ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ:Νίκος Κούνδουρος

φώτο: Νίκος Δουζίνας

Ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος μιλάει στο maga.gr

Ο Νίκος Κούνδουρος σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Στη διάρκεια του πολέμου συντάχθηκε με την αριστερή πτέρυγα του αντιστασιακού κινήματος του ΕΑΜ / ΕΛΑΣ, και γι ‘αυτό εξορίστηκε μετά τον πόλεμο στη Μακρόνησο. Σε ηλικία 28 ετών αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με τον κινηματογράφο και σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία “Μαγική Πόλις” (1954), όπου συνδύασε τις επιρροές του νεορεαλισμού με τη δική του καλλιτεχνική άποψη. Με την πρωτοποριακή σε σύλληψη και ανατρεπτική για τα δεδομένα της εποχής της ταινία του “Ο Δράκος”, γνώρισε την αποδοχή του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού κινηματογράφου και απέσπασε σημαντικά βραβεία, σε πολλά διεθνή και ελληνικά φεστιβάλ, όπως την Αργυρή Άρκτο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο 13ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου, με την ταινία “Μικρές Αφροδίτες”.
Ο Νίκος Κούνδουρος είναι μια προσωπικότητα με άποψη και θέση. Ανήκει στους πνευματικούς ανθρώπους που δεν σιωπούν και δεν αποφεύγουν την έκθεση, μολονότι αποφεύγει τις συνεντεύξεις. Μας έκανε την ιδιαίτερη τιμή να μας ανοίξει το σπίτι του και να μας μιλήσει χωρίς περιστροφές, με τον ίδιο αυθεντικό και αυθόρμητο τρόπο με τον οποίο σκηνοθετεί τα έργα του τα τελευταία 60 χρόνια.

Μετά από τις σπουδές σας στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, ξεκινήσατε να σπουδάζετε αρχιτεκτονική, ωστόσο εγκαταλείψατε, γιατί;
Στον δεύτερο χρόνο, αλλά δεν εγκατέλειψα, με εγκατέλειψε. Με συνέλαβε η εξουσία της δεξιάς. Μετά από πολλές περιπέτειες την άσκησα όμως. Έχω χτίσει τα σπίτια φίλων μου στη Γαλλία, στην Αγγλία, στην Ιταλία αλλά και αυτό στο οποίο ζω ο ίδιος. Δεν την πρόδωσα λοιπόν. Μου αρέσει πάρα πολύ. Μου αρέσουν οι τοίχοι και τα ισχυρά θεμέλια. Και ο κινηματογράφος έχει κατασκευή, αλλά είναι θνησιγενής.

φώτο: Νίκος Δουζίνας

Τι ήταν αυτό που σας μάγεψε και σας οδήγησε λοιπόν να ασχοληθείτε με τον κινηματογράφο;

