Φοροφυγάδες και «φοροφυγάδες»


Είναι γεγονός ότι η φοροδιαφυγή υπό τις σημερινές συνθήκες της οικονομίας είναι έγκλημα. Είναι επίσης γεγονός ότι η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα αυξημένη και ότι αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τα δημόσια οικονομικά. Τέλος, είναι γεγονός ότι οι νομοταγείς πολίτες επιβαρύνονται με το κόστος της φοροδιαφυγής, δηλαδή όσα δεν εισπράττει το Δημόσιο από τους φοροφυγάδες, τα εισπράττει από τους τίμιους φορολογουμένους. 
Ωστόσο, υπάρχει ένα ζήτημα νέο για τα ελληνικά δεδομένα. Η σύλληψη με διαδικασίες Αυτοφώρου διαφόρων κατηγορούμενων για φοροδιαφυγή επειδή χρωστάνε στο Δημόσιο. Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ενοχής στη φοροδιαφυγή. Υπάρχουν οι «κλέφτες φοροφυγάδες», αυτοί που συστηματικά δεν πληρώνουν φόρους, που εισπράττουν τον ΦΠΑ και δεν τον αποδίδουν, που ζουν εις βάρος του Δημοσίου, οι «μη δίδοντες». Υπάρχουν όμως και οι άλλοι, οι «μη έχοντες». Μεγάλη διαφορά. Οι μη έχοντες μπορεί να μην έχουν χρήματα να πληρώσουν τις ιδιαίτερα και αιφνιδιαστικά αυξημένες φορολογικές τους υποχρεώσεις. Μπορεί να έχουν χάσει τη δουλειά τους και να μην έχουν καν εισόδημα. Μπορεί να έχουν μια επιχείρηση όπου η τράπεζα απαίτησε την πληρωμή των δανείων τους εκτάκτως και να μην έχουν μείνει χρήματα για την πληρωμή των άλλων υποχρεώσεων: φόρων, μισθών, εισφορών κ.λπ.

Poll Paul Vos ''The Tax Collector'' 1543

Υπάρχει και τρίτη κατηγορία «φοροφυγάδων», αυτοί για τους οποίους η Εφορία συνέταξε ένα φύλλο ελέγχου και τους «χαράτσωσε» με ένα μεγάλο ποσό που δεν το έχουν. Το φύλλο ελέγχου δεν είναι εξακριβωμένη φοροδιαφυγή, είναι μια εκτίμηση της Εφορίας. 
Ομως όλοι αυτοί εντάσσονται στην ίδια κατηγορία «εγκληματία» και στέλνονται με διαδικασίες Αυτοφώρου στον ανακριτή με μεγάλο κίνδυνο προφυλάκισης. Ο ανακριτής, όμως, δεν είναι ειδικευμένος φορολογικός δικαστής. Γνωρίζει όσα γνωρίζει ένας απλός πολίτης για τα φορολογικά ζητήματα. Και δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει φορολογικό δικαστήριο. Υπάρχουν μόνο τα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία έχουν μεν κάποια μεγαλύτερη εμπειρία, αλλά ούτε αυτά είναι εξειδικευμένα σε φορολογικά ζητήματα. Και για να προσφύγει σε αυτά ένας φορολογούμενος θα πρέπει να έχει πληρώσει το 50% του ποσού που του καταλογίζει η Εφορία, ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό το οποίο ο φορολογούμενος μπορεί να μη διαθέτει.

Υπό τις σημερινές συνθήκες της ανέχειας αλλά και του άγχους των φορολογικών υπηρεσιών να εισπράξουν τους φόρους, η κατάσταση μπορεί να οδηγηθεί σε ακραίες αδικίες. Και διέξοδος για τον μη έχοντα ή για τον αδικημένο φορολογούμενο δεν υπάρχει. Για να υπάρξει πρέπει να θεσπιστούν άμεσα ειδικά φορολογικά δικαστήρια, τα οποία θα κρίνουν αυτές τις υποθέσεις. Είναι ειδικές υποθέσεις, απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, αφορούν πάρα πολύ κόσμο και σηκώνουν πολλή συζήτηση για το ποιος είναι φοροφυγάς και ποιος δεν είναι. Η σκλήρυνση του νόμου περί φοροδιαφυγής χωρίς την κατάλληλη δικαστική υποδομή μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μοιραίες καταστάσεις λόγω κατάφωρης αδικίας και στερεί από τον κατηγορούμενο φορολογούμενο το στοιχειώδες δικαίωμά του σε μια δίκαιη δίκη. Η Ελλάδα έχει πολλές φορές καταδικαστεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου για τη στέρηση του δικαιώματος της δίκαιης δίκης και θα καταδικαστεί ξανά τώρα. Οι κατηγορούμενοι για φοροδιαφυγή δεν θα έχουν μια δίκαιη δίκη επειδή δεν υπάρχουν εξειδικευμένα φορολογικά δικαστήρια. Και αυτό το κενό πρέπει άμεσα να το καλύψει η κυβέρνηση.

Γρ. Νικολόπουλος

http://www.protothema.gr/blogs/blogger/post/?aid=242953


(Η εικονογράφηση του κειμένου της αναρτήσεως
- με εικόνες από το World Wide Web -
γίνεται με ευθύνη του blogger: ''IVOS '')