ΕΛΛΑΔΑ-F.Y.R.O.Macedonia: Ανέγγιχτος προσώρας ο Αλυτρωτισμός της FYROM. (1)

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:
(1) Η “ρητορική προθυμίας”, η ταυτότητα και το erga omnes.
(2) Η πολύτιμη ομολογία του Ντιμιτρόφ.
(3) Βέβαιο το αδιέξοδο στο Σκοπιανό.
(4) Η Ιερά Σύνοδος, η Μακεδονία και τα Βαλκάνια.
 (5) Μηνύματα από Σκόπια προς Αθήνα μέσω... Σόφιας.
(6) Ανέγγιχτος προσώρας ο Αλυτρωτισμός της FYROM.



1.
Η “ρητορική προθυμίας”, η ταυτότητα και το erga omnes.

Στην τελική ευθεία έχει εισέλθει η διαπραγμάτευση για το ζήτημα της ονομασίας. Επισήμως αντικείμενο της συνάντησης Κοτζιά-Ντιμιτρόφ στη Θεσσαλονίκη ήταν η υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά οι δύο τους μπήκαν στην ουσία. Η μεταξύ τους αρχική συμφωνία, μάλιστα, ήταν η συνάντηση να κρατηθεί μυστική. Όπως είχαμε αποκαλύψει ήταν αίτημα της κυβέρνησης Ζάεφ η διαπραγμάτευση να μεταφερθεί στο επίπεδο των υπουργών Εξωτερικών.

Ο εκπρόσωπος των Σκοπίων πρέσβης Ναουμόφσκι είναι προσκείμενος στο κόμμα του Γκρουέφσκι. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να τον αντικαταστήσει, επειδή τον Σλαβομακεδόνα διαπραγματευτή ορίζει ο Πρόεδρος Δημοκρατίας Ιβανόφ, ο οποίος είναι, επίσης, του κλίματος Γκρουέφσκι. Για να τηρηθούν τα προσχήματα οι δύο πρέσβεις Βασιλάκης και Ναουμόφσκι θα συναντηθούν με το Νίμιτς στις 17 Ιανουαρίου, αλλά ουσιαστικά οι μεταξύ τους διαπραγματεύσεις θα διεξάγονται παραλλήλως και θα είναι υποβοηθητικές των διαπραγματεύσεων σε επίπεδο υπουργών.

Οι δύο πλευρές επιδιώκουν να περάσουν γρήγορα στον σκληρό πυρήνα και να αναζητήσουν σημείο συμβιβασμού. Έχουν ήδη αποδεχθεί σύνθετη ονομασία. Η σχετική δήλωση του Αλβανού αντιπροέδρου της κυβέρνησης των Σκοπίων Οσμάνι προέκυψε από τις συνομιλίες που είχε τις προηγούμενες ημέρες με τον Κοτζιά στην Αθήνα.

Η ελληνική πλευρά ποντάρει στα αλβανικά κόμματα, τα οποία στηρίζουν και συμμετέχουν στην κυβέρνηση Ζάεφ. Οι Αλβανοί της FYROM έχουν εθνική ταυτότητα και δεν πολυενδιαφέρονται για το όνομα “Μακεδονία”, το οποίο, άλλωστε, θεωρούν γεωγραφικό και όχι εθνικό προσδιορισμό, όπως οι Σλαβομακεδόνες. Η δική τους προτεραιότητα είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ και η έναρξη της ενταξιακής πορείας προς την ΕΕ. Τόσο οι Αμερικανοί όσο και οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν εμμέσως πλην σαφώς τα αλβανικά κόμματα ως μοχλό πίεσης προς τον Ζάεφ, έστω κι αν –τουλάχιστον προς το παρόν– έχουν αποφύγει τους εκβιασμούς.

FYROM και ευρωατλαντικοί θεσμοί

Τόσο τα Σκόπια όσο και η Αθήνα έχουν δεχθεί να καταλήξουν γρήγορα σε συμφωνία, ώστε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο να επικυρωθεί η απόφαση για την ένταξη της γειτονικής χώρας. Αντιστοίχως, υπάρχει η πρόθεση στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ να ληφθεί η απόφαση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Υπενθυμίζουμε πως οι δύο αυτές διαδικασίες έχουν παγώσει ως αποτέλεσμα της ελληνικής άρνησης. Η Δύση επείγεται να δρομολογήσει την ενσωμάτωση της FYROM στις ευρωατλαντικές δομές για να αποφύγει μελλοντική αναβίωση της προσέγγισης των Σκοπίων με τη Μόσχα που είχε επιχειρήσει η προηγούμενη κυβέρνηση Γκρουέφσκι.

Υπό το κράτος των δυτικών πιέσεων τόσο η κυβέρνηση Τσίπρα όσο και η κυβέρνηση Ζάεφ έχουν εδώ και καιρό υιοθετήσει μία “ρητορική προθυμίας” να βρουν λύση. Την υιοθέτησαν κυρίως για να έχουν εκ των προτέρων εγγράψει υποθήκη εποικοδομητικής στάσης στην πιθανή περίπτωση που προκύψει αδιέξοδο και κατ’ επέκτασιν επιμερισμός ευθυνών.

Στην περίπτωση του Κοτζιά έπαιξε ρόλο και ένας πρόσθετος παράγοντας. Η γενικά σωστή θέση του για ενεργητική εξωτερική πολιτική τον ωθεί ορισμένες φορές σε υπερβολή, σε ένα «βολονταρισμό, ο οποίος ενίοτε φθάνει στα όρια του διπλωματικού μπιζιμποντισμού», σύμφωνα με έκφραση έμπειρου πρέσβη. Ο ίδιος συμπλήρωσε με νόημα: «η εξωτερική πολιτική είναι παιχνίδι για πολλούς και ο βολονταρισμός δεν αρκεί ποτέ από μόνος του για να οδηγήσει σε συμφωνία. Συχνά, μάλιστα, οδηγεί σε απώλεια διαπραγματευτικής ισχύος».

