Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα Νόηση

Πραγματικότητες.

Εικόνα
Πραγματικότητες. Η «ενσυναίσθηση» φθίνει συνεχώς, όπως γενικά και η κατανόηση με την οποία συνδέεται άρρηκτα. Εκτός από τη γενική ακαδημαϊκή σημασία της, που ανήκει κυρίως στην Οντολογία και τη Γνωσιολογία, η έννοια της πραγματικότητας (reality) μπορεί με την αφ’ εαυτής γλωσσική ισχύ της να κατέχει το status της αλήθειας. Αυτό δεν αφορά βέβαια μόνο τον άνθρωπο-άτομο αλλά και την κοινωνία, αφού αναντίρρητα μόνο εντός αυτής μέσω σύμβασης-συμφωνίας αποκτά το κύρος της αλήθειας. Ετσι, ανήκει και στους άλλους τρεις τομείς του κλασικού διαχωρισμού της Φιλοσοφίας, δηλαδή στην Αξιολογία, στην Ηθική και ενίοτε στην Αισθητική. Με τις τρεις αυτές διαστάσεις, η έννοια της πραγματικότητας προφανώς συνδέεται αμεσότερο με την ιδεολογία και την πολιτική, δηλαδή τους τρόπους δόμησης και λειτουργίας μιας κοινωνίας. Ο όρος «πραγματικότητα» χρησιμοποιήθηκε με πολλές μορφές και είδη, ενώ το επίθετο «καθεμίας» υποδηλώνει τη βαστάζουσα φιλοσοφική ή ιδεολογική θεώρηση. Εχουμε π.χ. τον εμπειρικό-υλικό κόσμο αλ

Τα «τρανζίστορ» του μυαλού: Οι νευρώνες δεν είναι τα μόνα εγκεφαλικά κύτταρα που σκέφτονται.

Εικόνα
  Τα «τρανζίστορ» του μυαλού: Οι νευρώνες δεν είναι τα μόνα εγκεφαλικά κύτταρα που σκέφτονται. Οι ανακαλύψεις των τελευταίων ετών αλλάζουν εκ θεμελίων την εικόνα για την ανθρώπινη νόηση. Όσοι αναρωτιούνται για τον βιολογικό μηχανισμό της ανθρώπινης σκέψης , πιθανότατα πιστεύουν πως η συνείδηση εδράζεται μόνο μέσα στο περίπλοκο δίκτυο νευρώνων στο κρανίο τους. Και, ως ένα βαθμό, αυτό είναι αλήθεια: οι 86 δισεκατομμύρια νευρώνες, ηλεκτρικά αγώγιμα κύτταρα στον ανθρώπινο εγκέφαλο, διεκπεραιώνουν πολλές γνωστικές διεργασίες. Αλλά όχι όλες. Το διανοητικό έργο υποστηρίζουν και άλλοι τρεις τύποι κυττάρων, με σημαντικές ιδιότητες που μέχρι πρόσφατα μας ήταν άγνωστες: τα μικρογλοία, τα αστροκύτταρα και οι ολιγοδενδρίτες. Τα νευρογλοιακά κύτταρα , όπως ονομάζονται στο σύνολό τους, είχαν ελαφρώς παραμεληθεί από την επιστήμη της νευρολογίας, αλλά αυτό έχει πλέον αλλάξει αφού οι ερευνητές συνειδητοποίησαν πως δεν λειτουργούν απλώς ως εγκεφαλική «κόλλα». Τα μικρογλοία λειτουργούν ως «κ

Για την ύλη των ονείρων.

