Το σάπιο βασίλειο της Βουλής ...
(...)
στρατιές υπαλλήλων,
στη συντριπτική τους πλειονότητα κομματικοί και πολιτικοί φίλοι της εκάστοτε εξουσίας,
καθώς και συγγενικά πρόσωπα ή «προστατευόμενοι» πολιτικών (και όχι μόνον…), απολάμβαναν επί σειρά ετών το πλήθος των ευεργετικών ρυθμίσεων που παρείχαν αφειδώς οι εκάστοτε Πρόεδροι της Βουλής,
καθιστώντας τους μια ειδική, κλειστή υπαλληλική «κάστα».
(...)
(1)
Το αυτοδιοίκητο, τα κομματικά «βιλαέτια», οι διορισμοί και τα ρουσφέτια ...
Τα όσα πρωτοφανή διαδραματίστηκαν την περασμένη Τετάρτη το βράδυ στους διαδρόμους της Βουλής, με τους εξεγερθέντες υπαλλήλους της να απειλούν «θεούς και δαίμονες» μετά την αιφνιδιαστική κίνηση του υπουργού Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρα να εισαγάγει στο πολυνομοσχέδιο τροποποίηση της τελευταίας στιγμής με την οποία ανέτρεπε επί της ουσίας το ειδικό καθεστώς που περιβάλλει το προσωπικό του Κοινοβουλίου, ήταν η επισφράγιση της θεσμικής απαξίωσης και ανυποληψίας στην οποία έχει περιέλθει ο «Ναός της Δημοκρατίας». Ποιο είναι το περιβόητο «αυτοδιοίκητο» της Βουλής των Ελλήνων, το οποίο απειλήθηκε από την επίμαχη νομοτεχνική τροποποίηση του κ. Στουρνάρα, που εξαναγκάστηκε να πάρει πίσω μετά τις σφοδρές αντιδράσεις που προκλήθηκαν τόσο από την πλευρά των υπαλλήλων του Κοινοβουλίου, που για πρώτη φορά στα κοινοβουλευτικά χρονικά απήργησαν ενώ η Βουλή συνεδρίαζε, όσο και από την αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ, Ανεξάρτητοι Ελληνες); Και τι διακυβεύθηκε στην πραγματικότητα όσον αφορά τα λεγόμενα «ειδικά προνόμια» των υπαλλήλων από τη νομοθετική παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών, η οποία φέρεται να έγινε κατ’ εντολή του Μεγάρου Μαξίμου παρά το προφανές ρίσκο να τινάξει στον αέρα την έκρυθμη κοινοβουλευτική διαδικασία λίγη μόλις ώρα πριν από την καθοριστική ψηφοφορία για το Μνημόνιο ΙΙΙ;
«Υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο… του "Ναού της Δημοκρατίας"» υποστηρίζουν όσοι βάλλουν κατά της «ευνοϊκής μεταχείρισης» που έχει επιφυλάξει η πολιτική εξουσία στους υπαλλήλους της Βουλής. Υπό την «ομπρέλα» του αυτοδιοίκητου, στο πλαίσιο της συνταγματικά προβλεπόμενης αυτοτέλειας του Κοινοβουλίου έναντι της εκτελεστικής εξουσίας, στρατιές υπαλλήλων, στη συντριπτική τους πλειονότητα κομματικοί και πολιτικοί φίλοι της εκάστοτε εξουσίας, καθώς και συγγενικά πρόσωπα ή «προστατευόμενοι» πολιτικών (και όχι μόνον…), απολάμβαναν επί σειρά ετών το πλήθος των ευεργετικών ρυθμίσεων που παρείχαν αφειδώς οι εκάστοτε Πρόεδροι της Βουλής, καθιστώντας τους μια ειδική, κλειστή υπαλληλική «κάστα».