Η “ρητορική προθυμίας” των δύο κυβερνήσεων, πάντως, καλλιέργησε στην κοινή γνώμη και των δύο χωρών την εντύπωση ότι η συμφωνία είναι περίπου δεδομένη ή τουλάχιστον πολύ κοντά. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική. Το κρίσιμο ερώτημα είναι μέχρι που οι δύο πλευρές είναι διατεθειμένες να υποχωρήσουν για να φθάσουν σε ένα συμβιβασμό.

Στο τραπέζι το «Νόβα Μακεντόνιγια»

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το όνομα που βρίσκεται στο κέντρο του τραπεζιού είναι το “Νέα Μακεδονία” στη σλαβική εκδοχή του (“Νόβα Μακεντόνιγια”). Η ελληνική πλευρά επιμένει το όνομα να είναι στα σλαβικά άκλιτο, και αμετάφραστο. Αυτό το όνομα συγκεντρώνει ισχυρή προτίμηση από διεθνείς παράγοντες από την εποχή του Πινέιρο και στη συνέχεια του Βανς και του Νίμιτς.

Η αλήθεια είναι ότι τους είχε από την αρχή προσανατολίσει εκεί η ελληνική πλευρά με τις διαμαρτυρίες της ότι οι Σλαβομακεδόνες σφετερίζονται την ιστορική κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ειρωνεία είναι ότι το όνομα “Νέα Μακεδονία”, έστω και στη σλαβική εκδοχή του, δεν ακυρώνει ούτε τον σφετερισμό της ιστορικής κληρονομιάς. Σημειολογικά, ο προσδιορισμός “νέα” υποδηλώνει μετεξέλιξη ή αναγέννηση. Υποδηλώνει την ύπαρξη και όχι την απουσία δεσμού. Τη Νέα Υόρκη, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νέα Ιωνία τις έφτιαξαν μετανάστες ή πρόσφυγες από τη βρετανική Υόρκη, την ολλανδική Ζηλανδία και τη μικρασιατική Ιωνία.

Το μεγαλύτερο μειονέκτημα του ονόματος “Νόβα Μακεντόνιγια” είναι ότι –έστω και σλαβικά– αναφέρεται στην όλη Μακεδονία και όχι σε τμήμα της. Ως εκ τούτου, επικυρώνει αντί να ακυρώνει το ιδεολόγημα του Μακεδονισμού και του “διαμελισμένου μακεδονικού έθνους”. Δηλαδή, την προσπάθεια του Μέρους (Σλαβομακεδόνες) να σφετερισθεί το Όλον (Μακεδονία). Το “Νέα Μακεδονία” ουσιαστικά θα νομιμοποιήσει όχι μόνο το σφετερισμό της ιστορικής κληρονομιάς, αλλά και τις βλέψεις των Σλαβομακεδόνων επί της ελληνικής Μακεδονίας.

Χρονικός και γεωγραφικός προσδιορισμός

Το “Νόβα Μακεντόνιγια” παραβιάζει, βεβαίως, και την εθνική γραμμή για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Το “Νέα” ή “Νόβα” είναι χρονικός προσδιορισμός. Όπως προκύπτει από τα προαναφερθέντα, πρόκειται για κρίσιμης σημασίας διαφορά κι όχι για διπλωματικό φορμαλισμό. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να αποδεχθεί μία ονομασία που ισοδυναμεί με αυτοχειριασμό στο εθνικό αυτό θέμα.

Η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει, επίσης, ότι το όνομα που θα συμφωνηθεί θα είναι για όλες τις χρήσεις (erga omnes). Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, τα Σκόπια αρνούνται να υιοθετήσουν το νέο όνομα και στο εσωτερικό τους. Και σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, μέχρι τώρα τουλάχιστον, η Αθήνα δεν το έχει θέσει ως όρο. Αυτό θα απαιτούσε συνταγματική αναθεώρηση, αλλά αυτό δεν είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο. Στη FYROM, άλλωστε, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 20 τροποποιήσεις του Συντάγματος.

Το erga omnes, λοιπόν, εξαρχής περιορίζεται στις διεθνείς χρήσεις. Εδώ εγείρεται, όμως, άλλο πρόβλημα. Ας υποθέσουμε ότι ο ΟΗΕ και ίσως κάποιοι άλλοι διεθνείς οργανισμοί υιοθετούν το νέο όνομα. Τα κράτη που έχουν αναγνωρίσει τη FYROM σαν “Δημοκρατία της Μακεδονίας” θα την αναγνωρίσουν στις διμερείς σχέσεις με το νέο όνομα ή όχι; Υπάρχουν τουλάχιστον εγγυήσεις ότι τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και όλες οι χώρες-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ θα υιοθετήσουν το νέο όνομα και στις διμερείς σχέσεις; Προς το παρόν δεν υπάρχουν εγγυήσεις, μόνο κάποιες γενικές υποσχέσεις.

Το ζήτημα της ταυτότητας

Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι το όνομα της εθνότητας και της γλώσσας. Τα Σκόπια θεωρούν αδιαπραγμάτευτα τα ονόματα “μακεδονικό έθνος” και “μακεδονική γλώσσα”. Απλώς, λένε ότι στην Ελλάδα μπορούν να χρησιμοποιούν το όνομα “σλαβομακεδονική”. Με άλλα λόγια, οι Σλαβομακεδόνες δεν αποδέχονται ότι είναι μία από τις εθνότητες που κατοικούν στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, η οποία στους νεότερους χρόνους ονομάζεται Μακεδονία.

