IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Το μήνυμα του Χριστού. Σε όλες τις εποχές, για ορισμένες ομάδες που αναφέρονταν στον χριστιανισμό των Ευαγγελίων, ο Χριστός μπόρεσε να αντιπροσωπεύει ένα πολιτικό είδωλο, αυτόν που προαναγγέλλει μια νέα κοινωνική τάξη Συνέντευξη του ιστορικού Ζαν-Λικ Πουτιέ που δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό L’ Obs ● Η διδασκαλία του Ιησού περιέχει κάποιο πολιτικό μήνυμα; Τα Ευαγγέλια καταδεικνύουν αντίθετα ότι αρνείται να θίξει τα εγκόσμια ζητήματα. Αυτό εκφράζεται ιδίως με την περίφημη φράση: «Απόδοτε ουν τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Ο Ιησούς λέει ακόμα: «Η βασιλεία η εμή ουκ έστιν εκ του κόσμου τούτου». Με την άρνησή του αυτή απογοητεύει ορισμένους από τους μαθητές του. Επειδή υπήρχε τότε, στη ρωμαϊκή επαρχία της Ιουδαίας, μια ισχυρή προσδοκία, εκείνη της έλευσης ενός Μεσσία, ο οποίος θα ηγούνταν μιας εξέγερσης του εβραϊκού λαού εναντίον των Ρωμαίων. Ο Ιησούς όμως αρνείται να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, αρνείται να γίνει ο «βασιλιάς των Ιουδαίων» – τίτλος που θα τον γράψουν οι Ρωμαί...

 Μεσσιανισμός: Ψυχικό ρήγμα ή Ανορθολογισμός; «Αλίμονο στους λαούς που έχουν ανάγκη από σωτήρες». Το κύρος της θέσης αυτής – που ενέχει στοιχεία αξιώματος – επιβεβαιώνεται καθημερινά από ανθρώπους, λαούς ή έθνη που αναζητούν την πρόοδο και τη σωτηρία τους σε πρόσωπα ή δυνάμεις έξω από αυτούς. Η προσμονή, όμως, και η ελπίδα για ατομική ή εθνική ανάταση ή σωτηρία, όταν εγκλωβίζονται στη λατρεία μιας ιδέας ή προσώπου, τότε συνυφαίνουν το περιεχόμενο μιας συμπεριφοράς, γνωστής ως Μεσσιανισμός. Ο μεσσιανισμός ως φαινόμενο βαδίζει παράλληλα με τον άνθρωπο και την ιστορία των εθνών. Σταθερή παράμετρος του φαινομένου στη διαχρονικότητά του ο χρόνος και ιδιαίτερα το μέλλον. Κι αυτό γιατί το μέλλον αποτελούσε κι αποτελεί μέχρι και σήμερα τον μεγάλο άγνωστο για τον άνθρωπο. Τις προοπτικές και τη διαχείρισή του οι άνθρωποι και οι λαοί την πραγματώνουν άλλοτε με την σκληρή προσπάθεια και την εργασία, άλλοτε την εναποθέτουν στην εξουσία της τύχης και των φυσικών δυνάμεων και άλλοτε στ...

  Η γέννηση και η αλλαγή των θρησκειών. Οι φανατισμοί και οι αφορισμοί του τύπου «Εκάς οι βέβηλοι» κρύβουν την αλήθεια «που κρύπτεσθαι φιλεί». «Κάθε άτομο έχει δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Το δικαίωμα αυτό συνεπάγεται την ελευθερία αλλαγής θρησκείας ή πεποίθησης...» (Άρθρο 18 της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Οι συντάκτες της διακήρυξης (1948) σωστά κατοχύρωσαν το δικαίωμα του ανθρώπου να μπορεί να αλλάζει θρησκεία. Ωστόσο δεν μπόρεσαν να προβλέψουν - πώς θα μπορούσε αυτό εξάλλου να προβλεφθεί - την αλλαγή των θρησκειών. Οι υπάρχουσες θρησκείες στην εποχή μας μπόρεσαν μέσα από μακροχρόνιες διαδικασίες - όχι πάντοτε με δημοκρατικό τρόπο και κοινωνική συναίνεση - να επιβληθούν στις διάφορες κοινωνίες, διότι με τον ένα ή άλλο τρόπο έδιναν «λογικές απαντήσεις» σε ένα πλήθος ερωτημάτων. Ερωτήματα υπαρξιακά που από την πρωτόγονη εποχή είχαν ριζώσει στην καρδιά και το νου των ανθρώπων. Ο φόβος του θανάτου...

