''Debt Free Greece'' : Είναι αυτή η μέθοδος εξαγοράς δημοσίου ελληνικού χρέους καταδικασμένη; (ΔΙΑΛΟΓΟΣ)
Τα τρία τρωτά της Debt Free Greece
Επίδοξοι εθνικοί ευεργέτες μαζεύουν χρήματα ώστε να εξαγοραστεί το δημόσιο χρέος. Η πρόθεση λαμπρή. Όμως η μέθοδος είναι καταδικασμένη.
ΌΤΑΝ Ο ΔΡ ΦΑΟΥΣΤ έπεσε πάνω στον Μεφιστοφελή, σκέφτηκε ότι είχε έρθει το τέλος - η στιγμή παράδοσης της ψυχής του, σύμφωνα με το «χρεολύσιο» που είχε προσυπογράψει χρόνια πριν. «Είμαι στην Κόλαση;» αναρωτήθηκε. Τότε ο Μεφιστοφελής του απάντησε ότι δεν χρειάζεται να «πάει» στην Κόλαση, καθώς η Κόλαση είναι όπου βρίσκεται εκείνος. Κάπως έτσι είναι και με το χρέος. Όταν είσαι βουτηγμένος σε αυτό, σε ακολουθεί όπου κι αν είσαι, όπου κι αν πας.
Τα τελευταία δύο χρόνια το κοινό μας χρέος, το ελληνικό δημόσιο χρέος για να είμαι ακριβής, βρίσκεται παντού. Στο μυαλό μας, στις κουβέντες μας, στην ψυχή μας την ίδια, την οποία βαραίνει συνεχώς καθώς απειλεί το παρόν και το μέλλον της χώρας αυτής. Ακόμα κι όταν ταξιδεύουμε εκτός Ελλάδας, το «εθνικό χρέος» μας ακολουθεί ως μια αόρατη απειλή στα πέρατα της Γης. Συναντάμε ξένους και συμπατριώτες στην Κένυα ή την Αλάσκα και καταλήγουμε να μιλάμε για την κρίση χρέους της μικρής μας πατρίδας.
Όταν, λοιπόν, διαβάζουμε για τη μη κυβερνητική οργάνωση που ξεκίνησε μια παρέα υπό τον Πέτρο Νομικό με τίτλο Debt Free Greece, δεν μπορούμε παρά να νιώσουμε μια αίσθηση ελπίδας. Η ιδέα της DFG είναι απλή: το δημόσιο χρέος της χώρας έχει απαξιωθεί.
Τα ομόλογα αγοράζονται και πουλιούνται σε εξευτελιστικές τιμές (καθώς οι δανειστές μας δεν πολυπιστεύουν ότι θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω κι έτσι ξεπουλάνε τα ελληνικά ομόλογα όσο-όσο). Αν όλοι μαζί, φιλέλληνες, Έλληνες, πατριώτες και επιχειρήσεις (που θέλουν να προβληθούν μέσα από «καλές πράξεις») συμβληθούμε ώστε να συγκεντρώσουμε ένα σοβαρό ποσό, μπορούμε να αγοράσουμε στις χρηματαγορές έναν πολύ μεγάλο αριθμό των ομολόγων που κυκλοφορούν σε εξευτελιστικές τιμές. Και όταν τα συγκεντρώσουμε στο portfolio της DFG, τότε απλώς τα... σκίζουμε (καταργώντας έτσι το ελληνικό δημόσιο χρέος).
Η ιδέα ακούγεται εξαιρετική. Φέρνει στον νου τις παλιές καλές εποχές των εθνικών ευεργετών. Μοιάζει με κάτι που θα έκανε ένας σύγχρονος Ζάππας ή Αβέρωφ. Δεν διαφωνώ. Πιστεύω, όμως, ότι το εγχείρημα είναι καταδικασμένο στην αποτυχία, ακόμα κι αν ευαισθητοποιηθούν εκατομμύρια Έλληνες και φιλέλληνες.
