IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Πραγματικότητα και εντυπώσεις Η ηγετική ικανότητα μπορεί να είναι άσχετη με τον δείκτη ευφυΐας; Το ερώτημα είναι θεωρητικό, κάθε συνειρμός που το συνδέει με πρόσωπα της ελλαδικής πολιτικής επικαιρότητας πρέπει να θεωρηθεί τυχαίος. Για να φτάσει ο πολιτικός σε υψηλούς θώκους, πέρασε από καίριες δοκιμασίες: Κέρδισε την ψήφο του λαού, διακρίθηκε στις εσωκομματικές διεργασίες, σε συνέδρια κομματικά, κατόρθωσε να τον εκτιμήσουν οι ομότεχνοί του. Μπορεί να συμβούν αυτά σε κάποιον ατάλαντο; Ασφαλώς και δεν αποτελεί αναγκαίο προσόν να είναι ρήτορας ο ηγέτης – θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και το αντίθετο: ότι το ρητορικό χάρισμα παγιδεύει τον φορέα του στην ψευδαισθητική αυτάρκεια της ωραιολογίας. Κυρίως, παραπλανά τον πολίτη. Ο ικανός στη ρητορεία πολιτικός κάνει πειστικό το ψευδολόγημα, δίνει την εντύπωση ότι απαντάει σε ερωτήματα που απλώς τα παρακάμπτει με επιδεξιότητα. Ανεπαισθήτως διολισθαίνει σε φασιστική συμπεριφορά, αγορεύει καταιγιστικά, στερώντας σκόπιμα από τον συ...

 Πείνα και Δίψα. Μένοντας δούλοι στη μιζέρια της καθημερινότητας μένουμε δούλοι στο πρόσκαιρο και εφήμερο και φθαρτό του κόσμου τούτου. Κλείνουμε όλη τη θέα της ζωής στις χωματερές εκτάσεις της ρουτίνας, γίνεται όλη η ζωή ένας παχύς χωματόδρομος που τον περνάμε έρποντας. Κάθε ξύπνημα όμως κάποιας μεγάλης χαράς μέσα μας, κάθε γεύση μεθυστική του ιδιαιτέρου και ξεχωριστού πού υπάρχει στη ζωή, είναι μια γεύση του απόλυτου και γι' αυτό μια γεύση αιωνιότητας. Η αιωνιότητα ζει μέσα μας στην κάθε μέρα, στην κάθε ώρα, σαν σύγκριση και σαν νοσταλγία. Ο χαμένος παράδεισος ζει μέσα μας στις στιγμές της μεγάλης χαράς, στο πλησίασμα ενός ανθρώπου, μιας αληθείας, μιας αγάπης, μιας ομορφιάς. Είναι στιγμές στη ζωή, αυτές πού κάνουν τη δίψα μας μαρτύριο και που το νιώθουμε καθαρά πώς θ' αρκούσαν, σε μία αέναη παράταση, να μας ξεδιψάσουν για μία αιωνιότητα. Η δίψα του απόλυτου είναι ένα δεύτερο πάθος. "Βλέπεις, θέλω πολλά, ίσως τα θέλω όλα", έγραφε ο ποιητής. Μα όχι "ίσως". Ε...

Χρήστος Μποκόρος  Μιμητισμού χαλιναγώγηση. Είτε αρέσει είτε όχι, το δίλημμα είναι δικό μας, αφορά στη ζωή μας, την καθορίζει αναπόδραστα: Γεννηθήκαμε και ζούμε σε εμπόλεμο πεδίο, στον μοναδικό πλανήτη ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των ουράνιων σωμάτων, που φιλοξενεί έλλογες υπάρξεις, «προσωπικές», με ετερότητα-μοναδικότητα, η κάθε μια, σκέψης, κρίσης, θέλησης. Για να κατορθωθεί η συνύπαρξη, οι οπτικές γωνίες πρέπει να συγκλίνουν, οι απόψεις να συμπέσουν, η κατανόηση να συντονιστεί, η κάθε ατομική ιδιαιτερότητα να συναινέσει στην ελεύθερη συν-εννόηση. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Η ανθρωπότητα, στο σύνολό της, τιμά και ορέγεται την εναρμόνιση των θελημάτων, νοημάτων και στοχεύσεων, κατορθώνει κατά κανόνα τη σύγκλιση, αλλά ταυτόχρονα την υπονομεύει. Η υπονόμευση βεβαιώνει ψευδαισθητικές εκδοχές ελευθερίας, αλλά ευτυχώς η ελευθερία παραμένει άθλημα αυθυπέρβασης του εγώ, πραγμάτωση της συνύπαρξης ως «κοινωνίας». Δύο εκδοχές της ελευθερίας γοητεύουν συνηθέστερα τον άνθρωπο: Η ελευθερία ως απ...