οι ταινίες μου είναι όλες πολιτικέςΣτη Μακρόνησο έκανα 4 χρόνια. Εκεί έμαθα για το θέατρο και για τη δύναμη του λόγου. Η ζωγραφική έχει τη δική της δύναμη, η γλυπτική το ίδιο. Ωστόσο, ο λόγος είναι λόγος. Όταν οι πολιτικές ανατροπές με γύρισαν πάλι στην “κανονική” ζωή, – που δεν ήταν κανονική στην πραγματικότητα γιατί …της δεξιάς αρχούσης… εμείς ήμασταν πάντοτε τα σκουπίδια της κοινωνίας, οι παράσιτοι, οι επικίνδυνοι κτλ. -, έχοντας αποκτήσει πια θεατρική αγωγή και έχοντας ανακαλύψει τη δύναμη του λόγου, σκέφτηκα “Θα κάνω κινηματογράφο”, και έκανα.
Μπήκα μέσα στον κινηματογράφο και παρέμεινα. Η δύναμη του λόγου ήταν αυτό που με τράβηξε. Για αυτό οι ταινίες μου είναι όλες πολιτικές. Ο κινηματογράφος έχει μία τεράστια δύναμη. Δεν υπάρχει άλλη τέχνη με τόση δύναμη. Οι ταινίες ζουν πάρα πολύ και με τα διάφορα σύγχρονα μέσα ο κινηματογράφος δεν πεθαίνει ποτέ.
Με αφορμή αυτή τη συζήτηση για την αρχιτεκτονική και τον κινηματογράφο, πρέπει να σας πω ότι η ταινιοθήκη της Ελλάδας είναι έργο δικό μου. Εγώ το κατασκεύασα. Εγώ το ξεκίνησα και το αποτελείωσαν οι συνάδελφοί μου. Για να πάρουμε την πρώτη χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκά ταμεία, έπρεπε να υποβάλουμε πολύ καλά σχέδια. Φώναξα και φίλους μου αρχιτέκτονες και δημιουργήσαμε μαζί αυτό το θαύμα, μέσα στη μέση της Αθήνας, το οποίο προέκυψε από προσωπική δουλειά, καθώς το κράτος δεν έβαλε ούτε μία δεκάρα.

Έχετε εκπροσωπήσει τον ελληνικό κινηματογράφο στο εξωτερικό πολλές φορές, όπως στο Φεστιβάλ της Βενετίας και στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Για την ταινία σας “Μικρές Αφροδίτες, έχετε τιμηθεί με το Πρώτο Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1963 και με το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, αλλά και με το Βραβείο του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959, για τη ταινία σας “Το Ποτάμι”. Τι σημαίνουν όλες αυτές οι συμμετοχές και οι διακρίσεις για τον Νίκο Κούνδουρο;
Δεν με ενδιαφέρουν οι διακρίσεις, τα έχω ξεπεράσει αυτά. Με ενδιαφέρει όμως η σημασία. Αυτό που προέρχεται από τη διάκριση. Δηλαδή, η προβολή που λαμβάνει μία ταινία μέσω των διακρίσεων. Χωρίς αυτή την προβολή, πολλές ταινίες μας θα είχαν μείνει μέσα στην φτωχούλα πατρίδα μας.

Ο Ελία Καζάν είχε πει ότι «Κάθε ταινία που είναι επιτυχημένη έχει ένα μικρό θαύμα μέσα της». Ποιο ήταν λοιπόν αυτό, το τόσο ξεχωριστό, που διέθετε η ταινία σας «ο Δράκος» ώστε να έχει χαρακτηριστεί από τους κριτικούς ως μία από τις σημαντικότερες ταινίες της δεκαετίας του ’50 και να βρίσκεται στη λίστα με τις 100 σημαντικότερες ταινίες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου;

τώρα πια πουλάει η πουτανιά και η αθωότητα έχει πάει περίπατοΤο θέμα αρχικά. Ο αντιαμερικανισμός που πρόβαλε, που τον καιρό εκείνο ήταν σπάνιος. Η Ελλάδα ολόκληρη σούρωνε μπροστά στη δύναμη της Αμερικής και η Αμερική μέσα από αυτή την ταινία καταγγέλλεται ολοφάνερα. Δηλαδή η εξάρτηση, η υποδούλωση των λαών κάτω από τη δύναμη και την απειλή της Αμερικής. Αυτό είναι έντονο μέσα στον “Δράκο” και ήταν ένα πράγμα που άρεσε. Ένα άλλο ήταν το ύφος του, η τεχνική του, ο εξπρεσιονισμός. Όταν έκανα την ταινία ήμουν 26 χρονών, παιδάκι. Ήταν λοιπόν ένας οίστρος δαιμονισμένος. Ο πατέρας μου ήταν πολιτικός, όπως και όλο μου το σόι. Εμένα όμως δεν ίδρωνε το αυτάκι μου. Εξάλλου η τέχνη είναι το πιο γοητευτικό παίδεμα του ανθρώπου.
Είναι περίεργο πράγμα όμως. Στην πραγματικότητα η ταινία μου που γνώρισε τη μεγαλύτερη δόξα στις αίθουσες, ήταν μία ταινία που αναφέρατε πριν και την οποία έκανα κατά λάθος, οι “Μικρές Αφροδίτες”. Συνέπεσε με την εποχή των Χίπις, “Κάντε έρωτα και όχι πόλεμο”, “Πετάξτε τα διαμάντια και βάλτε κουκούτσια για στολίδια”. Βρέθηκε στην κατάλληλη συγκυρία. Έκανα την ταινία παίζοντας… Πρωταγωνιστούσαν δύο παιδάκια αθώα 12-13 ετών, με τη λίμπιντο που ξυπνάει σε αυτή την ηλικία. Τότε, η αθωότητα πούλαγε πολύ, τώρα πια πουλάει η πουτανιά και η αθωότητα έχει πάει περίπατο.