Τρεις είναι οι λόγοι:
ΠΡΩΤΟΝ,
τα δύο χρόνια που πέρασαν η μεγαλύτερη «επιτυχία» των Μνημονίων ήταν ότι μετέτρεψαν τα χρέη του ελληνικού Δημοσίου από χρέη σε ιδιώτες σε χρέη προς την Τρόικα. Με το Μνημόνιο 2 και μετά το PSI η πλειονότητα των χρημάτων που χρωστά το Δημόσιο οφείλεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και στο ΔΝΤ. Αυτά τα χρέη δεν έχουν πλέον τη μορφή ομολόγων τα οποία μπορείς να αγοράσεις σε εξευτελιστικές τιμές και να τα σκίσεις. Άρα, η υπόσχεση που δίνει η DFG στην ιστοσελίδα της ότι για κάθε ένα ευρώ που δωρίζουμε διαγράφονται 8 ευρώ χρέους δεν στέκει.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ,
έστω ότι δεν ίσχυε το παραπάνω κι ότι μαζεύαμε τα 45 δισ. ευρώ που θα χρειάζονταν (σύμφωνα με τους υπολογισμούς της DFG), ώστε να διαγραφεί το δυσθεώρητο ελληνικό δημόσιο χρέος (κάτι που, μην ξεχνάμε, θα σήμαινε δωρεές 4.500 ευρώ για κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί στην Ελλάδα, ακόμα κι αν το χρέος εξαγοραζόταν στο 20% της αξίας του). Με το που θα προσπαθούσε να αγοράσει η DFG τα ομόλογα αυτά (για να τα σκίσει), αμέσως οι τιμές των ομολόγων θα ανέβαιναν τόσο που τα 45 δισ. δεν θα έφταναν για να διαγράψουν παρά μόνο ένα μικρό ποσοστό του χρέους. (Η DFG ισχυρίζεται ότι αυτό το πρόβλημα δεν θα προκύψει, αν αγοράσει όλα τα ομόλογα μαζί, αφού συγκεντρώσει το ποσό αυτό. Δεν πείθομαι. Μια «συγκομιδή» τόσων δισεκατομμυρίων δεν κρατιέται μυστική για πολύ. Με το που θα το πάρουν χαμπάρι οι αγορές, οι τιμές των ομολόγων θα πολλαπλασιαστούν, ακυρώνοντας τα σχέδια της DFG.)
ΤΡΙΤΟΝ ,
η όλη ιδέα βασίζεται σε μία πλάνη: ότι η κρίση στην Ελλάδα είναι κρίση χρέους. Δεν είναι! Το χρέος είναι το σύμπτωμα, όχι η αιτία. Όταν ακούω να μιλούν για κρίση χρέους θυμώνω, επειδή αυτές οι αναφορές σηματοδοτούν το γεγονός ότι ακόμα δεν έχουμε συλλάβει τι έχει γίνει. Είναι σαν να ακούς γιατρό να βγάζει διάγνωση για καρκινοπαθή ότι πάσχει από κρίση πόνου. Το ότι πονάει αφάνταστα ο ασθενής και ο πόνος του (όπως το χρέος μας) είναι μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι ο γιατρός δεν είναι τσαρλατάνος.
Γενικότερα, είναι βασικό λάθος να σκεφτόμαστε για το δημόσιο χρέος όπως σκεφτόμαστε για το χρέος ενός φίλου μας που έχει βουλιάξει στα δάνεια. Το κράτος μας δεν έχει ανάγκη να αποπληρώσει το υπάρχον χρέος. Αυτό που έχει τραγική και άμεση ανάγκη είναι να αρχίσει η ελληνική οικονομία να παράγει ώστε από το νέο εισόδημα να μπορεί να εξυπηρετεί τα συσσωρευμένα χρέη. Συνεπώς, οι εφοπλιστές και όσοι άλλοι θέλουν, προς τιμήν τους, να αναδειχτούν στους νέους εθνικούς ευεργέτες, το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι... επενδύσεις σε αυτήν τη ρημάδα τη χώρα. Ας χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια που μαζεύει η DFG γι’ αυτόν το σκοπό.