  Κατεστημένη παραχάραξη. Τι είναι η κομματοκρατία; Εσχατη αλλοτρίωση της δημοκρατίας στη Νεωτερικότητα. Το πολυκομματικό σύστημα παύει να είναι αντιπροσωπευτικό, τα κόμματα αυτονομούνται από την κοινωνία των πολιτών, συγκροτούν καθεστώς ολιγαρχίας. Στυγνή ολιγαρχία ανεξέλεγκτων «Διευθυντηρίων», που νομιμοποιείται τυπικά κάθε τέσσερα χρόνια, με την ψήφο του λαού. Για την υφαρπαγή της ψήφου επιστρατεύονται οι υπερσύγχρονες τεχνικές του «μάρκετιγκ» – τεχνικές πλύσης εγκεφάλου των μαζών, πληρωμένες με μυθώδη ποσά για την κατασκευή ψευδαισθητικών εντυπώσεων. Στο καθεστώς της «κομματοκρατίας» δεν υπάρχει πτυχή του κοινωνικού και του κρατικού βίου που να μην υπηρετεί πρωτίστως (ή αποκλειστικά) τα κόμματα. Το Σύνταγμα το συντάσσουν τα κόμματα, το ψηφίζουν τα κόμματα, το αναθεωρούν τα κόμματα, ερήμην του λαού. Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (εγγυητή του πολιτεύματος) τον εκλέγουν τα κόμματα με παρασκηνιακό μεταξύ τους αλισβερίσι. Τους προέδρους των Ανώτατων Δικαστηρίων, το ίδιο. Την ηγεσία τω...

  Κάνε δική σου, αναγνώστη, την κραυγή.    Ας μην παριστάνουμε τους αφελείς: Οταν οι Τούρκοι μιλάνε για «γαλάζια πατρίδα», απαιτούν να μοιραστούμε μαζί τους το Αιγαίο. Πήραν την άδεια, το 1922, να ξεκληρίσουν τον Ελληνισμό της Μικρασίας, του Πόντου, της Ανατολικής Θράκης – βρωμοδουλειά, προκειμένου να εξαλειφθεί, ανεπίστρεπτα, ο εφιάλτης των Δυτικοευρωπαίων («συμμάχων» του Ελληνισμού!): το χλευαστικώς λεγόμενο «Βυζάντιο». Πνίγηκε στο αίμα η Ιωνία, παραδόθηκε στον ισλαμικό πρωτογονισμό η μήτρα των ελληνικών καταβολών της ανθρώπινης Φιλοσοφίας, Τέχνης, Θεάτρου, Πολιτικής, για να εξαλειφθεί κάθε ενδεχόμενο ιστορικής επιβίωσης του μισητού στη Δύση αυτοκρατορικού Ελληνισμού. Εξασφάλισαν οι Δυτικοευρωπαίοι την άφιξη και μόνιμη εγκατάσταση των Τούρκων στην ανατολική όχθη του Αιγαίου – αντικρίζουν το Αιγαίο οι Τούρκοι, δεν τους ανήκει. Με τη μακάβρια (για τις ευρωπαϊκές της επιπτώσεις) Συνθήκη της Λωζάννης, τους παραχωρήθηκαν, ως κατευναστικό, η Ιμβρος και η Τένεδος, με την υποχρ...