Το υπαλληλικό «άβατον»
Τα κομματικά και συνδικαλιστικά «βιλαέτια» ήταν αυτά που έθεταν τους εσωτερικούς κανόνες του «παιχνιδιού» και η πολιτική εξουσία συνδιαλεγόταν μαζί τους στο πλαίσιο… του «αυτοδιοίκητου». Ποιο είναι όμως αυτό; Το άρθρο 65 του Συντάγματος προβλέπει ότι: «H Bουλή ορίζει τον τρόπο της ελεύθερης και δημοκρατικής λειτουργίας της με Kανονισμό, που ψηφίζεται από την Oλομέλεια» και «ο Kανονισμός καθορίζει την οργάνωση των υπηρεσιών της Bουλής υπό την εποπτεία του Προέδρου, καθώς και όλα όσα αφορούν το προσωπικό της». Η μόνη έμπρακτη ένδειξη στην κατεύθυνση να αλλάξει το σαθρό σύστημα προσλήψεων στη Βουλή, για τις οποίες αποφασίζει ένας άνθρωπος, ο εκάστοτε Πρόεδρός της, ήταν η απόφαση που ελήφθη το 2010 (επί κ. Φ. Πετσάλνικου), υπό το βάρος της κατακραυγής για τα προνόμια των υπαλλήλων, που προβλέπει προκηρύξεις μόνον μέσω ΑΣΕΠ (με διαγωνισμό προσελήφθησαν ορισμένοι υπάλληλοι και τη δεκαετία του 1980, όμως αργότερα το μέτρο ατόνησε).
«Casus belli» το αμετάθετο
Πάντως, πέραν των προσλήψεων μετακλητών υπαλλήλων, που «δικαιούνται» να προσλαμβάνουν ο Πρόεδρος, οι αντιπρόεδροι, οι πρώην Πρόεδροι της Βουλής κ.ά., οι διαβεβαιώσεις είναι ότι προσλήψεις δεν γίνονται, παρ' ότι ο αριθμός των υπαλλήλων έχει μειωθεί λόγω συνταξιοδοτήσεων, ενώ πλέον δεν επιτρέπεται η μονιμοποίηση των μετακλητών υπαλλήλων, όπως έγινε το 2009 επί κ. Δ. Σιούφα λίγο πριν από τις εκλογές με τις αθρόες μονιμοποιήσεις μετακλητών και αποσπασμένων σε γραφεία Κοινοβουλευτικών Ομάδων κτλ. Ωστόσο, οι υπάλληλοι της Βουλής προς το παρόν δεν απειλούνται από τον κίνδυνο να τεθούν σε διαθεσιμότητα ή να μετατεθούν, όπως οι άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι, και αυτός θεωρείται ότι ήταν ο βασικός λόγος που εξεγέρθηκαν κατά της κατάργησης της αυτοτέλειας της Βουλής. Οπως έλεγε χαρακτηριστικά κάποιος υπάλληλος «ας μειώσουν κι άλλο τους μισθούς μας, αλλά να αφήσουν ήσυχο το αυτοδιοίκητο», αποδίδοντας μάλιστα την κίνηση του κ. Στουρνάρα στην επικοινωνιακή τακτική της κυβέρνησης σε μια απόπειρα να «τους πετάξει βορά στην οργή των διαδηλωτών που κατέκλυζαν το Σύνταγμα κατά των μέτρων», όπως έλεγαν.