Μπενιαμίν Νετανιάχου   Διευρύνεται το χάσμα Ισραήλ και αμερικανο-εβραϊκής Διασποράς.   Του Κώστα Ράπτη Η απόκλιση διευρύνεται εδώ και καιρό – όμως η συγκρότηση της νέας κυβέρνησης υπό τον Βενιαμίν Νετανιάχου, με τη συμμετοχή ακροδεξιών θρησκευτικών κομμάτων, δείχνει πλέον να θέτει υπό σοβαρή δοκιμασία τη σχέση του Ισραήλ με ό,τι έως τώρα αποτελούσε το πολυτιμότερο στήριγμά του: την αμερικανο-εβραϊκή διασπορά. Κάποιοι από τους λόγους της απόκλισης έχουν να κάνουν με μακροπρόθεσμες εξελίξεις: η προϊούσα εκκοσμίκευση του αμερικανο-εβραϊκού στοιχείου και οι μεικτοί γάμοι χαλαρώνουν τους ταυτοτικούς δεσμούς, ενώ η νεότερη γενιά αναπτύσσει όλο και πιο κριτική στάση ως προς την πολιτική του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων. Όμως οι επιλογές του Νετανιάχου όλα τα προηγούμενα χρόνια μεγάλωσαν τις αποστάσεις, καθώς λόγω των ενεργειών του ως Ισραηλινού πρωθυπουργού το θέμα της στήριξης προς το Ισραήλ απέκτησε συνδηλώσεις ενδοαμερικανικής κομματικής αντιπαράθεσης – κάτι το ανήκουστο ...

 Τριάντα τρία χρόνια φετβά για τον Σαλμάν Ρούσντι:  Η αμηχανία της Δύσης. Το να αντιταχθούν οι κοινωνίες στους σύγχρονους ολοκληρωτισμούς είναι κάτι που θα προκαλέσει και την ανανέωση των δικών τους αξιών. Ο φετβάς για τον Σαλμάν Ρούσντι εκδόθηκε το 1989, από τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Χομεϊνί. Ελάχιστοι τότε πρόσεξαν τη σημειολογία ενός Φετβά που εκδόθηκε στο Ιράν, αφορούσε έναν Ινδό, και καλούσε για την δολοφονία του επειδή δημοσίευσε ένα μυθιστόρημα στο Λονδίνο ―στη ”γη των απίστων”. Ωστόσο η έκδοσή του διατύπωνε μια στροφή: Έδειχνε ότι πλέον ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός δεν δεχόταν την μέχρι τότε διάκριση μεταξύ της επικρατείας των πιστών και εκείνης των απίστων, και αξίωνε παγκόσμια εφαρμογή του θεϊκού νόμου. Τι άλλο εξέφραζε αυτή η στροφή αν όχι μια πρόθεση επέκτασης, την ανάδυση ενός σχεδίου παγκόσμιας (έστω πολιτιστικής) κυριαρχίας; Κι όμως, το γεγονός αυτό θάφτηκε τότε κάτω από έναν κακοφορμισμένο αντι-ιμπεριαλισμό, ο οποίος δεν π...