  Παιδεία που ποδηγετεί στην ακοινωνησία.    Καινούργια χρονιά και επιφυλλίδων τακτή συνέχεια. Γιατί η συνέχεια, τι εξυπηρετεί η επιφυλλιδογραφία; Μα, απολύτως τίποτα, ολοφάνερα και προκλητικά είναι «διακοσμητικός» για την εφημερίδα (την κάθε εφημερίδα) ο χαρακτήρας της επιφυλλίδας. Ταξινομείται στις «απόψεις» – οι αναγνώστες (που συνεχώς λιγοστεύουν) θέλουν να τους προσφέρει η εφημερίδα και ένα menu (ποικιλία, ανθολόγηση) γνωμών, θεωρήσεων, αξιολογήσεων του ρεπερτορίου της «πληροφόρησης». Σε κοινωνίες παρακμής, δηλαδή «ανεπαισθήτως» παραιτημένες από την κριτική σκέψη, οι πολίτες – πελάτες της εφημερίδας θέλουν (συνειδητά ή ανεπίγνωστα) οι «απόψεις» που δημοσιεύονται στις στήλες της να επιβεβαιώνουν τις δικές τους βεβαιότητες – πεποιθήσεις. Διαβάζουν εφημερίδα, όχι για να πληροφορηθούν τα συμβαίνοντα, αλλά για να απολαμβάνουν θωρακισμένες με κύρος τις επιλογές – απόψεις τους. Ειδικά οι αγοραστές – αναγνώστες εφημερίδων που κυκλοφορούν ως «επίσημα όργανα» κάποιων κομμάτων...

Μοναρχική δημοκρατία.  Αφού η ερχόμενη σε λίγες μέρες χρονιά, το 2021, είναι επετειακή –διακόσια χρόνια από την Επανάσταση των τότε Ελλήνων και την αποτίναξη του ζυγού δουλείας στους Τούρκους– ας θυμηθούμε συνωδά και μία ακόμα συντυχία: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο 99ος πρωθυπουργός στο συμβατικό ελληνώνυμο κρατίδιο, αυτό που προέκυψε από τα κόκαλα τα ιερά των Ελλήνων, μυριάδων, θυσιασμένων στο όραμα της ελευθερίας. Ενενήντα εννέα πρωθυπουργοί σε διακόσια χρόνια: περίπου ένας πρωθυπουργός κάθε δύο χρόνια. Επειδή κάποιοι πρωθυπούργευσαν περισσότερες από μία φορές, ας χαλαρώσουμε την ασφυκτική στενότητα της διαδοχής που παραμένει, ωστόσο, εντυπωσιακή. Οπως ζωτικό και πολύ γονιμότερο παραμένει το ερώτημα: Αυτή η πληθώρα των πρωθυπουργών, οι άνθρωποι που έφτασαν στο ανώτατο αξίωμα, τι άφησαν πίσω τους; Γιατί τόση η αποτυχία της χώρας και τόση η καχεξία; Γιατί οι ανήκεστες βλάβες; Γιατί σε δυναμικό πλεονασμό η πανουργία, η ψευτιά, η ανημπόρια στο κρατίδιο; Η θέση που παίρνει στην Ιστορ...

