Διαφθορά στους δήμους και κοινότητες: Ελεγχος τώρα στο «πόθεν έσχες» δημάρχων - νομαρχών...


Ελεγχος τώρα στο «πόθεν έσχες» δημάρχων - νομαρχών

 Με την ψήφιση του νόμου για τον «Καλλικράτη» η κυβέρνηση ελπίζει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) θα λειτουργήσει με περισσότερη ανεξαρτησία, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διαφάνεια.

Αλλο βέβαια τα λόγια και οι ελπίδες και άλλο η πράξη και τα συγκεκριμένα αποτελέσματα στην Τ.Α., με δεδομένα ότι:
 (Ι)
 η συντριπτική πλειονότητα (αν όχι όλοι) δημοτικών και περιφερειακών αρχόντων θα έχουν το χρίσμα κυρίως ενός από τα δύο κόμματα εξουσίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται...
(ΙΙ)
 παρ' ότι η αποτελεσματικότητα της Τ.Α. εξαρτάται από την ικανότητα και την ακεραιότητα των εκλεγμένων και των υπηρετούντων σ' αυτήν (για τους εκλεγμένους βλέπε, σχετικά στη συνέχεια), εν τούτοις η εκτέλεση του έργου που ανατίθεται σ' αυτήν εξαρτάται και από την επιχορήγησή της από τον κρατικό προϋπολογισμό, η οποία θα είναι εντελώς ανεπαρκής, γεγονός το οποίο έχει επισημάνει η ΚΕΔΚΕ και
 (ΙΙΙ)
 η διαφάνεια ήταν και είναι ένα από τα μεγάλα ζητούμενα και στην Τ.Α.

Στο άρθρο αυτό θα περιοριστώ στο τελευταίο αυτό σημείο, δηλαδή την αδιαφάνεια, και ειδικότερα στην ενδημούσα διαφθορά στους δήμους και τις κοινότητες και, κατά συνέπεια, την ανάγκη να γίνει εδώ και τώρα εξονυχιστικός έλεγχος στο «πόθεν έσχες» των σημερινών δημάρχων και νομαρχών (και αργότερα των αντιδημάρχων και αντινομαρχών) και να δημοσιευθούν όλα τα σχετικά στοιχεία πριν από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου για τις εκλογές της Τ.Α., δηλαδή το αργότερο στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Δύο είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να γίνει ο έλεγχος αυτός:
(α)
Είναι δεδομένο ότι πολλοί από τους σημερινούς δημάρχους και νομάρχες -στελέχη κυρίως των δύο κομμάτων εξουσίας- θα είναι πάλι υποψήφιοι δήμαρχοι ή περιφερειάρχες και
 (β)
 σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, το μεγαλύτερο ποσοστό υποθέσεων διαφθοράς εντοπίζεται στην Τ.Α.
Ηεκτεταμένη διαφθορά στους δήμους και στις νομαρχίες στην Τ.Α. είναι διαχρονική. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ένα διάλογο που είχα όταν ήμουν αντιπρόεδρος της Βουλής, την περίοδο 1990-1993, με έναν βουλευτή ενός από τα δύο κόμματα εξουσίας που είχε διατελέσει και υπουργός και τότε ήταν και δημοτικός σύμβουλος σε έναν δήμο της Βόρειας Ελλάδας. Στον απόηχο του σκανδάλου Κοσκωτά συζητούσαμε για τη διαφθορά στην κεντρική διοίκηση και εκείνος, έχοντας πείρα τόσο της κεντρικής διοίκησης όσο και της κατάστασης στους δήμους, μου απάντησε ότι η διαφθορά στην Τ.Α. είναι πολύ μεγαλύτερη.
Ενα πολύ μικρό μέρος της μεγάλης αυτής διαφθοράς στην Τ.Α. είχε έρθει παλαιότερα και ήρθε και πρόσφατα στο φως, με αποκαλύψεις για συγκεκριμένους δήμους και τους υπηρετούντες σ' αυτούς εκλεγμένους άρχοντες και υπηρετούντες υπαλλήλους. Το μεγαλύτερο, όμως, μέρος της παραμένει άγνωστο, όπως άγνωστη παραμένει και η ζημία που έχει προκληθεί εξαιτίας της διαφθοράς αυτής τόσο στους συγκεκριμένους δήμους όσο και στην οικονομία της χώρας γενικότερα.
Είναι κατά συνέπεια επιτακτική ανάγκη να γίνει άμεσα έλεγχος στο «πόθεν έσχες» των εν ενεργεία δημάρχων και νομαρχών. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να συγκροτηθεί μια επιτροπή αποτελούμενη από μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου, των Διοικητικών Εφετείων και του ΣΔΟΕ, υποστηριζόμενη από το αναγκαίο τεχνικό προσωπικό. Η επιτροπή αυτή να ζητήσει από όλους τους σημερινούς δημάρχους να δηλώσουν (τόσο τα δικά τους όσο και των συζύγων και των παιδιών τους):

