Η γυαλισμένη αλητεία ...
Η γυαλισμένη αλητεία
Η κρίση στο παγκοσμιοποιημένο τοπίο απαιτεί έναν υψηλό πατριωτισμό. Μια φώτιση εγκράτειας και μετριασμού της βουλιμίας. Τι φοβερή προδοσία των παπαγάλων του διεθνούς καπιταλισμού, τι διάψευση των φανατικών οπαδών της επιχειρηματικότητας!
Αφού ταύτισαν την οικονομία με το χρηματιστήριο, αφού προσπάθησαν τόσα χρόνια τη βίαιη καταστροφή των (οικονομικών και πολιτιστικών) ετεροτήτων με τη διεθνή χρηματιστηριακή εξομοίωση, τώρα ανατρέχουν στην Αλληλεγγύη, την Κοινωνική Ευθύνη, τη Χώρα -μια περιχαρακωμένη και εξόχως εθνική χώρα (δείτε, για παράδειγμα, τη Βρετανία και τη συμπεριφορά της προς τη χρεοκοπημένη Ισλανδία ή τη «γερμανικότητα» του Γερμανού υπουργού Οικονομίας προς τη χώρα μας). Αφού δίδαξαν την επιθυμία και την πάση θυσία εκπλήρωσή της, αφού νομοθέτησαν το ότι «είσαι αυτό που αποκτάς», τώρα εισηγούνται τη θυσιαστική εγκράτεια. Πάνω στον ερειπιώνα βγαίνουν οι ηθικολόγοι -όλων των χωρών ενωμένοι : πρέπει να θυσιάσουμε κάτι για να σωθεί η χώρα. Να μειωθεί ο μισθός, να μειωθεί το συνταξιοδοτικό μέλλον, κυρίως να αφανιστεί η βεβαιότητα. Το ερώτημα από οικονομικό γίνεται πολιτιστικό. Είναι προφανές ότι τα διεθνή λαμόγια παρεκτοπίζουν την κρίση στην περιφέρεια. Βρίσκουν έτσι χρηματοδότες της λύσσας τους για χρηματιστηριακό, ανεπένδυτο και χωρίς ρίσκο κέρδος. Και θέλουν τώρα να πληρώσει τη δομική απατεωνιά ο φτωχός, αυτός που δεν κατέκτησε την ευημερία ή που μόνο τη γεύτηκε φαντασιακά, δανειζόμενος, μιμούμενος, μεταμφιεζόμενος.
Είναι ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει. Μεγάλοι εισοδηματίες προσφεύγουν στη δικαιοσύνη, για να μη φορολογηθούν (έστω εκτάκτως, έστω παράτυπα), τρέχουν στην τραπεζική ελβετική σεντούκα για να αποκρυβούν, μεγάλες ιδιοκτησίες διαιρούνται συμβολαιογραφικά για να μην υπάρξει η ελάχιστη φορολογική εισφορά: «Εγώ θα τους πληρώνω;». Ταυτόχρονα οι συστημικοί συνδικαλιστές μιας εξωφρενικής πολιτικής αγυρτείας θέλουν τον «κλάδο» οριζόντια ωφελημένο, θέλουν ένα τρυπητό και κτηνώδες εφάπαξ, μια απόλυτη ανταμοιβή του πλάγιου δρόμου, που πιστά και σκιερά υπηρέτησαν. Που γενικώς θέλουν μια τιμή πάνω από τη χώρα, κυρίως πάνω από τους «άλλους». Φυσικά η χείριστη απελθούσα κυβέρνηση άφησε το απολιθωμένο ίχνος της: οι πρόωρα εθελούσιοι συνταξιοδοτηθέντες του ΟΛΠ, για παράδειγμα, είναι τα στερνοπαίδια του πεινασμένου πολιτικού καιροσκοπισμού. Πρόκειται για τον πολιτισμό που χτίστηκε επιμελώς, τον πολιτισμό του πλάγιου δρόμου, της ιδιοτελούς κομματικότητας, των πρόωρων χοντρών συντάξεων, της παρασιτικής υπαλληλίας και οικονομίας, της βοθρώδους κομματικότητας, της ξαδέλφης, του κουμπάρου, της διεφθαρμένης αλληλεγγύης, του πολιτισμού που στερεύει τη χώρα -την κάθε χώρα- και που ερειπώνει και εξαχρειώνει. Η χώρα βυθίζεται μαζί με το πολυδαίδαλο πολιτικό άλλοθι που δίνουν όλοι: τα κόμματα εξουσίας, η Αριστερά, αλλά και οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, οι κατά τα άλλα αντικρατιστές.
Μακρινές οιμωγές βυθισμένες στην αχλή της κρίσης!
Η κρίση λοιπόν πλασάρεται ως κάτι μάλλον υπερταξικό και υπεριστορικό. Σαν τη μεταφυσική έννοια του «καλού, αποτελεσματικού κράτους», όπως την εννοεί ο κ. Χατζηδάκης, σαν την έννοια του «ηθικού», όπως την εννοεί η φιλελεύθερη, εμπορική θεολογία, σαν την έννοια της «προόδου», όπως την εννοεί σύμπας ο δυτικός κόσμος. Ετσι η κρίση είναι απλώς μια περιστασιακή εκδήλωση του κακού και όχι η εμφάνιση ενός δομικού ελαττώματος του συστήματος ανάπτυξης. Η κρίση οφείλεται σε κακούς χειρισμούς, σε κακούς ανθρώπους (στα γκόλντεν μπόις) κ.λπ. Αν μια κοινωνία τιμωρήσει, διορθώσει, εξοικονομήσει, τότε λύνει το πρόβλημα της κρίσης . Είναι θέμα συμπεριφοράς: καταναλώναμε ως να μη δικαιούμαστε, σπαταλούσαμε χωρίς να προβλέπουμε. Να τα αποτελέσματα.
Ενδιαφέρον. Πόσο βαθιά ριζωμένη ερμηνεία. Αναγωγή σε κάποιο μεταφυσικό «απέξω», σε κάποιο σύστημα αξιών «υπεράνω» -έναν Οίκο- σε κάποια ανθελληνική συνωμοσία ή σε κάποια αυτονόητη, σχεδόν φυλετική υστέρηση. Εκεί οφείλεται η κρίση. Απλή δομή: ένα επουράνιο σύστημα σοβαρών χωρών και η δικιά μας ελαττωματική εφαρμογή. Εύκολη κατασκευή, εύκολη λύση.
Νομίζω ότι οι φορείς του πολυτελούς αίσχους, οι δημιουργοί της κρίσης, αν δεν μπορέσουν να την κάνουν οικονομικά κερδοφόρα, θέλουν να την κάνουν τουλάχιστον πολιτικά αποδοτική.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Ζωγράφου, επ. καθηγητή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Αναδημοσίευση από την ''Ελευθεροτυπία''
12-1-2010 ( Οι αναρτήσεις τίτλων,οι εικονογραφήσεις και οι υπογραμμίσεις γίνονται με ευθύνη του blogger)