Πρώτος εχθρός η παρακμή.    «Το κράτος έχει συνέχεια». Η φράση ηχεί (και λειτουργεί) σαν πολιτική προστακτική. Αλλά με εκκρεμή την απάντηση στο ερώτημα: Συνέχεια του κράτους είναι η συνέχεια της εκφρασμένης βούλησης των πολιτών ή η συνέχιση ισχύος αποφάσεων του κοινοβουλίου υπερψηφισμένων με διαφορά ελάχιστων ψήφων; Η λογική της εμμονής στη «συνέχεια» του κράτους είναι απολύτως και μόνο χρηστική. Ποιαν εγκυρότητα μπορεί να έχουν διεθνείς συμφωνίες, που υπογράφονται από μιαν οριακή πλειοψηφία κοινοβουλευτική, με πρόδηλο το ενδεχόμενο κάποια επόμενη κυβέρνηση, νόμιμα επίσης εκλεγμένη, να αρνηθεί τη συμφωνία και να την ακυρώσει; Βέβαια, οι έντιμες (όχι προσχηματικές) δημοκρατίες προσφεύγουν σε δημοψήφισμα, όταν πρόκειται για διεθνείς συμβάσεις που δεσμεύουν οριστικά το κράτος. Δυστυχώς, στην εποχή μονοκρατορίας του Ιστορικού Υλισμού (της ασυδοσίας του πλούτου ή των ορέξεων πλούτου) υποτάσσονται και τα δημοψηφίσματα στην απόλυτη προτεραιότητα των εντυπώσεων. Να ξεπουληθεί ένα κράτ...

 «Για Καστελλόριζα να μιλούμε τώρα!..» Μια πολεμική σύρραξη στο Αιγαίο μοιάζει προετοιμασμένη και αναπότρεπτη. Σχεδόν προκαθορισμένο και το αποτέλεσμα: μια ακόμα συρρίκνωση του Ελληνισμού εδαφική, θαλάσσια και πληθυσμική. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση καθηλωμένες στο μόνο είδος πολιτικής που γνωρίζουν: στο παιχνίδι των εντυπώσεων. Κάθε Δελτίο Ειδήσεων της ΕΡΤ1 είναι μια μονότονη, χιλιοφθαρμένη και εντελώς μικρονοϊκή μάχη εντυπώσεων. Ο εφιάλτης καραδοκεί σε δευτερόλεπτα, αλλά το Δελτίο Ειδήσεων θέλει μόνο να κερδίσει τις εντυπώσεις – όχι στο εξωτερικό, τους κομματικούς οπαδούς τούς εγχώριους θέλει να πείσει. Για τις εντυπώσεις δουλεύει (αόκνως, να το παραδεχθούμε) και ο υπουργός Εξωτερικών: ταξιδεύει ακατάπαυστα. Θέλει να πείσει τους πάντες ότι η Ελλάδα τηρεί, ενώ η Τουρκία παραβιάζει, ένα Διεθνές Δίκαιο που… δεν υπάρχει! Θα μπορούσε, ελλείψει κοινά παραδεκτού Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας, ο Ελληνας υπουργός να μιλάει τη γλώσσα της Ιστορίας, που είναι αναγκαστή κα...

«Επανάσταση» - «εθνεγερσία» αδιανόητες.  Υπάρχουν θεσμοί προορισμένοι να ελέγχουν τη διαχείριση της εξουσίας – η Βουλή, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο (ΣτΕ), η δημοσιογραφία. Βουλή και δημοσιογραφία έχουν παραιτηθεί (μα εντελώς) από κάθε φιλοδοξία κριτικού ελέγχου, από τότε που η άσκηση της πολιτικής έχει ολοκληρωτικά αλλοτριωθεί σε παιχνίδι εντυπώσεων. Το ΣτΕ δεν ελέγχει ενεργά (αυτεπαγγέλτως) τη διαχείριση της εξουσίας. Αποφαίνεται για ατοπήματα ή και εγκλήματα σε βάρος πολιτών, μόνο αν ο πολίτης προσφύγει (με πολύ υψηλό οικονομικό κόστος) στην ετυμηγορία του. Ταυτόχρονα, οι κρατικοί λειτουργοί που κρίνουν τη νομιμότητα αποφάσεων και ενεργειών του κράτους, έχουν αυτο-υπονομευθεί καθορίζοντας οι ίδιοι την αμοιβή τους: Εχουν μηνιαίο μισθό ισόποσο με πέντε (5) μηνιαίες συντάξεις πανεπιστημιακού καθηγητή εικοσιοχτάχρονης θητείας και τεκμηριωμένης διεθνούς αναγνώρισης. Τα σε βάρος πολιτών εγκλήματα επαγγελματιών της εξουσίας είναι επίσης θεσμοθετημένο να κρίν...