Έχουν γραφτεί όμως και αρνητικές κριτικές για κάποιες ταινίες σας. Πως αντιδράτε στην κριτική;

Ένας ασήμαντος τραπεζικός υπάλληλος ετοιμάζεται να περάσει μόνος τις διακοπές της Πρωτοχρονιάς όταν τρομοκρατημένος συνειδητοποιεί ότι μοιάζει μ’ έναν κακοποιό που οι εφημερίδες αποκαλούν «Ο Δράκος»
του Νίκου Κούνδουρου
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Θα δώσω ένα παράδειγμα, με τον “Δράκο”, μια ταινία που είχε φτιαχτεί στο όνομα του αριστερισμού, αντιαμερικανική και γενικά καμωμένη από ιδεολογία, κάποιες αριστερές εφημερίδες, όπως η “Αυγή”, μας είχαν παίξει ένα παιχνίδι, είχαν γράψει “Δεν υπάρχει ένας εισαγγελέας να απαγορεύσει αυτή την αθλιότητα;”. Θυμάμαι, πήρα ένα πανό, έγραψα πανω του αυτή τη φράση “Δεν υπάρχει ένας εισαγγελέας να απαγορεύσει αυτή την αθλιότητα;” και το κρέμασα έξω από τον κινηματογράφο. Ο κόσμος το χάζευε, αλλά δεν έμπαινε να δει την ταινία. Τον “Δράκο” τον έβριζαν σαν σκύλοι, για διάφορους λόγους και σκοπούς. Ο “Δρακος” ανέβηκε τη Δευτέρα και την Τρίτη κατέβηκε. Ο κόσμος ούρλιαζε “Τα λεφτά μας πίσω”. Τους είπα “κατεβάστε την”.
Προσέξτε όμως. Η διαδικασία μίας ταινίας είναι μακρόχρονη. Έχεις τον καιρό να τη βάλεις κάτω, να τη δεις και να την ξαναδείς από όλες τις πλευρές. Οπότε δεν μπορώ να πω ότι έχει δίκιο οποιοσδήποτε τυχαίος παίρνει ένα εισιτήριο, μπαίνει σε μια αίθουσα και μετά ζητάει τα λεφτά του πίσω.

«Ο Δράκος», 1956

Αναφέρατε ότι όλες οι ταινίες σας είναι πολιτικές και ότι προέρχεστε από μία οικογένεια πολιτικών. Ο πατέρας σας μάλιστα είχε διατελέσει υπουργός. Πως αντιλαμβάνεστε την πολιτική σκηνή στη χώρα μας αυτή τη στιγμή;

