USA:Endless unemployment, endless hunger ...
H αμερικανική ανεργία στα ύψη
Από την ημέρα που ανέλαβε καθήκοντα ο νέος πρόεδρος έχουν χαθεί πάνω από τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ από τα τέλη του 2007, όταν φάνηκαν τα πρώτα σημάδια της κρίσης, έχουν χαθεί κάπου 7 εκατομμύρια
Από την ημέρα που ανέλαβε καθήκοντα ο νέος πρόεδρος έχουν χαθεί πάνω από τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ από τα τέλη του 2007, όταν φάνηκαν τα πρώτα σημάδια της κρίσης, έχουν χαθεί κάπου 7 εκατομμύρια
OΠΟΙΟΣ δυσκολεύεται να κατανοήσει γιατί η δημοτικότητα του Μπαράκ Ομπάμα έχει υποχωρήσει μόλις στο 47%, προτού καν συμπληρώσει έναν χρόνο στον Λευκό Οίκο, δεν χρειάζεται να πάει μακριά: αρκεί να παρατηρήσει προσεκτικά τα όσα έχει κάνει (ή σωστότερα τα όσα... δεν έχει κάνει) στο κρισιμότερο για τους αμερικανούς πολίτες ζήτημα, την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης, και ιδιαίτερα στο κρίσιμο πρόβλημα της ανεργίας. Αφού λοιπόν αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος των προηγούμενων εβδομάδων στη διαμόρφωση της νέας επιθετικής στρατηγικής του για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και εν όψει της επικείμενης επίσκεψής του στην Ευρώπη για την παραλαβή του Νομπέλ Ειρήνης (...) και τη διάσωση του πλανήτη στην Κοπεγχάγη, ο αμερικανός ηγέτης και το επιτελείο του αφοσιώθηκαν τα τελευταία 24ωρα στην καταπολέμηση της ανεργίας, που, ως γνωστόν, έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις (και) στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Αλλωστε από την ημέρα που ανέλαβε καθήκοντα ο Ομπάμα έχουν χαθεί πάνω από τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ από τα τέλη του 2007, όταν φάνηκαν τα πρώτα σημ
Sτη «βαρυσήμαντη» ομιλία που παραχώρησε την Τρίτη ο πρόεδρος στο Ινστιτούτο Βrookings στην Ουάσιγκτον πολλοί περίμεναν ότι θα παρουσίαζε επιτέλους μια δέσμη νέων μέτρων για το τεράστιο αυτό κοινωνικό πρόβλημα, που διευρύνει ακόμη περισσότερο το ήδη απύθμενο χάσμα μεταξύ «εχόντων» και μη στο πλουσιότερο κράτος του κόσμου. Αρκετοί αναλυτές πίστευαν ακόμη ότι, τώρα που σταδιακά τερματίζεται η... υπερπαραγωγή της «διάσωσης» των τραπεζικών κολοσσών, το περίφημο πρόγραμμα ΤΑRΡ (Τroubled Αsset Relief Ρrogram), ο Ομπάμα θα ανακοίνωνε επιτέλους ένα φιλόδοξο πρόγραμμα χρηματοδότησης για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και- γιατί όχι;- ένα πρόγραμμα μεγάλων δημοσίων έργων, στα πρότυπα του Νew Deal του Φραγκλίνου Ρούζβελτ. Αυτά δεν έλεγε προεκλογικά; Αμ δε... Αντ΄ αυτού ο Ομπάμα επανέλαβε το γνωστό «ποίημα» της ελεύθερης αγοράς: ελλείψει πόρων, η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα, είπε, αφού «η δημιουργία θέσεων εργασίας τελικά θα εξαρτηθεί μόνο από τους πραγματικούς δημιουργούς, τις ανά την Αμερική επιχειρήσεις». Το σημαντικότερο τώρα για τις ΗΠΑ είναι η «επανόρθωση της δημοσιονομικής υπευθυνότητας» και η μείωση στο μισό του ελλείμματος του προϋπολογισμού ως το τέλος της πρώτης του θητείας. Του ελλείμματος που, ως γνωστόν, έχει τριπλασιαστεί μέσα σε δύο χρόνια αγγίζοντας πλέον το 1,4 τρισ. δολάρια από περίπου 450 δισ. δολάρια στα τέλη του 2007. 
