πινακίδες πρωταγωνιστούν λευκά μοντέλα. Γιατί όμως; Στον δρόμο κυκλοφορούν λίγοι λευκοί δυτικοί και σίγουρα πολλοί κάτοικοι αυτής της ινδικής πολιτείας των 35 εκατομμυρίων ανθρώπων δεν έχουν δει ούτε έναν από κοντά. Ούτε πολλές αμερικανικές ταινίες παίζονται στα σινεμά (το Μπόλιγουντ κάνει θραύση) ή στην τηλεόραση. Για τον παγκόσμιο καπιταλισμό, τελικά, η λευκή Δύση παραμένει το σύμβολο της επιτυχίας. Το 2050 στην πρώτη τετράδα των ισχυρότερων οικονομιών στον κόσμο θα βρίσκονται η Κίνα, η Ινδία και η Ινδονησία. Μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα, το κέντρο βάρους των παγκόσ...

Ο ιστορικός του Χάρβαρντ Νάιαλ Φέργκιουσον εξηγεί γιατί κυριάρχησε ο δυτικός πολιτισμός και περιγράφει ποιοι είναι σήμερα οι κύριοι ανταγωνιστές του Γιατί κυριάρχησε ο δυτικός πολιτισμός; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει ο ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον στο νέο του βιβλίο με τίτλο  Πολιτισμός   (εκδόσεις Παπαδόπουλος). Οπως εξηγεί ο ίδιος, δεν πρόκειται για ένα ερώτημα που έρχεται να λύσει τις απορίες κάποιου αργόσχολου που του αρέσει η Ιστορία αλλά ένα ερώτημα που οι πιθανές απαντήσεις του θα συνεισφέρουν στην αυτογνωσία μας και πιθανόν στο να δούμε πτυχές του μέλλοντός μας. Αν κάποιος μπορούσε να περιηγηθεί ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο, η Δυτική Ευρώπη του 1411 θα του φαινόταν ένας ελεεινός βαλτότοπος καθώς μόλις συνερχόταν από τη μεγάλη επιδημία. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπνεε τα λοίσθια, η Κεντρική Ευρώπη μαστιζόταν από εμφύλιες διαμάχες, όταν την ίδια στιγμή στο Πεκίνο των Μινγκ χτιζόταν η Απαγορευμένη Πόλη, είχαν ξεκινήσει ο...