IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Χρήστος Μποκόρος  Μιμητισμού χαλιναγώγηση. Είτε αρέσει είτε όχι, το δίλημμα είναι δικό μας, αφορά στη ζωή μας, την καθορίζει αναπόδραστα: Γεννηθήκαμε και ζούμε σε εμπόλεμο πεδίο, στον μοναδικό πλανήτη ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των ουράνιων σωμάτων, που φιλοξενεί έλλογες υπάρξεις, «προσωπικές», με ετερότητα-μοναδικότητα, η κάθε μια, σκέψης, κρίσης, θέλησης. Για να κατορθωθεί η συνύπαρξη, οι οπτικές γωνίες πρέπει να συγκλίνουν, οι απόψεις να συμπέσουν, η κατανόηση να συντονιστεί, η κάθε ατομική ιδιαιτερότητα να συναινέσει στην ελεύθερη συν-εννόηση. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Η ανθρωπότητα, στο σύνολό της, τιμά και ορέγεται την εναρμόνιση των θελημάτων, νοημάτων και στοχεύσεων, κατορθώνει κατά κανόνα τη σύγκλιση, αλλά ταυτόχρονα την υπονομεύει. Η υπονόμευση βεβαιώνει ψευδαισθητικές εκδοχές ελευθερίας, αλλά ευτυχώς η ελευθερία παραμένει άθλημα αυθυπέρβασης του εγώ, πραγμάτωση της συνύπαρξης ως «κοινωνίας». Δύο εκδοχές της ελευθερίας γοητεύουν συνηθέστερα τον άνθρωπο: Η ελευθερία ως απ...

Για τους κατοίκους του Λιζιάνγκ, και ιδιαίτερα για εκείνους των συνοικιών της παλιάς πόλης, οι συνέπειες υπήρξαν καταστροφικές: η καρδιά της πόλης με την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική κληρονομιά μετατράπηκε σε τουριστικό θύλακα, όπου εξαπλώνονται τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα μπαρ, οι μπουτίκ... Μέσα σε μερικά χρόνια το Λιζιάνγκ μετατράπηκε σε σκηνικό εν μέρει θυσιασμένο στον βωμό του τουρισμού  Το δηλητηριασμένο δώρο του πολιτιστικού τουρισμού Κάθε χρόνο περίπου πενήντα φυσικά τοπία ή τοποθεσίες πολιτιστικού ενδιαφέροντος καταθέτουν την υποψηφιότητά τους προκειμένου να ενταχθούν στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και να αναγνωριστεί η ανάγκη προστασίας τους προς όφελος ολόκληρης της ανθρωπότητας. Ωστόσο, χορηγώντας την πιστοποίηση, η UNESCO επηρεάζει έντονα τις τουριστικές ροές. Το τουριστικό ρεύμα είναι οικονομικά αποδοτικό, μπορεί όμως να αποδειχθεί και καταστροφικό. «Ξαφνικά, το Αλμπί άρχισε να υπάρχει στον παγκόσμιο χάρτη. Η ένταξη της επι...

 Πώς ο τουρισμός ρήμαξε την Τοζέρ . Η Τοζέρ είναι μια μικρή πόλη της Τυνησίας, στη βορειανατολική Σαχάρα, στα σύνορα με την Αλγερία. Από τις διασημότερες οάσεις στον κόσμο, ποτίζεται από 200 πηγές και περιβάλλεται από ένα πανέμορφο, τεράστιο φοινικόδασος (10.000 στρέμματα, 400.000 δέντρα). Είναι μια καταπράσινη γωνιά, περιτριγυρισμένη από αμμόλοφους (erg) και πετρώδη έρημο (reg). Εδώ και πολλές γενεές, η φυτεία των φοινίκων τρέφει τους Homo situs (1), τους ανθρώπους που ζουν ενσωματωμένοι στον βιότοπο που αποτελεί η περιοχή (2). Η παραγωγή λαχανικών και φρούτων (μαρούλια, γογγύλια, καρότα, μπανάνες και χουρμάδες) εγγυάται μια ισορροπημένη διατροφή στους μόνιμους κάτοικους της όασης. Το γεωργικό μοντέλο είναι επικεντρωμένο στην ορθολογική χρήση του νερού και επιτρέπει την παραγωγή σημαντικών ποσοτήτων τροφίμων. Από τον 14ο αιώνα, το αρδευτικό σύστημα που δημιούργησαν οι Άραβες επιτρέπει τη μέτρηση του νερού, η οποία γίνεται από το «γκαντούς», την υδραυλική κλε...

