Ανεξαρτήτως του χρέους...
«Με ένα χρέος που υπερβαίνει ας πούμε το 80% ή 90% του ΑΕΠ, γίνεται όλο και
πιο δύσκολο να διατηρήσει κανείς την ανεξαρτησία του» είπε προ ημερών η Αγκελα
Μέρκελ στον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας Εντα Κένι, υπερασπιζόμενη την ευρωπαϊκή
πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Ομως το 80% ή 90%, για πολλές χώρες, είτε αφορά το εσωτερικό είτε το
εξωτερικό τους χρέος, είναι ένα ποσοστό του παρελθόντος (στην πραγματικότητα
είναι πολύ μεγαλύτερο, ενώ βαίνει συνεχώς αυξανόμενο), ενώ η απώλεια της
ανεξαρτησίας δεν εξαρτάται μόνο από το ύψος του. Σύμφωνα με το BBC, η Ιαπωνία
έχει το υψηλότερο δημόσιο (εσωτερικό) χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στον κόσμο
(233%), αλλά η Ιρλανδία κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως όσον αφορά το
εξωτερικό της χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό, σε τράπεζες και φορείς του
εξωτερικού, 1.093% του ΑΕΠ). Ακολουθούν, η Βρετανία που χρωστά σε αλλοδαπούς
πιστωτές το 436% του ΑΕΠ, η Ισπανία (284%), η Ελλάδα (252%), η Πορτογαλία
(251%), η Γαλλία (235%), η Γερμανία (176%), η Ιταλία (163%), οι ΗΠΑ (101%), η
Ιαπωνία (50%). Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, η σειρά μετά την Ιαπωνία είναι
Ελλάδα (166% του ΑΕΠ), Ιταλία (121%), Ιρλανδία (109%), Πορτογαλία (106%), ΗΠΑ
(103%), Γαλλία (87%), Βρετανία (85%), Γερμανία (83%), Ισπανία (67%).
Τα σύγχρονα κράτη χρωστούν όλο και περισσότερο. Το 1880 το δημόσιο χρέος των
G-20 αποτελούσε το 45% του ΑΕΠ τους (capital invest). Aπό το 1970, που ήταν 30%,
άρχισε να εκτινάσσεται και το 2010 ξεπέρασε το 100%, με την πρόβλεψη σε μερικές
δεκαετίες να ανέβει πάνω από το 150% του ΑΕΠ και αρκετές από τις άλλοτε
πλουσιότερες χώρες του κόσμου να θεωρούνται χρεοκοπημένες από τις αγορές.
Η εξάρτηση των χωρών δεν είναι πλέον πολιτική, αλλά οικονομική, είναι
εξάρτηση από ισχυρούς πιστωτές, από το χρέος. Η κυριαρχία σήμερα δεν επιβάλλεται
με τη βία, αλλά επιτυγχάνεται με το χρήμα, που έχει αναδειχθεί στο πιο
αποτελεσματικό μέσο για τον έλεγχο των κοινωνιών. Αρκετά κράτη, με υψηλότατο
δανεισμό και στα όρια της χρεοκοπίας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, προσφέρουν
ως ενέχυρο τους λαούς τους για την καταβολή των οφειλομένων. Ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει
την εξάρτηση από τον δανεισμό ως μια μορφή σύγχρονης δουλείας. Κάθε πολίτης
αυτών των κρατών θα πρέπει να χρηματοδοτεί, πέραν των προσωπικών του δανείων,
ένα μέρος του δημόσιου χρέους. Είναι δεσμευμένος να εργάζεται για την αποπληρωμή
του.
Ολόκληρη η Δύση κάθεται πάνω σε μία βόμβα που λέγεται οφειλές. Εχει εισέλθει
σε μια επικίνδυνη ζώνη, όπου κράτος και αγορά αναμετρούν με μανία τις δυνάμεις
τους. Στις πιο αδύναμες οικονομίες, όπου τα διογκούμενα ελλείμματα -αποτέλεσμα
συγκεκριμένων δημοσιονομικών και φορολογικών πολιτικών και όχι μόνο- δεν είναι
υπό διαχείριση, δημιουργείται ένα εκρηκτικό κουβάρι. Kρίση εξουσίας, oικονομική
αταξία, κοινωνική αβεβαιότητα και απελπισία, απώλεια της αξίας της εργασίας,
μαζική ανεργία, κλιμακούμενη φτώχεια, έκρηξη ανισοτήτων, βίας, αύξηση των
εθνικισμών, των φανατισμών, της ξενοφοβίας, αυτοαναίρεση, ανορθολογισμός και
αναμονή ενός ύστατου θαύματος.
Ομως δεν υπάρχει ένας ξεχασμένος προστάτης, να κουρνιάσουμε στη σκιά των
βεβαιοτήτων του. Οι λαοί σήμερα χωρίζονται σε όσους είναι σε θέση και σε όσους
δεν δύνανται να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Σωτηρία προσφέρεται από την αγορά
μόνο σ’ αυτούς που μπορούν να ξεχρεώνουν...
''ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ''
4-11-2012