Ο λαός είχε αποβλακωθεί ήδη από τη θητεία του Ανδρέα ΠαπανδρέουΌταν ήμουν μικρός δήλωνα αντιεξουσιαστής και το δηλώνω και τώρα. Η εξουσία δεν με βρήκε ποτέ στην παρέα της. Τα τελευταία χρόνια, ζούμε την ελευθερία της συμπεριφοράς του πολίτη. Φωνάζεις ό,τι θέλεις, τραγουδάς ό,τι θέλεις. Έχουμε μια ελευθερία, κάνουμε ό,τι θέλουμε. Εγώ κάνω την ταινία που θα μου καπνίσει και κανείς δεν μιλάει. Εγώ νομίζω ότι όλοι είμαστε αντιεξουσιαστές. Ο κόσμος που κατεβαίνει στους δρόμους τι είναι νομίζεις; Εξουσία ασκούν οι πολλοί, συγκεκριμένοι, επώνυμοι μάγκες. Ούτε καν οι 300 βουλευτές. Οι 50 ασκούν εξουσία.
Οι ωραιότεροι Έλληνες ζουν αυτή τη στιγμή στα υπόγεια των σπιτιών τους. Δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι η Ελλάδα εξαντλείται στα 300 ύποπτα, εξ ορισμού ύποπτα, πρόσωπα της Βουλής και στους συνδικαλιστές. Ποιοι είναι αυτοί που κάνουν φασαρία; Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι ένας πολιτικός και κοινωνικός πολτός.
Ο λαός είχε αποβλακωθεί ήδη από τη θητεία του Ανδρέα Παπανδρέου, με μια πλαστή εικόνα ευμάρειας, δεύτερα αυτοκίνητα, τρίτα αυτοκίνητα, διακοπές, ταξίδια, τα παιδιά μας σπούδαζαν στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Μία άνθηση. Εκεί συνέβη η αποβλάκωση. Δεν γνωρίζαμε τι θα ακολουθήσει.

Πώς σας φαίνεται το παρόν κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας;
Έχει το πλεονέκτημα ότι δεν παραδίδει το κράτος στη Δεξιά. Υπάρχει αντίσταση. Δεν αφήνει την αποκλειστική διαχείριση σε μία Δεξιά την οποία έχουμε πληρώσει πολύ άσχημα.

Βλέπετε φως στο τούνελ;
Δεν ξέρω. Ξέρω κι εγώ, ό,τι ξέρεις κι εσύ. Όνειρα να κάνουμε, σκέψεις να κάνουμε και ποτέ δεν θα παραδοθούμε, δεν θα δηλώσουμε ηττημένοι.
Ήμουν αντιδεξιός σε όλη μου τη ζωή και βρίσκομαι στην περίεργη θέση σήμερα να καμαρώνω τον Σαμαρά. Τον Τσιπρά δεν τον εκτιμώ, αλλά είναι αντιπολίτευση και γνωρίζουν όλοι ότι μία κοινωνία χωρίς αντιπολίτευση είναι καταδικασμένη να αφεθεί στην άβυσσο.

Δεν θα θέλατε μια αριστερή κυβέρνηση με τον Τσίπρα;
Και ο Τσίπρας δεν θέλει. Και μέσα στο Τσιπρέικο ο ίδιος ο Λαφαζάνης είπε “Δεν είμαστε έτοιμοι για να κυβερνήσουμε”. Εγώ αγαπώ τον Τσάβες. Αυτός είναι ο άνθρωπος μου. Αν ζούσα εκεί θα ήμουν μαζί του, αγκαλιά του.

φώτο: Νίκος Δουζίνας

Τον Σαμαρά γιατί τον θαυμάζετε;

αν δεν ντρεπόμουν θα ψήφιζα τον ΣαμαράΓιατί τα καταφέρνει ως Δεξιά. Κάνει το καθήκον του. Ο Σαμαράς γύρισε κυριολεκτικά νικητής από τις Βρυξέλλες. Απέκτησε το περίφημο δάνειο. Μοιρολάτρες δεν θα γίνουμε.
Αυτή την ώρα μου φαίνεται ότι το κυρίαρχο πολιτικό πρόσωπο, που είναι άξιο του σεβασμού μας, είναι ο Σαμαράς, που δυστυχώς ανήκει στη δεξιά. Εγώ ένας νοήμων άνθρωπος, μέσα από την πείρα της ζωής μου, δεν ξέρω τι να ψηφίσω και λέω ότι αν δεν ντρεπόμουν θα ψήφιζα τον Σαμαρά, αλλά ντρέπομαι.