5-7-2012
* * *
Απάντηση
Πέτρου Νομικού στο άρθρο Γιάννη Βαρουφάκη
(''LIFO''- 5/7/2012),
Πολλοί ζητήσατε να σχολιάσουμε το άρθρο στη LIFO (official) του Γιάννη Βαρουφάκη, τον οποίο σεβόμαστε και εκτιμάμε. Κάναμε όμως κάτι καλύτερο. Μεταφράσαμε τα 3 σημεία που αναφέρονται ως "τρωτά" του GDF στον Πέτρο Νομικό, πήραμε τις απαντήσεις του, ξαναμεταφράσαμε και τις παραθέτουμε εδώ σε στιλ Ερώτηση LiFO - απάντηση Πέτρου Νομικού.
Αξίζει να τις διαβάσετε.
1)
LiFO, Γιάννης Βαρουφάκης:
1)
LiFO, Γιάννης Βαρουφάκης:
Τα δύο χρόνια που πέρασαν η μεγαλύτερη «επιτυχία» των Μνημονίων ήταν ότι μετέτρεψαν τα χρέη του ελληνικού Δημοσίου από χρέη σε ιδιώτες σε χρέη προς την Τρόικα. Με το Μνημόνιο 2 και μετά το PSI η πλειονότητα των χρημάτων που χρωστά το Δημόσιο οφείλεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και στο ΔΝΤ. Αυτά τα χρέη δεν έχουν πλέον τη μορφή ομολόγων τα οποία μπορείς να αγοράσεις σε εξευτελιστικές τιμές και να τα σκίσεις. Άρα, η υπόσχεση που δίνει η DFG στην ιστοσελίδα της ότι για κάθε ένα ευρώ που δωρίζουμε διαγράφονται 8 ευρώ χρέους δεν στέκει.
Πέτρος Νομικός:
Αυτό απλά δεν ισχύει. Τα δύο τρίτα των δανειακών υποχρεώσεων ανήκουν σε ιδιώτες. Όσο υπάρχουν ομόλογα που μπορούν να αγοραστούν για 12 ή 13 σεντς, ένας πολίτης μπορεί να δώσει 1 ευρώ στο GDF και το GDF μπορεί να αγοράσει € 8 χρέους και κατά συνέπεια να μειώσει το χρέος της χώρας κατά 8 ευρώ. Αν αυτό αλλάξει, ο αριθμός στην «αριθμομηχανή χρέους» (Debt Calculator) στην ιστοσελίδα του GDF, θα αλλάξει κι αυτός. Για να αποφεύγονται παρερμηνεύσεις, παρακαλούμε διαβάζετε τα ψιλά γράμματα πριν ασκείτε κριτική. Σήμερα, 4η Ιουλίου 2012, υπάρχουν πάνω από 60 δισ. ευρώ ονομαστικής αξίας ομολόγων PSI GGB 2% που είναι εμπορεύσιμα σε τιμές κάτω από 15 σεντς. Αν δινόταν στο GDF ένα εκατομμύριο ευρώ, θα μπορούσαμε αυτή τη στιγμή να αγοράσουμε ομόλογα σύμφωνα με την τιμή που δηλώνεται στην αριθμομηχανή στην ιστοσελίδα μας. Το GDF δεν είναι διαμορφωμένο από ερασιτέχνες. Το μήνυμα μπορεί να είναι απλό αλλά το πρόγραμμα είναι πολύ έξυπνα δομημένο.
