Κράτος αδικίας ...


Εκκρεμούν σχεδόν 1,5 εκατομμύριο δικαστικές υποθέσεις
Οταν μια δικαστική υπόθεση λιμνάζει επί 13 χρόνια στα δικαστήρια, έξι χρόνια στο Πρωτοδικείο, δύο στο Εφετείο και πέντε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μπορεί να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος του προβλήματος στον χώρο της Δικαιοσύνης. Ενα πρόβλημα που διογκώνεται από την τριήμερη απεργία των δικηγόρων οι οποίοι διαμαρτύρονται για την υπαγωγή τους στο καθεστώς ΦΠΑ, αλλά και από τις κυλιόμενες στάσεις που πραγματοποιούν τις τελευταίες εβδομάδες οι δικαστικοί υπάλληλοι. Παρά τη σωρεία των νομοθετικών μέτρων που έχει ληφθεί τα τελευταία χρόνια, το αναφαίρετο δικαίωμα για ταχεία και ορθή απονομή δικαίου, στην πράξη, καταστρατηγείται, με εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να βρίσκονται «οιονεί» όμηροι των δικαστικών διαδικασιών. Αίσθηση προκαλεί η περίπτωση των Τυποποιητηρίων Θήβας που κατέθεσαν αγωγή κατά του Οργανισμού Κεντρικής Αγοράς (ΟΚΑΑ) στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιώς στις 26.9.1996 και η υπόθεση, ύστερα από πλήθος αναβολών σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, κατέληξε στο ΣτΕ το 2004, ενώ απόφαση εξεδόθη στις 24.10.2005, όπου το ανώτατο δικαστήριο δήλωνε αναρμόδιο να επιλύσει τη δικαστική διαφορά... Aρκεί η διαπίστωση πως ακόμη και μία ποινική υπόθεση μπορεί να διαρκέσει πάνω από 10 χρόνια, για να οδηγηθεί κανείς στο συμπέρασμα ότι η Δικαιοσύνη βρίσκεται σε κίνδυνο εμφράγματος.
Τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο υποθέσεις εκκρεμούν σήμερα, ενώ μόνο στα διοικητικά δικαστήρια, το 2009, οι εκκρεμείς δικογραφίες υπερέβησαν τις 500.000 (με έναν ρυθμό αύξησης της τάξης του 72% από το 2001). Τον ίδιο χρόνο, περισσότερες από 750.000 μηνύσεις υποβλήθηκαν, ενώ εισήχθησαν περίπου 500.000 δικόγραφα.
Στο ΣτΕ εκκρεμούν 31.700 υποθέσεις, ενώ για να εκδοθεί από το Πρωτοδικείο της Αθήνας ένα πιστοποιητικό κληρονομητηρίου απαιτείται τουλάχιστον ένας χρόνος! Η εικόνα στα Τριμελή Εφετεία Κακουργημάτων είναι επίσης εφιαλτική, καθώς εισάγονται καθημερινά από 25 έως 35 υποθέσεις στο καθένα από τα πέντε ακροατήρια και εκδικάζονται μετά βίας οι πέντε από την κάθε σύνθεση.
Η Ελλάδα μετρά πάνω από 320 καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για υπερβολικές καθυστερήσεις στην απονομή δικαίου και υψηλά πρόστιμα.
Ελλειψη υλικοτεχνικής υποδομής, κενές οργανικές θέσεις -επί συνόλου, για παράδειγμα, 2.962 δικαστών υπάρχουν περίπου 280 κενά- και η δραματική αύξηση της δικαστικής ύλης (τραπεζικές οφειλές κ.ά.) «ευθύνονται» για τις καθυστερήσεις. Μεγάλη πληγή θεωρείται η κατάχρηση των αναβολών από τους παράγοντες της δίκης, γεγονός που επισήμανε και ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ι. Τέντες, μιλώντας σε επιστημονική ημερίδα. Πρότεινε, επίσης, να εφαρμοστούν νέες μορφές εναλλακτικών ποινών, όπως είναι η μερική εξαγορά της ποινής και η μερική έκτισή της με ενεργοποίηση της κοινωφελούς εργασίας, αλλά και να εξεταστεί το μέτρο του κατ’ οίκον περιορισμού και του ελέγχου με «βραχιολάκι», όπως εφαρμόζεται σε κάποιες ξένες χώρες...
Αλόγιστα ένδικα μέσα
Ο πρόεδρος του ΣτΕ κ. Παν. Πικραμμένος, εκθέτοντας στον πρωθυπουργό και τους υπουργούς το πρόβλημα στο ανώτατο δικαστήριο, υπογράμμισε την ανάγκη να γίνουν μεγάλες τομές στη δημόσια διοίκηση, ώστε να περιοριστούν οι προσφυγές πολιτών εναντίον πράξεών της. Παράλληλα έψεξε τα αλόγιστα ένδικα μέσα που ασκεί το Δημόσιο. Τόνισε ότι ενώ το ΣτΕ ιδρύθηκε για να παρέχει προστασία στον πολίτη έναντι του κράτους, εν τούτοις κατακλύζεται από ένδικα μέσα που ασκεί συστηματικά και χωρίς διάκριση το κράτος κατά αποφάσεων κατώτερων δικαστηρίων που δικαιώνουν τους πολίτες αντιδίκους του. Η κακοδιοίκηση και ο υπερβάλλων ζήλος των νομικών υπηρεσιών του Δημοσίου αποτελούν τους κυριότερους λόγους συσσώρευσης υποθέσεων στη Διοικητική Δικαιοσύνη.
Από την άλλη, η κακή οικονομική συγκυρία και η αδυναμία νομοθετικής ρύθμισης σε κοινωνικοασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά κρίσιμα ζητήματα οδηγούν πολλές κατηγορίες πολιτών να διεκδικούν επιδόματα κ.ά.
Φωτεινή  Καλλίρη
''ΒΗΜΑ''
25/3/2010