Switcherland: 7 αιώνες με τα λεφτά άλλων ...

(1)

«Μάχη των Αλπεων» για τον πλούτο

Μια άγρια μάχη μαίνεται στην Ευρώπη, αλλά και πέρα του Ατλαντικού, στο επίκεντρο της οποία βρίσκεται το τραπεζικό απόρρητο της Ελβετίας. Και αυτό γιατί στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους και με τη σταθερότητα της Ευρωζώνης σε θανάσιμο κίνδυνο, τρεις μεγάλες χώρες, η Γερμανία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ, προχώρησαν το τελευταίο τρίμηνο σε διμερείς συμφωνίες για τη φορολόγηση των ελβετόψυχων μεγαλοκαταθετών/φοροφυγάδων, συμφωνίες που από πολλούς αναλυτές πανηγυρίστηκαν (λανθασμένα, όπως θα δούμε παρακάτω) ως η «αρχή του τέλους» του ελβετικού τραπεζικού απορρήτου αλλά και δέχθηκαν σφοδρή όσο και ολίγον… ύποπτη επίθεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες. Το ελβετικό τραπεζικό απόρρητο στην Ελβετία, που βοήθησε τη χώρα να γίνει το μεγαλύτερο υπεράκτιο (offshore) τραπεζικό κέντρο του κόσμου, με καταθέσεις που αγγίζουν ως και τα 2 τρισ. ευρώ, δέχεται τώρα τα πυρά πολλών κυβερνήσεων που προσπαθούν να πατάξουν τη φοροδιαφυγή.

Το θέμα αφορά τους πάντες, αφού η Ελβετία έχει κάνει επιστήμη την προσέλκυση και «προστασία» των χρημάτων, βρώμικων και μη, που θέλουν να φυλάξουν οι πλούσιοι φοροφυγάδες όλου του κόσμου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, σύμφωνα με τους «insiders» της τραπεζικής βιομηχανίας, χάρη στο μαγνήτη του τραπεζικού απορρήτου έχουν συσσωρευθεί στα ελβετικά τραπεζικά ιδρύματα τουλάχιστον δύο τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ως προϊόν καταθέσεων πελατών από όλον τον πλανήτη. Και στο μυθώδες αυτό πόσο, που κατ’ άλλες πηγές αγγίζει τα 3 τρισ. δολάρια ή αν προτιμάτε 2 τρισ. ευρώ, δεν περιλαμβάνονται τα περιεχόμενα των θυρίδων, που είναι γνωστά μόνο στους κατόχους τους… Έτσι, όταν ανακοινώθηκε πριν από λίγες εβδομάδες η διμερής φορολογική συμφωνία της Βέρνης με την αμερικανική Κυβέρνηση, σύμφωνα με την οποία «θα περισταλεί άμεσα η φοροδιαφυγή ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο χιλιάδων αμερικανών πολιτών μέσω της κατάθεσης ποσών στα ελβετικά πιστωτικά ιδρύματα», έπειτα από διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν πολλούς μήνες, ο κόσμος όλος κράτησε την ανάσα του. Το πρακτικό αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων είναι ότι 11 μεγάλες ελβετικές τράπεζες, προκειμένου να μην πληρώσουν τεράστια πρόστιμα, δέχθηκαν να σπάσουν το απόρρητο και να παραδώσουν στις αμερικανικές αρχές καταλόγους με τα ονόματα άγνωστου αριθμού (αλλά σίγουρα αρκετών χιλιάδων) πελατών τους, ύποπτων για φοροδιαφυγή.

Το οικονομικό κόστος για τις ελβετικές τράπεζες σε κάθε περίπτωση θα είναι βαρύ. Χαρακτηριστικά η Credit Suisse ανακοίνωσε ότι έχει προνοήσει για την απώλεια ως και 295 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων για το τρίτο τρίμηνο λόγω της αμερικανικής έρευνας για τη φοροδιαφυγή. Και βέβαια είναι γνωστό ότι έχει συμφωνήσει να πληρώσει 150 εκατομμύρια ευρώ προς τις γερμανικές αρχές για την επίλυση της διαμάχης αναφορικά με τη φοροδιαφυγή γερμανών πελατών της, ύποπτων για φοροδιαφυγή. Η αρχή πάντως είχε γίνει το 2009, όταν η γιγαντιαία UΒSσυμφώνησε να πληρώσει στις αμερικανικές αρχές πρόστιμα 780 εκατομμυρίων δολαρίων για να αποφύγει την ποινική δίωξη και αργότερα παρέδωσε τα στοιχεία 4.450 πελατών της.