Εάν, όμως, δεν αποδεχθούν ότι είναι Μέρος και όχι Όλον, το ιδεολόγημα του “διαμελισμένου μακεδονικού έθνους” θα ενισχυθεί και μάλιστα με τη βούλα της Αθήνας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο φαντασιακός αλυτρωτισμός που πηγάζει από αυτό το ιδεολόγημα θα συνεχίσει να δηλητηριάζει τις διμερείς σχέσεις. Αντί η Ελλάδα να κλείσει οριστικά αυτό το διπλωματικό μέτωπο, θα υποχρεωθεί μελλοντικά να αμύνεται, έχοντας, όμως, παραδώσει τα όπλα.

Τέλος, υπάρχει και το ζήτημα του δημοψηφίσματος. Παλαιότερα ο Γκρουέφσκι και τώρα η κυβέρνηση Ζάεφ δηλώνουν η ονομασία που θα συμφωνηθεί θα τεθεί σε δημοψήφισμα. Περιέργως, η Αθήνα κάνει πως δεν ακούει. Έχοντας βάλει το όπλο του δημοψηφίσματος στο τραπέζι, τα Σκόπια έχουν αποκτήσει διαπραγματευτικό πλεονέκτημα. Οι Δυτικοί ωθούνται να πιέσουν σε συμβιβασμό, ο οποίος θα έχει πιθανότητες να υπερψηφισθεί. Δεδομένου του εθνικιστικού πυρετού που επικρατεί στο σλαβομακεδονικό στοιχείο, είναι απίθανο να υπερψηφισθεί μία συμφωνία, η οποία θα ικανοποιούσε έστω και μικρό μέρος των ελληνικών θέσεων.

Αν και έχουν ισχυρά κίνητρα να κλείσουν το μέτωπο με την Ελλάδα, ο Ζάεφ δεν έχει εγκαταλείψει το ιδεολόγημα του “Μακεδονισμού”. Απλώς, έχει πάρει αποστάσεις από τις ακρότητες του Γκρουέφσκι. Ο δικός του “Μακεδονισμός” είναι πιο μετριοπαθής και ευέλικτος και γι’ αυτό πιο αποδεκτός από τη Δύση.

Δημοψήφισμα έναντι δημοψηφίσματος

Η Αθήνα δεν μπορεί να εμποδίσει τα Σκόπια να προκηρύξουν δημοψήφισμα. Μπορεί, όμως, να ανακοινώσει πως εάν προκηρυχθεί δημοψήφισμα στη FYROM για την ονομασία, θα διεξαχθεί αντίστοιχο δημοψήφισμα και στην Ελλάδα. Κι αν οι Τσίπρας και Κοτζιάς δεν θέλουν να παίξουν αυτό το χαρτί δημοσίως, ας προειδοποιήσουν και τα Σκόπια και τους Δυτικούς πως εάν επαναληφθεί η δήλωση περί δημοψηφίσματος, η Αθήνα θα ανακοινώσει πως θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο.

Θεσμικά η Ελλάδα έχει αυτό το δικαίωμα και δεν θα ήταν η πρώτη χώρα που θα το ασκούσε. Στις αρχές της δεκαετίας 1970 στη Γαλλία είχε διεξαχθεί δημοψήφισμα για την ένταξη της Βρετανίας στην τότε ΕΟΚ. Στην πραγματικότητα, η απειλή προκήρυξης δημοψηφίσματος στην Ελλάδα είναι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί το δημοψήφισμα στη FYROM.

Είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού πως η θερμοκρασία στην κοινωνία για το Μακεδονικό ανεβαίνει, γεγονός που έχει αρχίσει να αντανακλάται και στο πολιτικό σύστημα. Αν αρχικά υπήρχαν περιθώρια μία σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό να βρει υποστηρικτές και εκτός της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, τα περιθώρια αυτά συρρικνώνονται. Ακόμα κι αν το “πρόβλημα Καμμένος” έχει λυθεί, όπως ισχυρίζονται, στο Μαξίμου αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι το Μακεδονικό μπορεί να λειτουργήσει σαν θρυαλλίδα. Γι’ αυτό και κάποιοι εκεί έχουν αρχίσει να κάνουν δεύτερες σκέψεις.

Η επιστολή του πρωθυπουργού προς τον αρχιεπίσκοπο ήταν μία προσπάθεια να διορθώσει την κραυγαλέα πολιτική ζημιά της διαρροής που έκανε το γραφείο του Κοτζιά, εμφανίζοντας την Εκκλησία να συμπορεύεται με τη Χρυσή Αυγή. Όπως μας είπε κυβερνητική πηγή, ήταν ταυτοχρόνως και μία κίνηση κατευνασμού της κοινής γνώμης και προετοιμασία μίας οδού διαφυγής για την περίπτωση που οι αντιδράσεις κλιμακωθούν. Η μαζικότητα των συλλαλητηρίων τελικώς θα είναι μία ένδειξη που θα επηρεάσει πολύ την περαιτέρω στάση του Τσίπρα.

 Σταύρος Λυγερός

https://slpress.gr/ethnika/h-ritoriki-prothymias-i-taftotita-kai-to-erga-omnes/

 16 Ιανουαρίου 2018 -



2.
Η πολύτιμη ομολογία του Ντιμιτρόφ.

Ο Σλαβομακεδόνας υπουργός Εξωτερικών Ντιμιτρόφ έχει δίκιο όταν λέει ότι η χρήση του όρου “Μακεδονία” δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο της Ελλάδας. Πράγματι, πρόκειται για μια γεωγραφική περιοχή, η οποία στους νεότερους χρόνους εκτείνεται πέραν της ελληνικής Μακεδονίας, στη FYROM και στην επαρχία Πιρίν της Βουλγαρίας. Ο όρος “Μακεδονία” μπορεί να είναι ελληνικός, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η χρήση του είναι αποκλειστικό προνόμιο της Ελλάδας. Και ο όρος “Ευρώπη” είναι ελληνικός, αλλά κανείς Έλληνας δεν διανοήθηκε να ισχυρισθεί πως δεν πρέπει να τον χρησιμοποιούν τα άλλα έθνη της Γηραιάς Ηπείρου.