Προνόμια και περικοπές
Οι υπάλληλοι της Βουλής έχουν ενταχθεί στο ενιαίο μισθολόγιο του Δημοσίου, καθώς και στο νέο βαθμολόγιο με απόφαση της Ολομέλειας. Ετσι καταργήθηκαν, επισήμως τουλάχιστον, τα επιδόματα-«ειδικές αποζημιώσεις» που ελάμβαναν (γνωστά ως 15ος και 16ος μισθός) λόγω των «ειδικών συνθηκών εργασίας» (ολοήμερες συνεδριάσεις που πολλές φορές διαρκούν ως τις πρώτες πρωινές ώρες κτλ.). Ωστόσο, αντ' αυτών θεσπίστηκε «Κίνητρο Επίτευξης Στόχων Στήριξης του Κοινοβουλευτικού Εργου», το ύψος του οποίου καθορίζεται από τον Πρόεδρο της Βουλής και προβλέπεται να χορηγείται με τη λήξη των εργασιών κάθε βουλευτικής συνόδου, όπως και πριν, και έχοντας υπόψη «τις ιδιαιτερότητες των λειτουργιών της Βουλής» (όγκος κοινοβουλευτικού έργου, ρυθμός διεκπεραίωσής του, εξοικονόμηση πόρων κτλ.), κάτι πάντως που όπως δηλώνεται δεν έχει αποδοθεί, αν και κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι αμοιβές αυτές ενσωματώθηκαν στο ετήσιο εισόδημά τους έστω και μειωμένες (κατά 39% για τους χαμηλόμισθους και ως 50% για τα υψηλότερα κλιμάκια).
Ο «επτασφράγιστος» Κανονισμός
Αυτό ωστόσο που δεν γνωρίζει κανένας είναι ποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις προβλέπονται για το μισθολογικό τους από τον «κρυφό» Κανονισμό της Βουλής, ο οποίος συνοδεύει εκείνον που διέπει την οργάνωση και λειτουργία της και δεν δίδεται στη δημοσιότητα. Βάσει αυτού ο βασικός μισθός των μονίμων υπαλλήλων της Βουλής, οι γενικές αυξήσεις μισθών, οι προσαυξήσεις και τα επιδόματα, «ρυθμίζονται από τον Κανονισμό της Βουλής», τον οποίο κρατούν οι εκάστοτε αρμόδιοι παράγοντες του Κοινοβουλίου ως επτασφράγιστο μυστικό. Ούτε η Ολομέλεια του Σώματος δεν γνωρίζει τι ακριβώς περιλαμβάνεται σε αυτόν, καθώς την επεξεργασία του αναλαμβάνει ο εκάστοτε Πρόεδρος και η Επιτροπή Κανονισμού της Βουλής, ενώ οι βουλευτές απλώς τον ψηφίζουν. Σε αυτόν έχει ενταχθεί άλλωστε και το λεγόμενο εκλογικό επίδομα (2.000 ευρώ) που καθιερώθηκε επί προεδρίας της κυρίας Αννας Μπενάκη - Ψαρούδα και επιχείρησε να δώσει στις τελευταίες εκλογές, εν μέσω κρίσης, ο πρώην Πρόεδρος κ. Β. Πολύδωρας προκαλώντας τη γενική κατακραυγή.
Μειώσεις
Οι «κρυφές» αμοιβές
Εκτός του 15ου και 16ου μισθού, οι υπάλληλοι έχουν υποστεί μειώσεις και στα κοινά για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους επιδόματα, δώρα κ.λπ., διατηρώντας ωστόσο το προνόμιο, έναντι των άλλων υπαλλήλων του Δημοσίου, να λαμβάνουν διπλό εφάπαξ: ένα από το Δημόσιο και ένα από το δικό τους Ταμείο (το Ταμείο Αλληλεγγύης των Υπαλλήλων της Βουλής). Μάλιστα οι εισφορές (3,5% + 3,5%) που καταβάλλουν προέρχονται από πόρους επί των προμηθειών αναλωσίμων της Βουλής, ενώ λαμβάνουν πόρους και από μισθώματα επί των κυλικείων της Βουλής και του εστιατορίου.