 ARIS MESSINIS VIA GETTY IMAGES Τήνος: Τα δύο πρόσωπα, η μία παράνοια. ″Άλλοι σκάβουν και βρίσκουν πετρέλαιο, εμείς ομορφιά.  Αυτό πληρώνουμε αδέλφια”. Το άλλο, ελληνικό καλοκαίρι. Μακριά από τα μπιτσόμπαρα, τη δηθενιά και την ”ανάπτυξη” δηλαδή το ξεπούλημα κάθε παραλίας, κάθε γραφικότητας...Την χυδαία παραβίαση όχι των νόμων αλλά της φυσικής ταξικής, της ομορφιάς που απορρέει από την απλότητα και το απέριττο των πραγμάτων. Πολυτελή αυτοκίνητα που φτάνουν ως την άμμο, πλάι στο νερό (!) αναιδής, ενοχλητική μουσική, πλαστικές ξαπλώστρες ως το κύμα, άνθρωποι που καταλαμβάνουν προκλητικά χωρίς να μεταλαμβάνουν, να απολαμβάνουν ή να καταλαβαίνουν το τοπίο. Που ασχημίζουν τον χώρο ασχημονώντας κατάφωρα αφού δεν τον προσεγγίζουν με ταπείνωση. Νεόπλουτοι, με νεόφτωχο ήθος, γέροι που νεάζουν, νέοι που γέρασαν προώρως, παλαιοημερολογίτες παντός καιρού, προκαταβολικά παλαιοηλίθιοι.  Η κατάντια του Αγίου Ρωμανού, στην Τήνο, η υποβάθμιση μέσω της ”μυκονοποίησης” ...

Για την ελληνική διαφορά.  Δύο αιώνες τώρα, το απολειφάδι του κοσμοπολίτικου Ελληνισμού που αποτέλεσε βαλκάνιο «εθνικό κράτος», παλεύει να επιβιώσει ιστορικά. Με αποκλειστικό μπούσουλα τη μίμηση, τον μεταπρατισμό. Το ελλαδικό κράτος θέλει να γίνει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Αυτό που είναι, δεν επιλέχθηκε με δημοψηφίσματα. Το καθορίζουν η γλώσσα του, η ιστορία του, η εδαφική του διαμόρφωση, το κλίμα του. Το ελλαδικό κράτος, δύο αιώνες τώρα, παλεύει να αλλάξει τους όρους της δεδομένης ταυτότητάς του. Θέλει να ανήκει «εις την Δύσιν». Η γλώσσα του να σκοπεύει στη συναλλαγή, όχι στην κοινωνία της εμπειρίας. Η ιστορία του να χαρίζεται σε αδίστακτους σφετεριστές. Να αγνοηθεί το κλίμα και η εδαφική διαμόρφωση, για να χτίζονται βλάσφημου όγκου ασύμμετρα κουτιά, που προϋποθέτουν σπάνια ηλιοφάνεια και πολύμηνο παγετό. Το «εθνικό κράτος», το ελληνώνυμο, δύο αιώνες τώρα, επιμένει σε δάνειο πολιτικό σύστημα (παρωδία κοινοβουλευτισμού), σε δάνειους θεσμούς οργάνωσης (πν...

 Το γεγονός της ζωής. Ακατάβλητη ζωή με το τόσο συκοφαντημένο τυχαίο που δικαίως τε και αδίκως ο άνθρωπος επιθυμεί να υποτάξει. Άλλωστε, προαιώνιος φόβος το τυχαίο, ορίζοντας που τρέμει καθώς δεν διασφαλίζει άξονα αναφοράς και πλέον, στις αστικές συνθήκες όπου διαβιούμε, ορίζοντας ακριβοθώρητος από την τσιμεντένια έπαρση του μπετόν, του άτεγκτού μας εαυτού. Υψώνονται οι καθεδρικοί της ακρίβειας ακόμη και σε λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες και σημαίνουν την εποπτεία από το γραμμικό κοσμοείδωλο, «της συνθλίψεως της προσωπικότητας του ανθρώπου ευνοώντας την τυποποίησή της» όπως αναφέρει ο κοινωνιολόγος Γκέοργκ Ζίμελ. Και πώς αλλιώς, όταν οι χωρικές δομές είναι σύστοιχες με τις κοινωνικές σε κάθε εποχή. Μια εποχή που δε μυρίζει γιασεμί, την έκρηξη της μποκαμβίλιας, αυτής που μεν καταλάμβανε χώρο « μη εκμεταλλεύσιμο» με τα τυπολογικά κριτήρια της εποχής μας, απελευθερώνοντάς όμως, με μιαν άλλη ματιά, τη μάζωξη των γειτόνων αφήνοντας άρωμα, ποιοτικό κριτήριο, στις διαπροσωπικ...