Είναι προφανές πως τα παραπάνω ισχύουν για τη γεωγραφία και κατ’ επέκτασιν για τη γεωπολιτική πτυχή. Δεν αφορούν την ιστορική πτυχή. Η ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά των αρχαίων Μακεδόνων είναι οργανική συνιστώσα της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς. Επί αυτής δεν έχουν το παραμικρό δικαίωμα οι Σλάβοι που εποίκισαν τμήματα της ευρύτερης Μακεδονίας 1000 χρόνια μετά.

Κατά συνέπεια, ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είναι κοινή κληρονομιά των Ελλήνων και των Σλαβομακεδόνων, όπως αυθαιρέτως ισχυρίσθηκε ο Ζάεφ. Η αρχαία Μακεδονία, άλλωστε, δεν είχε τα ίδια όρια με τη Μακεδονία των νεότερων χρόνων. Σε γενικές γραμμές περιοριζόταν στην περιοχή που καλύπτει σήμερα η ελληνική Μακεδονία.

Η Ελλάδα δεν έχει συμφέρον να είναι αντίθετη στη χρήση του γεωγραφικού όρου “ελληνική Μακεδονία” κατ’ αντιδιαστολή με τα άλλα γεωγραφικά τμήματα της Μακεδονίας που βρίσκονται στη FYROM και στη Βουλγαρία. Πρώτον, επειδή αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεύτερον, επειδή αποδεχόμενοι αυτή τη λογική οι Σλαβομακεδόνες ουσιαστικά παραιτούνται από τη μονοπώληση του όρου Μακεδονία. Και παραιτούμενοι δεν μπορούν να υπερασπιστούν το όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας”, έστω και για εσωτερική χρήση. Θα πρέπει το όνομα του κράτους να αποτυπώνει το γεγονός ότι πρόκειται για Μέρος κι όχι για το Όλον.

Το όνομα “Άνω Μακεδονία” στη σλαβική εκδοχή του (Γκορναμακεντόνιγια) αντανακλά την πραγματικότητα της περιοχής και ως εκ τούτου είναι ένα όνομα που δεν θίγει τις θεμιτές ευαισθησίες καμίας πλευράς. Εννοείται πως συζητούμε για τη συνταγματική ονομασία για κάθε χρήση και διεθνώς και στο εσωτερικό.

Η αρχή ότι πρόκειται για Μέρος κι όχι για Όλον, την οποία παραδέχθηκε ο Ντιμιτρόφ, πρέπει να αποτυπώνεται πάντού, δηλαδή και στο όνομα της εθνότητας και της γλώσσας. Δεν έχουν δικαίωμα οι Σλάβοι της FYROM να ονομάζονται “Μακεδόνες”, ούτε η γλώσσα τους “μακεδονική”. Με τα ονόματα αυτά μονοπωλούν τον όρο “Μακεδονία” και τα παράγωγά του, κάτι που δήλωσαν πως δεν δικαιούται να καμία πλευρά. Όπως και οι Έλληνες, έτσι και οι Σλαβομακεδόνες είναι μία από τις εθνότητες που κατοικούν στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που στους νεότερους χρόνους ονομάζεται Μακεδονία.

Συμπερασματικά, εάν τα ελληνικά κόμματα υπερβούν την πολιτική-εκλογική κερδοσκοπία και τη σύγχυση, εάν προσεγγίσουν με εθνική ευθύνη το ζήτημα, η ελληνική διπλωματία έχει πλέον την ευκαιρία να πατήσει στην παραδοχή Ζάεφ-Ντιμιτρόφ για να οδηγήσει σε μία λύση που θα αντανακλά την πραγματικότητα στην περιοχή και ως εκ τούτου θα ακυρώνει το ιδεολόγημα του “Μακεδονισμού”. Από ό,τι φαίνεται, όμως, στην Αθήνα έχουν μπει σε λάθος δρόμο…



16/1/2018



3.
Βέβαιο το αδιέξοδο στο Σκοπιανό.

Όσο διερευνά κανείς το παρασκήνιο στην τελευταία ανακίνηση του Σκοπιανού τόσο καταλήγει σε ένα μεγάλο γιατί;

Τι ήταν αυτό που έκανε τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά να ανακινήσει ένα θέμα που ισορρόπησε στα παγωμένα υψόμετρα του Αίμου;

Πιέσεις, τουλάχιστον από πλευράς ΝΑΤΟ, δεν φαίνεται να υπάρχουν, οι διαθέσεις της ελληνικής κοινωνίας είναι άκρως απορριπτικές οποιασδήποτε λύσης με το όνομα Μακεδονία, στη γειτονική χώρα δεν υπάρχει, σε επίπεδο κοινής γνώμης, καμιά αλλαγή και ο κ. Νίμιτς δεν έχει να παρουσιάσει καμιά νέα πρόταση. Ο διαμεσολαβητής, μάλιστα, κάλεσε συνάντηση στη Νέα Υόρκη, αύριο Τετάρτη αλλά, όπως ο ίδιος δήλωσε, δεν έχει να προτείνει κάτι καινούριο. Θα επαναλάβει τα παλιά. Ποια ήταν τα παλιά, από αρχής του προβλήματος;

Από μία φορά προτάθηκαν: «Νοβοματσεντόνια», αν υποθέσουμε ότι αυτή ήταν η πρόταση Πινέιρο, «Νέα Μακεδονία», Δημοκρατία «Σλαβομακεδονίας», «Republika Makedonija – Skopje», Συνταγματική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας, (Σκόπια), Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας, (Σκόπια), Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας, «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» και από δύο φορές «Δημοκρατία της Μακεδονίας» – Σκόπια και Δημοκρατία Άνω Μακεδονίας.