2)
Αυτό απλά δεν ισχύει. Τα δύο τρίτα των δανειακών υποχρεώσεων ανήκουν σε ιδιώτες. Όσο υπάρχουν ομόλογα που μπορούν να αγοραστούν για 12 ή 13 σεντς, ένας πολίτης μπορεί να δώσει 1 ευρώ στο GDF και το GDF μπορεί να αγοράσει € 8 χρέους και κατά συνέπεια να μειώσει το χρέος της χώρας κατά 8 ευρώ. Αν αυτό αλλάξει, ο αριθμός στην «αριθμομηχανή χρέους» (Debt Calculator) στην ιστοσελίδα του GDF, θα αλλάξει κι αυτός. Για να αποφεύγονται παρερμηνεύσεις, παρακαλούμε διαβάζετε τα ψιλά γράμματα πριν ασκείτε κριτική. Σήμερα, 4η Ιουλίου 2012, υπάρχουν πάνω από 60 δισ. ευρώ ονομαστικής αξίας ομολόγων PSI GGB 2% που είναι εμπορεύσιμα σε τιμές κάτω από 15 σεντς. Αν δινόταν στο GDF ένα εκατομμύριο ευρώ, θα μπορούσαμε αυτή τη στιγμή να αγοράσουμε ομόλογα σύμφωνα με την τιμή που δηλώνεται στην αριθμομηχανή στην ιστοσελίδα μας. Το GDF δεν είναι διαμορφωμένο από ερασιτέχνες. Το μήνυμα μπορεί να είναι απλό αλλά το πρόγραμμα είναι πολύ έξυπνα δομημένο.
2)
LiFO, Γιάννης Βαρουφάκης:
έστω ότι δεν ίσχυε το παραπάνω κι ότι μαζεύαμε τα 45 δισ. ευρώ που θα χρειάζονταν (σύμφωνα με τους υπολογισμούς της DFG), ώστε να διαγραφεί το δυσθεώρητο ελληνικό δημόσιο χρέος (κάτι που, μην ξεχνάμε, θα σήμαινε δωρεές 4.500 ευρώ για κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί στην Ελλάδα, ακόμα κι αν το χρέος εξαγοραζόταν στο 20% της αξίας του). Με το που θα προσπαθούσε να αγοράσει η DFG τα ομόλογα αυτά (για να τα σκίσει), αμέσως οι τιμές των ομολόγων θα ανέβαιναν τόσο που τα 45 δισ. δεν θα έφταναν για να διαγράψουν παρά μόνο ένα μικρό ποσοστό του χρέους. (Η DFG ισχυρίζεται ότι αυτό το πρόβλημα δεν θα προκύψει, αν αγοράσει όλα τα ομόλογα μαζί, αφού συγκεντρώσει το ποσό αυτό. Δεν πείθομαι. Μια «συγκομιδή» τόσων δισεκατομμυρίων δεν κρατιέται μυστική για πολύ. Με το που θα το πάρουν χαμπάρι οι αγορές, οι τιμές των ομολόγων θα πολλαπλασιαστούν, ακυρώνοντας τα σχέδια της DFG.)
Πέτρος Νομικός
Εκτός κι αν η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε χρεοκοπία, οποιαδήποτε ομόλογα αγοράζονται σε τιμές μικρότερες από αυτές στις οποίες η κυβέρνηση χρωστάει, είναι χρήματα που κερδίζονται. Σήμερα, δίνουμε 1 ευρώ και το χρέος μειώνεται κατά 8 ευρώ.
Αν η κυβέρνηση ανακοίνωνε αύριο ότι είχε στη διάθεσή της σχέδιο εξαγοράς χρέους από το ΔΝΤ αξίας 45 δισ. ευρώ, αυτό θα ήταν απίστευτο επίτευγμα. Ένας φιλέλληνας και πολίτης με καλή πρόθεση προσπαθεί να οργανώσει τον ελληνικό λαό να βοηθήσει τον εαυτό του μέσα από έναν μη-κερδοσκοπικό οργανισμό. Αυτό δεν μπορεί να το αποκαλέσει κανείς πρόβλημα. Είναι μέρος της λύσης.
Το GDF επιδιώκει να φέρει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμα επίπεδα. Η κλίμακα του κινήματος εξαρτάται από τη βούληση του ελληνικού λαού να συμμετάσχει. Δεν περιμένουμε να εξαλείψουμε το σύνολο του χρέους.