«Ελλείψει πόρων»; Ο πρόεδρος δεν μας τα λέει καλά. Σύμφωνα με τον Νιλ Μπαρόφσκι, τον γενικό επιθεωρητή του αμερικανικού Δημοσίου που έχει αναλάβει να υπολογίσει το ακριβές ύψος του λεγόμενου «bail-out», της «διάσωσης» των τραπεζών από τον... κακό εαυτό τους με χρήματα των φορολογουμένων, η συνολική «λυπητερή» (με τη μορφή δανείων, απευθείας «ενέσεων» κεφαλαίου και κρατικών εγγυήσεων του συσσωρευμένου χρέους των τραπεζών) θα αγγίξει τα 23,7 τρισ. δολάρια- δηλαδή, πάνω από δύο αμερικανικά ΑΕΠ! Βάλτε δίπλα σε αυτά και το ένα τρισεκατομμύριο που έχουν ήδη κοστίσει οι δύο μακρινοί πόλεμοι στους αμερικανούς φορολογουμένους και γίνεται εύκολα φανερό πως οι μόνες πραγματικά επιδοτούμενες νέες θέσεις εργασίας είναι για τους... πεζοναύτες, άντε και για τα εργοστάσια της πολεμικής βιομηχανίας! Μήνες τώρα πολλοί Δημοκρατικοί γερουσιαστές και βουλευτές ζητούν να διατεθούν για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας τα περίπου 200 δισ. δολάρια που «περισσεύουν» από το ΤΑRΡ. Ο Ομπάμα όμως στην περίφημη «jobs speech» της Τρίτης ξεκαθάρισε ότι ακόμη και αυτά τα χρήματα θα επιστραφούν «από το παράθυρο» στην ακόρεστη τραπεζική βιομηχανία προκειμένου, λέει, να «δημιουργηθούν κίνητρα για την αύξηση του δανεισμού σε μικρές επιχειρήσεις». Οσο για το λεγόμενο «δεύτερο πακέτο τόνωσης» με έμφαση στα δημόσια έργα που ζητούν πιεστικά πολλοί βουλευτές, ο Ομπάμα ήταν σαφής: δεν θα υπάρξει, είπε, κάποιο νέο μεγάλο πακέτο, διότι «frankly, we don΄t have the money»δεν έχουμε αρκετά λεφτά...
Το «Jobs Summit» της περασμένης Πέμπτης
Η ομιλία την Τρίτη στο Βrookings Ιnstitute ήταν, υποτίθεται, η κορύφωση της εκστρατείας του Ομπάμα κατά της ανεργίας. Είχε προηγηθεί, την περασμένη Πέμπτη, η πολυσυζητημένη «Jobs Summit» στον Λευκό Οίκο- ένα είδος «συνόδου κορυφής» για την απασχόληση στην οποία συμμετείχαν οι διευθυντές των περισσότερων μεγάλων αμερικανικών επιχειρήσεων, οι επικεφαλής των περισσότερων μεγάλων εργατικών συνδικάτων και πολλοί κορυφαίοι πανεπιστημιακοί οικονομολόγοι. Ενας εξ αυτών, ο «αιρετικός» νομπελίστας Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν, έγραψε στη στήλη του στους «Νew Υork Τimes» ότι οι περισσότεροι προσκεκλημένοι «αντιμετώπισαν το γεγονός με κυνισμό» αφού η κυβέρνηση προσέφερε μόνο «συμβολικές χειρονομίες». Ο Κρούγκμαν, όπως και πολλοί άλλοι σοβαροί οικονομολόγοι, δεν πείθεται από τα ρητορικά (προ)σχήματα του Ομπάμα περί «jobless recovery»ότι, δηλαδή, η οικονομία βρίσκεται σε πορεία γενικής ανάκαμψης και μόνο το ποσοστό ανεργίας και κάποιοι άλλοι επί μέρους δείκτες... καθυστερούν να συμμορφωθούν σε αυτή την τάση: «Οι πιθανότητες επιστροφής στην ύφεση δείχνουν να αυξάνονται» έγραψε μετά τη σύνοδο, καθώς οι ούτως ή άλλως περιορισμένες επιπτώσεις του «πακέτου τόνωσης» (stimulus package) Ομπάμα «ήδη ξεθωριάζουν». Αυτό που φαίνεται ότι εκνεύρισε περισσότερο τον Κρούγκμαν και άλλους ανεξάρτητους αναλυτές στο «Jobs Summit» ήταν ο... διάλογος του Ομπάμα με μερικούς από τους πλουσιότερους αμερικανούς «CΕΟ»:
«Τι είναι αυτό που εμποδίζει τις επενδύσεις των επιχειρήσεων στην οικονομία;Πώς θα αυξήσουμε την εμπιστοσύνη και θα ενισχύσουμε τις προσλήψεις; Αν υπάρχει κάτι που κάνουμε στην Ουάσιγκτον που σας εμποδίζει, να μας το πείτε!» ρώτησε ο πρόεδρος.