Όλες οι προτάσεις απορρίφθηκαν.

Γίνεται προσπάθεια να καλλιεργηθεί κλίμα που θα διευκολύνει την αποδοχή μιας λύσης σύνθετης ονομασίας αλλά η σκοπιανή πλευρά δεν ανταποκρίνεται. Χρειάστηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να τους παραχωρήσει το δικαίωμα κληρονομιάς στο μακεδονικό πολιτισμό και τη μακεδονική ιστορία για να υπάρξει δήλωση αποδοχής της μη αποκλειστικότητας (σκεφτείτε πού φτάσαμε) από πλευράς του ομολόγου του κ. Ζόραν Ζάεφ.

Συναντιέται στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με τον ομόλογό του κ. Νίκολα Δημητρόφ και ο κ. Δημητρόφ δηλώνει τις επόμενες ημέρες πως θα πρέπει να αλλάξουν τα τοπωνύμια και η Περιφέρεια της Ελληνικής Μακεδονίας. Πραγματοποιείται συνάντηση στην Οξφόρδη για να αναζητηθεί κοινός τόπος, παρουσιάζεται ένα κείμενο των Καλυψώ Νικολαϊδη, καθηγήτριας στην Οξφόρδη και Βετόν Λατίφι, καθηγητή πανεπιστημίου στο Τέτοβο που συγκλίνει σε όνομα για διεθνή, μόνο, χρήση με κατάληξη το «Novomacedonija”. Η πρόταση απορρίπτεται από τον σύζυγο της υπουργού Παιδείας της  γειτονικής  χώρας ο οποίος θεωρεί ότι και το «Republic of Macedonia» είναι σύνθετη ονομασία. Προσέξτε  τη νοητική αλχημεία:  η ονομασία υποδηλώνει ένα κράτος (με το Republic), μέσα σε μια ευρύτερη περιοχή (Macedonia). Άρα μιλάμε για μέρος της Μακεδονίας, αφού στη Μακεδονία (γεωγραφική περιοχή) δεν υπάρχει άλλο κράτος!

Ο κ. Κοτζιάς σύντομα θα αντιληφθεί ότι, μάλλον, έμπλεξε. Και θα το αντιληφθεί από τις προτάσεις που θα γίνονται στις επιτροπές που θα συγκροτηθούν. Όποιος συνεχίζει να πιστεύει πως υπήρξε ευκαιρία λύσης του ζητήματος της ονομασίας από τότε που ανέκυψε το πρόβλημα μέχρι σήμερα, δεν γνωρίζει τους χειρισμούς και τους ελιγμούς της ηγεσίας της γειτονικής χώρας. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ θα τους δει τώρα.

Τέλος, υπάρχει μια κατηγορία Ελλήνων που πιστεύει πως αν με μια σύνθετη ονομασία εξαλειφθούν οι αλυτρωτισμοί της γειτονικής χώρας θα είναι μια ευνοϊκή εξέλιξη.

Ακόμη και αν αποδεχθούμε ότι είναι έτσι, δεν υπάρχει κανένας τρόπος εξάλειψης των αλυτρωτισμών. Ούτε διεθνής συνθήκη, ούτε με την αλλαγή του συντάγματος.


Θα πάρει λίγο χρόνο αλλά θα τα συνειδητοποιήσουν όλα αυτά στο ΥΠΕΞ. Αν και, πιστεύω, πως οι παλαιότεροι τα γνωρίζουν.

του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ

http://www.anixneuseis.gr/?p=182800

16/1/18




4.
Η Ιερά Σύνοδος, η Μακεδονία και τα Βαλκάνια.

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος απεφάσισε ομόφωνα ότι δεν δέχεται να ονομάσει η Ελλάδα το Κράτος των Σκοπίων με το όνομα Μακεδονία ούτε με προσδιορισμό του ονόματος επειδή, σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο, «το θέμα δεν είναι μόνον πολιτικό, εθνικό, αλλά και θέμα εκκλησιαστικό». Λάθος η Ιερά Σύνοδος.

Επειδή ενδέχεται να σκανδαλίσει τούτο το άρθρο, οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να γνωρίζουν ποιός το γράφει. Τον συντάκτη του έχουν τιμήσει για τους αγώνες του υπέρ της Μακεδονίας πολλές Μητροπόλεις -μεταξύ αυτών Θεσσαλονίκης, Καστορίας και Γερμανίας. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης του απένειμε το ύψιστον Οφφίκιον ΄Αρχων Διδάσκαλος του Γένους της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.

Με σεβασμό προς την Εκκλησία και προ πάντων την Αλήθεια παρατηρούμε ότι:

1ον «Το θέμα είναι και εκκλησιαστικό» επειδή η Ορθόδοξη Εκκλησία των Σκοπίων «ονομάζεται Μακεδονική». Ωστόσο, ιδρύθηκε το 1968. Χρειάσθηκε μισός αιώνας για να το αντιληφθεί η Ιερά Σύνοδος. Γιατί τώρα; Τόσο γρηγορεί;

2ον Από το σωτήριον έτος 1993, το Κράτος των Σκοπίων είναι μέλος του ΟΗΕ με την προσωρινή ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας». Δεν χρειάζεται επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος για να αντιληφθεί κάθε κοινός θνητός ότι περιέχει νέτα-σκέτα το όνομα Μακεδονία και ο προσδιορισμός αναφέρεται απλώς στην λέξη Δημοκρατία. Πότε και πώς αντέδρασε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας;

3ον Το 2007 όλα τα κόμματα της Βουλής μας, πλην ΛΑΟΣ, αποδέχθηκαν το όνομα Μακεδονία εφ’ όσον τούτο είχε έναν προσδιορισμό και ίσχυε έναντι παντός. Σιγή ιχθύος στην Ιερά Σύνοδο επί δέκα χρόνια και πλέον.