Ποια είναι η γνώμη σας για τη Χρυσή Αυγή;

σιχάθηκα τους ΡωμιούςΈχω μίσος για την Χρυσή Αυγή. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι μίσος έχω, τυφλό. Αφού θα την πατήσω κάποια ώρα κα θα με βρουν στο πεζοδρόμιο και εμένα. Έχω μίσος για τον φασισμό. Τι εκπροσωπεί η Χρυσή Αυγή; Το μίσος μου για την Χρυσή Αυγή προέρχεται από εκατό αιτίες. Η βασικότερη αίτια είναι οι πρακτικές της, η βία που σέρνει μαζί της. Η Χρυσή Αυγή είναι μία συμμορία αλητών που με την ευλογία και την ψήφο του ελληνικού λαού μπήκε στη Βουλή.
Σιχάθηκα τους Ρωμιούς. Ξέρω ότι αυτό ήταν αντίδραση… Όμως, δεν φοβάμαι τη Χρυσή Αυγή, λυπάμαι τους άλλους. Λυπάμαι τους αγανακτισμένους που τους έστειλαν μέσα στη Βουλή. Στην Ισπανία οι αγανακτισμένοι αυτοχαρακτηρίστηκαν αγανακτισμένοι, αλλά κανείς δεν μίλησε για φασισμό.

Εδώ γιατί συνέβη αυτό, σε μία χώρα που βίωσε και πολέμησε τον φασισμό;
Υπάρχει μία αλήθεια πασίγνωστη, ότι τον λαό στους δρόμους δεν τον έσπρωξαν οι ιδεολογίες, η πείνα τον έσπρωξε. Βλέπεις στην Ισπανία και στην Πορτογαλία …ο πεινασμένος λαός κατέβηκε στους δρόμους. “Οργή λαού, φωνή Θεού”, έλεγε η γιαγιά μου. Αλλά το να μην ακούνε οι πολιτικοί τον λαό, αποτελεί ένα είδος τέχνης.

Στην Ελλάδα που ο λαός πεινάει, γιατί δεν κατεβαίνει στους δρόμους;

θα κατέβει στους δρόμους όταν δεν θα έχει άλλη λύσηΔεν πεινάει αρκετά. Θα κατέβει στους δρόμους όταν δεν θα έχει άλλη λύση. Θα σου πω ένα περιστατικό για να σπάσεις πλάκα. Όταν είχαν βάλει εξέδρες στα Προπύλαια, πριν δυο χρόνια, ο καθηγητής μου έδωσε ένα μικρόφωνο και μου ζήτησε να μιλήσω. Δεν είχα ετοιμάσει τίποτα και βγήκα έτσι αυθόρμητα και είπα “Ο ελληνικός λαός στέλνει αγωνιστικό χαιρετισμό στην πουτάνα της Ευρώπης Άνγκελα Μέρκελ”. Έγινε της κακομοίρας. Ό,τι επιτυχία δεν έκαναν οι καθηγητές με τα χαρτιά τους, το έκαναν αυτές οι τρεις λέξεις. Χάλασε ο κόσμος.
Η Μέρκελ πριν από έναν χρόνο είχε κάνει δηλώσεις, ο οποίες μεταδόθηκαν παντού, ότι οι Έλληνες δεν αξίζουν τη βοήθεια τους γιατί είναι ένας λαός τεμπέλης, ράθυμος, απληροφόρητος και ακοινώνητος. Τώρα έχει αλλάξει τελείως τη στάση της απέναντί μας. Κάποιος Γάλλος έγραψε ότι η Μέρκελ είναι σαν τα Γερμανικά Πάντσερ (μεραρχία τεθωρακισμένων). Έχει μπει με τις τράπεζες και κατακτά κομμάτι – κομμάτι την Ευρώπη. Ποιοι έμειναν ακόμα, κάποιοι Άγγλοι, κάποιοι Γάλλοι.