(α) Τη σημερινή ακίνητη περιουσία καθώς και το έτος απόκτησής της.
(β) Την κινητή περιουσία (καταθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ομόλογα και μετοχές).
(γ) Τα αυτοκίνητα και τον κυβισμό τους, τα σκάφη και το μήκος τους.

Τα στοιχεία αυτά να συγκριθούν με τα αντίστοιχα στοιχεία του «πόθεν έσχες», το οποίο κατέθεσαν όταν εκλέχτηκαν για πρώτη φορά στην Τ.Α., αν υπάρχει σχετική δήλωση. Αν δεν υπάρχει, να ζητηθεί από τους ίδιους να τα δηλώσουν οι ίδιοι.
Στη συνέχεια η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών να ελέγξει αν το σύνολο των δηλωθέντων εισοδημάτων από τους ίδιους, τις συζύγους και τα παιδιά τους από την πρώτη εκλογή τους μέχρι και το 2009 δικαιολογεί τις αυξήσεις που θα διαπιστωθούν από τη σύγκριση που προαναφέρθηκε.
Τα ονόματα εκείνων των δημάρχων και νομαρχών, στους οποίους θα διαπιστωθεί αδικαιολόγητος πλουτισμός των ίδιων, των συζύγων και των παιδιών τους, να δοθούν στη δημοσιότητα με το ύψος των διαπιστωμένων διαφορών και να προχωρήσει η από τους νόμους προβλεπόμενη διαδικασία για την επιβολή σ' αυτούς των από τους νόμους προβλεπόμενων ποινών. Εννοείται ότι αυτοί δεν θα πρέπει να είναι υποψήφιοι στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ισως προβληθεί το επιχείρημα ότι ο χρόνος δεν επαρκεί για τον έλεγχο 1.000 δημάρχων και των νομαρχών. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό -και δεδομένου ότι πολλοί δήμοι που δημιουργούνται με τον «Καλλικράτη» έχουν πάνω από 50.000 κατοίκους- μπορεί να γίνει προεκλογικά ο έλεγχος που προαναφέρθηκε μόνο για τους σημερινούς δημάρχους στους δήμους με πάνω από 50.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους στους εκλογικούς καταλόγους που θα χρησιμοποιηθούν στις εκλογές του Νοεμβρίου, καθώς και όλους τους νομάρχες και υπερνομάρχες. Για τους υπόλοιπους, ο έλεγχος να γίνει μετά τις εκλογές.
Στην απευκταία περίπτωση που μαζί με τις εκλογές της Τ.Α. θα προκηρυχτούν και βουλευτικές εκλογές, η παραπάνω διαδικασία θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον για όλα τα μέλη του σημερινού υπουργικού συμβουλίου καθώς και των υπουργικών συμβουλίων των κυβερνήσεων της περιόδου 2000-2009.
Αν τίποτε από τα παραπάνω δεν γίνει, η διαχρονική διαφθορά στην κεντρική κυβέρνηση και στην Τ.Α. θα συνεχίσει να «ζει και να βασιλεύει» και οι προεκλογικές υποσχέσεις της κυβέρνησης περί διαφάνειας και πάταξης της διαφθοράς θα αποδειχτούν, όπως και πολλές άλλες, λόγια παραπλάνησης του λαού για την απόσπαση της ψήφου του.

 Μανόλης Γ. Δρεττάκης,
πρώην:
 αντιπρόεδρος  Βουλής, υπουργός, καθηγητής ΑΣΟΕΕ

''Ελευθεροτυπία''
15 Ιουλίου 2010