4ον Πριν λίγο καιρό η Ιερά Σύνοδος αντιτάχθηκε σφοδρά -και ορθά- όταν ο αρμόδιος Υπουργός επεχείρησε να αναμιχθεί στα εσωτερικά της Εκκλησίας. Τότε απελύθη ο Υπουργός. Τώρα, όμως, η Εκκλησία της Ελλάδος επεμβαίνει ανοικτά στα εσωτερικά της Πολιτείας και ασκεί εξωτερική πολιτική. Λησμονεί ότι ο Κύριος είπεν: «Απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Δεν κατανοεί ότι κουβαλάει νερό στον μύλο εκείνων των πολιτικών δυνάμεων που επιθυμούν τον πλήρη χωρισμό της Ορθόδοξης Εκκλησίας από το Κράτος; Δεν βλέπει ότι διχάζει;

5ον Προκαταλαμβάνοντας τα κρίσιμα αυτά ερωτήματα η Ιερά Σύνοδος εξηγεί ότι στο Όνομα ακολουθεί το ποίμνιόν της. Ποιμαίνεται ή ποιμαίνει; Εμείς οι Βλάχοι ξέρουμε πως οι τσομπαναρέοι οδηγούν τα κοπάδια. Δεν τα ακολουθούν. Οι Ποιμενάρχες;

6ον Το «δικαίωμά της» για την ωμή επέμβασή της στα εσωτερικά του Κράτους η Ιερά Σύνοδος αποδίδει στο ότι «η Εκκλησία μας έχει μαρτυρήσει με το αίμα Κλήρου και Λαού την ελληνικότητα της Μακεδονίας». Έτσι είναι. Άλλες οι συνθήκες, όμως. Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα πράγματι μαρτύρησαν δεκάδες απλοί παπάδες και στην πρώτη γραμμή βρέθηκαν οι Μητροπολίτες Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης, Πελαγονίας Ιωακείμ Φορόπουλος, Δράμας Χρυσόστομος, Σερρών Γρηγόριος, Αιμιλιανός Μελενίκου, Θεοδώρητος Νευροκοπίου, Κορυτσάς Φώτιος και Γρεβενών Αιμιλιανός. Οι δύο τελευταίοι δολοφονήθηκαν. Ο Χρυσόστομος Δράμας μαρτύρησε το 1922 στη Σμύρνη. Τότε, όμως, ο Μακεδονικός Ελληνισμός τελούσε υπό τους Οθωμανούς, η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία ήταν Εθναρχούσα και το ποίμνιό της έσφαζαν οι κομιτατζήδες της σχισματικής Βουλγαρικής Εξαρχίας. Τώρα οι Έλληνες Μακεδόνες είμαστε ελεύθεροι πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας όπου το Σύνταγμά της ορίζει: «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας είναι Αυτοκέφαλη, διοικείται από την Ιερά Σύνοδο και συγκροτείται όπως ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας».

7ον Στην ρητορική της για τη Μακεδονία η Ιερά Σύνοδος αντιφάσκει με κάποια πρακτική της. Γνωρίζει άριστα ότι, πριν ελάχιστα χρόνια, κατά την εκλογή νέων μελών της Μητροπολιτών ένας λαμπρός υποψήφιος συκοφαντήθηκε ότι «είναι Σκοπιανός» επειδή απλώς είναι Ακρίτας Μακεδών. Τόσο πολύ «πατριώτες» «υπερασπιστές της Μακεδονίας» προεξάρχουν και σήμερα στις ιερατικές φανφάρες. Συνεπώς, οι σεπτοί Ιεράρχες οφείλουν προηγουμένως να διαβάσουν στα επίσημα Πρακτικά της Ιεραρχίας την απάντηση του «Σκοπιανού» -τώρα- Αδελφού τους και να ζητήσουν δημόσια συγγνώμη από όλους εμάς τους «ύποπτους» Ακρίτες Μακεδόνες.

8ον Όλα τα επιφαινόμενα δείχνουν ότι ωριμάζει ένας έντιμος συμβιβασμός με τα Σκόπια, εφ’ όσον διασφαλισθούν αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις υπό διεθνή εγγύηση: όνομα έναντι όλων, αλλαγή του Συντάγματος, άμεση κατάργηση του αλυτρωτισμού σε βάρος της Ελληνικής Μακεδονίας. Η Ώρα είναι σήμερα. Αύριον θα είναι πολύ αργά διότι το γεωπολιτικό πεδίο έχει μεταβληθεί άρδην στα Βαλκάνια όπου οι συσχετισμοί βελτιώνονται θεαματικά, η Ελλάδα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο και μπορεί να πρωταγωνιστήσει. Η Ελλάδα ακόμη και σήμερα βρίσκεται σε θέση υπεροχής έναντι όλων. Το 2016 Αλβανία, Βουλγαρία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κοσσυφοπέδιο, Μαυροβούνιο, Σερβία και Σκόπια είχαν σύνολο 24.924.000 κατοίκων και άθροισμα όλων των Α.Ε.Π. 139,24 δις δολάρια. Την ίδια χρονιά το Α.Ε.Π. της Ελλάδος ήταν 194,06 παρ’ ότι είχε μειωθεί κατά 27% από το 2008.

