IVOS 2: ΚΕΙΜΕΝΑ,ΕΙΚΟΝΕΣ

Γκράφιτι με τον Σιμόν Μπολιβάρ      (Photo credit should read MARVIN RECINOS/AFP via Getty Images) Αιγαιο-καραϊβικά παράδοξα. Ο Ανδρούτσος και ο Μπολίβαρ είναι ’παρόμοια σύμβολα΄(κατά το σχόλιο του Εγγονόπουλου), ενωμένα μέσα από μια φολιδωτή, υπερκόσμια απελευθερωτική γεωγραφία. Το έργο του υπερρεαλιστή ποιητή και εικαστικού Νίκου Εγγονόπουλου «Μπολιβάρ, ένα ελληνικό ποίημα» βρίθει παραδόξων εικόνων και αινιγματικών αντιπαραθέσεων. Λήγει με ρητορική ερώτηση η οποία, απευθυνομένη στον βενεζουελανό Eλευθερωτή, περικλείει ένα γεωγραφικό παράδοξο:  «στρατηγέ τι ζητούσες στη Λάρισα συ ένας   Υδραίος;»  Γραμμένο το 1942-3 κατά τα σκοτεινά χρόνια της ναζιστικής Κατοχής, το ποίημα είναι, κατά μίαν έννοια, έξαλλο εθνεγερτικό σάλπισμα το οποίο εκ πρώτης όψεως δοξάζει τον αριστοκράτη στρατηγό Σίμωνα Μπολίβαρ (Simón Bolívar) . Ο υμνούμενος είναι, τρόπον τινά, το alter ego του αρβανίτη οπλαρχηγού Οδυσσέα Ανδρούτσου (που το όνομά του ...

 «Καλημέρα σας, είμαι ένας ποιητής».    Όποιος, από τύχη ή ατυχία, συχνά έχει να κάνει με αυτούς που γράφουν στίχους, πέφτει σε άτομα που δεν έχουν την ελάχιστη ντροπή να αυτοαποκαλούνται ποιητές. «Καλημέρα σας, το ξέρετε ότι κι εγώ είμαι ποιητής, κι από τη στιγμή που είμαστε μεταξύ μας θα μπορούσαμε να πάμε για φαγητό και να τα πούμε, εγώ θα έλεγα ότι είμαι ένας εμπειρικός ποιητής που δεν ανήκει σε καμιά σχολή», και προχωρώντας στο ίδιο μοτίβο, ποιητικά. Όποιος, από τύχη ή ατυχία, συχνά έχει να κάνει με αυτούς που γράφουν στίχους, πέφτει σε άτομα που δεν έχουν την ελάχιστη ντροπή να αυτοαποκαλούνται ποιητές. «Καλημέρα σας, το ξέρετε ότι κι εγώ είμαι ποιητής, κι από τη στιγμή που είμαστε μεταξύ μας θα μπορούσαμε να πάμε για φαγητό και να τα πούμε, εγώ θα έλεγα ότι είμαι ένας εμπειρικός ποιητής που δεν ανήκει σε καμιά σχολή», και προχωρώντας στο ίδιο μοτίβο, ποιητικά. Υπάρχει κάτι λάθος σ’ αυτή την αγνότητα; Γιατί στη φράση «είμαι ένας ποιητής» συχνά προ...