Κατανοούμε ότι αυξήσεις των τιμών μπορούν να προκύψουν και το έχουμε λάβει υπόψη κατά τον ακόλουθο τρόπο: Δεν πρόκειται να τρέξουμε στην αγορά απότομα, σε μια αγοραστική παραζάλη ομολόγων. Αν έχουμε συγκεντρώσει μεγάλα ποσά, θα προσπαθήσουμε να αγοράζουμε όσο το δυνατόν πιο έξυπνα, ήρεμα και αργά. Αυτό προσπαθεί να κάνει και κάθε δημόσιο ή εταιρικό πρόγραμμα επαναγοράς και ο καθένας αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα.
Επίσης, το GDF συγκεντρώνει όλες τις δωρεές και συντονίζει τις εξαγορές κατά τρόπο που πιστεύουμε ότι δεν θα προκαλέσει μεγάλη αύξηση στις τιμές του χρέους. Αν ζητούσαμε από κάθε άτομο να μας παραδίδει ομόλογα, θα υπήρχε μη-συντονισμένη ζήτηση και άρα ανατίμηση. Το GDF το αποφεύγει αυτό ζητώντας χρήματα και όχι ομόλογα και πραγματοποιώντας το ίδιο τις αγορές.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που ρυθμίζουν τιμές των ελληνικών ομολόγων, όπως η πολιτική επικαιρότητα, το τι συμβαίνει στην Ιταλία και στην Ισπανία, και άλλες συνιστώσες. Στην περίπτωσή μας, αν πράγματι συγκεντρωθούν αρκετά χρήματα ώστε να ανέβουν οι τιμές –που θα μπορούσε να συμβεί αν τα ποσά αυξηθούν εντυπωσιακά- τότε αυτό που θα πρέπει να εξετάσουμε είναι η Μέση Τιμή στην οποία ο οργανισμός αγόρασε τα ομόλογα. Ουσιαστικά, οποιαδήποτε τιμή κάτω από την ονομαστική τους αξία, είναι χρήματα που θα εξοικονομηθούν. Φυσικά, όσο χαμηλότερη είναι η τιμή τόσο το καλύτερο, οπότε όσο η κρίση χειροτερεύει τόσο η πρόταση του GDF έχει μεγαλύτερη αξία για κάθε πατριώτη, μια και έχουμε πτώση των τιμών των ομολόγων, ενώ το οφειλόμενο ποσό παραμένει το ίδιο.
3)
Αν η κυβέρνηση ανακοίνωνε αύριο ότι είχε στη διάθεσή της σχέδιο εξαγοράς χρέους από το ΔΝΤ αξίας 45 δισ. ευρώ, αυτό θα ήταν απίστευτο επίτευγμα. Ένας φιλέλληνας και πολίτης με καλή πρόθεση προσπαθεί να οργανώσει τον ελληνικό λαό να βοηθήσει τον εαυτό του μέσα από έναν μη-κερδοσκοπικό οργανισμό. Αυτό δεν μπορεί να το αποκαλέσει κανείς πρόβλημα. Είναι μέρος της λύσης.
Το GDF επιδιώκει να φέρει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμα επίπεδα. Η κλίμακα του κινήματος εξαρτάται από τη βούληση του ελληνικού λαού να συμμετάσχει. Δεν περιμένουμε να εξαλείψουμε το σύνολο του χρέους.
Κατανοούμε ότι αυξήσεις των τιμών μπορούν να προκύψουν και το έχουμε λάβει υπόψη κατά τον ακόλουθο τρόπο: Δεν πρόκειται να τρέξουμε στην αγορά απότομα, σε μια αγοραστική παραζάλη ομολόγων. Αν έχουμε συγκεντρώσει μεγάλα ποσά, θα προσπαθήσουμε να αγοράζουμε όσο το δυνατόν πιο έξυπνα, ήρεμα και αργά. Αυτό προσπαθεί να κάνει και κάθε δημόσιο ή εταιρικό πρόγραμμα επαναγοράς και ο καθένας αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα.