Υπολογίζεται ότι για έναν μέσο υπάλληλο της Βουλής το «διπλό» εφάπαξ κυμαίνεται περί τις 110.000 ευρώ. Οσον αφορά τις υπερωρίες τους, αυτές υπολογίζονται σε 60 για όλους, συμπεριλαμβανομένων των νυχτερινών και των Σαββατοκύριακων, αν και δεν εργάζονται όλοι το ίδιο. Υπάρχουν μάλιστα αμοιβές κατηγορίας υπαλλήλων «που απαλλάσσονται από τον φόρο ή δεν θεωρούνται εισόδημα ή φορολογούνται αυτοτελώς», ενώ υπάρχει άγνωστος αριθμός από τους 1.311 υπαλλήλους που διαθέτει σήμερα η Βουλή οι οποίοι είτε είναι αποσπασμένοι σε πολιτικά γραφεία κ.λπ. είτε είναι γενικώς άφαντοι και ουδείς τούς έχει δει στην εργασία τους. Σε αντίθεση με τους σκληρά εργαζομένους στο Κοινοβούλιο - ειδικά στη Στενογραφική Υπηρεσία, στις επιτροπές αλλά και αλλού, οι οποίοι εργάζονται πολλές φορές ως και τις πρωινές ώρες.
(2)
«Επανάσταση» προνομιούχων στη... Βουλή
Τα συντεχνιακά συμφέροντα των υπαλλήλων
Η λιτή φράση του άρθρου 65 του Συντάγματος, ότι δηλαδή «η Βουλή ορίζει τον τρόπο της ελεύθερης και δημοκρατικής λειτουργίας της με Κανονισμό που ψηφίζεται από την Ολομέλεια», έχει προφανή σημασία για τη διαφύλαξη της αυτονομίας της νομοθετικής εξουσίας έναντι οποιασδήποτε άλλης - κυρίως δε της εκτελεστικής. Δύο είναι τα μεγάλα κεφάλαια αυτής της «αυτονομίας» του Ναού της Δημοκρατίας: Το πρώτο αφορά τον νομοθετικό και ελεγκτικό ρόλο των βουλευτών. Το δεύτερο την οργάνωση των υπηρεσιών, που λειτουργούν ακριβώς για την υποβοήθηση του πρώτου, προαναφερθέντος ρόλου.
Για τον ρόλο των εκπροσώπων του λαού, αυτό που έχει κανείς να παρατηρήσει είναι η μειωμένη συμμετοχή στις συνεδριάσεις, χωρίς ταυτόχρονα να μειώνονται όλα εκείνα τα προνόμια (και άμεσου οικονομικού περιεχομένου) που συνεπάγεται η βουλευτική ιδιότητα: Επιδόματα, έξτρα εισόδημα ακόμα και για στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους, προσλήψεις υπαλλήλων χωρίς περιορισμούς κ.ά.
Ακριβώς, όμως, για να διαφυλαχθούν όλα αυτά, και με προφανή σκοπό να διαμορφωθεί γύρω από αυτό το «σύστημα» ένα κέλυφος προστασίας έναντι της κοινωνίας, προσφέρθηκαν πλουσιοπάροχα προνόμια και στους υπαλλήλους - συνεργάτες, ώστε να διασφαλιστεί η «σιωπή» - εμπιστευτικότητα: Τόσο σε ατομικό επίπεδο (προσλήψεις χωρίς αντικειμενικά κριτήρια, ανεξέλεγκτα καταβαλλόμενες αποδοχές και επιδόματα) όσο και σε συλλογικό (έμμεση ενίσχυση του «Ταμείου Αλληλεγγύης»). Οταν η χώρα βυθίστηκε στην πρωτοφανή δημοσιονομική κρίση, τα εν λόγω προνόμια -των υπαλλήλων, όχι των βουλευτών- αποφασίστηκε να κοπούν σε μεγάλο βαθμό και απότομα, γεγονός το οποίο προκάλεσε και το πρωτοφανούς έντασης ξέσπασμα μεγάλου αριθμού των υπαλλήλων το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, που κινητοποίησε μεγάλο αριθμό αστυνομικής φρουράς στους εσωτερικούς χώρους του Κοινοβουλίου. Κάποιοι μίλησαν μέχρι και για φαινόμενο «στάσης»!