9ον Η σταθερότητα του γειτονικού Κράτους, η φιλία και η στενή συνεργασία έχουν κεφαλαιώδη σημασία για την Ελλάδα. Στα Σκόπια η Ελλάδα είναι στους 5 πρώτους εμπορικούς εταίρους και ξένους επενδυτές. Οι ελληνικές επενδύσεις δημιούργησαν 18.000 θέσεις εργασίας και υπερβαίνουν το 1,2 δις ευρώ. Ελέγχουν το Διυλιστήριο, δίκτυα καυσίμων, τη μεγαλύτερη Τράπεζα, αλυσίδες πολυκαταστημάτων κ.ά. Το νεαρό γειτονικό μας Κράτος είναι ο μεγαλύτερος πελάτης του λιμένος Θεσσαλονίκης και ελέγχει τις στρατηγικές κοιλάδες των ποταμών Αξιού, Εριγώνος και Στρυμόνος. Μυριάδες πολίτες του παραθερίζουν στην Ελληνική Μακεδονία και κάθε εβδομάδα αιμοδοτούν το εμπόριό της. Το Κράτος των Σκοπίων κατέχει κεντρική θέση στα Νότια Βαλκάνια αλλά αποτελεί βόμβα έτοιμη να εκραγεί προκαλώντας σεισμικές ανατροπές, ίσως και πόλεμο, στον ρευστό γεωπολιτικό χώρο μας.

10ον Εφ’ όσον η κοινή προσπάθεια ευοδωθεί, η βελτίωση της κατάστασης θα είναι εντυπωσιακή. Υπάρχει, άλλωστε, το παράδειγμα. Επί μακρούς αιώνες μας χώρισε ποτάμι το αίμα με τους Βουλγάρους. Αφ’ ότου η Βουλγαρία εισήλθε στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. με την θερμή συνηγορία της Ελλάδος, οι δύο γειτονικές χώρες ανέπτυξαν και ενισχύουν συνεχώς μια στρατηγική συμμαχία. Πραγματοποιήθηκε του εθνικό όνειρο των Βουλγάρων: η κάθοδος στο Μπέλο Μόρε στο Αιγαίο. Το βουλγαρικό εμπόριο διακινούν τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, η Εγνατία Οδός και η νέα διεθνής οδός από την στενωπό της Νυμφαίας. Εκατοντάδες Βούλγαροι, πολίτες της Ευρώπης πια, έχουν αγοράσει βίλες στις τουριστικές ακτές της Ελληνικής Μακεδονίας. Μόνιμοι κάτοικοι της Ελλάδος το 2005 απεγράφησαν 35.104 Βούλγαροι. Η Ελλάδα είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος επενδυτής στη Βουλγαρία με 2,5 δις ευρώ το 2016.

Οι δύο χώρες αναπτύσσουν ενιαία δίκτυα επικοινωνιών με χρηματοδότηση της Ε.Ε. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2017 στην Καβάλα οι Πρωθυπουργοί Ελλάδος-Βουλγαρίας υπέγραψαν Συμφωνία που προβλέπει ένα ταχύ ηλεκτρικό σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο θα ενώσει τα ελληνικά λιμάνια Θεσσαλονίκης-Καβάλας-Αλεξανδρούπολης στο Αιγαίο με τα βουλγαρικά λιμάνια Μπουργκάς-Βάρνας στον Εύξεινο Πόντο και Ρούσε στον Δούναβη. Στις 6 Οκτωβρίου 2017 στο Βελιγράδι συμφωνήσαμε ένα ταχύ ηλεκτρικό σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο θα ενώνει το Βελιγράδι προς Δυσμάς με τη Βουδαπέστη και προς Νότον, μέσω Σκοπίων, με τη Θεσσαλονίκη.

10ον Ταυτόχρονα, όμως, οι απειλές είναι ορατές στα Βαλκάνια. Με σημαία το Ισλάμ η Τουρκία ασκεί εις βάθος επί χρόνια την πολιτική του νέο-οθωμανισμού, κατέλαβε στρατηγικές θέσεις και πολλαπλασίασε το εμπόριό της, ενώ υπό την παρότρυνσή της η Αλβανία προωθεί την Μεγάλη Αλβανία που διεκδικεί ελληνικά εδάφη.

Σ΄ αυτό το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό πεδίο όλες οι ζωντανές δυνάμεις του Ελληνισμού οφείλουν να διαφυλάξουν και να ενισχύσουν την θέση της Ελλάδος. Κλειδί μπορεί να αποδειχθεί ένας έντιμος συμβιβασμός με τα Σκόπια. Ευλογείτε!

του Νίκου Μέρτζου.

http://www.anixneuseis.gr/?p=182761


15/1/18



 5.
Μηνύματα από Σκόπια προς Αθήνα μέσω... Σόφιας.

Τα εθνικά συμφέροντα υπηρετούνται δια του συμβιβασμού. Αυτό είναι το μήνυμα που εξέπεμψε ο υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ Nikola Dimitrov, αγορεύοντας στο κοινοβούλιο της χώρας του τη Δευτέρα κατά τη διαδικασία επικύρωσης της Συμφωνία Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας με τη Βουλγαρία. Και βέβαια το μήνυμα αυτό διατηρεί τη σημασία του και ενόψει των κλιμακούμενων διεργασιών μεταξύ Αθηνών και Σκοπίων για το ζήτημα της ονομασίας.

Τη Συμφωνία Φιλίας συνυπέγραψαν, ως γνωστόν, την 1η Αυγούστου 2017 οι πρωθυπουργοί της πΓΔΜ Zoran Zaev και της Βουλγαρίας Boyko Borisov μετά από διαπραγματεύσεις πέντε ετών, ενώ η επικύρωσή της, κατόπιν αρκετών αναβολών, στο κοινοβούλιο επιτεύχθηκε με 61 ψήφους υπέρ και μία αποχή (επί συνόλου 120 βουλευτών). Στη συνεδρίαση δεν συμμετείχαν οι βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, το οποίο συνεχίζει το μποϋκοτάζ των εργασιών της Βουλής, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την προφυλάκιση βουλευτών και υποστηρικτών του σε σχέση με τα αιματηρά επεισόδια στο κοινοβούλιο της πΓΔΜ στις 27 Απριλίου 2017.