Επίσης, το GDF συγκεντρώνει όλες τις δωρεές και συντονίζει τις εξαγορές κατά τρόπο που πιστεύουμε ότι δεν θα προκαλέσει μεγάλη αύξηση στις τιμές του χρέους. Αν ζητούσαμε από κάθε άτομο να μας παραδίδει ομόλογα, θα υπήρχε μη-συντονισμένη ζήτηση και άρα ανατίμηση. Το GDF το αποφεύγει αυτό ζητώντας χρήματα και όχι ομόλογα και πραγματοποιώντας το ίδιο τις αγορές.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που ρυθμίζουν τιμές των ελληνικών ομολόγων, όπως η πολιτική επικαιρότητα, το τι συμβαίνει στην Ιταλία και στην Ισπανία, και άλλες συνιστώσες. Στην περίπτωσή μας, αν πράγματι συγκεντρωθούν αρκετά χρήματα ώστε να ανέβουν οι τιμές –που θα μπορούσε να συμβεί αν τα ποσά αυξηθούν εντυπωσιακά- τότε αυτό που θα πρέπει να εξετάσουμε είναι η Μέση Τιμή στην οποία ο οργανισμός αγόρασε τα ομόλογα. Ουσιαστικά, οποιαδήποτε τιμή κάτω από την ονομαστική τους αξία, είναι χρήματα που θα εξοικονομηθούν. Φυσικά, όσο χαμηλότερη είναι η τιμή τόσο το καλύτερο, οπότε όσο η κρίση χειροτερεύει τόσο η πρόταση του GDF έχει μεγαλύτερη αξία για κάθε πατριώτη, μια και έχουμε πτώση των τιμών των ομολόγων, ενώ το οφειλόμενο ποσό παραμένει το ίδιο.
3)
LiFO, Γιάννης Βαρουφάκης:
Η όλη ιδέα βασίζεται σε μία πλάνη: ότι η κρίση στην Ελλάδα είναι κρίση χρέους. Δεν είναι! Το χρέος είναι το σύμπτωμα, όχι η αιτία. Όταν ακούω να μιλούν για κρίση χρέους θυμώνω, επειδή αυτές οι αναφορές σηματοδοτούν το γεγονός ότι ακόμα δεν έχουμε συλλάβει τι έχει γίνει. Είναι σαν να ακούς γιατρό να βγάζει διάγνωση για καρκινοπαθή ότι πάσχει από κρίση πόνου. Το ότι πονάει αφάνταστα ο ασθενής και ο πόνος του (όπως το χρέος μας) είναι μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι ο γιατρός δεν είναι τσαρλατάνος.
Πέτρος Νομικός:
Πέτρος Νομικός:
Με το θυμό και τη μη εποικοδομητική κριτική, δεν κερδίζουμε τίποτα. Το GDF προσφέρει στον κόσμο την ευκαιρία να αναλάβει δράση έναντι του χρέους. Το πρόβλημα μπορεί να πηγάζει κάπου αλλού αλλά, αυτή τη στιγμή, η απειλή για την υγεία του έθνους είναι το τεράστιο χρέος. Αν μπορέσουμε να «ανακουφίσουμε» το χρέος, τότε «ο ασθενής» θα μπορέσει να επιβιώσει ώστε να μπει σε θεραπεία και να έχει πιθανότητες να «γίνει καλά» από τα μακροπρόθεσμα προβλήματα και την αιτία. Το GDF έχει έναν μόνο στόχο: να βοηθήσει τον ελληνικό λαό και όλους τους φιλέλληνες να καταπολεμήσουν το χρέος με την αγορά ελληνικών ομολόγων όσο το δυνατόν φθηνότερα, προβαίνοντας στην ακύρωσή τους. Δεν σχολιάζουμε την αιτία της κρίσης, δεν έχουμε λόγο πάνω σ’ αυτό, είμαστε αυστηρά μη-πολιτικός και μη-κυβερνητικός οργανισμός
5-7-2012
ΣΧΕΤΙΚΑ