Πολύ διαφορετικού τύπου είναι η συμφωνία με τη Γερμανία που έχει προκαλέσει, την μήνιν των Βρυξελλών. Συγκεκριμένα η Ελβετία ουσιαστικά διατηρεί το απόρρητο για τους γερμανούς πελάτες της αλλά με αρκετά υψηλό «απαλλακτικό» τίμημα για τους ίδιους: η επιβάρυνση που τους περιμένει θα κυμαίνεται από 19% ως και 34%, στο κεφάλαιο και όχι μόνο στους τόκους, αφού η φράου Μέρκελ έχει ανάγκη από λεφτά για τη μεγάλη επιχείρηση της ευρωδιάσωσης. Αμα πληρώσουν, όμως, «καθαρίζουν» εσαεί για όλα τα φορολογικά τους αμαρτήματα… Αξίζει δε να σημειωθεί πως το ντιλ αφορά, εκτός από τους κοινούς λογαριασμούς, όλες τις μορφές περιουσιακών στοιχείων, όπως μετοχές, εταιρικά μερίδια, χρεόγραφα, οψιόν, κρατικά ομόλογα, προθεσμιακά συμβόλαια, ακόμη και πολύτιμα μέταλλα.

Η εν λόγω διμερής συμφωνία για «ρύθμιση παλαιότερων υποθέσεων», όπως και η «αδελφή» συμφωνία με τη Βρετανία, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελέσει τη βάση και για τις άλλες διμερείς συμφωνίες της Ελβετίας. Τυπικά θα τεθεί σε ισχύ το 2013. Η Κομισιόν όμως έχει άλλη άποψη: στα αρχές Δεκεμβρίου έθεσε υπό αμφισβήτηση τις συμφωνίες που έχουν υπογράψει οι κυβερνήσεις Βρετανίας και Γερμανίας με την Ελβετία, αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να κινηθεί και νομικά ενάντια στις κυβερνήσεις των δύο χωρών.

Οπως υποστήριξε ο αρμόδιος επίτροπος Αλγκίρντας Σέμετα, η συμφωνημένη φορολόγηση βάσει των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορά 35% φόρο επί του τόκου από τις τραπεζικές καταθέσεις ευρωπαίων πολιτών στην Ελβετία. Στις συμφωνίες όμως που συνήψε η Ελβετία με τη Βρετανία και τη Γερμανία το ποσοστό του φορολογικού συντελεστή είναι μικρότερο, γεγονός που θα μπορούσε, όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, να επηρεάσει αρνητικά τη διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης που έχει ήδη αρχίσει μέσα στην Ένωση για την αναθεώρηση της κοινοτικής οδηγίας της σχετικής με τη φορολόγηση της αποταμίευσης και των καταθέσεων.

ΤΟ ΒΗΜΑ 

(2)
7 αιώνες με τα λεφτά άλλων
«Η Ελβετία δεν είναι απλώς ένα θησαυροφυλάκιο για πλούσιους Αμερικανούς: έγινε φορολογικός παράδεισος βασισμένη σε μια πανίσχυρη κοσμική παράδοση που ανάγεται επτά αιώνες πίσω και σχετίζεται με τη στρατηγική 30 ή 40 οικογενειών», εξηγεί ο Σεμπάστιαν Γκε, καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Λωζάννης. Ήδη από τον 16ο αιώνα οι καθολικοί τραπεζίτες της Γενεύης δάνειζαν μυστικά τους καθολικούς βασιλιάδες της Γαλλίας. Το 1713 το μέγα συμβούλιο του καντονιού της Γενεύης αποφάνθηκε ότι απαγορευόταν στους τραπεζίτες να αποκαλύψουν πληροφορίες σε οποιονδήποτε άλλον πλην του ενδιαφερομένου πελάτη χωρίς τη ρητή άδεια του Δημοτικού Συμβουλίου.