Την «έκρηξη» προκάλεσε η διά του υπουργού Οικονομικών απόφαση να αφαιρέσει από διάταξη η οποία κατά τα λοιπά ρύθμιζε... ήδη ρυθμισμένα από προηγούμενο Μνημόνιο μισθολογικά ζητήματα (έχουν ήδη ενταχθεί στο ενιαίο μισθολόγιο) την αναφορά στη δικαιοδοσία που εκ του Συντάγματος έχει ο Κανονισμός: «Καταργεί το αυτοδιοίκητο της Βουλής» λένε οι υπάλληλοι, εμφανίζοντας αυτό το θεσμικό θέμα ως αιτία της κινητοποίησής τους. Στην πραγματικότητα φαίνεται να βλέπουν πίσω από τη συγκεκριμένη εξέλιξη περαιτέρω περικοπή κάποιων δυνατοτήτων ευνοϊκότερης οικονομικής αντιμετώπισής τους.
Επιδόματα και εφάπαξ
Μεταξύ αυτών που έχουν απομείνει κάτω από την ομπρέλα του Κανονισμού είναι η εξουσία που έχει ο εκάστοτε πρόεδρος της Βουλής να προσδιορίζει το ύψος των επιδομάτων (υπερωρίες, κίνητρο απόδοσης, εκλογικό επίδομα) ή και η διαφύλαξη του συστήματος προσδιορισμού του εφάπαξ και των συντάξιμων αποδοχών, μέσω ενός Ταμείου που έχει έσοδα όχι μόνο από τις εισφορές των υπαλλήλων, αλλά και από εργασίες ή προμήθειες υλικού της Βουλής (ποσοστό 4% ανά περίπτωση). Στους διαδρόμους της Βουλής ακούστηκε πως από την προωθούμενη ρύθμιση θίγεται και ένα άλλο «προνόμιο», σύμφωνα με το οποίο μετάταξη - μετάθεση υπαλλήλου της Βουλής γίνεται μόνο προς επιλεγμένα κυβερνητικά γραφεία ή φορείς αυτοδιοίκησης κατόπιν επιλογής, και σε κάθε περίπτωση με συναίνεση του υπαλλήλου.
Ολα τα υπόλοιπα ειδικά προνόμια, όπως ήταν το «μπόνους» που ισοδυναμούσε ετησίως με αφορολόγητο ποσό ίσο με δύο μισθούς (οι περίφημοι 15ος και 16ος), οι από το παράθυρο προσλήψεις (προβλέπεται πλέον να γίνονται αποκλειστικά μέσω ΑΣΕΠ, ενώ καταργήθηκε και η δυνατότητα μονιμοποίησης μετακλητών), αποτελούν παρελθόν. Περιπτώσεις όπως η χρήση του γυμναστηρίου της Βουλής δεν συνιστούν ειδικό προνόμιο των υπαλλήλων (αλλά των βουλευτών και κάποιων... εξωκοινοβουλευτικών).
Οπως, πάντως, συζητείται υπάρχει απροσδιόριστος αριθμός μισθοδοτούμενων από τη Βουλή, που υπό την προστασία των πολιτικών προσώπων που τους έχουν προσλάβει στο παρελθόν εισπράττουν αποδοχές «χωρίς να πατάνε το πόδι τους στο Κοινοβούλιο». Είναι περιπτώσεις οι οποίες μαζί με ορισμένες άλλες προσφέρουν άλλοθι για γενικευμένη και ισοπεδωτική απαξίωση του συνόλου των υπαλλήλων, μεγάλο μέρος των οποίων εργάζεται με ρυθμούς και ωράρια ιδιωτικού τομέα.
Του Γιώργου Σ. Μπουρδάρα
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΩΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_100001_11/11/2012_501384