Εικονική Συμφιλίωση ...

Σκίτσο του ΣΤΑΘΗ

Στην ''ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ''

Το ότι η Monde που θεωρείται ημιεπίσημος εκφραστής της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής χαρακτηρίζει υποκρισία τον πανηγυρικό εορτασμό της πεντηκοστής επετείου της γαλλογερμανικής συνεργασίας από τους Ντε Γκολ και Αντενάουερ το 1963, αποτυπώνει τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων στις σχέσεις Παρισιού-Βερολίνου.

Ολόκληρη η αλήθεια είναι ακόμη πιο σκληρή: Το Σύμφωνο Ντε Γκολ-Αντενάουερ δεν ήταν παρά μια αποτυχημένη απόπειρα της Γαλλίας να συμπαρασύρει τη Δυτική Γερμανία στην πολιτικοστρατιωτική χειραφέτηση από τις ΗΠΑ. Μόλις το κείμενο ήλθε προς επικύρωση στην Μπούντεσταγκ, η κυβερνητική πλειοψηφία προσέθεσε προοίμιο στο οποίο διευκρινιζόταν ότι το ΝΑΤΟ είναι η κυρίαρχη στρατηγική επιλογή της Βόννης.

Μέχρι την εκλογή του Ζισκάρ το 1974 και κυρίως την εκλογή του Μιτεράν το 1981 υπήρξε μια ανήσυχη συγκατοίκηση Γαλλίας-Δυτικής Γερμανίας στην ΕΟΚ.

Στην περίοδο αυτή, η Δυτική Γερμανία ήθελε εμβάθυνση της ολοκλήρωσης για να απαλλαγεί από τους περιορισμούς της ήττας του 1945, ενώ η Γαλλία ήθελε περιφρούρηση της εθνικής κυριαρχίας χωρίς την οποία δεν μπορούσε να λειτουργήσει ως Μεγάλη Δύναμη.

Η προσέγγιση Ζισκάρ-Σμιτ και Μιτεράν-Κολ έγινε δυνατή μόνον όταν το Παρίσι βελτίωσε τις σχέσεις του με την Ουάσιγκτον, η οποία σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ήταν η εγγύηση ασφάλειας της Δυτικής Γερμανίας απέναντι στη Σοβιετική Ενωση.

Μετά την πτώση του Τείχους το 1989, όλα άλλαξαν: Η Γαλλία πίστεψε ότι μόνον μέσω μιας επιτάχυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα μπορούσε να ελέγξει την ισχύ της Ενιαίας Γερμανίας και η Γερμανία, από την πλευρά της, ότι μόνον μέσω της γερμανικής άποψης για την ευρωπαϊκή ενοποίηση θα μπορούσε να επιβάλει σταδιακά και ήπια την ηγεμονία της στη Γηραιά Ήπειρο.

Μέχρι την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης, το Φθινόπωρο του 2008, το Βερολίνο αναζητούσε την προσυπογραφή της Γαλλίας σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και κίνηση, ένα τελετουργικό που απλά βάφτιζε γαλλογερμανικές τις γερμανικές επιλογές.

Η κεκτημένη ταχύτητα επέβαλε στη Μέρκελ να αναζητά τη συνυπογραφή του Σαρκοζί, μια παράδοση που εγκαταλείφθηκε όταν εξελέγη ο Ολάντ.

Με δυό λόγια, δεν βρισκόμαστε σήμερα στον εκφυλισμό του γαλλογερμανικού ειδυλλίου γιατί, πολύ απλά, δεν υπήρξε ποτέ ειδύλλιο.

Υπήρξε μια σύμπλευση συμφερόντων με διαμετρικά αντίθετες αφετηρίες και κίνητρα, και στη συνέχεια μια προσχηματική περιφρούρηση του πλαισίου διμερούς συνεργασίας, για την οποία η Γερμανία δεν ενδιαφέρεται πια.

Σε αυτή τη συγκρουσιακή συγκατοίκηση η Γαλλία είχε και έχει μια αχίλλειο πτέρνα, την αδυναμία της να δεχθεί τη σταδιακή συρρίκνωση της εθνικής κυριαρχίας.

Πώς μπορείς να πιέζεις τη Γερμανία για κοινή δημοσιονομική πολιτική και για ευρωομόλογο και να δίνεις στην Πολιτική Ενωση διάσταση ενισχυμένης διακυβερνητικής συνεργασίας;

Εγκλωβισμένη σε μια στρατηγική ευρωπαϊκή αντίφαση, η Γαλλία έχει απέναντί της μια Ενιαία Γερμανία που έχει ευχέρεια επιλογών: 'Η το σημερινό στάτους κβο ή μια ευρωπαϊκή ομοσπονδία, που δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά αναγωγή του γερμανικού ομοσπονδιακού συστήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο Μιτεράν το 1989-91 είχε δει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση σαν εγγύηση για ευρωπαϊκή Γερμανία, για να αποτραπεί η εγκαθίδρυση μιας γερμανικής Ευρώπης.

Δύο 10ετίες και πλέον μετά η ευρωπαϊκή Γερμανία των Κολ και Σρέντερ άνοιξε τον δρόμο για τη γερμανική Ευρώπη της Μέρκελ.

Από ισότιμος και στη συνέχεια ήσσων εταίρος της Γερμανίας, η Γαλλία κινδυνευει να έχει τη θέση που είχε η Βαυαρία στο πλαίσιο της Ενιαίας Γερμανίας μετά το 1870, μια σχέση υποταγής χωρίς προσχήματα.

Ανύπαρκτο «ειδύλλιο»

Με δυό λόγια, δεν βρισκόμαστε σήμερα στον εκφυλισμό του γαλλογερμανικού ειδυλλίου, γιατί πολύ απλά δεν υπήρξε ποτέ ειδύλλιο. Υπήρξε μια σύμπλευση συμφερόντων με διαμετρικά αντίθετες αφετηρίες και κίνητρα, και στη συνέχεια μια προσχηματική περιφρούρηση του πλαισίου διμερούς συνεργασίας, για την οποία η Γερμανία δεν ενδιαφέρεται πια.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

www.imerisia.gr/article

23-1-2013