Οι Ελβετοί κατάλαβαν από νωρίς πως αν μείνεις ουδέτερος στους πολέμους των ξένων μπορεί να βγάλεις πολλά λεφτά κάνοντας δουλειές με τους εμπόλεμους. Σύμφωνα με τον ιστορικό Τζόναθαν Στάινμπεργκ, οι Ελβετοί διαπίστωσαν ότι το εμπόριο και το βιοτικό τους επίπεδο ποτέ δεν ήταν καλύτερο απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια του καταστροφικού Τριακονταετούς Πολέμου του 1618-1648. Η πραγματική «χρυσή εποχή» των ελβετικών τραπεζών ως καταφυγίου καταθέσεων της διεθνούς ελίτ ξεκίνησε ουσιαστικά με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Γαλλία και η Γερμανία επέβαλαν φόρο εισοδήματος για να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες τους: ένα πραγματικό κύμα Γάλλων και άλλων πλουσίων άρχισε να καταφτάνει με μπαούλα γεμάτα λεφτά στις ακτές των ελβετικών λιμνών… Οι Ελβετοί ψήφισαν το 1934 νόμο για το απόρρητο, με τον οποίο χαρακτηρίζεται έγκλημα η αποκάλυψη των στοιχείων του πελάτη. Ένα από τα επιχειρήματα ήταν ότι έτσι προστάτευαν τους γερμανοεβραίους πελάτες τους που διώκονταν από τον Χίτλερ, επιχείρημα που ωστόσο δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική και έχει ήδη αποδομηθεί από τους περισσότερους ιστορικούς, μετά και τις αποκαλύψεις τη δεκαετία του 1990 για την υφαρπαγή δισεκατομμυρίων από λογαριασμούς των θυμάτων του Ολοκαυτώματος.

«Φτωχή χώρα με πλούσιους κατοίκους» η Ελλάδα και η καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό έρχεται, όπως φαίνεται, από τις παγωμένες Αλπεις. Εκεί όπου, σύμφωνα με το πάντοτε καλά ενημερωμένο γερμανικό περιοδικό Der Sπegel, οι Έλληνες (φοροφυγάδες και μη) πελάτες έχουν καταθέσεις 600 δισ. ευρώ. Πολλοί βέβαια εκτιμούν ότι ο αριθμός αυτός είναι υπερβολικός. Τα ελβετικά μέσα ενημέρωσης, για παράδειγμα, επιμένουν ότι οι ελληνικές καταθέσεις δεν ξεπερνούν τα... μόλις 262,2 δισ. ευρώ. Αξιωματούχοι του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν από τη μεριά τους ότι το ποσό δεν πρέπει να ξεπερνά τα 100-150 δισ. ευρώ, ενώ οι ίδιες οι ελβετικές τράπεζες κάνουν λόγο για καταθέσεις...19,6 δισ. ευ

(3)
Διμερές κόλπο
Αυτό που ανησυχεί περισσότερο την Κομισιόν είναι ότι οι Ελβετοί επιχειρούν να «προλάβουν» μια συνολική και… τελειωτική για το απόρρητό τους πανευρωπαϊκή λύση και έτσι «πλευρίζουν» χωριστά καθεμιά από τις χώρες-μέλη (ήδη διαπραγματεύονται με Ελλάδα, Βέλγιο, Ολλανδία κ.ά.) προκειμένου να κλείσουν διμερείς συμφωνίες μαζί τους, με τις οποίες θα φορολογούνται ελαφρά και φυσικά χωρίς άρση του απορρήτου οι πολίτες των χωρών αυτών και τα ποσά που θα συγκεντρώνονται η Ελβετία θα τα στέλνει στις αντίστοιχες χώρες.
Την κατάσταση περιπλέκουν ακόμη περισσότερο χώρες όπως η Αυστρία και το Λουξεμβούργο, που προκειμένου να κρατήσουν το απόρρητο των καταθέσεων για τις δικές τους τράπεζές έχουν «μπλοκάρει» την ενδοκοινοτική διαπραγμάτευση ζητώντας να ισχύσει και γι’ αυτές το ίδιο σύστημα απορρήτου που έχει γίνει δεκτό για τις καταθέσεις στις ελβετικές τράπεζες. Κοινή εκτίμηση των ανησυχούντων ευρωκρατών αλλά και ευρωβουλευτών είναι ότι, μέσω των διμερών συμφωνιών που υπογράφουν κράτη-μέλη της ΕΕ με την Ελβετία για τη δυνατότητα φορολόγησης των καταθέσεων πολιτών τους στην Ελβετία επιτυγχάνεται μειωμένη φορολογία των καταθέσεών τους από εκείνη που προβλέπει η κοινοτική οδηγία, ενώ διασφαλίζεται η ανωνυμία των Γερμανών και άλλων Ευρωπαίων φοροφυγάδων και φυσικά των Ελλήνων, αν καταλήξουμε ποτέ σε συμφωνία…

www.philenews.com/
1-1-2012