Γιατί οι πνευματικοί άνθρωποι της εποχής μας δεν στέκονται απέναντι στις αυθαιρεσίες της εξουσίας;
Έχουν νεκρώσει, κάτι έχει γίνει. Κάτι ψιλοκραυγούλες ακούγονται δεξιά και αριστερά. Έχουν χωθεί στην τρύπα τους.

φώτο: Νίκος Δουζίνας

To 2011 πέσατε θύμα ληστείας από αλλοδαπούς μέσα στο ίδιο σας το σπίτι και παραλίγον αυτό να σας στοιχίσει τη ζωή. Άλλάξε τη γνώμη σας για τους μετανάστες;

μία αρχαία ψυχική μελαγχολίαΌταν με σούρανε οι γείτονες στο νοσοκομείο, είπαν οι γιατροί ότι ήταν περίεργο πως επέζησα. Είχα γερό οργανισμό και τη γλίτωσα. Μου έσπασαν 8 πλευρά. Προσπάθησα να αποφύγω το μίσος για αυτούς τους ανθρώπους. Κατάλαβα ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν φονιάδες, ήταν ληστές βέβαια, αλλά άνθρωποι σπρωγμένοι από μία απελπισία, που εκφράστηκαν με τα χειρότερα χαρακτηριστικά του λαού τους. Με έχει κατακλύσει μία αρχαία ψυχική μελαγχολία. Με έχει σουβλίσει. Ζω αυτές τις ημέρες κάτω από μία βαθύτατη θλίψη για τα θύματα του κόσμου. Αλλά εγώ έχω μία ανόητη αισιοδοξία.

Ξεχωρίζετε νέους Έλληνες σκηνοθέτες; Ποιά είναι η γνώμη σας για παράδειγμα για τον Γιώργο Λάνθιμο που διακρίθηκε με την ταινία του “Κυνόδοντας” στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών και ήταν υποψήφια στα Όσκαρ;

με ένα μηχανάκι τοσοδούλι γυρίζεται μία ταινίαΤην έχεις δει την ταινία; Αν δεν την έχεις δει τότε μη τη δεις. Πριν από χρόνια έκανα μία ταινία τους “Φωτογράφους”, στην Κρήτη, και επειδή γυρίστηκε στην Κρήτη η πρεμιέρα έγινε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Τα 600 καθίσματα που διέθετε η αίθουσα ήταν γεμάτα από φοιτητές και καθηγητές. Οι ομιλητές παρουσίασαν την ταινία, ο καθένας με τη δική του οπτική, ο ένας με την ποιητική, ο άλλος με την πολιτική του ματιά. Μία κοπελίτσα από τη μάζα πήρε τον λόγο και είπε “εδώ πέρα προβλήθηκαν 600 ταινίες, όσοι είμαστε εδώ σήμερα. Τι ψάχνουμε να βρούμε; Ο Κούνδουρος είναι ένας και η ταινία του επίσης και παρόλα αυτά διατυπώθηκαν 600 γνώμες”. Αυτή η κουβέντα της μου έμεινε και μου έγινε μάθημα.
Υπάρχει όμως ένα ευγενικό πείσμα στον νέο κόσμο. Αρκετοί νέοι κινηματογραφιστές ξεκινάνε με χρήματα που δεν ξέρω που τα βρίσκουν. Εμένα η νέα ταινία μου στοίχησε 450.000 ευρώ. Πού τα βρήκαμε μέσα στις νέες οικονομικές περιστάσεις; Είχα έναν άνθρωπο που με λατρεύει, ο οποιός πήγε και έκοψε τον λαιμό του και βρήκε τα χρήματα. Συμπέρασμα, χρωστάμε σε ένα σωρό κόσμο. Σήμερα όμως, με ένα μηχανάκι τοσοδούλι γυρίζεται μία ταινία.