Αμέσως τον λόγο πήραν ο διευθυντής της FedΕx Φρέντερικ Σμιθ (με συνολικές απολαβές... 10,5 εκατ. δολαρίων πέρυσι) και ο διευθυντής της Walt Disney Μπομπ Αϊγκερ, ο οποίος κέρδισε πέρυσι (κρατηθείτε!) 51.229.000 δολάρια, για να του πουν πως το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να μειώσει ακόμη περισσότερο τη φορολόγηση των επιχειρηματικών κερδών! Εννοείται ότι οι περίπου 60 άλλοι παριστάμενοι μεγαλοδιευθυντές, όπως και αρκετοί «διαπλεκόμενοι» συνδικαλιστές, όπως ο περιβόητος Τζίμι Χόφα χειροκρότησαν το αίτημα. Υπολογίζεται ότι οι συνολικές (επίσημες) απολαβές των 130 ατόμων που συμμετείχαν στη «σύνοδο» ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια!
Οι πραγματικά υψηλά αμειβόμενοι, όμως, οι executives των τραπεζών και των hedge funds, στην πλειονότητά τους δεν προσκλήθηκαν ή απέφυγαν να συμμετάσχουν στη σύνοδο: ίσως γιατί, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα, το συνολικό εισόδημα του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού κλάδου από μισθούς, μπόνους, μερίσματα, stock options και πάει λέγοντας θα ξεπεράσει εφέτος, τη χειρότερη χρονιά της κρίσης που οι ίδιοι προκάλεσαν, τα 140 δισ. δολάρια...
Η πικρή αλήθεια της ανεργίας- και της πείνας
Σε ένα πρόσφατο σημείωμα στην προσωπική του ιστοσελίδα ένας «insider» της Ουάσιγκτον, ο υπουργός Εργασίας του Κλίντον Ρόμπερτ Ράιχ, έγραψε τα εξής: Η τρέχουσα ύφεση, λέει, έχει επιταχύνει τις ήδη δρομολογημένες από χρόνια δομικές αλλαγές στην αμερικανική και στην παγκόσμια οικονομία. «Η βασική αντίληψη ότι οι χαμένες θέσεις εργασίας μια μέρα θα επιστρέψουν καθώς η οικονομία θα ανακάμπτει είναι πιθανότατα λανθασμένη. Υπό την πίεση αυτής της απαίσιας ύφεσης πολλές εταιρείες βρήκαν τους τρόπους να περικόψουν για τα καλά τους μισθούς που δίνουν στους εργαζομένους τους. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί άνεργοι Αμερικανοί δεν πρόκειται να ξαναβρούν δουλειά αν δεν συμβιβαστούν με πολύ κατώτερους μισθούς και άλλες απολαβές» γράφει χαρακτηριστικά. Σκοπός, με άλλα λόγια, είναι να «αξιοποιηθεί» η κρίση και η μαζική ανεργία (περίπου 30 εκατομμύρια άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι σήμερα στις ΗΠΑ) ως όπλο για την ακόμη σκληρότερη αναδιανομή του πλούτου στην Αμερική. Ο «χάρτης» της υποβοηθούμενης σίτισης δείχνει ξεκάθαρα την άμεση σύνδεση της πείνας με την ανεργία: αντί για τις κλασικά φτωχές περιοχές των ΗΠΑ, όπως τα «γκέτο» των έγχρωμων στις μεγαλουπόλεις και ορισμένες καθαρά αγροτικές περιοχές, βλέπουμε τώρα ραγδαία αύξηση της πείνας σε καθαρά αστικές περιοχές «λευκών κολάρων», από τα προάστια της Ατλάντας ως τη Φλόριδα, την Καλιφόρνια, το Οχάιο και την παραδοσιακά πλούσια περιοχή των Μεγάλων Λιμνών! Σύμφωνα δε με μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου Cornell, τα μισά ανήλικα αμερικανάκια θα χρειαστούν κουπόνια σίτισης για να επιζήσουν σε κάποια φάση της παιδικής τους ηλικίας- ποσοστό που εκτοξεύεται στο 90% μεταξύ των παιδιών των αφροαμερικανικών οικογενειών! Και όμως την ίδια στιγμή που καταγράφονται από τα πιο επίσημα χείλη όλα αυτά τα τρομερά, ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της χώρας τόνιζε προκλητικά στο τέλος της ομιλίας του για την ανεργία: «Οι καταιγίδες του παρελθόντος υποχωρούν. Ο ουρανός ξανοίγει. Ο ορίζοντας λάμπει ξανά»...
Γ. ΤΣΙΑΡΑΣ
Γ. ΤΣΙΑΡΑΣ
(Αναδημοσίευση από το ''ΒΗΜΑ''
13 Δεκεμβρίου 2009)
(Οι τίτλοι αναρτήσεων,οι εικονογραφήσεις και οι υπογραμμίσεις γίνονται με ευθύνη του blogger