Ακόμη και αν δεν υπήρχε το μποϊκοτάζ, όμως, είναι αμφίβολο αν το VMRO-DPMNE θα ενέκρινε τη συμφωνία. Διότι οι κατηγορίες εθνικής μειοδοσίας που εξαπολύει κατά της κυβέρνησης Zaev δεν αφορούν μόνο τις σχέσεις με την Ελλάδα ή το αλβανικό στοιχείο, αλλά επεκτείνονται αξεδιάλυτα και σε ό,τι έχει να κάνει με την (όλο και θερμότερη τελευταία) συνεργασία Σκοπίων-Σόφιας.

Στην πραγματικότητα το VMRO-DPMNE και ο πέριξ αυτού πολιτικο-μιντιακός χώρος υποπτεύονται τους κυβερνώντες ως "βουλγαρίζοντες” και διατυπώνουν φόβους (όπως λ.χ. συνέβη με επιστολή βουλευτών προς Zaev τις παραμονές της υπογραφής του Συμφώνου Φιλίας) ότι οι πολλές συνάφειες με τη Βουλγαρία εξυπηρετούν την κρυφή επιδίωξη της Σόφιας να αρνηθεί την ύπαρξη διακριτής "μακεδονικής” ταυτότητας και πάντως εμποδίζουν την προβολή, από πλευράς Σκοπίων, των "δικαίων” των κατοίκων της βουλγαρικής "Μακεδονίας του Πιρίν”. Λ.χ. το Σύμφωνο προβλέπει ότι καμία από τις δύο χώρες δεν θα παρεμβαίνει για ζητήματα κατοίκων της άλλης που δεν είναι πολίτες της. Αυτό τερματίζει την υποστήριξη πολιτικών και πολιτιστικών κινήσεων της "Μακεδονίας του Πιρίν” από τα Σκόπια, αφήνει όμως τη Σόφια με μεγαλύτερο περιθώριο παρέμβασης ως προς τους κατοίκους της πΓΔΜ με διπλή υπηκοότητα, οι οποίοι πλήθυναν ιδίως μετά την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ε.Ε.

Κατηγορίες για την συνυπογραφή του Συμφώνου Φιλίας δέχθηκε πάντως και ο ο Borisov από μέρους του Βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Τις δυσκολίες που υπάρχουν αναγνώρισε στην κοινοβουλευτική διαδικασία της Δευτέρας ο Nikola Dimitrov αναφέροντας πως είναι πολύ δύσκολο να συμφωνηθούν δύσκολα και ευαίσθητα ζητήματα μεταξύ δύο γειτονικών χωρών και προσθέτοντας: "ούτε εμείς, ούτε στη Βουλγαρία είναι πλήρως ευτυχείς με το κείμενο”. Πρόσθεσε πάντως πως η Συμφωνία καλύπτει τα συμφέροντα και των δύο πλευρών, ενώ διέκρινε έναν "όμορφο συμβολισμό”, στο ότι η συνεδρίαση συνέπεσε με την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της "Μακεδονίας” από τη Βουλγαρία. Πράγματι, η Βουλγαρία υπήρξε η πρώτη από όλες τις χώρες που αναγνώρισε το νεότευκτο τότε γειτονικό της κράτος, όχι όμως και το "μακεδονικό έθνος” ή την γλώσσα, την οποία θεωρεί διάλεκτο της βουλγαρικής. (Η συνυπογραφή του Συμφώνου πάντως αξιοποίησε πολύ ισχυρότερο συμβολισμό, διότι πραγματοποιήθηκε την παραμονή της επετείου της εξέγερσης του Ίλιντεν του 1903).

Ο Dimitrov δεν παρέλειψε να επιτεθεί στο VMRO-DPMNE λέγοντας ότι θα ήταν καλό να έχει δώσει και αυτό τη θετική του ψήφο, πόσω μάλλον που οι πολιτικές του κόμματος όταν αυτό κυβερνούσε τη χώρα με τον Nikola Gruevski επιδείνωσαν τόσο τις διμερείς σχέσεις ώστε ακριβώς έναν τέτοιο σύμφωνο να είναι αναγκαίο.

Από την πλευρά της, η Σόφια χαιρέτισε δια του υπυοργείου Εξωτερικών το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στα Σκόπια, επισημαίνοντας ότι η οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί για την ίδια "στρατηγική επιλογή” και "προτεραιότητα της (τρέχουσας) βουλγαρικής προεδρίας στην Ε.Ε.”.


Υπενθυμίζεται ότι οι σχέσεις Βουλγαρίας-πΓΔΜ έχουν αναθερμανθεί και στο εκκλησιαστικό επίπεδο (όπως υπενθύμισε και η επιστολή του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα), με την υποβολή αιτήματος από τη σχισματική "Μακεδονική Εκκλησία” προς τον Πατριάρχη Σόφιας για αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της.

Του Κώστα Ράπτη

http://www.capital.gr/politiki/3266831/minumata-apo-skopia-pros-athina-meso-sofias

16/1/2018




984radio

6.
Ηλίας Κουσκουβέλης :
 Ανέγγιχτος προσώρας ο Αλυτρωτισμός της FYROM.

Πίσω από τις ανιστόρητες ανακρίβειες για την ονομασία , από πλευράς των Σκοπιανών πολιτικών, που δείχνουν πάντως βούληση για βήματα προόδου , προκειμένου να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ , ζήτημα για το οποίο επείγονται για να μην διαλυθούν και οικονομικά , τα ζητήματα αλυτρωτισμού και με συνταγματική κατοχύρωση παραμένουν. Αυτό δήλωσε μιλώντας στον 9.84 ο καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Ηλίας Κουσκουβέλης, εξηγώντας γιατί το θέμα της ονομασίας θα έπρεπε να έπεται των αλυτρωτικών ζητημάτων και γιατί στα Σκόπια ο εθνικισμός των Σλαβόφωνων , είναι το κύριο θέμα που δεν προοιωνίζεται ντε φάκτο λύση .


16/1/2018









        ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ:       
GREECE - FYROM