  Χριστούγεννα ή Μιθρούγεννα;   Μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατά τον 4ο μ.Χ. αιώνα, οι γιορτές και οι τελετές των προηγούμενων θρησκειών όχι μόνο δεν εγκαταλείφθηκαν αλλά συχνά μεταμορφώθηκαν και σε ορισμένες περιπτώσεις ενισχύθηκαν κιόλας. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι, συνηθισμένοι και εθισμένοι στο διονυσιακό πνεύμα, θεωρούσαν πολύ σημαντικές αυτές τις εορτές και δεν ήταν διατεθειμένοι να τις εγκαταλείψουν ξαφνικά και εντελώς για χάρη του νέου Θεού από την Ανατολή. Μια τέτοια δημοφιλή γιορτή ήταν και η ρωμαϊκή γιορτή των Καλενδών, η οποία ξεκινούσε στις 25 Δεκεμβρίου και κρατούσε έως στις 7 Ιανουαρίου, κατά τη διάρκεια δηλαδή του Χειμερινού Ηλιοστασίου. Την περίοδο αυτή, του “θανάτου” (Χειμερινό Ηλιοστάσιο 22 Δεκεμβρίου) και της «Αναγέννησης» του Ήλιου, ο Ελληνορωμαϊκός κόσμος ξεφάντωνε με πανηγύρια, οινοποσίες, συμπόσια, θεατρικές παραστάσεις και κάθε λογής δρώμενα και θεάματα. Με την επίσημη υιοθέτηση του Χριστιανισμού ως «κυρίαρχης θρησκεία...

Τι σημαίνει η σύγκρουση Πάπα-Πομπέο. Οι δύο πλευρές παρουσίασαν τις εκατέρωθεν απόψεις σε πνεύμα "σεβασμού, ανοικτού διαλόγου και εγκαρδιότητας”. Κοινώς δεν βρήκαν και πολλά σημεία επαφής. Τουλάχιστον αυτή η ερμηνεία προκύπτει από τις δηλώσεις του εκπροσώπου της Αγίας Έδρας, Ματέο Μπρούνι σχετικά με τη συνάντηση που είχε την Πέμπτη στη Ρώμη ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικλ Πομπέο με τον οιονεί ομόλογό του καρδινάλιο Πιέτρο Παρολίν και τον άμεσο βοηθό του τελευταίου, τον Γραμματέα για τις σχέσεις με τα κράτη, αρχιεπίσκοπο Πολ Γκάλαχερ. Αποτελεί άλλο ένα "κατόρθωμα” της αμερικανικής διπλωματίας επί Πομπέο το γεγονός ότι οι σχέσεις με την Αγία Έδρα γνωρίζουν τριβές. Το αποδεικνύει άλλωστε αυτό η επιλογή του Πάπα Φραγκίσκου να ακυρώσει (σε αυστηρή εκδοχή του πρωτοκόλλου, εφόσον ο Πομπέο δεν αποτελεί αρχηγό κράτους) την συνάντησή του με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Οι λόγοι για την υποβάθμιση της επίσκεψης Πομπέο στο Βατικανό είναι δύο: σε πρώτο επίπεδο, ο Πάπας δεν θα...

Φυλετική δικαιοσύνη:  Η νέα κοσμική θρησκεία της Αμερικής.   Το απόσπασμα της ημέρας είναι από την διακεκριμένη ερευνήτρια πολιτικής του Center of American Experiment , Katherine Kersten, η οποία στο εξαιρετικό και εμβριθές άρθρο της στην Twin Cities Star Tribune με τίτλο “Racial justice: The new religion? The “woke” movement is built on shows of “right-thinking” and Puritan-style intolerance“ (Φυλετική δικαιοσύνη: Η νέα θρησκεία; Το κίνημα “woke” είναι χτισμένο πάνω σε επιδείξεις “ορθής σκέψης” και πουριτανικής μισαλλοδοξίας ), επισημαίνει τα εξής: “Αυτό που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας είναι μια νέα κοσμική θρησκεία. Παρά τις αξιώσεις της περί ‘συμπεριληπτικότητας’ αυτή η νέα πίστη είναι βαθιά μισαλλόδοξη. Έχει τις ρίζες της σε ένα παρελθόν της Αμερικής που μπορεί να εκπλήξει τους πιστούς της: στην πουριτανική εποχή των πρώιμων θρησκευτικών ζηλωτών του έθνους μας. Οι προοδευτικοί σήμερα είναι απασχολημένοι σε μια θεολογία χωρίς θεό. Οι woke (αφυπνισμέν...