φώτο: Νίκος Δουζίνας

Είχατε να κάνετε ταινία 14 χρόνια. Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να κάνετε τη νέα σας ταινία “Το πλοίο” που βγαίνει τον Φλεβάρη στις αίθουσες;

ανήκω στους πρώτους Κουκουέδες που απαρνήθηκαν τον ΣτάλινΣτο ενδιάμεσο ασχολήθηκα με το θέατρο, δεν παραιτήθηκα. Έκανα 3 θεατρικά που μου άρεσαν πολύ. Η νέα μου ταινία αφορά σε ένα αίσθημα πολύ παλιό που το έχω κληρονομήσει από τους παππούδες μου, το αίσθημα της δικαιοσύνης. Βγάζω το άχτι μου σε μία ταινία που δεν είναι ελληνική, μιλάει αγγλικά, μιλάει αραβικά. Γιατί νομίζεις ότι έχω τόση έννοια τους Παλαιστίνιους;
Ο καημός των Παλαιστινίων με έχει αγγίξει έντονα. Οι Ευρωπαίοι κάθονται και δεν μιλάνε. Παραδόξως ο Ομπάμα είναι ο μόνος που φαίνεται να μίλησε λιγάκι. Κι εδώ δεν μιλάνε. Βλέπουν το μαρτύριο ενός λαού και κάθονται βουβοί χωρίς να λένε τίποτα. Σκέφτονται “δεν πειράζει, ασ’ τους να σκοτώνονται”. Εγώ εκείνη την ώρα λέω “εγώ δεν τους αφήνω, θα μπήξω μία φωνή”. Και έμπηξα μία φωνή. Και να σου πω και κάτι;
Έχω μία αίσθηση κινδύνου με αυτή την ταινία. Λέω, “κάπου θα την πληρώσω άσχημα”, όχι μόνο εγώ, αλλά και οι συνεργάτες μου. Γιατί παρόλο που προσπάθησα να μην καταγγέλλω το Ισραήλ υπερβολικά, η προσπάθειά μου να ουρλιάξω για το άδικο σε βάρος των Παλαιστινίων, είναι τελικά τόσο μεγάλη, ώστε μοιραία το Ισραήλ κάθεται στη μπάντα. Λέω, θα τη βρω από τους Χρυσαυγίτες, από κάπου θα το βρω και ένας και από τους λόγους που έχω μαντρώσει το σπίτι μου με σίδερα και συναγερμούς είναι αυτός. Ο λόγος είναι το πάθος. Ο φιλελευθερισμός μου με τον οποίον έχω ανατραφεί με κάνει να μη θέλω αυτή την εξουσία, αυτή τη σκληράδα. Διόλου τυχαία ανήκω στους πρώτους Κουκουέδες που απαρνήθηκαν τον Στάλιν.

Όταν φύγετε από τη ζωή τι θα θέλατε να θυμούνται οι άνθρωποι από εσάς;
Το ότι η ταινία μου “ο Δράκος” έφτασε στην Αμερική και ήταν αιτία για να γράψει ένας Αμερικανός, ο Jonathan Franzen, το βιβλίο “Freedom” που έχει γίνει “best seller” εκεί σήμερα. Μετά από 60 χρόνια η ταινία μου ζει. Δεν θέλω να θυμούνται από εμένα κάτι πιο συγκεκριμένο, θέλω να θυμούνται ότι εγώ δεν πέρασα από τον κόσμο ως συμβολαιογράφος, ή ως δικηγόρος. Οι ταινίες μου θα ζήσουν, ο κινηματογράφος είναι αθάνατος.

Φωτογράφος: Νίκος Δουζίνας

«Μικρές Αφροδίτες, 1963»
Πηγή http://maga.gr/2013/01/14/o-skinothetis-nikos-koundouros-milai-sto-maga-gr/