«Δεν τους βαραίνει ο πόλεμος,  αλλ' έγινε πνοή τους» Οι ποιητές είναι και προφήτες και παρηγορητές- απαρηγόρητοι παρηγορητές του Κόσμου, όπως συνήθιζε να λέει ο Γιάννης Ρίτσος. Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης σήμερα, αναζητούμε μέσα από τους στίχους μεγάλων Ελλήνων Ποιητών τη ματιά τους σε δύσκολους καιρούς. Τα ποιήματά τους γράφτηκαν για άλλες εποχές και άλλα γεγονότα, ωστόσο εάν κάνουμε προβολή στην παρούσα κατάσταση θα διαπιστώσουμε για μια ακόμη φορά πως τα έχουν πει όλα. «Τελειωμένα» τ ιτλοφορείται το ποίημα του Κ. Π. Καβάφη που δημοσιεύουμε σήμερα, και, παρότι έχει γραφτεί στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (1910, 1911) είναι σαν να γράφτηκε μόλις χθες. Ο ποιητής περιγράφει έναν ζόφο, καταφανώς διαφορετικής αιτιολογίας. Ωστόσο, ως βαθύς ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής αλλά και άνθρωπος με ενόραση, ο μέγας Αλεξανδρινός μας έδωσε ένα ακόμα ποίημα με οικουμενική διάσταση. Τελειωμένα Μέσα στον φόβο και στες υποψίες, με ταραγμένο νου και τρομαγμένα μάτια, λυώ...

    «Νοητικές περιπλανήσεις». Πίνακας από τη νέα ατομική έκθεση του Γιώργου Αυγέρου στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη. Διάρκεια έως 9 Νοεμβρίου. Πλατεία Κολωνακίου 20. Η καβαφική ποίηση και η καταχρηστική παραποίησή της. Στο ποίημα «27 Ιουνίου 1906, 2 μ.μ.», γραμμένο τον Ιανουάριο του 1908, ο Κ. Π. Καβάφης δεν ταξιδεύει στο ιστορικό ή μυθικό παρελθόν. Γεγονός σπάνιο, καταθέτει τη μαρτυρία του για το εδώ και τώρα: «Σαν το ’φεραν οι Χριστιανοί να το κρεμάσουν / το δεκαεφτά χρονώ αθώο παιδί, / η μάνα του που στην κρεμάλα εκεί κοντά / σέρνονταν και χτυπιούνταν μες στα χώματα / κάτω απ’ τον μεσημεριανό, τον άγριο ήλιο, / πότε ούρλιαζε, και κραύγαζε σα λύκος, σα θηρίο / και πότε εξαντλημένη η μάρτυσσα μοιρολογούσε / “Δεκαφτά χρόνια μοναχά με τα ’ζησες, παιδί μου”. / Κι όταν το ανέβασαν την σκάλα της κρεμάλας / κ’ επέρασάν το το σκοινί και το ’πνιξαν / το δεκαεφτά χρονώ αθώο παιδί, / κ’ ελεεινά κρεμνιούνταν στο κενόν / με τους σπασμούς της μαύρης του αγωνίας / το εφηβικόν ωραί...

   Ο Κάλβος, αυτός ο μέγας ποιητής της νεώτερης Ελλάδας, τραβάει τον δρόμο του έχοντας αποθηκεύσει στο νου και στην καρδιά του οτιδήποτε καλύτερο έχει να του προσφέρει η ελληνική παράδοση. Στα «Ηφαίστεια» , περιγράφει τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά σαν μακάριους τόπους, σχεδόν έξω από το χρόνο, που απολαμβάνουν την πνευματική γλυκύτητα. Τα ονομάζει «μοσχοβολοῦντα», μια λέξη που σίγουρα παραπέμπει στην πνευματική ευωδιά που μυστικά τα τυλίγει. Δέχονται από κάπου αλλού την πεντοβολιά αυτή, για να την αναδώσουν και αυτά με την σειρά τους μετά, όπως το φεγγάρι αντανακλά το φως του ήλιου. Είναι ευτυχισμένα, «μακάρια», όπως λέγει, γιατί ζουν έξω και πέρα από την ύλη. Μια βαθιά ησυχία, η «εἰρήνη», κυριαρχεί παντού - το λεξιλόγιο του Κάλβου είναι συχνά βιβλικό, παρμένο από τους Ψαλμούς, τους οποίους άλλωστε και έχει μεταφράσει. Η μανία του κατακτητή έχει καταστρέψει τα νησιά του Αιγαίου πελάγους. Ωστόσο, «στά πλούσια περιβόλια» τους ανθίζουν πάντα «βασιλικός και κρίνοι», φυτ...