Εικόνα
  Για την ύλη των ονείρων. Οι πιο πρόσφατες έρευνες μας αποκαλύπτουν ότι ο εγκέφαλός μας δεν κοιμάται με τρόπο ομοιόμορφο, αλλά οι διαφορετικές δομές τού φαινομενικά βαθιά κοιμισμένου εγκεφάλου ξυπνάνε και είναι περισσότερο ή λιγότερο ενεργές κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τι ακριβώς σημαίνει για την ανθρώπινη αυτοκατανόηση το γεγονός ότι η σύγχρονη Νευροεπιστήμη ανακάλυψε πως κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν βλέπουμε όνειρα μόνο στη φάση REM αλλά και στη φάση όχι REM του βαθέος ύπνου; Επειτα από έναν αιώνα σκληρών αλλά κάθε άλλο παρά γνωστικά στείρων αντιπαραθέσεων για τη φύση και την «ερμηνεία» των ονείρων, σήμερα επικρατεί μια αποκλειστικά νευροεγκεφαλική και γνωσιακή προσέγγιση της ονειρικής μας ζωής, η οποία αποδεικνύεται ιδιαίτερα διαφωτιστική σε σχέση με τις εναλλακτικές ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις Η επιστημονική διερεύνηση της ονειρικής ζωής των ανθρώπων παρεμποδίζεται από πλήθος εμποδίων που είναι εγγενή στην ιδιαίτερη «φύση» των ονείρων, τα οποία είναι φευγαλέα, φαινομενικά απόκοσμ

Στο μυαλό ενός... μύστη.

Εικόνα
   Μυστικισμός... πλάνη ή αλήθεια; Τι είναι η μυστική εμπειρία; Είναι αυθεντική, αξιόπιστη, έγκυρη; Γιατί την μελετούν σε μεγάλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Ποια η σχέση της με εγκεφαλικές διεργασίες; Σατόρι, Νιρβάνα, Κένσο, επιφοίτηση, Άκτιστον Φως, γιόγκι, αγιορείτες μοναχοί, Βούδας. Επί χιλιετίες η μυστική εμπειρία ήταν το αποκλειστικό προνόμιο των επιλέκτων: των σαμάνων, των μάγων-θεραπευτών, των ζηλωτών του Θείου και εκείνων των φιλοσόφων που αποζητούσαν εξωλογική γνώση της απόλυτης πραγματικότητας. Σήμερα, με την σχετικά εύκολη πρόσβαση σε ψυχοτρόπες ουσίες, ο καθένας, σχεδόν, έχει την δυνατότητα να αποκτήσει αυτή την εμπειρία και το γεγονός γεννά την υποψία ότι η μυστική γνώση δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ψευδαίσθηση. Ο Ανδρέας Κ. Παπανικολάου, παγκοσμίως γνωστός νευροεπιστήμονας, προχωρά πέρα από τις παραδοσιακές φιλοσοφικές και θεολογικές ερμηνείες των μυστικών φαινομένων και, προσεγγίζοντας επιστημονικά τις σχετικές μαρτυρίες

Το Εκείνο, το Εγώ και το Υπερεγώ...

Εικόνα
The id, ego, and super-ego Εκείνο, Εγώ και Υπερεγώ.  Το Εκείνο, το Εγώ και το Υπερεγώ (λατ. Id, Ego, Superego, ɪd (βοήθεια·λήψη)ˈe.ɡo (βοήθεια·λήψη) [ˈsu.perˌe.ɡo])[α] είναι οι τρεις συνιστώσες του μοντέλου για τη δομή του ανθρωπίνου ψυχικού οργάνου στα πλαίσια της δεύτερης τοπικής θεωρίας του Σίγκμουντ Φρόυντ. Σύμφωνα με αυτό το δομικό μοντέλο το Εκείνο αντιπροσωπεύει τα κίνητρα, τα ένστικτα και τις βιολογικές ανάγκες του ατόμου και κατά συνέπεια είναι έμφυτο, το Εγώ αποτελεί το λογικό μέρος που αν και δεν είναι έμφυτο, αναπτύσσεται και καλλιεργείται με την επίδραση της συσσωρευμένης εμπειρίας και τέλος το Υπερεγώ αντιπροσωπεύει όλες τις θετικές ηθικές και κοινωνικές αξίες του ατόμου, αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο την ηθική συνείδηση.[1] «Το Εγώ δεν είναι έντονα διαχωρισμένο από το Εκείνο καθώς το χαμηλότερο μέρος του συγχωνεύεται σε αυτό... αλλά το απωθημένο συγχωνεύεται και αυτό στο Εκείνο και είναι αποκλειστικά μέρος του. Το απωθημένο διαχωρίζεται από